Οξάνα Σάτσκο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οξάνα Σάτσκο
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Оксана Василівна Шачко (Ουκρανικά)
Γέννηση31 Ιανουαρίου 1987 (1987-01-31)
Χμελνίτσκι[1]
Θάνατος23 Ιουλίου 2018 (31 ετών)
Μονρούζ[2][1]
Αιτία θανάτουαπαγχονισμός
Συνθήκες θανάτουαυτοκτονία
ΚατοικίαΠαρίσι (2013–2018)
Εθνικότητα Ουκρανία
Χώρα πολιτογράφησηςΟυκρανία
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΕθνικό Πανεπιστήμιο του Κιέβου «Ταράς Σεβτσένκο»
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών
ζωγράφος
Περίοδος ακμής2008 - 23  Ιουλίου 2018
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Οξάνα Σάτσκο (ουκρανικά: Оксана Шачко‎‎; 31 Ιανουαρίου 1987 - 23 Ιουλίου 2018) ήταν Ουκρανή καλλιτέχνιδα και ακτιβίστρια. Μαζί με την Άννα Χούτσολ και την Αλεξάντρα Σεβτσένκο, ήταν μια από τις ιδρύτριες της ριζοσπαστικής φεμινιστικής ακτιβιστικής ομάδας Femen, η οποία διαδήλωνε δημόσια σε διάφορες χώρες κατά της σεξουαλικής εκμετάλλευσης, της εισοδηματικής ανισότητας και των πολιτικών της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, μεταξύ άλλων.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σάτσκο γεννήθηκε στο Ζεμέλτσκι, μια τυπική σοβιετική πόλη στο δυτικό τμήμα της Ουκρανίας, σε μια Ορθόδοξη Χριστιανική οικογένεια.[3] Οι γονείς της εργάζονταν και οι δύο σε ένα εργοστάσιο και όταν η Σοβιετική Ένωση κατέρρευσε τα εργοστάσια έκλεισαν και έχασαν και οι δύο τις δουλειές τους, σε ένα πλαίσιο πολιτικής και οικονομικής κρίσης.[3] Το 1995, σε ηλικία 8 ετών, η Σάτσκο εντάχθηκε στο σχολείο Nikosh, που προορίζεται συνήθως για ενήλικες και φημίζεται για τη διδασκαλία της Ορθόδοξης εικονογραφίας. Αποφοίτησε από αυτό το σχολείο[4][5][6] και τα πρώιμα έργα τέχνης της εκτέθηκε σε διάφορες συλλογικές εκθέσεις στην Ουκρανία και στις Ηνωμένες Πολιτείες. [5] Σε ηλικία δώδεκα ετών, άρχισε να ζωγραφίζει τοιχογραφίες, δουλεύοντας στην Ορθόδοξη Εκκλησία με πλήρη απασχόληση. Στη συνέχεια εξέφρασε την επιθυμία να μπει σε μοναστήρι [4] και να γίνει μοναχή, αλλά η μητέρα και η οικογένειά της την έπεισαν να μην το κάνει. [7] Αργότερα, σε ηλικία 14 ετών, απέρριψε την Ορθόδοξη Εκκλησία και τη θρησκεία και έγινε άθεη, πιστεύοντας ότι οι Ορθόδοξοι ιερείς συμπεριφέρονται περισσότερο σαν έμποροι παρά σαν εκπρόσωποι του Θεού.[7] Συνέχισε όμως να ζωγραφίζει για να κερδίσει τα προς το ζην.[8]

Το 2000, εντάχθηκε στο ελεύθερο πανεπιστήμιο του Ζεμέλτσκι για να σπουδάσει φιλοσοφία, η οποία της πυροδότησε μια βαθιά κρίση συνείδησης.[9] [3] Ίδρυσε με άλλους φοιτητές το "Κέντρο Νέων Προοπτικών", έναν οργανισμό που καταπολεμά τη διαφθορά και υπερασπίζεται τα δικαιώματα των φοιτητών. Σε αυτό το σημείο, συνάντησε την Άννα Χούτσολ και την Αλεξάντρα Σεβτσένκο. Αργότερα ανέφερε στο ντοκιμαντέρ «Είμαι Femen» ότι αυτή η εμπειρία σφυρηλάτησε τις πολιτικές και φιλοσοφικές της αντιλήψεις, κάνοντάς την να γίνει ακτιβίστρια που αγωνίζεται για τα δικαιώματα των γυναικών και την ελευθερία της έκφρασης.[9]

Ακτιβισμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 2008, μαζί με την Άννα Χούτσολ και την Αλεξάντρα Σεβτσένκο, η Σάτσκο ίδρυσε τη φεμινιστική ακτιβιστική ομάδα FEMEN.[10] Η ομάδα διαμαρτυρήθηκε αρχικά για ζητήματα που επηρεάζουν τις φοιτήτριες, αλλά γρήγορα προχώρησε σε διαδηλώσεις κατά της σεξουαλικής εκμετάλλευσης γυναικών της Ουκρανίας[11] και κατά του σεξουαλικού τουρισμού το 2008. [12][13]Αρχικά, η FEMEN κέρδισε την προσοχή του κόσμου ενώ ήταν ντυμένες με εσώρουχα, ωστόσο, τον Αύγουστο του 2009, η Σάτκο εμφανίστηκε γυμνόστηθη για πρώτη φορά σε μια διαμαρτυρία στο Κίεβο.[14] Από τότε, οι ακτιβίστριες του FEMEN διαμαρτύρονταν τακτικά γυμνόστηθες και διευρύναν την ατζέντα τους στα δικαιώματα των γυναικών και των πολιτικών δικαιωμάτων στην Ουκρανία και σε όλο τον κόσμο.[15]

Η Σάτσκο διαμαρτύρεται γυμνόστηθη κατά τη διάρκεια διαμαρτυρίας των FEMEN προς υποστήριξη της Αλία Μάγκντα Ελμαχντί τον Μάρτιο του 2012

Αρκετά μέλη των FEMEN, συμπεριλαμβανομένης της Σάτσκο, συνελήφθησαν πολλές φορές. Πιθανώς το χειρότερο επεισόδιο είχε συμβεί το 2011, όταν μια ομάδα ακτιβιστών ζήτησε την απελευθέρωση πολιτικών κρατουμένων στη Λευκορωσική πρωτεύουσα Μινσκ. Η Σάτσκο και δύο άλλες γυναίκες απήχθησαν από την Λευκορωσική KGB και μεταφέρθηκαν σε ένα δάσος, όπου βρέχτηκαν με πετρέλαιο και απειλήθηκαν να καούν.[16][17]

Η Σάτσκο συνεργάστηκε με τη Γαλλίδα συγγραφέα Γκαλία Άκερμαν, η οποία δημιούργησε μια ιστορία του FEMEN, η οποία δημοσιεύθηκε από τον Καλμάν-Λεβί το 2013.[18] Το 2014, η βραβευμένη ταινία ντοκιμαντέρ για την Σάτσκο, Je suis Femen (Είμαι Femen) από τον σκηνοθέτη Αλέν Μαργκό προβλήθηκε. Η Γαλλία της παραχώρησε το καθεστώς της πολιτικής πρόσφυγα το 2013, μετά από αρκετές επιθέσεις από δυνάμεις ασφαλείας που συνδέονται με τον Βλαντίμιρ Πούτιν, ο οποίος ήταν στόχος διαμαρτυριών των FEMEN μαζί με το Γαλλικό Εθνικό Μέτωπο. [19] Έζησε στο Παρίσι ως ζωγράφος.

Τέχνη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τη στιγμή του θανάτου της, η Σάτσκο επικεντρωνόταν στα έργα τέχνης της, που ονομάζεται Εικονοκλαστική: ορθόδοξες εικόνες ζωγραφισμένες με την παραδοσιακή μέθοδο, πάνω στην οποία εισήγαγε παραβατικές λεπτομέρειες για να αντιμετωπίσει το θρησκευτικό δόγμα με φεμινιστικά, πολιτικά ή ανθρωπιστικά μηνύματα. Η Σάτσκο έκανε την πρώτη της ατομική έκθεση στο Παρίσι τον Μάιο του 2016.[5]

Θάνατος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Σάτσκο βρέθηκε νεκρή στο διαμέρισμά της στο Παρίσι της Γαλλίας, στις 23 Ιουλίου 2018 σε ηλικία μόλις 31 ετών. Η Άννα Χούτσολ δήλωσε στην εφημερίδα Ukrayinska Pravda ότι οι φίλοι της περίμεναν μια επίσημη αναφορά.[20]Η επίσημη εκδοχή των αρχών υποστηρίζει ότι κρεμάστηκε.[21][22][23] Το περιοδικό Elle παρουσίασε ένα τεύχος με εξώφυλλο την Σάτσκο την 1η Φεβρουαρίου του 2019 όπου ανέφεραν ότι είχε κάνει μια προηγούμενη απόπειρα αυτοκτονίας, αρκετά χρόνια νωρίτερα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «Fichier des personnes décédées». Fichier des personnes décédées. Ανακτήθηκε στις 25  Ιουνίου 2022.
  2. «Oksana Shachko, a Founder of Feminist Protest Movement, Dies at 31».
  3. 3,0 3,1 3,2 «A MEETING WITH OKSANA SHACHKO - CRASH Magazine» (στα αγγλικά). CRASH Magazine. 25 July 2018. https://www.crash.fr/a-meeting-with-oksana-shachko/. Ανακτήθηκε στις 7 August 2018. 
  4. 4,0 4,1 «Oksana Chatchko : mort d'une Femen désabusée» (στα γαλλικά). Libération.fr. http://www.liberation.fr/france/2018/07/24/oksana-chatchko-mort-d-une-femen-desabusee_1668516. Ανακτήθηκε στις 7 August 2018. 
  5. 5,0 5,1 5,2 «ICONOCLASTE // Oksana Shachko». Galerie Mansart (στα Γαλλικά). Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2018. 
  6. «Oksana Chatchko, première des Femen... et peintre d'icônes orthodoxes» (στα γαλλικά). La Croix. 25 July 2018. ISSN 0242-6056. https://www.la-croix.com/Religion/Oksana-Chatchko-premiere-des-Femen-et-peintre-dicones-orthodoxes-2018-07-25-1200957659. Ανακτήθηκε στις 7 August 2018. 
  7. 7,0 7,1 «'Oksana Shachko Invented a Grammar of Activism': How the Co-Founder of FEMEN Used Art as a Powerful Feminist Statement» (στα αγγλικά). artnet News. 26 July 2018. https://news.artnet.com/art-world/oksana-shachko-art-1324295. Ανακτήθηκε στις 7 August 2018. 
  8. «Pour Oxana Shachko, les Femen sont "sexy ET en colère!"» (στα γαλλικά). Le Temps. https://www.letemps.ch/societe/oxana-shachko-femen-sexy-colere. Ανακτήθηκε στις 7 August 2018. 
  9. 9,0 9,1 «Oksana SHACHKO». www.leshommessansepaules.com (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 7 Αυγούστου 2018. 
  10. «The femen phenomenon». Reuters. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 11 Οκτωβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 22 Απριλίου 2021. 
  11. «Archived copy». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Σεπτεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 6 Σεπτεμβρίου 2013. 
  12. Feminine Femen targets 'sexpats', Kyiv Post (22 May 2009)
  13. How they protest prostitution in Ukraine, France 24 (28 August 2009)
  14. {{{2}}} Femen Les féministes venues du froid Αρχειοθετήθηκε 10 January 2013 στο Wayback Machine., Paris Match (18 February 2012)
  15. FEMEN activist Supports the Egyptian Revolution Αρχειοθετήθηκε 1 July 2011 στο Wayback Machine.
  16. «Femen показали синяки: "Мы столкнулись с "ангелами смерти"» (στα ru). Segodnya. 23 December 2011. https://www.segodnya.ua/ukraine/femen-pokazali-cinjaki-my-ctolknulic-c-anhelami-cmerti.html. 
  17. «Trio 'abducted and abused' for Belarus topless protest». BBC News. 20 December 2011. https://www.bbc.co.uk/news/world-europe-16275566. 
  18. «FEMEN Book (2013)». FEMEN.info. 6 Μαρτίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 5 Απριλίου 2013. Ανακτήθηκε στις 23 Μαρτίου 2013. 
  19. Vagianos, Alanna (25 Ιουλίου 2018). «Co-Founder Of Feminist Group Femen Found Dead In Paris». HuffPost. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2018. 
  20. «Co-founder of feminist topless protest group found dead in her Paris apartment». Independent.co.uk. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουλίου 2018. 
  21. Nechepurenko, Ivan (27 July 2018). «Oksana Shachko, a Founder of Feminist Protest Movement, Dies at 31» (στα αγγλικά). The New York Times. https://www.nytimes.com/2018/07/25/obituaries/oksana-shachko-a-founder-of-feminist-protest-movement-dies-at-31.html. Ανακτήθηκε στις 27 July 2018. 
  22. «Femen co-founder Oksana Shachko found dead in Paris flat». The Guardian. Agence France-Presse. 24 July 2018. https://www.theguardian.com/world/2018/jul/24/femen-co-founder-oksana-shachko-found-dead-paris-flat. Ανακτήθηκε στις 24 July 2018. 
  23. Paris killed her. Life and death of Oksana Shachko (Russian) by RFE/RL