Πίτερ Σένρενταμ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Πίτερ Σένρενταμ
Γέννηση9  Ιουνίου 1597[1][2][3]
Assendelft
Θάνατος31  Μαΐου 1665[4][5]
Χάαρλεμ[6]
Χώρα πολιτογράφησηςΟλλανδία
Ιδιότηταζωγράφος[5], σκιτσογράφος[5] και καλλιτέχνης γραφικών τεχνών[5]
ΓονείςΓιαν Πίτερς Σένρενταμ
Σημαντικά έργαInterior of the Cunerakerk in Rhenen, The Mariaplaats with the Mariakerk in Utrecht και Interior of the Church of St Bavo in Haarlem
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα (π • σ • ε )

Ο Πίτερ Γιανς Σένρενταμ (ολλανδικά: Pieter Jansz. Saenredam, Άσσεντελφτ, 9 Ιουνίου 1597 – Χάαρλεμ 31 Μαΐου 1665 (ταφή)) ήταν Ολλανδός ζωγράφος κατά την εποχή της "Χρυσής εποχής" της ζωγραφικής στην Ολλανδία, γνωστός για τις απεικονίσεις του εσωτερικού εκκλησιών.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Σένρενταμ γεννήθηκε στο Άσσεντελφτ, γιος του μανιεριστή χαράκτη και σχεδιαστή Γιαν Πίτερς Σένρενταμ, του οποίου οι αισθησιακές γυμνές θεές είναι σε τεράστια αντίθεση σε σχέση με το έργο του γιου του. Το 1612 ο Σένρενταμ μετοίκησε μόνιμα στο Χάαρλεμ, όπου έγινε μαθητής του Φρανς ντε Χρέμπερ. Το 1614 έγινε μέλος στη Συντεχνία του Αγίου Λουκά της πόλης.[7] Πίνακας του φίλου του Γιάκομπ φαν Κάμπεν που σήμερα βρίσκεται στο Βρετανικό Μουσείο τον δείχνει πολύ κοντό και καμπουριασμένο.[8] Ο καλλιτέχνης απεβίωσε στο Χάαρλεμ τον Μάιο του 1665.

Ήταν σύγχρονος με τους ζωγράφους - αρχιτέκτονες Γιάκομπ φαν Κάμπεν, Σάλομον ντε Μπράι και Πίτερ Ποστ. Ο Σένρενταμ είναι αξιοσημείωτος για τους με εκπληκτικά μοντέρνα εμφάνιση πίνακές του εσωτερικών εκκλησιών, που αποτελούν και το μεγαλύτερο μέρος του έργου του. Πέτυχε αυτή τη μοντέρνα εμφάνιση των έργων του χρησιμοποιώντας πολύ ομαλό φωτισμό, λεπτή διαμόρφωση και απομακρύνοντας κάθε λεπτομερή απεικόνιση υφών, σε πολύ προσεκτικά μετρημένα και σχεδιασμένα ιχνογραφήματα. Τα ιχνογραφήματα αυτά φιλοτεχνούσε με μολύβι, πένα και κιμωλία, και στη συνέχεια χρησιμοποιούσε υδροχρώματα για να αποδώσει χρώματα και υφές. Τα ιχνογραφήματά του είναι ιδιαίτερα λεπτομερή και μεταφέρουν την εσωτερική ατμόσφαιρα μέσω της έξυπνης χρήσης του φωτός και των βαθμιαίων σκιάσεων. Συχνά παρέλειπε σκόπιμα τόσο τις μορφές που βρίσκονταν εκεί όσο και την επίπλωση του ναού, εστιάζοντας περισσότερο στο κτίσμα και στις αρχιτεκτονικές μορφές. Μόνον αφού έκανε ακριβείς μετρήσεις και ακριβή σχεδιάσματα και ιχνογραφήματα των ναών, τα μετέφερε στο εργαστήριό του, όπου άρχιζε να δημιουργεί τους πίνακες, συχνά καθυστερώντας για πολλά χρόνια. Η έμφασή του στον απαλό, ομοιόμορφο φωτισμό και στη γεωμετρία, φαίνονται αν συγκριθούν τα έργα του με αυτά του νεότερου Εμάνουελ ντε Βίττε, ο οποίος περιλάμβανε τον κόσμο στον ναό, αντιθέσεις στον φωτισμό και την αταξία στα έπιπλα του ναού, που επικρατούσε στις καλβινικές εκκλησίες, στοιχεία που ο Σένρενταμ αγνοούσε ολοσχερώς. Αντίθετα από του ντε Βίττε, οι απεικονίσεις του Σένρενταμ είναι συνήθως αδρά ευθυγραμμισμένες με τον κύριο άξονα του ναού.

Οι πίνακες του Σένρενταμ συχνά απεικονίζουν μεσαιωνικές εκκλησίες, συνήθως γοτθικού ρυθμού, αλλά και ρομανικού ρυθμού, οι οποίοι είχαν απογυμνωθεί από τις αρχικές τους διακοσμήσεις λόγω της εικονοκλασίας της Προτεσταντικής Μεταρρύθμισης. Αν και η Ουτρέχτη ήταν το κέντρο όσων είχαν παραμείνει Καθολικοί στην προτεσταντική Ολλανδική Δημοκρατία, όλες οι παλαιές εκκλησίες βρίσκονταν στην κατοχή των Προτεσταντών. Το σχέδιο του Σέρενταμ του εσωτερικού του ναού του Καθεδρικού του Αγίου Μαρτίνου στην Ουτρέχτη είναι τυπικό της εποχής. Ως Καθεδρικός, ο ναός ήταν πλούσια διακοσμημένος. Με την Ολλανδική Επανάσταση, ο ναός περιήλθε στην κατοχή των Προτεσταντών και «καθαρίστηκε» από τις Καθολικές επιδράσεις. Οι εικόνες της Αγίας Τράπεζας και τα αγάλματα αφαιρέθηκαν και οι τοίχοι και η οροφή χρωματίστηκαν.

Εναλλακτικά, οι πίνακες με εσωτερικό εκκλησιών του Σένρενταμ και άλλων Ολλανδών καλλιτεχνών του 17ου αιώνα έχουν ερμηνευτεί σαν να έχουν μικρή συνάφεια με τη θρησκεία και μεγαλύτερη με το νέο, για την εποχή, ενδιαφέρον για την προοπτική και την ερμηνεία των Ολλανδών καλλιτεχνών (γνωστή ως «Ολλανδικός κλασικισμός») των θεωριών του Αντρέα Παλλάντιο σχετικά με τις αναλογίες, την ισορροπία και τη συμμετρία.[9][10]

Σε κάθε περίπτωση, ο Σένρενταμ ήθελε να καταγράψει αυτή την περίοδο αλλαγών, τεκμηριώνοντας τα κτίσματα της χώρας. Πολλοί καλλιτέχνες πριν από αυτόν είχαν ειδικευτεί στην απεικόνιση φανταστικών και πλούσιων αρχιτεκτονημάτων, αλλά ο Σένρενταμ ήταν ένας από τους πρώτους που εστίασαν στα ήδη υπάρχοντα κτίσματα. Σύμφωνα με το Ίδρυμα Τζιν Πολ Γκέτι «οι πίνακες εκκλησιών του Σένρενταμ οφείλουν την ποιητική τους στην αξιοσημείωτη ανάμιξη γεγονότος και φαντασίας. Άρχισε φτιάχνοντας επιτόπια σχέδια κτισμάτων, στα οποία καταγράφονται μετρήσεις και λεπτομέρειες με αρχαιολογική σπουδή». Αυτή η λεπτομερής προετοιμασία τον βοήθησε να δημιουργήσει τόσο ακριβείς και μαγευτικούς πίνακες. Οι μετρήσεις τον βοήθησαν στη χρήση επιστημονικής γραμμικής προοπτικής, ακριβώς όπως ο Αντρέα Πότσο. Μπορούσε να χρησιμοποιήσει τις μετρήσεις του για να δημιουργήσει ρεαλιστική εικόνα με βάθος.

Μικρός αριθμός έργων του βρίσκεται σε βρετανικές συλλογές,[8] αλλά τα αρχεία της Ουτρέχτης διαθέτουν σημαντικό αριθμό σχεδίων του Σένρενταμ. Την περίοδο 2000 - 2001 το Μουσείο Centraal της Ουτρέχτης πραγματοποίησε μεγάλη έκθεση σχεδίων και πινάκων του. Ίσως τα πλέον γνωστά του έργα είναι ένα δίδυμο πινάκων, που τιτλοφορούνται Εσωτερικό της Buurkerk της Ουτρέχτης. Ο ένας βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη Λονδίνου και ο άλλος στο Μουσείο Τέχνης Κίμπελ στο Φορτ Γουόρθ του Τέξας. Με την απλότητά τους και τον ημι-αφηρημένο τους φορμαλισμό, σκιαγραφούν περισσότερο σύγχρονα έργα, όπως αυτά του Πητ Μοντριάν και του Λάιονελ Φέινινγκερ (Lyonel Feininger).

Τον Ιούλιο του 2012 μια εικόνα του χωριού του Σένρενταμ, του Άσσενφελντ, πωλήθηκε από τον οίκο Κρίστις για περισσότερες από £3.500.000. Έξι μήνες νωρίτερα, στον ίδιο οίκο διαφημίστηκε σχέδιο από οπαδό του Σέρενταμ, εκτιμώμενο μεταξύ £3.000-5.000, πριν αποσυρθεί από τη δημοπρασία.[11]

Φωτοθήκη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/69237. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  2. ↑ «Pieter Jansz. Saenredam». Biografisch Portaal. 04511326.
  3. ↑ «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Pieter-Saenredam. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. ↑ (Αγγλικά) SNAC. w6m64s49. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  5. ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/59743. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  6. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  7. ↑ Pieter Jansz. Saenredam entry[νεκρός σύνδεσμος] in the RKD
  8. ↑ 8,0 8,1 Pieter Saenredam στο BBC Art
  9. ↑ Time Line of Art History, Low Countries, 1600-1800 A.D. The Metropolitan Museum of Art, New York. (retrieved on 2007-09-13)
  10. ↑ Το Stadhuis (Δημαρχείο) του Άμστερνταμ, σήμερα γνωστό ως het Koninklijk Paleis (το βασιλικό παλάτι του Άμστερνταμ), είναι η κολοφώνα του ολλανδικού κλασικισμού του 17ου αιώνα.
  11. ↑ Gary Schwartz, The Schwartzlist

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Hans Jantzen, Das Niederländische Architekturbild, Braunschweig, Klinkhardt & Biermann, 1910
  • Maillet, Bernard G. (2012). La Peinture Architecturale des Ecoles du Nord : les Intérieurs d'Eglises 1580-1720. Pandora Publishers Wijnegem. ISBN 9789053253373. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Καθιερωμένοι όροι
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Πίτερ_Σένρενταμ&oldid=10057569"