Ξίδι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Ξείδι)
Από τα αριστερά προς τα δεξιά: ξύδι βαλσάμικο, κόκκινο ξύδι και λευκό ξύδι

Το ξύδι[1] είναι οξύ (όξινο) υγρό που προέρχεται από τη ζύμωση της αιθανόλης του κρασιού σε αιθανικό οξύ, μετά από χρόνια, χωρίς την προσθήκη ζάχαρης και με τη βοήθεια κάποιων χρήσιμων βακτηρίων. Η αντίδραση που σχηματίζεται είναι η εξής: CH3CH2OH + O2 → CH3COOH + H2O. Το pH του ξιδιού διαφέρει από ξύδι σε ξύδι και κυμαίνεται μεταξύ των τιμών 2,4 έως 3,4. Υπάρχουν διάφορα είδη ξύδιού, όπως το βαλσάμικο, το κόκκινο και το άσπρο. Το ξύδι χρησιμοποιείται σαν βασικό συστατικό στην Ανατολίτικη και Μεσογειακή κουζίνα και σαν όχι τόσο βασικό συστατικό στην Ευρωπαϊκή.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ξίδι ως παραπροϊόν του κρασιού κατά πάσα πιθανότητα εμφανίστηκε την ίδια χρονική περίοδο με αυτό, δηλαδή τουλάχιστον από τις αρχές της 6ης χιλιετίας π.Χ. [2] Επίσης, το ξίδι αναφέρεται και στην Βίβλο και συγκεκριμένα στο σημείο όπου ο Ιησούς διψασμένος ζητάει από τους Ρωμαίους νερό και αυτοί του βάζουν στο στόμα ένα σφουγγάρι εμποτισμένο με ξύδι.

Ποικιλίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ξίδι φτιάχνεται κυρίως από κρασί, αλλά μπορεί και να φτιαχτεί και από φρούτα όπως μήλα, ντομάτα και καρύδα, από όσπρια όπως ρύζι και από μπίρα.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Η μορφή ξύδι είναι λανθασμένη γραφή του ορθού ξίδι. Βλ. Δημητράκος, Δημ., επιμ. (1974) [1936-50]. Μέγα λεξικόν όλης της Ελληνικής γλώσσης. 10. Αθήνα: Εκδόσεις Δομή. σελ. 5001.  Εναλλακτική μορφή του ξίδι ήταν η γραφή ξείδι· βλ. στο ίδιο, σελ. 4969.
  2. P. McGovern et al., http://www.bbc.com/news/world-europe-41977709+(November 13, 2017). «'World's oldest wine' found in 8,000-year-old jars in Georgia». Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America. doi:10.1073/pnas.1714728114. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]