Ο καταδότης του θαλάμου 17
| Ο Καταδότης του θαλάμου 17 | |
|---|---|
 | |
| Σκηνοθεσία | Μπίλι Γουάιλντερ |
| Παραγωγή | Μπίλι Γουάιλντερ |
| Σενάριο | Έντγουιν Μπλουν Μπίλι Γουάιλντερ Ντόναλντ Μπεβάν Έντμουντ Τρασίνσκι (Θεατρικό) |
| Βασισμένο σε | Stalag 17 |
| Πρωταγωνιστές | Γουίλιαμ Χόλντεν Ντον Τέιλορ Ότο Πρέμινγκερ Ρόμπερτ Στράους Πίτερ Μπερνς |
| Μουσική | Φραντς Γουόξμαν |
| Φωτογραφία | Έρνεστ Λάζλο |
| Μοντάζ | Τζορτζ Τομασίνι |
| Εταιρεία παραγωγής | Paramount Pictures |
| Διανομή | Paramount Pictures και Netflix |
| Πρώτη προβολή |  1/7 /1953 |
| Κυκλοφορία | 1953 |
| Διάρκεια | 120 λεπτά |
| Προέλευση | Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής |
| Γλώσσα | Αγγλικά |
| δεδομένα () | |
Η ταινία Ο Καταδότης του θαλάμου 17 (πρωτότυπος τίτλος Stalag 17), γνωστό και ως Θάλαμος εξοντώσεως 17 είναι πολεμικό δράμα παραγωγής 1953 σε σκηνοθεσία Μπίλι Γουάιλντερ. Η ταινία είναι βασισμένη στο ομώνυμο θεατρικό των Ντόναλντ Μπεβάν και Έντμουντ Τρσίνσκι, το οποίο διασκεύασαν για τη μεγάλη οθόνη ο Μπίλι Γουάιλντερ σε συνεργασία με τον Έντγουιν Μπλουμ. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι οι Γουίλιαμ Χόλντεν, Ντον Τέιλορ, Ρόμπερτ Στράους, Νέβιλ Μπραντ, Χάρβεϊ Λέμπεκ, Πίτερ Γκρέιβς και Ότο Πρέμινγκερ. Σύμφωνα με τον Πίτερ Γκρέιβς η Paramount Pictures πάγωσε την πρεμιέρα της ταινίας για πάνω από έναν χρόνο εφόσον πίστευε ότι κανείς δε θα ενδιαφερόταν να δει μια ταινία με θέμα τους αιχμάλωτους του πολέμου.
Η ταινία έλαβε 3 υποψηφιότητες για βραβείο Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Σκηνοθεσίας και χάρισε στον Γουίλιαμ Χόλντεν το Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου[1].
Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Stalag 17 είναι ένα στρατόπεδο συγκέντρωσης κοντά στον Δούναβη που εκτός από τους Πολωνούς, τους Τσέχους και τους Ρώσους κρατούνται και Αμερικανοί στρατιώτες. Την παραμονή των Χριστουγέννων του 1944, δυο Αμερικανοί επιχειρούν να αποδράσουν έχοντας σκάψει ένα τούνελ που τους οδηγεί εκτός των συρματοπλεγμάτων. Όταν οι άνδρες βγαίνουν από το τούνελ βρίσκουν τους Γερμανούς να τους περιμένουν στην έξοδο. Οι σύντροφοι των στρατιωτών υποψιάζονται ότι κάποιος αναμεταξύ τους είναι καταδότης και οι υποψίες πέφτουν πάνω στον Τζ.Τζ. Σέφτον (Γουίλιαμ Χόλντεν), έναν έξυπνο τύπο που έχει καταφέρει να στήσει ένα είδος επιχείρησης στο στρατόπεδο, παζαρεύοντας με τους Γερμανούς για αυγά, καλτσόν, πετσέτες και άλλες πολυτέλειες. Την επομένη της απόπειρας της απόδρασης των δυο ανδρών φτάνει στο στρατόπεδο, ο λοχίας Τζέιμς Σκάιλερ Ντάνμπαρ (Ντον Τέιλορ). Ο Ντάνμπαρ, κρατούσε κρυφό το γεγονός ότι ανατίναξε ένα γερμανικό τρένο που μετέφερε πολεμοφόδια. Οι Αμερικανοί κρατούμενοι θαυμάζουν τον νέο κρατούμενο για τον ηρωισμό του, ενώ ο Σέφτον τον ζηλεύει λόγω του γεγονότος ότι είναι γόνος μιας από τις πλουσιότερες οικογένειες της Βοστώνης. Όταν λίγο αργότερα ο διοικητής του στρατοπέδου Όμπερστ φον Στέρνμπαχ (Όττο Πρέμινγκερ), καλεί τον Ντάνμπαρ για ανάκριση, όλοι υποπτεύονται ότι ο Σέφτον κάρφωσε την ανάμειξή του στην ανατίναξη του τραίνου. Οι άνδρες χτυπούν τον Σέφτον κι έπειτα τον εξοστρακίζουν. Τότε ο Σέφτον αποφασίζει να ανακαλύψει την ταυτότητα του καταδότη, ενώ ο Ντάνμπαρ καταφέρνει να το σκάσει από τα χέρια των Γερμανών και να κρυφτεί σε κάποιο μέρος στο στρατόπεδο. Κανείς εκτός από τον Χόφι (Ρίτσαρντ Έρντμαν), τον υπεύθυνο του κοιτώνα δεν γνωρίζει που βρίσκεται. Το βράδυ οι άνδρες ετοιμάζουν αποστολή σωτηρίας για τον Ντάνμπαρ, αλλά ο καταδότης ετοιμάζεται για μια ακόμη φορά να δράσει.
Πληροφορίες παραγωγής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολεμική ταινία του 1953, που αφηγείται την ιστορία μιας ομάδας Αμερικανών κρατούμενων σε στρατόπεδο συγκέντρωσης κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Η ταινία βασίζεται στο θεατρικό έργο των Ντόναλντ Μπίβαν και Έντμουντ Τρασίνσκι, το οποίο γράφτηκε με βάσει τις εμπειρίες των δυο ανδρών στο στρατόπεδο Stalag 17, στην Αυστρία. Ο Γουάιλντερ διασκεύασε το θεατρικό για τη μεγάλη οθόνη σε συνεργασία με τον Έντουιν Μπλουμ.
Το θεατρικό των Μπιβάν και Τραζίνσκι ανέβηκε στο Μπρόντγουεϊ το 1951, σε σκηνοθεσία Χοζέ Φερέρ και με τον Τζον Έρικσον στο ρόλο του Σέφτον. Το θεατρικό έκανε επιτυχία και παίχτηκε για 452 παραστάσεις.
Όταν ο Μπίλι Γουάιλντερ αποφάσισε να μεταφέρει το θεατρικό στη μεγάλη οθόνη, πρώτη του επιλογή για το ρόλο του Σέφτον ήταν ο Γουίλιαμ Χόλντεν, με τον οποίο είχε συνεργαστεί το 1950 για την ταινία Η Λεωφόρος της Δύσης (Sunset Boulevard), αλλά ο ηθοποιός θεωρούσε το ρόλο πολύ κυνικό και εγωιστή για το γούστο του. Ο Γουάιλντερ αρνήθηκε να κάνει το ρόλο πιο συμπαθή και ο Χόλντεν τον απέρριψε. Έτσι ο σκηνοθέτης αναγκάστηκε να σκεφτεί κάποιον άλλο ηθοποιό για το ρόλο, με επικρατέστερα ονόματα εκείνα των Κερκ Ντάγκλας και Τσάρλτον Χέστον[2], όταν τελικά παρενέβη η εταιρία Paramount και ανάγκασε τον Χόλντεν να ερμηνεύσει το ρόλο. Δυο από τους ηθοποιούς του θεατρικού (οι Ρόμπερτ Στράους και Χάρβεϊ Λέμπεκ) επανέλαβαν τους ρόλους τους στη μεγάλη οθόνη.
Η ταινία γυρίστηκε κατά χρονολογική σειρά και τα μέλη του καστ δεν ήξεραν μέχρι και τις τρεις τελευταίες μέρες των γυρισμάτων ποιος ήταν ο καταδότης.
Παρά το γεγονός ότι τα γυρίσματα ολοκληρώθηκαν το 1952, η Paramount πάγωσε την πρεμιέρα της για περισσότερο από ένα χρόνο, εφόσον δεν πίστευε στις δυνατότητές της. Η κυκλοφορία της συνοδεύτηκε από διθυραμβικές κριτικές και από υψηλές εισπράξεις, εφόσον έχοντας προϋπολογισμό 1.6 εκατομμυρίων έκανε έσοδα 3.3 εκατομμυρίων στις Η.Π.Α. συν 10 εκατομμυρίων παγκοσμίως[3]. Σήμερα θεωρείται, μαζί με τη Γέφυρα του Ποταμού Κβάι (The Bridge on the River Kwai, 1957) και τη Μεγάλη Απόδραση (The Great Escape, 1963) ως μια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών με θέμα τους κρατούμενους σε στρατόπεδα συγκέντρωσης στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Γουίλιαμ Χόλντεν βραβεύτηκε με Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου για την ερμηνεία του στην ταινία και ο ευχαριστήριος λόγος του ήταν ένας από τους συντομότερους που έχουν δοθεί. Αρκέστηκε στο να πει ευχαριστώ, ενώ αργότερα παραδέχτηκε ότι θεωρούσε τους συνυποψηφίους του, Μοντγκόμερι Κλιφτ και Μπαρτ Λάνκαστερ (και οι δυο από το Όσο υπάρχουν άνθρωποι (From Here To Eternity, 1953) του Τσίνεμαν) πιο άξιους νικητές.
Βράβευση:
- Α' Ανδρικού Ρόλου - Γουίλιαμ Χόλντεν
Υποψηφιότητες:
- Σκηνοθεσίας - Μπίλι Γουάιλντερ
- Β' Ανδρικού Ρόλου - Ρόμπερτ Στράους
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Holsinger, M. Paul (1999). War and American Popular Culture: A Historical Encyclopedia. Greenwood Publishing Group. σελ. 310. ISBN 978-0-313-29908-7.
- ↑ Capua, Michelangelo (9 Οκτωβρίου 2009). William Holden: A Biography. McFarland. σελ. 65. ISBN 978-0-7864-5550-8.
- ↑ 'The Top Box Office Hits of 1953', Variety, January 13, 1954.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ο καταδότης του θαλάμου 17 στην IMDb (Αγγλικά)
- Ο καταδότης του θαλάμου 17 στο AllMovie (Αγγλικά)
- Ο καταδότης του θαλάμου 17 στο Rotten Tomatoes (Αγγλικά)
- Ο καταδότης του θαλάμου 17 στο TCMDB (Αγγλικά)
- Ο καταδότης του θαλάμου 17 στο AlloCine (Γαλλικά)
- Ο καταδότης του θαλάμου 17 στο Cine.gr (αρχειοθετημένος)
- Ο καταδότης του θαλάμου 17 στο Αμερικανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου
|
- Αμερικανικές ταινίες
- Ταινίες του 1953
- Αγγλόφωνες ταινίες
- Ταινίες παραγωγής Paramount Pictures
- Ταινίες με ηθοποιό που κέρδισε Όσκαρ Α' Ανδρικού Ρόλου
- Αμερικανικές ασπρόμαυρες ταινίες
- Ταινίες βασισμένες σε θεατρικά έργα
- Αμερικανικές δραματικές κωμικές ταινίες
- Αμερικανικές πολεμικές δραματικές ταινίες
- Ταινίες σε σκηνοθεσία Μπίλι Γουάιλντερ