Ολβία Ποντική

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ολβία η Ποντική)
Ολβία Ποντική
Τοποθεσία στο χάρτη
Τοποθεσία στο χάρτη
Ολβία Ποντική
46°42′0″N 31°54′0″E
ΧώραΟυκρανία[1]
Διοικητική υπαγωγήd:Q29655077
Ίδρυση7ος αιώνας π.Χ.
Πληθυσμός15.000
Ζώνη ώραςUTC+02:00
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Ολβία Ποντική (ονομαζόταν και Βορυσθένης) ήταν αρχαία ελληνική αποικία στις βορειοδυτικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας. Η πόλη ήταν αποικία των Μιλήσιων[2] και χτίστηκε κατά τον δεύτερο ελληνικό αποικισμό πιθανόν τον 7ο αιώνα π.Χ.. Σύμφωνα με τον Ηρόδοτο και άλλους αρχαίους συγγραφείς βρισκόταν στις εκβολές του ποταμού Μπουγκ του αρχαίου Υπανίου[3] ενώ σύμφωνα με κάποιους αρχαίους συγγραφείς βρισκόταν πιο ανατολικά στις εκβολές του Δνείπερου που οι αρχαίοι Έλληνες ονόμαζαν Βορυσθένη[2][4].

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι άποικοι όπως μας πληροφορεί ο Ευσέβιος ο Καισαρείας, φαίνεται πως αρχικά εγκαταστάθηκαν στην απέναντι νησίδα το σημερινό Μπερεζάν, αλλά σταδιακά πέρασαν απέναντι στις εκβολές του Μπουγκ, ιδρύοντας την Ολβία[5]. Η πόλη είχε κόψει από νωρίς νομίσματα φτιαγμένα σε σχήμα βέλους γεγονός που δείχνει πως η αποικία είχε σταθεροποιηθεί κατά τον 6ο αιώνα π.Χ και είχε αναπτύξει εμπορικές σχέσεις με τους γειτονικούς λαούς[4]. Στην Ολβία υπήρχε ναός αφιερωμένος στον Απόλλωνα Δελφίνιο[4]. Οι κάτοικοι εκτός από τον Απόλλωνα λάτρευαν και τον Αχιλλέα, ως θεό. Ο Ηρόδοτος επισκέφτηκε την πόλη κατά τον 5ο αιώνα π.Χ. και έχει διασώσει μία περιγραφή της πόλης. Την εποχή αυτή η Ολβία είχε φτιάξει νομίσματα σε σχήμα δελφινιών που αναπηδούσαν στο νερό. Τα νομίσματα-δελφίνια αντικατέστησαν γρήγορα τα προηγούμενα νομίσματα με μορφή βέλους. Αξιοσημείωτη είναι η σπάνια επιγραφή του ύστερου 4ου αιώνα π.Χ. η οποία βρέθηκε στην περιοχή σκαλισμένη σε πέτρινη επιφάνεια και καταγράφει την βολή με τόξο του Αναξαγόρα πολίτη της Ολβίας ο οποίος έριξε το βέλος του στα 500 περίπου μέτρα, γεγονός που κάνει την βολή την παλαιότερη καταγεγραμμένη τόξευση μακρινών αποστάσεων στην ιστορία.[εκκρεμεί παραπομπή]

Η Ολβία πολιορκήθηκε το 331 π.Χ. από τον στρατηγό του Μεγάλου Αλεξάνδρου Ζωπυρίωνα, χωρίς τελικά αυτός να καταφέρει να κυριεύσει την πόλη[4]. Τον 3ο αιώνα π.Χ. η πόλη αρχίζει να παρακμάζει. Αρχικά κατακτήθηκε από τον βασιλιά Σκίλουρο της Σκυθίας και στη συνέχεια συμπεριλήφθηκε στο βασίλειο του Πόντου, του Βασιλιά Μιθριδάτη. Τον 3ο αιώνα μ.Χ. η πόλη δέχτηκε απανωτές επιθέσεις, αρχικά των Γετών και στην συνέχεια των Γότθων, με αποτέλεσμα μέχρι τα μέσα του 4ου αιώνα να εγκαταλειφθεί εντελώς.

Ανασκαφές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η τοποθεσία Όλβια, έχει χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικός χώρος, βρίσκεται κοντά στο χωριό Parutino στην περιοχή Οτσακόβ της Ουκρανίας. Πριν από το 1901, η τοποθεσία ανήκε στους κόμητες Musin-Pushkin, οι οποίοι δεν επέτρεψαν καμία ανασκαφή στα χωράφια τους. Οι πρώτες επαγγελματικές ανασκαφές πραγματοποιήθηκαν το 1901-15 και το 1924-26 με επικεφαλής τον Μπόρις Φαρμακόφσκι. Καθώς η τοποθεσία ήταν απομονωμένη, οι αρχαιολογικές ανακαλύψεις —ιδιαίτερα οι επιγραφές και τα γλυπτά— ήταν σημαντικές. Σήμερα οι αρχαιολόγοι βρίσκονται υπό πίεση να εξερευνήσουν την τοποθεσία έχει υποστεί μεγάλες διαβρώσεις από τη Μαύρη Θάλασσα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Αγγλικά) GeoNames. 2005. Ανακτήθηκε στις 6  Απριλίου 2015.
  2. 2,0 2,1 Στράβων Γεωγραφικά, βιβλίο VII Πλεύσαντι δὲ τὸν Βορυσθένη σταδίους διακοσίους ὁμώνυμος τῷ ποταμῷ πόλις· ἡ δ' αὐτὴ καὶ Ὀλβία καλεῖται, μέγα ἐμπόριον, κτίσμα Μιλησίων
  3. Ηροδότου Ιστορία , βιβλίο IV Ταῦτα μὲν παρὰ τὸν Ὕπανιν ποταμὸν ἐστι ἔθνεα πρὸς ἑσπέρης τοῦ Βορυσθένεος· ἀτὰρ διαβάντι τὸν Βορυσθένεα ἀπὸ θαλάσσης πρῶτον μὲν ᾗ Ὑλαίη, ἀπὸ δὲ ταύτης ἄνω ἰόντι οἰκέουσι Σκύθαι γεωργοί, τοὺς Ἕλληνές οἱ οἰκέοντες ἐπὶ τῷ Ὑπάνι ποταμῷ καλέουσι Βορυσθενεΐτας, σφέας δὲ αὐτοὺς Ὀλβιοπολίτας
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 Ίδρυμα Μείζονος Ελληνισμού, η Ολβία
  5. Πετρόπουλου Ηλία. Ελληνικές αποικίες του Ευξείνου Πόντου Αρχαιολογία, τ. 63, 06/1997, σ.83.