Ο Μπαλαντέρ του Θανάτου

Ο Μπαλαντέρ του Θανάτου

Συγγραφέας	Αγκάθα Κρίστι
Τίτλος	Cards on the Table
Γλώσσα	Αγγλικά
Ημερομηνία δημοσίευσης	2  Νοεμβρίου 1936
Μορφή	μυθιστόρημα
Σειρά	canon of Hercule Poirot
Χαρακτήρες	Ηρακλής Πουαρό
Πρώτη έκδοση	Collins Crime Club
Προηγούμενο	Murder in Mesopotamia
Επόμενο	Φόνος στον στάβλο
δεδομένα ()

Το Τραπουλόχαρτα στο Τραπέζι, αγγλ. Cards on the Table, που στα Ελληνικά έχει αποδοθεί και ως Ο Μπαλαντέρ του Θανάτου είναι ένα μυθιστόρημα αστυνομικής φαντασίας της Βρετανής συγγραφέα Άγκαθα Κρίστι, που πρωτοεκδόθηκε στο Ηνωμένο Βασίλειο από τον Οίκο Collins Crime Club στις 2 Νοεμβρίου 1936 και κόστιζε 7 σελίνια και 6 πένες. Το επόμενο έτος εκδόθηκε στις ΗΠΑ από τους Dodd, Mead & Co. προς $ 2.00.

Το βιβλίο περιλαμβάνει τον Ηρακλή Πουρό, τον συνταγματάρχη Ρέις, τον γενικό επιθεωρητή Μπατλ και την ευφάνταστη συγγραφέα αστυνομικών έργων Αριάδνη Όλιβερ. Όλοι τους εμφανίζονται αρκετές φορές στα μυθιστορήματα της Α. Κρίστι· για την Α. Όλιβερ είναι η πρώτη φορά. Οι ντιτέκτιβ αυτοί και τέσσερα άλλα άτομα, έπειτα από ένα δείπνο στου κου Σεϊτάνα, παίζουν μπριτζ. Στο τέλος της βραδιάς ο κος Σεϊτάνα ανακαλύπτεται δολοφονημένος και τα τέσσερα άτομα είναι ύποπτα γι'αυτό. Η ταυτοποίηση του δράστη γίνεται μόνο διακρίνοντας την ψυχολογία των υπόπτων.

Το μυθιστόρημα έγινε καλά αποδεκτό από τους αναγνώστες. Χαρακτηρίζεται από το χιούμορ του, τη λεπτή γραφή του και το στρωτό γράψιμο, που δείχνει συνεχή βελτίωση στον τρόπο γραφής της συγγραφέα. Είναι το 12ο έργο της· μεταγενέστερες κριτικές το θεωρούν το καλύτερό της. Είναι πρωτότυπο, με μία λαμπρή έκπληξη για τέλος.

Η πλοκή της υπόθεσης

Ο μυστηριώδης κος Σεϊτάνα φιλοξενεί ένα ασυνήθιστο πάρτυ: τέσσερις καλεσμένοι είναι ερευνητές αστυνομικών υποθέσεων -ο Η. Πουαρό, ο συνταγματάρχης Ρέις της μυστικής υπηρεσίας, η συγγραφέας Α. Όλιβερ, ο γενικός επιθεωρητής Μπαρτ της Σκότλαντ Γιαρντ- και τέσσερα άτομα, που θα φανεί μετά ότι είναι ύποπτα για φόνο στο παρελθόν -ο δρ Ρόμπερτς, η κα Λόριμερ, η νεαρή Αν Μέρεντιθ και ο ταγματάρχης Ντέσπαρντ- επίσης προσκεκλημένοι. Έπειτα από το δείπνο οι καλεσμένοι αποσύρονται για μπριτζ, σε δύο χωριστά δωμάτια. Ο Σεϊτάνα χαλαρώνει στην πολυθρόνα του, στο δωμάτιο με τους "υπόπτους". Όταν οι ερευνητές τελειώνουν την παρτίδα τους, βρίσκουν στο δωμάτιο των "υπόπτων" νεκρό τον Σεϊτάνα από εγχειρίδιο, ένα της συλλογής του. Επειδή πιο πριν αυτός είχε μιλήσει καλυμμένα για εγκλήματα που μπορεί να γίνουν στη δουλειά ή στο σπίτι και να φανούν ως ατυχήματα, οι ερευνητές θεωρούν τους άλλους ως υπόπτους. Αν και ανακρίνονται, δεν προκύπτει κάτι. Ο Πουαρό παίρνει το χαρτί του καθενός με τα σκορ του στο μπριτζ για να τα μελετήσει.

Ψάχνοντας το κίνητρο, οι ερευνητές βρίσκουν έναν φόνο με τον οποίο είχαν σχετιστεί οι τέσσερις ύποπτοι: η μις Κράντοκ -πελάτισσα του δρα Ρόμπερτς- έχασε τον άνδρα της από βακτήριο άνθρακα και η ίδια πέθανε έπειτα από μία ένεση, όταν ήταν στο εξωτερικό. Ο βοτανολόγος Λάξμορ πεθαίνει αιφνίδια "από πυρετό", όταν ο Ντέσπαρντ τον οδηγεί μέσα στον Αμαζόνιο. Μία ηλικιωμένη ήπιε λάθος φάρμακο και απεβίωσε, όταν την υπηρετούσε η Μέρεντιθ. Τέλος ο σύζυγος της κας Λόριμερ είχε δηλητηριαστεί. Ο Πουαρό αρχίζει την έρευνα επισκεπτόμενος την κα Λόριμερ, που του ομολογεί ότι είχε σκοτώσει τον άνδρα της και πώς βρίσκεται στο τελικό στάδιο ασθένειας. Λέει ότι εκείνη είναι η δράστης του φόνου του Σεϊτάνα, αλλά ο Πουαρό αντιλαμβάνεται ότι το λέει για να καλύψει τη Μέρεντιθ. Το επόμενο πρωί τη βρίσκει νεκρή ο Ρόμπερτς. Είχε γίνει αυτόχειρας και άφησε ένα σημείωμα, ομολογώντας το φόνο που διέπραξε.

Το ίδιο πρωί η Μέρεντιθ αποφασίζει να κάνει βαρκάδα στο ποτάμι με τη φίλη της Ρόντα Ντόος, λίγο πριν να έρθει ο Ντέσπαρντ. Ο Πουαρό, που πιστεύει ότι η μία θα θανατωθεί, τρέχει με τον Μπατλ στο εξοχικό τους και βλέπουν τη Μέρεντιτ να προσπαθεί να πνίξει τη Ντόος. Οι δύο κοπέλες πέφτουν από τη βάρκα στο νερό: η Μέρεντιν πνίγεται, ενώ η Ντόος σώζεται από τον Ντέσπαρντ, που μόλις είχε έρθει. Ο Πουαρό καλεί τους έξι επιζώντες στο διαμέρισμά του, όπου κατηγορεί τον δρα Ρόμπερτς ότι σκότωσε τους Κράντοκς: το πινέλο ξυρίσματος του άνδρα είχε μολυνθεί από βάκιλο του άνθρακα, όταν αυτός πήγε στο τηλέφωνο. Στην κα Κράντοκ ο δρ έγινε μολυσμένη ένεση, όταν την εμβολίασε κατά του τύφου, πριν αυτή ταξιδέψει στο εξωτερικό. Ο Σαϊτάνα σκοτώθηκε, επειδή ο δρ Ρόμπερτς πίστεψε, ότι τα λόγια εκείνου υποδείκνυαν τους φόνους του. Η κα Λόριμερ σκοτώθηκε επίσης από εκείνον ως αποδιοπομπαίος τράγος, με μία μοιραία ένεση αναισθησίας. Αν και στην αρχή ο δρ διαμαρτύρεται, στο τέλος ομολογεί, όταν ο Πουαρό αποκαλύπτει έναν καθαριστή τζαμιών, που είδε τον φόνο της κας Λόριμερ και ο Μπατλ αναγγέλει ότι η αστυνομία έχει στοιχειοθετήσει την κατηγορία εναντίον του.

Ο Πουαρό εξηγεί ότι η μέθοδός του ήταν ψυχολογική: ο δρ Ρόμπερτς μπορούσε λίγα να θυμηθεί από την παρτίδα μπριτζ, ενώ θυμόταν πολλές λεπτομέρειες του χώρου. Αντίθετα οι άλλοι τρεις θυμόταν πολλά από το παιχνίδι, όχι όμως από το δωμάτιο. Επιπρόσθετα το πτώμα της κας Λόριμερ είχε σημάδι υποδόριας ένεσης. Για να εκμαιεύσει την ομολογία τού δρα, ο Πουαρό πλήρωσε έναν ηθοποιό για να κάνει τον καθαριστή τζαμιών. Αργότερα η αστυνομική έρευνα ανακάλυψε ότι η Μέρεντιθ είχε δηλητηριάσει την ηλικιωμένη την οποία φρόντιζε, όταν εκείνη την ανακάλυψε να κάνει μία μικροκλοπή. Ο Πουαρό βρίσκει ότι ο βοτανολόγος Λάξμορ είχε πυρετό, αλλά απεβίωσε από ατύχημα με το περίστροφο· δεν τον σκότωσε ο Ντέσπαρντ. Έπειτα από τη λύση της υπόθεσης, ο Ντέσπαρντ φλερτάρει τη Ρόντα.

Τα πρόσωπα του έργου

• κος Σεϊτάνα. Το θύμα της υπόθεσης. Πλούσιος, μυστήριος, συλλέκτης σπανίων αντικειμένων. Γοητεύεται να ασχολείται με τα εγκλήματα και πιο πολύ με τους δράστες τους. Στα Χίντι σημαίνει "ο κακός". Καλεί οκτώ άτομα σε δείπνο.

Οι προσκεκλημένοι, που ερευνούν την υπόθεση:

• Ηρακλής Πουαρό, Βέλγος ιδιωτικός ντιτέκτιβ,
• Αριάδνη Όλιβερ, συγγραφέας αστυνομικής φαντασίας, φίλη του Πουαρό.
• γενικός επιθεωρητής Μπατλ. Κορυφαίος ντιτέκτιβ από τη Σκότλαντ Γιάρντ, που προβάλει μία σταθερή εικόνα επαγγελματία, με μία ξύλινη έκφραση.
• συνταγματάρχης Ρέις. Υπάλληλος της Μυστικής Υπηρεσίας.

Οι προσκεκλημένοι, που θεωρούνται ύποπτοι:

• δρ Τζέφρυ Ρόμπερτς. Επιτυχημένος γιατρός, λαμπρός, αλλά έχει περάσει η ηλικία του. Ίσως σκότωσε μία ασθενή του και έτσι είναι ύποπτος ότι σκότωσε τον Σεϊτάνα για να μην αποκαλύψει την πράξη του. Τελικά αποδεικνύεται ότι πράγματι είναι ο δράστης.
• κα Λόριμερ, χήρα και εξαίρετη παίκτρια μπριτζ. Ίσως σκότωσε τον άνδρα της, γίνεται το δεύτερο θύμα στην υπόθεση.
• ταγματάρχης Τζον Ντέσπαρντ, εξερευνητής και κυνηγός των σπορ. Ίσως πυροβόλησε έναν σε μία εξερεύνηση.
• Αν Μέρεντιθ, νέα που υπηρετούσε ηλικιωμένες. Ίσως σκότωσε μία από αυτές. Στο τέλος πνίγεται στο ποτάμι.

Άλλοι, εκτός του δείπνου:

• λοχίας Ο'Κόνορ. Ο ψηλός, όμορφος λοχίας της αστυνομίας. Παίρνει καταθέσεις από γυναίκες σε αστυνομικές έρευνες και έχει το παρωνύμιο "ο χαριτωμένος των κοριτσιών".
• Ρόντα Ντόος, η πλούσια φίλη, συγκάτοικος της Αν. Ζωντανή, ευθεία, ευγενική και νέα.
• κα Λάξμορ, χήρα. Ο άνδρας της πυροβολήθηκε υπό περίεργες συνθήκες, σε μία εξερεύνηση.
• μις Μπέρτζες, η πιστή γραμματέας του δρα Ρόμπερτς.
• Έλση Μπατ, πρώην καμαριέρα της κας Κράντοκ, ασθενής του δρα Ρόμπερτς. Πέθανε ασθενής στο εξωτερικό.

Πηγές

• "American Tribute to Agatha Christie". Retrieved 2 December 2013.