Περ Νοέλ
Ο Περ Νοέλ ή και Παπά Νοέλ (γαλλ. Père Noël / Papa Noël), δηλαδή «μπαμπάς-Χριστούγεννα», είναι θρυλικό πρόσωπο των γαλλικών παραδόσεων, που φέρνει δώρα στα παιδιά τα Χριστούγεννα. Στη Γαλλία και σε άλλες γαλλόφωνες χώρες και περιοχές, είναι το αντίστοιχο του «Άι Βασίλη» (Σάντα Κλάους/Κλως) του αγγλοσαξονικού κόσμου. Παρά το ότι δημιουργήθηκαν ως διαφορετικά πρόσωπα σε δύο διαφορετικές παραδόσεις, κατέληξαν σήμερα να ταυτίζονται με τον ίδιο χαρακτήρα διατηρώντας το ξεχωριστό τους όνομα. Ο Περ Νοέλ απέκτησε έτσι τα κοινά με τον Άι Βασίλη χαρακτηριστικά της κόκκινης ενδυμασίας και του εργαστηρίου στον Βόρειο Πόλο ή τη Λαπωνία/Ροβανιέμι, ενώ ταξιδεύει με έλκηθρο ταράνδων αντί πάνω σε γαϊδουράκι.
Σύμφωνα με τη γαλλική παράδοση, το βράδυ της Παραμονής των Χριστουγέννων τα παιδιά αφήνουν, προτού πάνε για ύπνο, τα παπούτσια τους δίπλα στο τζάκι γεμάτα με μικρά καρότα και άλλα κεράσματα για το γαϊδουράκι του Περ Νοέλ, τον Γκυ (Gui). Ο Περ Νοέλ παίρνει τις προσφορές των παιδιών και αφήνει δώρα στο σπίτι όσων από αυτά είναι καλά παιδιά. Τα δώρα αυτά είναι αρκετά μικρά, ώστε να χωρούν μέσα σε στα παπούτσια: γλυκίσματα, χρήματα ή μικρά παιχνιδάκια.[1]
Ο Περ/Παπά Νοέλ συγχέεται κάποτε και με έναν άλλο πρόσωπο της παραδόσεως: Στην ανατολική Γαλλία (περιοχές Αλσατία και Λωρραίνη), στο Βέλγιο, στην Ελβετία και μέρη της Ανατολικής Ευρώπης υπάρχει η παράλληλη παράδοση κατά τον εορτασμό του Αγίου Νικολάου στις 6 Δεκεμβρίου. Σε αυτή την παράδοση ο Άγιος Νικόλαος συνοδεύεται από τον «Περ Φουετάρ» (Le Père Fouettard), που με άλλες ονομασίες συναντάται και στη λαογραφία του γερμανόφωνου κόσμου (Κνεχτ Ρούπρεχτ ή Belsnickel, στην Αυστρία Κράμπους), αλλά και στην Ολλανδία και τη Φλάνδρα (Ζβάρτε Πιτ). Ο Περ Φουετάρ είναι μια «μοχθηρή» μαυροντυμένη μορφή, που συνοδεύει τον Άγιο Νικόλαο και δέρνει τα παιδιά που είχαν κακή συμπεριφορά.
Στην Αργεντινή, την Ουρουγουάη και τη Βραζιλία, εξαιτίας της επιρροής του γαλλικού πολιτισμού τον 19ο αιώνα, υιοθετήθηκε το όνομα Papá(i) Noel, σε αντίθεση π.χ. με τον Pai Natal της Πορτογαλίας. Ακόμα και στην αλλόθρησκη Τουρκία υπάρχει ο «Νοέλ Μπαμπά», που δίνει δώρα σε παιδιά και μεγάλους την Πρωτοχρονιά.
Στην παράδοση των (γαλλικής καταγωγής) Κέιτζεν (Cajun) της Λουιζιάνας δημιουργήθηκε μια μοναδική εκδοχή του Παπά Νοέλ, με στοιχεία του «Σάντα Κλως», σύμφωνα με την οποία φθάνει στα σπίτια μέσα σε μια πιρόγα που σέρνουν οκτώ αλιγάτορες.[2] Η επίσκψή του σε κάποιες οικογένειες ακολουθείται, την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, από την άφιξη μιας μορφής που αποκαλείται «Λα Κριστίν» (La Christine), η οποία φέρνει γλυκίσματα και καρύδια. Σε άλλα μέρη η Λα Κριστίν είναι απλώς μια άλλη ονομασία για τον Σάντα Κλως.[3]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ ««Christmas in France: Le Père Noël - Santa Claus», ιστότοπος France Diplomatie». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 12 Φεβρουαρίου 2014. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2022.
- ↑ «Swamp Christmas». Swamp People. December 8, 2014. History channel.
- ↑ «C'est Vrai: More on Mother Christmas | EvangelineToday.com | Ville Platte Gazette, Mamou Acadian Press, Basile Weekly | Evangeline Parish, La». archive.evangelinetoday.com. Ανακτήθηκε στις 8 Δεκεμβρίου 2020.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Bowler, Gerry: The World Encyclopedia of Christmas, έκδ. McClelland & Stewart, Οκτώβριος 2004