Πάγια Γιοβάνοβιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Paja Jovanović
Паја Јовановић
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Павле Јовановић (Σερβικά)
Γέννηση16  Ιουνίου 1859[1][2][3]
Βρσατς
Θάνατος30  Νοεμβρίου 1957[4][3][5]
Βιέννη[6]
Τόπος ταφήςΑλέα των Διακεκριμένων Σέρβων
ΚατοικίαΒρσατς
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστριακή Αυτοκρατορία
Αυστρία
Αυστροουγγαρία
ΣπουδέςΑκαδημία Καλών Τεχνών της Βιέννης (1877, 1880)
Ιδιότηταζωγράφος[7][8]
ΚίνημαΡεαλισμός
Είδος τέχνηςπροσωπογραφία
Καλλιτεχνικά ρεύματαΡεαλισμός
Σημαντικά έργαΗ Διακήρυξη του Νομικού Κώδικα του Ντουσάν, Μάχη του Τευτοβούργιου Δρυμού και Μετανάστευση των Σέρβων
ΙστοσελίδαΕπίσημος ιστότοπος
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Πάβλε «Πάγια» Γιοβάνοβιτς (σερβικά κυριλλικά: Павле "Паја" Јовановић‎‎, IPA: pâʋlɛ pǎːja jɔʋǎːnɔʋit͡ɕ, 16 Ιουνίου 1859 - 30 Νοεμβρίου 1957) ήταν Σέρβος ζωγράφος που ζωγράφισε περισσότερα από 1.100 έργα, όπως: [9] [10] Ο Τραυματίας Μαυροβούνιος (1882), Ο στολισμός της νύφης (1886) και η Μετανάστευση των Σέρβων (1896). Ο Πάγια ήταν επίσης ο κύριος προσωπογράφος της Ευρώπης μετά το 1905, ζωγράφισε τον αυτοκράτορα Φραγκίσκο Ιωσήφ Α΄ της Αυστρίας πάνω από 14 φορές, ζωγράφισε μέλη βασιλικών οικογενειών, μεγάλους βιομηχάνους, επιστήμονες, τραπεζίτες, βαρόνους πετρελαίου και μονοπωλιστές, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων κληρονόμων της περιουσίας της Standard Oil στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής Ήταν ένα πολύ περιζήτητος προσωπογράφος παγκοσμίως, και αυτό τον έκανε εξαιρετικά πλούσιο στη ζωή του. Πολλά ευρωπαϊκά και διεθνή μουσεία φέρουν τα έργα του, υπογεγραμμένα με διάφορα ονόματα όπως: Paul Joanowitch στην Εθνική Πινακοθήκη της Βικτώριας και επίσης δύο πορτρέτα στο Μουσείο Καλών Τεχνών της Γιούτα, Paul Joanowits, Paul Ivanovitch, Paul Joanovitch, Paul Joanovitsch, P. Joanowitsch και άλλα.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πάγια Γιοβάνοβιτς νεαρός

Ο Πάγια Γιοβάνοβιτς γεννήθηκε στο Βρσατς, της Αυστριακής Αυτοκρατορίας (στη σύγχρονη Σερβία). Ο πατέρας του ήταν ο φωτογράφος Στέβαν Γιοβάνοβιτς και η μητέρα του ήταν η Ερνεστίνα Ντεότ, γαλλικής καταγωγής. [11] Πέρασε την παιδική και την πρώιμη νεαρή ηλικία του σε αυτήν την πατρίδα, όπου είδε το τέμπλα του Πάβελ Τζούρκοβιτς και του Αρσένιε Τεοντόροβιτς στις εκκλησίες της πόλης,[12] που θα επηρέαζαν τα μελλοντικά του έργα. Η μητέρα του Γιοβάνοβιτς πέθανε σε νεαρή ηλικία και ο πατέρας του ξαναπαντρεύτηκε. Παρακολούθησε τις πρώτες του διαλέξεις τέχνης και γνώσεις από τον δάσκαλό του Βόντετσκι. [13] Ο πατέρας του τον πήγε στη Βιέννη το 1875 όταν ήταν 15 ετών, όπου εγγράφηκε στην Ακαδημία Καλών Τεχνών το 1877 στην τάξη του καθηγητή Κριστιάν Γκρίπενκερλ. [14] Τελείωσε την Ακαδημία το 1880, παρακολουθώντας πολλά σημαντικά μαθήματα που δίδαξε ο Λέοπολντ Καρλ Μίλερ, γνωστός ως «ανατολίτης». Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι τα κρίσιμα μαθήματα του Μίλερ καθόρισαν τη ζωγραφική του προτίμηση. Σημειώνοντας το αυξημένο ενδιαφέρον της Ευρώπης για τα γεγονότα στα Βαλκάνια, ταξίδεψε κατά τη διάρκεια των διακοπών του στην Αλβανία, το Μαυροβούνιο, τη Δαλματία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, και τη Σερβία συγκεντρώνοντας σκίτσα και μελέτες της ζωής των βαλκανικών λαών. Ακριβώς αυτά τα θέματα έφεραν στον Πάγια Γιοβάνοβιτς την παγκόσμια φήμη και δημοτικότητα. [15] Την επόμενη περίοδο, έχοντας παρατηρήσει το μεγαλύτερο ενδιαφέρον της Ευρώπης για τα Βαλκάνια, ζωγράφισε κυρίως σκηνές από τη ζωή των Σέρβων, των Μαυροβουνίου, των Ερζεγοβινάνων, των Αρμάνων και των Αλβανών, οι οποίες του έδωσαν μεγάλη φήμη. Ενθαρρύνθηκε να επισκεφθεί την περιοχή των Βαλκανίων κατά τη διάρκεια του χρόνου του, σπούδασε τα έθιμα και τη λαογραφία του λαού,[16] και το 1882 του απονεμήθηκε το βραβείο της Ακαδημίας και του δόθηκε η αυτοκρατορική υποτροφία για τη σύνθεση Ο Τραυματίας Μαυροβούνιος.

Ο Τραυματίας Μαυροβούνιος (Ranjeni Crnogorac), 1882, πίνακας του Πάγια Γιοβάνοβιτς, Μουσείο της Πόλης του Βελιγραδίου.

Το κοινό και πολλοί κριτικοί τέχνης έστρεψαν την προσοχή τους στον νεαρό ζωγράφο και το 1883 υπέγραψε σύμβαση με τη «γαλλική» γκαλερί στο Λονδίνο.[17] Συνέχισε το ταξίδι του στον Καύκασο,[18] Μαρόκο, Αίγυπτο, Ελλάδα, Τουρκία, Ιταλία και Ισπανία.[19] Ένας μεγάλος αριθμός σκίτσων, σημειώσεων και μελετών, μαζί με τα συλλεχθέντα αντικείμενα από τη ζωή των κοινών ανθρώπων, θα βρουν τη θέση τους στις διάσημες συνθέσεις του, όπως: Ξιφασκία, Στόλισμα της Νύφης και Κοκορομαχίες . Μερικές από τις πιο αξιοσημείωτες επαίνους του Γιοβάνοβιτς συγκεντρώθηκαν για δύο από τις μεγαλύτερες εκθέσεις του: στην Έκθεση της Χιλιετίας στη Βουδαπέστη το 1896, όπου ετοίμασε για παρουσίαση τη Μετανάστευση των Σέρβων, αλλά στάλθηκε το τρίπτυχο Βρσατς και στην Παγκόσμια Έκθεση στο Παρίσι το 1900, για την οποία είχε ζωγραφίσει μια μεγάλη ιστορική σύνθεση την Διακήρυξη του Νομικού Κώδικα του Ντουσάν

Από το 1888, ανακηρύχθηκε μέλος της Σερβικής Βασιλικής Ακαδημίας.[20] Ήταν επιφορτισμένος με τη ζωγραφική μνημειακών, ιστορικών συνθέσεων. Μετά το 1905 αφιερώθηκε αποκλειστικά στη ζωγραφική πορτρέτων στο στυλ του ακαδημαϊκού ρεαλισμού για την πλούσια πελατεία και έγινε πολύ διάσημος χάρη σε αυτούς. Μερικά από τα πιο διάσημα περιλαμβάνουν αυτά των Ζωγράφου Σίμινγκτον, Μιχάιλο Πούπιν,Τζόρτζε Γιοβάνοβιτς, και άλλων. Ζωγράφισε τα πορτρέτα του μακροχρόνιου μοντέλου του και συζύγου του, Μούνι, με ιδιαίτερη φροντίδα.

Ζωγράφισε το τέμπλο στην εκκλησία του Αγίου Νικολάου στο Ντόλοβο [21] και στον Ορθόδοξο καθεδρικό ναό στο Νόβι Σαντ [22] που ζωγραφίστηκε χωρίς προμήθεια. Πέρασε τον περισσότερο χρόνο του στο ατελιέ του στη Βιέννη, όπου εγκαταστάθηκε, και περιστασιακά ταξίδευε στο Βελιγράδι. Το 1940 έγινε επίτιμος πολίτης του Βρατς, και το 1949 του δόθηκε το μετάλλιο του Τάγματος zasluga za narod (Αξίας για το Λαό) της πρώτης κατηγορίας. Έζησε ήσυχα και μοναχικά, μετά τον πρόωρο θάνατο της γυναίκας του, στη Βιέννη μέχρι το θάνατό του το 1957. Σύμφωνα με τη θέλησή του, το δοχείο με την τέφρα του έπρεπε να μεταφερθεί στο Βελιγράδι και όπου «Η Κληρονομιά του Πάγια Γιοβάνοβιτς» άνοιξε το 1970, καθώς και στο Βρσατς. Αργότερα, στο κτίριο του Παλιού Φαρμακείου της Κλίμακας, το 1977 άνοιξε η μόνιμη αναμνηστική έκθεση του Πάγια Γιοβάνοβιτς. Τα έργα του Πάγια Γιοβάνοβιτς φυλάχτηκαν στο Μουσείο Πόλης του Βρσατς, μαζί με τον πασίγνωστο πίνακά του τρίπτυχο του Βρσατς. [23] Τα περισσότερα από τα έργα του και τα προσωπικά του αντικείμενα βρίσκονται στο Μουσείο της Πόλης του Βελιγραδίου. [24]

Υστεροφημία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των 100 πιο εξέχοντων Σέρβων.[25][26] Ο Γιοβάνοβιτς έλαβε μια σειρά παρασήμων και μεταλλίων τόσο στη Σερβία όσο και στο εξωτερικό. Ορισμένα σχολεία στη Σερβία πήραν το όνομά του.[27]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. rkd.nl/explore/artists/42317. Ανακτήθηκε στις 22  Αυγούστου 2017.
  2. «Paul Joanovitch». (Ολλανδικά) RKDartists. 42317.
  3. 3,0 3,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 15877966s.
  4. «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00200511. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  5. Dalibor Brozović, Tomislav Ladan: «Hrvatska enciklopedija» (Κροατικά) Ινστιτούτο Λεξικογραφίας «Μίροσλαβ Κρλέζα». 1999. 29383. ISBN-13 978-953-6036-31-8. ISBN-10 953-6036-31-2.
  6. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 30  Μαρτίου 2022. 500009660. Ανακτήθηκε στις 9  Μαΐου 2022.
  7. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 20  Οκτωβρίου 2017. 500009660. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  8. The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/131442. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  9. «Catalog of Pavle Paja Jovanovic Artworks | Народни музеј» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. 
  10. Лијескић, Б. «У потрази за портретом Рудолфа Валентина». Politika Online. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2019. 
  11. «Gradski Muzej Vršac». www.muzejvrsac.org.rs. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  12. «Paja Jovanović, slikar srpske istorije». ΜΕΔΙΑΣ - In Medias Res (στα Σερβοκροατικά). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. 
  13. «Ceo život igra». www.novosti.rs (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  14. PATriot (8 Νοεμβρίου 2016). «Paja Jovanović – slikar srpske istorije». Patriot (στα Σερβικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Μαΐου 2021. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  15. «ОРИЈЕНТАЛИЗАМ». Galerija Matice srpske. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 20 Φεβρουαρίου 2020. Ανακτήθηκε στις 9 Απριλίου 2021. 
  16. «Lekcije iz antike». www.novosti.rs (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  17. «Sreća u Londonu». www.novosti.rs (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  18. Popović, Radovan (2014). «The analysis of formal compositional characteristics of orientalist paintings by Paja Jovanović». Zbornik Radova Akademije Umetnosti (2): 27–44. doi:10.5937/ZbAkUm1402027P. ISSN 2334-8666. http://scindeks.ceon.rs/Article.aspx?artid=2334-86661402027P. 
  19. «Paja Jovanović - Biografija». ART mozaik (στα Βοσνιακά). 16 Ιουνίου 2018. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. 
  20. «Jovanovic Pavle Paja». www.sanu.ac.rs. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  21. «Paja Jovanovic slikar, galerija slika Beli Andjeo Art Exclusive». Galerija prodaja slika Beli Andjeo Beograd GLAVNI SAJT slike slikar cena (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  22. «Srpska pravoslavna crkva sv. Georgija – Saborna crkva». I love Novi Sad (στα Σερβικά). 28 Φεβρουαρίου 2016. Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  23. Milovanović, Jovana. «"Вршачки триптихон" Паје Јовановића на Миленијумској изложби 1896. године: репрезентација локалног идентитета и (не)присутна идеологија / "Vršac Triptych by Paja Jovanović at the Millennium Exhibition of 1896: Representation of the Local Identity and the (not) Present Ideology». Саопштења. https://www.academia.edu/40129024. 
  24. «U Muzeju Paje Jovanovića stalna izložbena postavka». Grad Beograd - Zvanična internet prezentacija | U Muzeju Paje Jovanovića stalna izložbena postavka (στα Σερβικά). Ανακτήθηκε στις 12 Δεκεμβρίου 2019. 
  25. «COBISS/OPAC». www.vbs.rs. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουλίου 2019. [νεκρός σύνδεσμος]
  26. «Atelje Paje Jovanovića pred Vranjancima». VRANJENEWS (στα Σερβικά). 26 Σεπτεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. 
  27. «ОШ "Паја Јовановић" – Добро дошли на наш сајт» (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2019. 

Περαιτέρω ανάγνωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Paja Jovanović. Muzej Grada, Beograda. 1970. 
  • Dejan Medaković (1957). Paja Jovanović. Prosveta izdavačko preduzeće Srbije. 
  • עליכם, שלום (1961). Pavle-Paja Jovanović. 
  • Μια έρευνα της σερβικής τέχνης από τη Λιούμπικα Ν. Πόποβιτς

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]