Οθωμανοί Τούρκοι (έθνος)
Osmanlı Türkleri | |
|---|---|
Καλλιτεχνική απεικόνιση ενός Οθωμανού Τούρκου σπαχή, 1657 | |
| Συνολικός πληθυσμός | |
| 1. 15,044,846 (1914) 2. 12,590,352 (1884) 3. 7,000,000 (1831) | |
| 1. Όλοι οι Μουσουλμάνοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, εκτός από το Βιλαέτι της Χετζάζης. | |
| 2. Όλοι οι Μουσουλμάνοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, εκτός από το Βιλαέτι της Χετζάζης. | |
| 3. Οι Μουσουλμάνοι της Ανατολίας και κάποιων περιοχών των Βαλκανίων. | |
| Περιοχές με σημαντικούς πληθυσμούς | |
(οι περισσότεροι σε Ανατολία και Βαλκάνια). | |
| Γλώσσες | |
| Παλιά Τουρκικά της Ανατολίας (χωρικοί και μέση τάξη) Οθωμανικά Τουρκικά (λογοτεχνία και αστική τάξη) | |
| Θρησκεία | |
| Κυρίως Σουνιτικό Ισλάμ λιγότερο ο Αλεβισμός | |
| Σχετιζόμενες εθνικές ομάδες | |
| Τούρκοι |
Οι Οθωμανοί Τούρκοι (τουρκικά: Osmanlı Türkleri) συνιστούσαν τουρκική εθνοτική ομάδα της Ανατολίας. Καταγόμενοι αρχικά από την Κεντρική Ασία, μετανάστευσαν στη Μικρά Ασία κατά τον 13ο αιώνα και ίδρυσαν την Οθωμανική Αυτοκρατορία, εντός της οποίας διατήρησαν την κοινωνικοπολιτική κυριαρχία καθ’ όλη τη διάρκεια των έξι αιώνων ύπαρξής της. Οι απόγονοί τους είναι οι σημερινοί Τούρκοι, οι οποίοι αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού της Τουρκικής Δημοκρατίας, που συγκροτήθηκε λίγο μετά το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
Οι αξιόπιστες πληροφορίες για την πρώιμη ιστορία των Οθωμανών Τούρκων παραμένουν περιορισμένες. Το εθνοωνύμιο στη γλώσσα τους «Οσμανλή», προέρχεται από τον Οσμάν Α΄, ιδρυτή τόσο της δυναστείας των Οσμανιδών όσο και της ίδιας της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας· το όνομα «Οσμάν» παραφθάρηκε σε «Οθμάν» και τελικά εξελίχθηκε στο «Οθωμανός», μέσω της σταδιακής μεταγραφής του σε ευρωπαϊκές γλώσσες. Το οθωμανικό μπεηλίκι, με αφετηρία το Θηβάσιο, επεκτεινόμενο σταδιακά, ενσωμάτωσε τόσο τουρκόφωνους μουσουλμάνους όσο και μη τουρκικούς χριστιανικούς πληθυσμούς. Ήδη από τη δεκαετία του 1350, οι Οθωμανοί είχαν αρχίσει να διεισδύουν στην ευρωπαϊκή ήπειρο και σταδιακά κατέστησαν κυρίαρχη δύναμη στη Μεσόγειο. Η άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1453 επέτρεψε στους Οθωμανούς Τούρκους να ελέγξουν τις βασικές χερσαίες οδούς επικοινωνίας και εμπορίου μεταξύ Ασίας και Ευρώπης. Η εξέλιξη αυτή ώθησε τους Δυτικοευρωπαίους να αναζητήσουν εναλλακτικές θαλάσσιες οδούς για το εμπόριο με την Ασία.[1][2]
Μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, η οθωμανική τουρκική ταυτότητα εξέλιπε. Η οθωμανική τουρκική γλώσσα, η οποία γραφόταν με το περσοαραβικό αλφάβητο, αντικαταστάθηκε σταδιακά από τη σύγχρονη τουρκική γλώσσα, η οποία καθιερώθηκε σε λατινική γραφή.
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετανάστευση στην Ανατολία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι Οθωμανοί έγιναν γνωστοί στη Δύση τον 13ο αιώνα, όταν μετανάστευσαν από τις πατρογονικές τους εστίες στην Κεντρική Ασία προς το Σουλτανάτο του Ρουμ στη Μικρά Ασία. Υπό τον Ερτογρούλ, οι Οθωμανοί Τούρκοι συγκρότησαν μπεηλίκι στη Δυτική Ανατολία, με πρωτεύουσα το Θηβάσιο (σημερινό Σογούτ). Ο Ερτογρούλ, ηγέτης της νομαδικής φυλής των Καϊή (Kayı), εγκαθίδρυσε αρχικά ένα πριγκιπάτο στα ερείπια της φθίνουσας Σελτζουκικής Αυτοκρατορίας. Ο υιός του, Οσμάν, επέκτεινε το μπεηλίκι· το κράτος και ο λαός έλαβαν την ονομασία «Οθωμανοί» από τους Ευρωπαίους. Ο γιος του Οσμάν, Ορχάν, διεύρυνε περαιτέρω το αναπτυσσόμενο κράτος σε αυτοκρατορία, καταλαμβάνοντας τη Νίκαια (σημερινό Ιζνίκ) και περνώντας τα Δαρδανέλλια το 1362. Αξιοσημείωτο είναι ότι όλα τα νομίσματα που έχουν βρεθεί στο Σαγούτ κατά τους δύο προηγούμενους αιώνες φέρουν τα ονόματα ηγεμόνων του Ιλχανάτου, δεδομένου ότι οι Σελτζούκοι τελούσαν υπό την επικυριαρχία του. Αργότερα, η περιοχή υπήχθη και στην εξουσία του Τουρκομογγόλου κατακτητή Ταμερλάνου. Η Οθωμανική Αυτοκρατορία αναδείχθηκε σε πλήρη ισχύ με την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως το 1453 από τον Μωάμεθ Β΄ τον Πορθητή, γεγονός που σήμανε το οριστικό τέλος της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.[3][4]
Η Οθωμανική Αυτοκρατορία έως τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στο διάβα των αιώνων, η Οθωμανική Αυτοκρατορία ήλεγξε μεγάλο μέρος των Βαλκανίων, του Καυκάσου, της Μέσης Ανατολής (πλην Ιράν) και της Βόρειας Αφρικής, διαθέτοντας προηγμένο στρατό και ναυτικό. Η Αυτοκρατορία επιβίωσε μέχρι το τέλος του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου, οπότε και ηττήθηκε από τις δυνάμεις της Αντάντ και κατακερματίσθηκε.
Μετά τον νικηφόρο Τουρκικό Πόλεμο Ανεξαρτησίας, κατά τον οποίο το εθνικό κίνημα ανακατέλαβε τα περισσότερα από τα εδάφη που είχαν παραχωρηθεί στους Συμμάχους, καταργήθηκε το οθωμανικό σουλτανάτο την 1η Νοεμβρίου 1922 και στις 29 Οκτωβρίου 1923 ανακηρύχθηκε η Τουρκική Δημοκρατία. Το κίνημα ακύρωσε τη Συνθήκη των Σεβρών και διαπραγματεύθηκε τη σαφώς ευνοϊκότερη Συνθήκη της Λωζάννης (1923), η οποία διασφάλισε τη διεθνή αναγνώριση των τουρκικών εθνικών συνόρων, γνωστών ως Misak-ı Milli («Εθνικός Όρκος»).
Ορισμός του «Τούρκου»
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Δεν ήταν όλοι οι υπήκοοι της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας μουσουλμάνοι, ούτε όλοι οι μουσουλμάνοι Οθωμανοί θεωρούνταν Τούρκοι.[5] Ωστόσο, από το 1924 και εξής, κάθε πολίτης της νεοπαγούς Τουρκικής Δημοκρατίας αναγνωρίστηκε ως «Τούρκος». Το Άρθρο 88 του Συντάγματος του 1924, βασισμένο στο Σύνταγμα του 1921, όριζε ότι η ονομασία «Τούρκος», ως πολιτικός όρος, περιλαμβάνει όλους τους πολίτες της Τουρκικής Δημοκρατίας, ανεξαρτήτως φυλής ή θρησκεύματος.[6]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ Veinstein, Gilles and Henry, Laurens, Tolan, John (2013). Europe and the Islamic World: A History. Princeton University Press. σελ. 167–188. ISBN 978-0-691-14705-5.
- ↑ İnalcık, Halil (1989). «Chapter VII. The Ottoman Turks and the Crusades, 1329-1451» (PDF). Στο Zacour, N. P., and Hazard, H. W. (ed.). A History of the Crusades: Volume VI. The Impact of the Crusades on Europe.
- ↑ Bréhier, Louis René. (1912). Turkish Empire. Στο Herbermann, Charles (eκδ.). Catholic Encyclopedia. 15. Νέα Υόρκη: Robert Appleton Company.
- ↑ Veinstein, Gilles και Henry Laurens, Tolan, John (2013). Europe and the Islamic World: A History. Princeton University Press. σελ. 67–68. ISBN 978-0-691-14705-5.
- ↑ Shaw, Stanford J. (1978). «The Ottoman Census System and Population, 1831-1914». International Journal of Middle East Studies 9 (3): 325–338. ISSN 0020-7438. https://www.jstor.org/stable/162768.
- ↑ «T.C. Anayasa Mahkemesi». www.anayasa.gov.tr. Ανακτήθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 2025.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Itzkowitz, Norman (1980). Ottoman Empire and Islamic Tradition. University of Chicago Press. ISBN 0-226-38806-9.
Βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Καρβέλης, Νίκος Κ. (1992). Τούρκοι-Οθωμανοί, το όνειρο για μια παγκόσμια κατάκτηση. Αθήνα: Εκδόσεις Πελεκάνος.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Οθωμανοί Τούρκοι στο Wikimedia Commons