Οι αστοί του Καλέ (πρωτότυπος τίτλος: Les Bourgeois de Calais) είναι ένα γλυπτό του Ογκίστ Ροντέν, φτιαγμένο σε 12 πρωτότυπα εκμαγεία και πολυάριθμα αντίγραφα. Το έργο τιμά ένα γεγονός κατά τη διάρκεια του Εκατονταετούς Πολέμου, όταν το Καλέ, ένα γαλλικό λιμάνι στη Μάγχη, παραδόθηκε στους Άγγλους μετά από πολιορκία 11 μηνών. Ο δήμος του Καλέ ανέθεσε στον Ροντέν τη δημιουργία του γλυπτού το 1884 και το έργο ολοκληρώθηκε το 1889. [1][2]
Το 1346, ο βασιλιάς Εδουάρδος Γ΄ της Αγγλίας, μετά τη νίκη στη μάχη του Κρεσί, πολιόρκησε το Καλέ, ενώ ο Φίλιππος ΣΤ΄ της Γαλλίας διέταξε τους πολίτες να αντέξουν την πολιορκία με κάθε κόστος. Ο Φίλιππος δεν κατάφερε να άρει την πολιορκία και η πείνα ανάγκασε τελικά την πόλη να ζητήσει να παραδοθεί. [3]
Ο χρονικογράφος της εποχής Ζαν Φρουασάρ (περίπου 1337 – περ. 1405) αφηγείται μια ιστορία για το τι συνέβη στη συνέχεια: ο Εδουάρδος προσφέρθηκε να γλιτώσει τους πολίτες εάν παραδίδονταν σε αυτόν έξι από τους ηγέτες της πόλης, πιθανώς για να εκτελεστούν. Ο Εδουάρδος ζήτησε από τους ηγέτες να βγουν έξω φορώντας αγχόνες στο λαιμό τους και κουβαλώντας τα κλειδιά της πόλης και του κάστρου. Ένας από τους πλουσιότερους ηγέτες της πόλης, ο Ιστάς ντε Σεν Πιερ, προσφέρθηκε πρώτος και μαζί του ενώθηκαν άλλοι πέντε άρχοντες. Τη στιγμή εκείνη, ένα οδυνηρό μείγμα ήττας, ηρωικής αυτοθυσίας και αποδοχής του επικείμενου θανάτου, αποτύπωσε ο Ροντέν στο γλυπτό του, σε κάπως μεγαλύτερη κλίμακα. [4]
Σύμφωνα με την ιστορία του Φρουασάν, οι αστοί περίμεναν να εκτελεστούν, αλλά τους γλίτωσε τη ζωή η παρέμβαση της βασίλισσας της Αγγλίας, Φιλίππης του Αινώ, η οποία έπεισε τον σύζυγό της να δείξει έλεος υποστηρίζοντας ότι ο θάνατός τους θα ήταν κακός οιωνός για το αγέννητο παιδί της.
Ο δήμος του Καλέ είχε επιχειρήσει να στήσει ένα άγαλμα του Ιστάς ντε Σεν Πιερ, του ανώτερου κληρικού, από το 1845. Δύο προηγούμενοι καλλιτέχνες δεν κατάφεραν να δημιουργήσουν το γλυπτό: ο Πιερ-Ζαν Νταβίντ ντ' Ανζέ λόγω του θανάτου του και ο Ογκίστ Κλενσινγκέ λόγω του γαλλοπρωσικού πολέμου. Το 1884, ο δήμος της πόλης κάλεσε αρκετούς καλλιτέχνες, μεταξύ αυτών και τον Ογκίστ Ροντέν, να υποβάλουν προτάσεις για το έργο. [5]
Το σχέδιο του Ροντέν, το οποίο περιελάμβανε και τις έξι φιγούρες και όχι μόνο τον ντε Σεν Πιερ, ήταν αμφιλεγόμενο. Το κοινό ένιωθε ότι του έλειπαν οι «ηρωικές αναφορές» που θεωρούνταν αναπόσπαστο μέρος της δημόσιας γλυπτικής. [1] Δεν ήταν σε πυραμιδική διάταξη και δεν περιείχε αλληγορικές φιγούρες. Προοριζόταν να τοποθετηθεί στο επίπεδο του εδάφους και όχι σε βάθρο. Οι Αστοί δεν παρουσίαζαν μια θετική εικόνα δόξας. Αντίθετα, έδειχναν «πόνο, αγωνία και μοιρολατρία». Για τον Ροντέν, αυτό ήταν ωστόσο ηρωικό, δείχνοντας τον ηρωισμό της αυτοθυσίας. [6]
Το 1895, το μνημείο εγκαταστάθηκε στο Καλέ σε ένα μεγάλο βάθρο μπροστά από το δημόσιο πάρκο Ρισελιέ, αντίθετα με την επιθυμία του γλύπτη, ο οποίος ήθελε τους σύγχρονους κατοίκους της πόλης «σχεδόν να πέφτουν πάνω» στις φιγούρες και να αισθάνονται αλληλεγγύη απέναντί τους. Αργότερα, έγινε πραγματικότητα το όραμά του, όταν το γλυπτό μεταφέρθηκε μπροστά από το νέο δημαρχείο του Καλέ, όπου τώρα στηρίζεται πάνω σε μια πολύ χαμηλότερη βάση. [7]
Γλυπτά όλων των μεμονωμένων μορφών (εκμαγεία από το 1984 έως το 1988) στο Νομαρχιακό Μουσείο Τέχνης, στι Σιζουόκα της Ιαπωνίας. [16]The Burghers of Calais, πτέρυγα Rodin, Νομαρχιακό Μουσείο Τέχνης Shizuoka
Μουσείο Τέχνης της Κομητείας του Λος Άντζελες στον Κήπο Γλυπτικής. [17]
↑Wagner, John A. (2006b). «Calais, Siege of (1346–1347)». Encyclopedia of the Hundred Years War. Woodbridge, Suffolk: Greenwood, σσ. 73–74. ISBN978-0313327360.
↑Hall, James (2003). «Auguste Rodin, The Burghers of Calais». Στο: Verdi, Richard, επιμ. Saved! 100 years of the National Art Collections Fund. Scala. σελίδες 128–33.
Rodin: The B. Gerald Cantor Collection, a full text exhibition catalogue from The Metropolitan Museum of Art, which contains material on The Burghers of Calais.
Link to account of the theft and recovery of The Burghers of Calais during WWII: Williams College Magazine, Fall 2013.