Πειραϊκή-Πατραϊκή
| Ίδρυση | 1919 |
|---|---|
| Έδρα | , Ελλάδα |
| δεδομένα () | |
Η Πειραϊκή - Πατραϊκή Βιομηχανία Βάμβακος Α.Ε., γνωστή απλά σαν «Πειραϊκή-Πατραϊκή», ήταν η μεγαλύτερη βιομηχανία κλωστοϋφαντουργικής, βάμβακος και ετοίμων ενδυμάτων της Ελλάδος. Ιδρύθηκε το 1919 και λειτουργούσε αδιάκοπα μέχρι και το 1996, όταν και έκλεισε παραγωγικά, ωστόσο εξακολουθεί να εμφανίζεται στον κατάλογο ληξιπρόθεσμων οφειλετών του Δημοσίου και δεν έχει διαγραφεί από αυτόν, διότι δεν έχει κηρυχθεί σε πτώχευση.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην Πάτρα το 1919 ιδρύεται η ομόρρυθμη «Πατραϊκή Εμποροβιομηχανική Εταιρεία» από τους Χριστόφορο Κατσάμπα (1893-1984) και Σταμούλη Στράτο(1891-1963) για την παρασκευή καλτσών και τη βαφή και πώληση νημάτων με πρώτη ύλη αρχικά από το εξωτερικό.
Το 1924 η Πατραϊκή μετεξελίχτηκε σε Ανώνυμη Εταιρεία και ήταν η πρώτη Ανώνυμη Εταιρία που ιδρύθηκε στην Πάτρα, επίσης εγκαταστάθηκε και η πρώτη ντιζελοκίνητη μηχανή 50 ίππων, Γερμανικής κατασκευής, για τα στριπτικά και βαφικά μηχανήματα αντικαθιστώντας την ατμοκίνητη περιορισμένων δυνατοτήτων.
Το 1926 ξεκίνησε η λειτουργία του κλωστηρίου με την περαιτέρω αγορά μηχανημάτων από τη Γερμανία και με εξειδικευμένο προσωπικό από τις κλωστοϋφαντουργίες του Πειραιά αλλά και το 1928 η επιχείρηση εξοπλίστηκε με περαιτέρω μηχανήματα από τη Γερμανία.
Λόγω των μεγάλων «ανοιγμάτων» για τον εξοπλισμό της επιχείρησης, η διετία 1929-1931 ήταν κρίσιμη για τη βιωσιμότητα της καθώς τα υπέρογκα χρέη της «Πειραϊκής» (θυγατρική) ανάγκασαν τους επιχειρηματίες να τη συγχωνεύσουν με την «Πατραϊκή» το 1933 για τη λήψη νέων δανείων από την Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος που ήταν ο αποκλειστικός και πρωταρχικός της δανειοδότης.
Εμπόλεμη Περίοδος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» εφοδίαζε κουβέρτες και υφάσματα τον Ελληνικό Στρατό, ενώ διένειμε τα κέρδη της στην Ελληνική κυβέρνηση του δωσίλογου Γεωργίου Τσολάκογλου. Μετά το τέλος του πολέμου η επιχείρηση είχε πληγεί ενώ οι πρώτες ύλες είχαν σχεδόν εξαντληθεί, προσπαθώντας να ανασυγκροτηθεί εν όψει εξαγωγών. Ένα χρόνο μετά τον εμφύλιο πόλεμο (1946-1949), το 1950, η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» κατασκεύασε στο Μεγάλο Πεύκο μεγάλη σύγχρονη εργοστασιακή μονάδα και ήταν το πρώτο εργοστάσιο που κτίστηκε στην Ελλάδα μεταπολεμικά.
Δεκαετία '60[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τη δεκαετία του 1960 διέθετε πέντε σύγχρονες εργοστασιακές μονάδες και απασχολούσε περισσότερους από 4.000 υπάλληλους. Το 1962 ήταν από τις πρώτες επιχειρήσεις στην Ελλάδα, που αυτοματοποίησε το πληροφοριακό της σύστημα, με το μοντέλο "1402" της ΙΒΜ. Το σλόγκαν της επιχείρησης ήταν «Τα πανιά αυτού του καραβιού, η τέντα αυτού του ρετιρέ, αυτό το στρώμα, αυτό το κάλυμμα, αυτές οι κουρτίνες, αυτά τα σεντόνια και μαξιλαροθήκες, αυτή η τέντα του φορτηγού...και άλλα πολλά, ων ουκ έστιν αριθμός, κατασκευάζονται από ύφασμα Πειραϊκής-Πατραϊκής» αλλά και η διαφήμιση της Πειραϊκής-Πατραϊκής στα κυνηγετικά έντυπα έγραφε «Εκτός από το όπλο και τα φυσίγγια όλα όσα φέρει ο κυνηγός είναι προϊόντα της Πειραϊκής-Πατραϊκής». Στις διαφημίσεις της, επίσης, είχε κυριαρχήσει το σλόγκαν "Πειραϊκή-Πατραϊκή: Ντύνει, στολίζει, νοικοκυρεύει".
Στις 4 Απριλίου του 1963 πέθανε ο ιδρυτής της Πειραϊκής Πατραϊκής και πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου της εταιρίας, Σταμούλης Στράτος, σε ηλικία 73 ετών.
Μεταπολίτευση και πτώση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στη δεκαετία του 1970 η ελληνική βιομηχανία άρχιζε τη μεγάλη πτώση της. Οι πετρελαϊκές κρίσεις, οι αυξημένες απαιτήσεις των εργαζομένων συνοδευόμενες από μαζικές απεργίες και η απώλεια εμπιστοσύνης των βιομηχάνων στην κυβέρνηση Καραμανλή με τις περίφημες κρατικοποιήσεις της οδήγησαν σε σταθερά καθοδική πορεία[1]. Η ίδια η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» κρατικοποιήθηκε τελικά επί κυβερνήσεως του Ανδρέα Παπανδρέου, στο πρόγραμμα των «κοινωνικοποιήσεων» της πρώτης τετραετίας του ΠΑΣΟΚ (1981-1985). Σύμφωνα με τον βιομήχανο Φαίδωνα Στράτο (τότε ιδιοκτήτη της «Πειραϊκής-Πατραϊκής») «Το βαθύτερο σκεπτικό του ΠΑΣΟΚ ήταν να ελέγχει τη βιομηχανία. Το ίδιο έκανε σε όλους τους βιομηχανικούς τομείς. Στη δική μας περίπτωση, η κυβέρνηση επέβαλε αναγκαστική αύξηση του κεφαλαίου, με αποτέλεσμα να μην έχουμε την πλειοψηφία.»[1].
Μετά την πτώση της κυβέρνησης Ανδρέα Παπανδρέου το 1989, οι αμέσως επόμενες κυβερνήσεις δεν ενδιαφέρθηκαν ιδιαίτερα για την εταιρεία, με αποτέλεσμα να αυξηθούν τα ήδη υπάρχοντα μεγάλα χρέη και να υπάρξει κακοδιαχείριση, ακολουθούμενη από βίαιες προσπάθειες «εξυγίανσης» που όμως συνάντησαν τη σφοδρή αντίδραση των εργαζομένων. Τελικά η «Πειραϊκή-Πατραϊκή» έκλεισε παραγωγικά το 1992 όπου απόλυθηκε όλο της το προσωπικό. Οι τελευταίες προσπάθειες ανασυγκρότησης έληξαν το 1996 ύστερα από πολιτική επιλογή της τότε κυβέρνησης.
Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
-
Το εργοστάσιο της Πειραϊκής Πατραϊκής στην Πάτρα. -
Τίτλος 20 Μετοχών «Π.Π.». -
Τίτλος 5 Μετοχών «Π.Π.».
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Ηλίας Μαγκλίνης, "Η αθηναϊκή δημοκρατία εγγυόταν την ιδιοκτησία", Η Καθημερινή, 08.12.2013
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Greece: Counting on Cotton Friday, Dec. 07, 1962 Αρχειοθετήθηκε 2011-02-19 στο Wayback Machine.
- Αφηγησεις: Σχέδιο Μάρσαλ, παγωμένες πιστώσεις και προβληματικές-Νίκος Νικολάου, 29-03-2008
- Νόμος 1386 - Δημοσιεύθηκε στο ΦΕΚ 107 - 08/08/1983.
Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ξενοφών Αργ. Παπαευθυμίου, Σιωπηλοί μάρτυρες. Τα βιομηχανικά κτίρια της Πάτρας και η αρχιτεκτονική τους, Εκδόσεις Πελοπόννησος, Πάτρα 2014. ISBN 978-618-81328-0-1.
- Στ. Τζινιέρη, Ιδρύματα και επιχειρήσεις που τιμούν την Ελλάδα, Τόμος Β΄, Αθήναι.
