Πέρσαινα Ηλείας
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
 |
Αυτό το λήμμα χρειάζεται επιμέλεια ώστε να ανταποκρίνεται σε υψηλότερες προδιαγραφές ορθογραφικής και συντακτικής ποιότητας ή μορφοποίησης. Αίτιο: ύφος γραφής ακατάλληλο για εγκυκλοπαίδεια Για περαιτέρω βοήθεια, δείτε τα λήμματα πώς να επεξεργαστείτε μια σελίδα και τον οδηγό μορφοποίησης λημμάτων. |
Συντεταγμένες: 37°45′8″N 21°40′39″E / 37.75222°N 21.67750°E
- Για το νέο χωριό, δείτε: Νέα Πέρσαινα
| Πέρσαινα | |
|---|---|
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Δυτικής Ελλάδας |
| Δήμος | Αρχαίας Ολυμπίας |
| Δημοτική Ενότητα | Φολόης |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοποννήσου |
| Νομός | Ηλείας |
| Υψόμετρο | 519 |
Η Πέρσαινα είναι εγκαταλελειμμένο χωριό του Νομού Ηλείας. Βρίσκεται σε υψόμετρο 519 μέτρων.
Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το όνομα του χωριού, Πέρσαινα, φένεται γραμμένο για πρώτη φορά σε επίσημο έγγραφο των Ενετών κατά την απογραφή που έκαναν το 1700, όταν ήταν κυρίαρχοι στη δυτική Πελοπόννησο. Συγκεκριμένα αναφέρεται στον κώδικα GRIMANI B. 54 Αριθ.158 στο teritorio (επαρχία) της Γαστούνης. Κατοικούσαν δε τότε στην Πέρσαινα τρεις οικογένειες με δέκα άτομα διαφόρων ηλικιών.
Συνώνυμα ιστορικά ονόματα με την Πέρσαινα:
- Περσεύς: 1) γιος του Διός και της Δανάης στο Άργος, 2) γιος του Νέστορος στην Πύλο, 3) γιος του Ζακύνθου.
- Πέρση: Μία από τις Ωκεανίδες, σύζυγος του Ηλίου και μητέρα του Αιήτη, της μάγισσας Κίρκης και της Πασιφάης.
- Περσαίος ή Πέρσης : 1) γιος του Περσέα και της Ανδρομέδας, 2) γιος του Κρείου και της Ευρυβίας αδελφός του Αστραίου και του Πάλλα, 3) Ένας από τους γιούς του Ηλίου και της Πέρσης ή Περσηίδος.
- Περσίνα: σύζυγος του Υδάσπη, μητέρα της Χαρίκλειας.
- Πυρσανίδες: νύμφες κατά τον Ησύχιο.
Συγγενικές λέξεις: 1) Πυρσαίνω = βάφω κάτι κόκκινο, 2) Πυρσεύω = κάνω σήμα με πυρσούς - ανάβω – καίω – υποδαυλίζω – φεγγοβολώ.
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νοτιοδυτικά της Νέας Πέρσαινας, βρίσκεται η παλαιά Πέρσαινα, το παλιό το χωριό, η οποία κατοικείτο περίπου μέχρι το 1980. Το χωριό είχε δική του κοινότητα που απέκτησε από τότε που ιδρύθηκαν οι κοινότητες στα ελληνικά χωριά, με εκατό και πλέον κατοίκους.
Τα σπίτια ήταν διώροφα και μονώροφα, ανάλογα με την οικονομική δυνατότητα της κάθε οικογένειας, φτιαγμένα με πλίνθους, ξύλινα μπαλκόνια και κεραμίδια, που έφτιαχναν οι ίδιοι οι κάτοικοι με υλικά τα οποία έβρισκαν άφθονα στη φύση. Το κάθε σπίτι είχε και βοηθητικούς χώρους (κατώγια), όπου αποθήκευαν τα προϊόντα τους και στάβλους για τα ζώα.
Οι κάτοικοι ήταν φτωχοί γεωργοί και κτηνοτρόφοι. Καλλιεργούσαν τα χωράφια τους με τα ζώα και το άροτρο, θέριζαν με το δρεπάνι και αλώνιζαν στ' αλώνια πάλι με τα ζώα. Εκμεταλλεύονταν τα προϊόντα του δάσους μαζεύοντας ρετσίνι από τα πεύκα, κόβοντας ξύλα για την παραγωγή ξυλανθράκων (καμίνια) κ.ά. Η κάθε οικογένεια είχε το δικό της αμπέλι, κήπο, ελαιώνα, τα δικά της αιγοπρόβατα, άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια, κότες, γουρούνια και άλλα, έτσι ώστε να μπορεί να είναι αυτόνομη και να παράγει τα δικά της προϊόντα για να επιβιώσει.
Η δουλειά όμως που χρειαζόταν να γίνει ήταν σκληρή και γι' αυτό ήταν αδύνατον να τα καταφέρει ο καθένας μόνος του. Έτσι είχαν εφεύρει τις «δανεικαριές» και τις «σεμπριές» όπως λεγόντουσαν. Αντάλλασσαν δηλαδή μεταξύ τους προσωπική εργασία, πηγαίνοντας τη μια μέρα στον έναν και την άλλη στον άλλο, είτε να θερίσουν, είτε να σπείρουν, να τρυγήσουν κ.ά.
Στην παλαιά Πέρσαινα λειτουργούσαν επίσης και ελαιοτριβείο, σιτοκαθαριστήριο, 2 νερόμυλοι, 3 σιδηρουργεία, 1 ασβεστοκάμινο, 1 κεραμιδοκάμινο και 2 υποδηματοποιεία όπου εξυπηρετούνταν και τα γειτονικά χωριά. Είχε επίσης κτίστες και ξυλουργούς για την κατασκευή των σπιτιών τους. Τα προϊόντα που δεν μπορούσαν να παράγουν, τα προμηθεύονταν από τα 4 καφενεία-παντοπωλεία που υπήρχαν στην πλατεία του χωριού. Τα καφενεία ήταν ο μόνος χώρος ψυχαγωγίας για τους άντρες. Εκεί μαζεύονταν, συζητούσαν για τις δουλειές τους, τα προβλήματά τους, έπαιζαν και κανένα χαρτάκι, με έπαθλο ένα λουκούμι ή κανένα ουζάκι. Οι γυναίκες απ' την άλλη είχαν τις γειτονιές όπου έσμιγαν, πάντα με τις ρόκες τους στα χέρια, για να πουν κι εκείνες τα δικά τους.
Στην παλαιά Πέρσαινα υπήρχαν 4 εκκλησίες οι οποίες είχαν οικοδομηθεί από τους πρώτους κατοίκους της: Ο ενοριακός ναός της κοιμήσεως της Θεοτόκου, τα εξωκλήσια του Προφήτη Ηλία, του αγίου Γεωργίου και ο ναός του κοιμητηρίου ο άγιος Δημήτριος. Οι εκκλησίες αυτές σώζονται ανέπαφες μέχρι σήμερα παρόλο που πέρασαν από κει δύο καταστροφικές πυρκαγιές (1989 & 2007).
Στο παλιό χωριό λειτουργούσε δημοτικό σχολείο στο οποίο φοιτούσαν γύρω στα 70 παιδιά. Γυμνάσιο δεν υπήρχε και τα παιδιά πήγαιναν στο γειτονικό χωριό Δούκας με τα πόδια, κάτω από αντίξοες καιρικές συνθήκες το χειμώνα. Περνούσαν μέσα από κακοτράχαλα και επικίνδυνα ρέματα και μονοπάτια, με λίγα τετράδια και βιβλία, μ' ένα κομμάτι ψωμί στην τσάντα για το μεσημεριανό τους φαγητό, χωρίς τα απαραίτητα ρούχα και πολλές φορές ξυπόλυτα.
Παιδική ηλικία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα παιδιά του χωριού για να παίξουν και να διασκεδάσουν είχαν σκαρφιστεί διάφορους τρόπους για να φτιάχνουν μόνα τους τα παιχνίδια τους. Τα αγόρια έφτιαχναν μπάλες με πανιά δεμένα πολύ σφιχτά μεταξύ τους, κατασκεύαζαν σφεντόνες και έστηναν θηλιές για να πιάνουν κοτσύφια, τσίχλες και σπουργίτια. Τα κορίτσια έφτιαχναν κούκλες (κουτσούνες) με παλιά πανιά κι έβαζαν ξυλαράκια για χέρια και για πόδια. Αγόρια και κορίτσια έπαιζαν μαζί κι άλλα αυτοσχέδια παιχνίδια όπως κουτσό, κρυφτό, τυφλόμυγα, πεντόβολα κ.ά.
Ηλεκτρικό ρεύμα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ηλεκτρικό ρεύμα στην παλιά Πέρσαινα δεν υπήρχε και για φωτισμό τη νύχτα, χρησιμοποιούσαν μικρές λάμπες πετρελαίου και το φως απ' το τζάκι. Το νερό το κουβαλούσαν οι γυναίκες στην πλάτη (ζαλιά) μέσα σε βαρέλια των είκοσι και τριάντα οκάδων, απ' τις πολλές πηγές που υπήρχαν την εποχή εκείνη στην Πέρσαινα. Επίσης στις πηγές, έπλεναν και τα ρούχα τους. Αργότερα φτιάχτηκε το υδραγωγείο στη Δέση κι έτσι έγινε πιο εύκολη η ζωή των κατοίκων αφού είχαν πια νερό όλα τα σπίτια.
Συγκοινωνία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Συγκοινωνία δεν υπήρχε και οι κάτοικοι για να πάνε στον Πύργο, έπρεπε να πάνε με τα πόδια στα γειτονικά χωριά (Δούκας, Μηλιές, Νεράιδα, Μπεντένι) για να πάρουν το λεωφορείο. Τα παλιά χρόνια η κοινότητα της Πέρσαινας ήταν φτωχή και χωρίς κρατική επιχορήγηση δεν υπήρχε η δυνατότητα εκτελέσεως πολλών κοινωφελών έργων. Έτσι τα κοινοτικά έργα γίνονταν μόνο με προσωπική εργασία. Το σύνθημα για τη συγκέντρωση αντρών και γυναικών το έδινε η καμπάνα με τον ειδικό χτύπο όταν επρόκειτο να εκτελεστεί οποιοδήποτε κοινοτικό έργο. Άλλοτε να καθαρίσουν ή να ανοίξουν δρόμους άλλοτε να ανοίξουν αυλάκια για πότισμα κ.ά.
Ο σεισμός του 1965[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1965 έγινε ένας σεισμός ο οποίος δημιούργησε επικίνδυνες ρωγμές στα σπίτια και στο έδαφος. Μετά από διαβήματα της κοινότητας στην τότε κυβέρνηση, στάλθηκαν τεχνικοί και διοικητικοί κρατικοί υπάλληλοι, οι οποίοι αφού μελέτησαν το θέμα αποφάσισαν πως υπάρχει ανάγκη μεταφοράς του χωριού σε νέα ασφαλή θέση. Επιλέχτηκε απ' όλους η τοποθεσία Μποτίνι Περσαίνης συνολικού εμβαδού 168.490 τ.μ.
Η Νέα Πέρσαινα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το 1970 άρχισε να χτίζεται το καινούργιο χωριό, η Νέα Πέρσαινα, και το 1975 παραδόθηκαν τα νέα σπίτια στους Περσαιναίους. Έτσι δημιουργήθηκε ένα άλλο χωριό με καινούργια σπίτια, με ωραίους δρόμους με σχέδιο πόλεως, με ρεύμα, νερό, αποχέτευση, συγκοινωνία και άλλες ανέσεις.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Αποτελέσματα της Απογραφής Πληθυσμού-Κατοικιών 2011 που αφορούν στο Μόνιμο Πληθυσμό της Χώρας, Εφημερίδα της Κυβερνήσεως της Ελληνικής Δημοκρατίας, τχ. 2ο, φ. 3465 (28 Δεκεμβρίου 2012).
- Ιστοσελίδα persaina.gr
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Πέρσαινας Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 29/11/2017.
- Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Περσαίνης Ηλείας, eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 29/11/2017.
| |||||||||||||||||