Οιδίπους τύραννος (ταινία, 1968)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Οιδίπους τύραννος (ταινία, 1968)
ΣκηνοθεσίαPhilip Saville[1]
ΙστορίαΣοφοκλής
Βασισμένο σεΟιδίπους Τύραννος
ΠρωταγωνιστέςΚρίστοφερ Πλάμερ
Λίλι Πάλμερ
Ρίτσαρντ Τζόνσον
Όρσον Γουέλς
Σίριλ Κιούζακ
Ρότζερ Λάιβσεϊ
Ντόναλντ Σάδερλαντ
Δήμος Σταρένιος
ΜουσικήΓιάννης Χρήστου
ΦωτογραφίαΓουόλτερ Λασάλι
Εταιρεία παραγωγήςUniversal Studios
Πρώτη προβολή1968
ΠροέλευσηΗνωμένο Βασίλειο
ΓλώσσαΑγγλικά
δεδομένα (π • σ • ε )

Το Οιδίπους τύραννος (αγγλικά: Oedipus the King) είναι μια ταινία του 1967 σε σκηνοθεσία Φίλιπ Σαβίλ βασισμένη στην αρχαία τραγωδία του Σοφοκλή Οιδίπους τύραννος. Στην ταινία παίζουν, μεταξύ άλλων, οι Κρίστοφερ Πλάμερ ως Οιδίποδας, Λίλι Πάλμερ ως Ιοκάστη, Όρσον Γουέλς ως Τειρεσίας, Ρίτσαρντ Τζόνσον ως Κρέοντας, Ρότζερ Λάιβσεϊ ως βοσκός και Ντόναλντ Σάδερλαντ ως κορυφαίος του χορού. [2] [3] Η φωνή του Σάδερλαντ, ωστόσο, μεταγλωττίστηκε από άλλους ηθοποιούς.

Το σενάριο βασίστηκε αρχικά στη μετάφραση απευθείας από τα αρχαία ελληνικά του Πολ Ρος, που δημοσιεύτηκε στις αρχές της δεκαετίας του 1950. Στην πρώτη θεατρική προσπάθεια του Σαβίλ, η ταινία έμεινε γνωστή για τους έντονους διαλόγους που χαρακτηρίζουν την αρχαία τραγωδία. [4] [5] Ωστόσο, η ταινία προχώρησε ένα βήμα παραπέρα από το θεατρικό έργο, δείχνοντας στην πραγματικότητα, σε αναδρομή, τη δολοφονία του Λάιου. Έδειχνε επίσης τον Οιδίποδα και την Ιοκάστη στο κρεβάτι να κάνουν έρωτα.

Διανομή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραγωγή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία γυρίστηκε στην Ελλάδα, στο αρχαίο θέατρο της Δωδώνης, [6] [7] μετά από πρόταση που έγινε στους παραγωγούς από τη Μελίνα Μερκούρη. [8] Δεν είχε προβληθεί στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ μέχρι τις δεκαετίες του 1970 και του 1980 μετά τη νόμιμη κυκλοφορία και τα δικαιώματα διανομής σε βίντεο και τηλεόραση και θεωρείται σπάνια ταινία. Τα κοστούμια της ταινίας ήταν της Θεώνης Βαχλιώτη-Όλντριτζ, τα σκηνικά του Γιάννη Μιγάδη και η μουσική του Γιάννη Χρήστου. [9]

Τα γυρίσματα της ταινίας πραγματοποιήθηκαν το 1967, το πρώτο έτος της στρατιωτικής δικτατορίας στην Ελλάδα, γεγονός το οποίο εκμεταλλεύτηκε επικοινωνιακά η Χούντα εντάσσοντας το εγχείρημα στα "Επίκαιρα" της εποχής. [8]

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρχαίο θέατρο Δωδώνης, όπου γυρίστηκε η ταινία

Παρά το διαμέτρημα των ηθοποιών της, η ταινία δεν έτυχε παγκόσμιας αποδοχής. Το New York Magazine το περιέγραψε ως «σχεδόν κωμικό» σε μια κριτική του Σεπτεμβρίου 1968. [10] μια κριτική του 1972 έλεγε «Μια περίτεχνη παραγωγή, υπερβολικά ακαδημαϊκή και χωρίς μεγάλη δύναμη ή κινηματογραφική αξία». [6] Ωστόσο, το 1968, το Illustrated London News επαίνεσε την «κινηματογραφική της ρευστότητα» [11] και ο Τζον Σόλομον το 2001 είπε ότι η ταινία «διακρίθηκε από ένταση και ωραίες ερμηνείες». Ωστόσο, ο Σόλομον παρατήρησε επίσης ότι η ταινία «δεν θα είχε κερδίσει ποτέ το πρώτο βραβείο σε αρχαίο αθηναϊκό διαγωνισμό». [12] Ο Λέοναρντ Μάλτιν το 2006 είπε ότι «η κινηματογραφική εκδοχή του έργου του Σοφοκλή είναι καλή για τους μαθητές που έχουν σχετικό διαγώνισμα την επόμενη μέρα, αλλά οι υπόποιποι δεν θα εκτιμήσουν αυτήν την εκδοχή». [13]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ www.imdb.com/title/tt0063376/. Ανακτήθηκε στις 14  Απριλίου 2016.
  2. ↑ Gillespie, Sheena· Fonseca, Terezinha (8 Νοεμβρίου 2001). Literature Across Cultures. Addison-Wesley Longman, Limited. σελ. 38. ISBN 978-0-205-32698-3. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 
  3. ↑ MacKinnon, Kenneth (1986). Greek Tragedy Into Film. Croom Helm. σελ. 66. ISBN 978-0-7099-4625-0. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 
  4. ↑ University of Southern California. Division of Cinema· American Film Institute (1968). Filmfacts. σελίδες 372–3. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 
  5. ↑ Lazar, Moshe· Yaari, Nurit (2000). On interpretation in the arts: interdisciplinary studies in honor of Moshe Lazar. The Yolanda and David Katz Faculty of the Arts, Tel Aviv University. σελίδες 157–8. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 
  6. ↑ 6,0 6,1 Sadoul, Georges (1 Σεπτεμβρίου 1972). Dictionary of Films. University of California Press. σελ. 256. ISBN 978-0-520-02152-5. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 
  7. ↑ «Το 1967, στη μυθική Δωδώνη, έγιναν τα γυρίσματα της βρετανικής παραγωγής Οιδίπους Τύραννος». 12 Αυγούστου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Φεβρουαρίου 2022. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2022. 
  8. ↑ 8,0 8,1 «Ο «πολύς» Όρσον Γουέλς, η αρχαία Δωδώνη και η χούντα». Typos-i.gr. Ανακτήθηκε στις 19 Φεβρουαρίου 2022. 
  9. ↑ Σταμπουλόπουλος, Γιώργος (10 Απριλίου 2014). «Ο ORSON WELLES στα... Γιάννενα». Filmicon. [νεκρός σύνδεσμος]
  10. ↑ «New York Magazine». Newyorkmetro.com. (New York Media, LLC): 55. 30 September 1968. ISSN 0028-7369. https://books.google.com/books?id=aMcDAAAAMBAJ&pg=PA55. Ανακτήθηκε στις 5 October 2012. 
  11. ↑ The Illustrated London news. The Illustrated London News & Sketch Ltd. 1968. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 
  12. ↑ Solomon, Jon (8 Φεβρουαρίου 2001). The Ancient World in the Cinema: Revised and Expanded Edition. Yale University Press. σελ. 261. ISBN 978-0-300-08337-8. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 
  13. ↑ Maltin, Leonard (1998). Leonard Maltin's movie and video guide. Plume. σελ. 976. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2012. 

Εξωτερικές πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Οιδίπους_τύραννος_(ταινία,_1968)&oldid=10096448"