Νταρεγιάν Νταντιάνι
Νταρεγιάν Νταντιάνι | |
---|---|
![]() | |
Γενικές πληροφορίες | |
Γέννηση | 20 Ιουλίου 1738[1] Πριγκιπάτο της Μινγκρελίας |
Θάνατος | 8 Νοεμβρίου 1807[1] Αγία Πετρούπολη |
Τόπος ταφής | μοναστήρι του Αλεξάνδρου Νιέφσκι |
Χώρα πολιτογράφησης | Γεωργία |
Πληροφορίες ασχολίας | |
Ιδιότητα | βασιλική οικογένεια[1] |
Οικογένεια | |
Σύζυγος | Ηρακλής Β΄ της Γεωργίας |
Τέκνα | Αλέξανδρος της Γεωργίας Παρναόζ της Γεωργίας Αντώνιος Β΄ της Γεωργίας[2] Princess Elene of Georgia[3] Princess Anastasia of Georgia Λέων της Γεωργίας Ιουλόν της Γεωργίας Βαχτάνγκ-Αλμασχάν της Γεωργίας Μιριάν της Γεωργίας Princess Tekle of Georgia Princess Mariam of Georgia Πριγκίπισσα Κετεβάν της Γεωργίας |
Γονείς | Katsia-Giorgi Dadiani |
Οικογένεια | Dadiani |
![]() | |
Η Νταρεγιάν Νταντιάνι (γεωργιανά: დარეჯანი), επίσης γνωστή ως Ντάρια (γεωργιανά: დარია , ρωσικά: Дарья Георгиевна / Darya Georgyevna) (20 Ιουλίου 1738 – 8 Νοεμβρίου 1807), ήταν η βασίλισσα σύζυγος του Καχέτι και αργότερα του Κάρτλι-Καχέτι στην Ανατολική Γεωργία, ως τρίτη σύζυγος του βασιλιά Ηρακλή Β', ο οποίος ήταν γνωστός και ως Ηράκλειος Β'.
Ήταν κόρη του Κάτσια-Γκιόργκι Νταντιάνι, μέλους του πριγκιπικού οίκου της Μινγκρελίας. Η Νταραγιάν παντρεύτηκε τον Ηράκλειο το 1750 και ο γάμος τους κράτησε 48 χρόνια μέχρι το θάνατό του το 1798. Από την ένωσή τους απέκτησαν 23 παιδιά. Στα τελευταία χρόνια της βασιλείας του συζύγου της, η Νταρεγιάν άσκησε σημαντική επιρροή στην πολιτική και τις δικαστικές υποθέσεις. Ήταν δύσπιστη για τις φιλορωσικές πολιτικές του Ηράκλειου Β' και του διαδόχου του, του θετού γιου της, Γεώργιου ΙΒ', του οποίου τους απογόνους προσπάθησε να εμποδίσει στη διαδοχή για τον θρόνο της Γεωργίας. Μετά τη ρωσική προσάρτηση της Γεωργίας, η χήρα βασίλισσα Νταρεγιάν απελάθηκε στη Ρωσία το 1803. Πέθανε στην Αγία Πετρούπολη σε ηλικία 69 ετών και κηδεύτηκε στη Λαύρα Αλέξανδρος Νιέφσκι.
Νεανική ζωή και γάμος
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Νταρεγιάν ήταν κόρη του πρίγκιπα Κάτσια-Γκιόργκι Νταντιάνι, μέλους του πριγκιπικού οίκου της Μινγκρελίας, νεότερου γιου του Μπεζάν Νταντιάνι. Η Νταρεγιάν ήταν μόλις 12 ετών το 1750, όταν ο Ηράκλειος, που τότε βασίλευε στο Καχέτι, την επέλεξε για τρίτη σύζυγό του, ένα χρόνο μετά τον θάνατο της δεύτερης συζύγου του, πριγκίπισσας Άννας Αμπασίτζε. Τον γάμο διαπραγματεύθηκε για λογαριασμό του Ηράκλειου η συγγενής του, η πριγκίπισσα Χορεσάν, κόρη του αείμνηστου βασιλιά του Κάρτλι Ιεσσαί και σύζυγος του πρίγκιπα Ιεσσαί Αμιλαχβάρι. Η νύφη μεταφέρθηκε από την Χορεσάν και τον Σάμπα, επίσκοπο της Νινοτσμίντα, στο Σουράμι, όπου τη συνάντησε ο Ηράκλειος. Στη συνέχεια ο γάμος γιορτάστηκε αφειδώς στην αυλή του πατέρα του Ηράκλειου, Τεϊμουράζ Β', βασιλιά του Κάρτλι, στην Τιφλίδα. Το 1762, ο Ηράκλειος του Καχέτι διαδέχθηκε τον θρόνο, μετά τον θάνατο του πατέρα του, ως βασιλιάς του Κάρτλι, ενώνοντας έτσι και τα δύο βασίλεια της ανατολικής Γεωργίας σε ένα ενιαίο κράτος.[4]
Θέμα διαδοχής
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το πρώτο καλύτερα τεκμηριωμένο παιδί του ζευγαριού, η πριγκίπισσα Ελένη, γεννήθηκε το 1753 και ακολούθησαν άλλα 22 παιδιά μεταξύ 1755 και 1782. Καθώς οι γιοι της μεγάλωναν, η επιθυμία της Νταρεγιάν να εξασφαλίσει το δικαίωμα διαδοχής για τους απογόνους της έναντι του μεγαλύτερου επιζώντος γιου του Ηράκλειου από τον δεύτερο γάμο του με την Άννα Αμπασίτζε, του διαδόχου Γεωργίου ΙΒ', έγινε ο ακρογωνιαίος λίθος της ανάμειξης της Νταρεγιάν στην πολιτική της Γεωργίας.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του Ηράκλειου Β', άρχισε να ασχολείται και να επιδρά περισσότερο. Το 1791, η Νταρεγιάν έπεισε τον σύζυγό της να ανατρέψει την αρχή της πρωτογένειας υπέρ της αδελφικής κληρονομιάς, ορίζοντας στη διαθήκη του ότι, μετά το θάνατό του, ο μεγαλύτερος γιος του, Γεώργιος, θα γινόταν βασιλιάς, αλλά ότι, μετά το θάνατο του Γεωργίου, ο θρόνος θα περνούσε στον επόμενο επιζώντα γιο του Ηράκλειου και όχι στους απογόνους του Γεωργίου. Οι επιζώντες γιοι του Ηράκλειου και της Νταρεγιάν — Ιουλόν, Βαχτάνγκ Αλμασχάν, Μιριάν, Αλέξανδρος και Παρναόζ — αναδείχθηκαν έτσι στη σειρά της διαδοχής. Μετά το θάνατο του Ηράκλειου το 1798, ο βασιλιάς, πλέον, Γεώργιος ΙΒ', αρνήθηκε την απόφαση του αείμνηστου βασιλιά κηρύσσοντάς την άκυρη λόγω της επιβολής της στον πατέρα του. Αυτό προκάλεσε μια περαιτέρω κατάρρευση στις ήδη τεταμένες σχέσεις μεταξύ του Γεωργίου ΙΒ' και της Νταρεγιάν και των ετεροθαλών αδελφών του.[5][6]
Σχέσεις με τη Ρωσία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ένα άλλο αντικρουόμενο ζήτημα μεταξύ της Νταρεγιάν και του βασιλέως θετού γιου της ήταν οι σχέσεις της Γεωργίας με τη Ρωσική Αυτοκρατορία. Η Νταρεγιάν ήταν δύσπιστη για την προσέγγιση της Γεωργίας προς τον βόρειο γείτονά της ήδη όσο ήταν ακόμα εν ζωή ο Ηράκλειος, ειδικά όταν οι Ρώσοι, δεσμευμένοι από τη συνθήκη του 1783 του Γκεόργκιεβσκ για να προστατεύσουν το βασίλειο του Ηράκλειου από εξωτερική απειλή, είχαν αφήσει τους Γεωργιανούς στην τύχη τους ενόψει μιας καταστροφικής εισβολής από το Ιράν το 1795. Η βασίλισσα είχε επανειλημμένα υποστηρίξει ότι η σχέση με τη Ρωσία δεν είχε ωφελήσει τη Γεωργία.[7]
Η Νταρεγιάν και η πλευρά της αντιτάχθηκαν αποφασιστικά στην νέα αναζήτηση του Γεωργίου ΙΒ' για ρωσική προστασία. Το 1800, ένας από τους γιους της Νταρεγιάν, ο Αλέξανδρος, ξέσπασε ανοιχτά ενάντια στον ετεροθαλή αδερφό του και επιχείρησε πραξικόπημα με τη βοήθεια των Αβάρων και των Ιρανών συμμάχων του. Οι σχέσεις στη βασιλική οικογένεια έφθασαν στο ναδίρ τον Ιούλιο του 1800, όταν ο Γεώργιος ΙΒ' ανάγκασε τη χήρα βασίλισσα Νταρεγιάν σε κατ' οίκον περιορισμό στο παλάτι της στη συνοικία Αβλαμπάρι, ωθώντας τους γιους της Νταρεγιάν να κινητοποιήσουν τις πιστές τους δυνάμεις γύρω από την Τιφλίδα.[8]
Πτώση και εξορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Μετά τον θάνατο του Γεωργίου ΙΒ' τον Δεκέμβριο του 1800, ο Ρώσος στρατηγός Ιβάν Λαζάρεφ εξέδωσε τη διαταγή του Τσάρου Παύλου Α' σε όλα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας, ξεκινώντας από την Νταρεγιάν, απαγορεύοντας τον διορισμό οποιουδήποτε διαδόχου του θρόνου[9]. Μετά τον θάνατο του Παύλου τον Μάρτιο του 1801, η Νταρεγιάν έκανε αίτηση στον νέο τσάρο, Αλέξανδρο Α', για να επιβεβαιώσει τον μεγαλύτερο γιο της, Ιουλόν, ως νέο βασιλιά και να προστατεύσει την ίδια και τους συγγενείς της από την παρενόχληση από τον κληρονόμο του Γεωργίο ΙΒ', Πρίγκιπα Δαυίδ, και τους υποστηρικτές του. Ωστόσο, η ρωσική κυβέρνηση προχώρησε στην οριστική προσάρτηση του γεωργιανού βασιλείου φέρνοντας στο τέλος τη χιλιετία της κυριαρχίας των Βαγρατιδών στη Γεωργία.[9]
Η χήρα βασίλισσα και οι γιοι της αποσύρθηκαν στην αντίθεση στο νέο καθεστώς. Ο Ιουλόν, ο Αλέξανδρος και ο Παρναόζ ήταν τώρα σε ανοιχτή εξέγερση. Κάθε ταξίδι της Νταρεγιάν έξω από την Τιφλίδα παρακολουθούνταν στενά από τον Ρωσικό στρατό[10]. Τελικά, ο Τσάρος Αλέξανδρος διέταξε τον διοικητή στη Γεωργία, Στρατηγό Καρλ Νόρινγκ, να απελάσει όλα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας από τη Γεωργία για επανεγκατάσταση στη Ρωσία, στις 20 Αυγούστου 1802. Το Κρατικό Συμβούλιο επιβεβαίωσε την απόφαση και έδωσε εντολή να «ενισχυθούν όλα τα μέτρα για τη μεταφορά της βασίλισσας Νταρεγιάν και άλλων μελών της βασιλικής οικογένειας στη Ρωσία, επειδή η παρουσία τους στη Γεωργία θα είναι πάντα αιτία και λόγος [για την ανάπτυξη] ομάδων εχθρικών» στη ρωσική ηγεμονία[11]. Οι σχέσεις της Νταρεγιάν με τον Νόρινγκ ήταν ιδιαίτερα τεταμένες. Κάποτε, ο στρατηγός την εξόργισε φορώντας το καπέλο και το παλτό του μες στην κατοικία της και διακόπτοντας μια συνέντευξη το μεσημέρι, δηλώνοντας ότι ήταν ώρα για τη βότκα του.[12]
Το καθήκον της απέλασης επρόκειτο να εκπληρωθεί από τον στρατηγό Πάβελ Τσιτσιάνοφ, κι ο ίδιος γεωργιανής καταγωγής. Μάταια η Νταρεγιάν ανέφερε την ασθένειά της για να αποφύγει την εξορία. Ο Τσιτσιάνοφ απάντησε ότι κανένας λόγος δεν θα αναβάλει την αναχώρησή της. Κατηγορήθηκε περαιτέρω για «προδοτική» αλληλογραφία με τους εχθρούς της Ρωσίας και αφαίρεση της σεβάσμιας εικόνας της Άντσα από μια εκκλησία στην Τιφλίδα. Ο Ρωσικός Στρατός συνόδευσε την Νταρεγιάν στις 25 Οκτωβρίου 1803 από το κτήμα του εγγονού της στο Μουχράνι στην εξορία της στη Ρωσία.[6][13]
Στην Νταρεγιάν, γνωστή στους Ρώσους ως τσαρίτσα Ντάρια Γκεόργκιεβνα, της επετράπη να εγκατασταθεί στην Αγία Πετρούπολη, όπου ζούσε σε νοικιασμένη κατοικία στην ενορία της εκκλησίας των Αγίων Σίμωνα και Άννας. Αργότερα, επετράπη στην άρρωστη βασίλισσα να έχει μια οικιακή εκκλησία, η οποία καθαγιάστηκε στις 22 Ιουλίου 1804 και έκλεισε μετά το θάνατό της στις 8 Νοεμβρίου 1807[14].
Κηδεύτηκε στον Ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου της Λαύρας του Αλεξάνδρου Νιέφσκι.[15]
Απόγονοι
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Η Νταρεγιάν είχε 23 παιδιά με τον Ηράκλειο. Από αυτά, μόνο 13 έφθασαν στην ενηλικίωση.[16]
- Πρίγκιπας Σολομών (πέθανε το 1765)
- Πριγκίπισσα Ελένη (1753-1786)
- Πριγκίπισσα Μαριάμ (1755-1828)
- Πριγκίπισσα Σοφία (γεννήθηκε περίπου το 1756, πέθανε σε παιδική ηλικία)
- Πρίγκιπας Λέων (1756-1781)
- Πρίγκιπας Ιωάννης (γεννήθηκε περίπου το 1759, πέθανε σε παιδική ηλικία)
- Πρίγκιπας Ιουλόν (1760-1816)
- Πρίγκιπας Βαχτάνγκ (Αλμασχάν) (1761–1814)
- Πριγκίπισσα Σαλώμη (γεννήθηκε το 1761, πέθανε σε παιδική ηλικία)
- Πρίγκιπας Μπέρι (γεννήθηκε το 1761 ή το 1762, πέθανε σε παιδική ηλικία)
- Πρίγκιπας Τεϊμουράζ (1762-1827)
- Πριγκίπισσα Αναστασία (1763-1838)
- Πριγκίπισσα Κετεβάν (1764-1840)
- Πρίγκιπας Σοσλάν-Δαβίδ (περ. 1764–1767)
- Πρίγκιπας Μιριάν (1767-1834)
- Πριγκίπισσα Χορεσάν (γεννήθηκε το 1768, πέθανε σε παιδική ηλικία)
- Πρίγκιπας Αλέξανδρος (1770-1844)
- Πρίγκιπας Λουαρσάμπ (γεννήθηκε το 1772, πέθανε σε παιδική ηλικία)
- Πριγκίπισσα Αικατερίνη (1774-1818)
- Πριγκίπισσα Τεκλέ (1776-1846)
- Πρίγκιπας Παρναόζ (1777-1852)
- Πρίγκιπας Αρχίλ (γεννήθηκε το 1780, πέθανε σε παιδική ηλικία)
- Ασλαμάζ-Χαν (γεννήθηκε το 1782, πέθανε στην παιδική ηλικία)
Καταγωγή
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]16. Κάτσια Τσικοβάνι, Πρίγκιπας του Λεχκούμι και Σαλιπαρτιάνο | ||||||||||||||||
8. Γκιόρκι Δ' Νταντιάνι, Πρίγκιπας του Σαλιπαρτιάνο και της Μινγκρελίας | ||||||||||||||||
17. Πριγκίπισσα Ταμάρ Χιαβάτζε | ||||||||||||||||
4. Μπεζάν Νταντιάνι, Πρίγκιπας της Μινγκρελίας | ||||||||||||||||
18. Πρίγκιπας Ότια Μικελάτζε | ||||||||||||||||
9. Πριγκίπισσα Σέβδια Μικελάτζε | ||||||||||||||||
λέγεται ότι μόνο δύο από τα παιδιά ήταν απόγονοι του ίδιου του βασιλιά | ||||||||||||||||
2. Πρίγκιπας Κάτσια-Γκιόργκι Νταντιάνι | ||||||||||||||||
10. N. Γκελοβάνι | ||||||||||||||||
5. Ταμάρ Γκελοβάνι, Πριγκίπισσα της Μινγκρελίας | ||||||||||||||||
1. Νταρεγιάν Νταντιάνι | ||||||||||||||||
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 «საქართველოს ბიოგრაფიული ლექსიკონი» (γεωργιανά, Αγγλικά) 00005049. Ανακτήθηκε στις 21 Μαρτίου 2018.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 26 Σεπτεμβρίου 2016.
- ↑ Ανακτήθηκε στις 3 Οκτωβρίου 2016.
- ↑ Javakhishvili 2011.
- ↑ Gvosdev 2000, σελ. 77.
- ↑ 6,0 6,1 Rayfield 2012.
- ↑ Gvosdev 2000.
- ↑ Gvosdev 2000, σελ. 81.
- ↑ 9,0 9,1 Gvosdev 2000, σελ. 85.
- ↑ Rayfield 2012, σελ. 260.
- ↑ Gvosdev 2000, σελ. 100.
- ↑ Rayfield 2012, σελ. 261.
- ↑ Berge 1868.
- ↑ «Энциклопедия Санкт-Петербурга». www.encspb.ru (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 31 Μαρτίου 2025.
- ↑ Montgomery 1980, σελ. 66.
- ↑ Javakhishvili 2011, σελ. 93.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Berge, Adolf (1868). Акты, собранные Кавказскою Археографическою коммиссиею. Т. II [Acts collected by the Caucasian Archaeographic Commission, Vol. II] (στα Ρωσικά). Tiflis: Typography of the Chief Administration of the Viceroy of Caucasus.
- Javakhishvili, David (2011). «მეფე ერეკლე II-ის მეუღლეები» (στα Georgian, English). Georgian Source Studies XIII-XIV: 90–96. ISSN 1987-9563. http://georgianstudies.ge/docs/XIII%202010.pdf.
- Gvosdev, Nikolas K. (2000). Imperial policies and perspectives towards Georgia, 1760–1819. Νέα Υόρκη: Palgrave. ISBN 0312229909.
- Montgomery, Hugh, επιμ. (1980). Burke's Royal Families of the World, Volume 2. Λονδίνο: Burke's Peerage. ISBN 0850110297.
- Rayfield, Donald (2012). Edge of Empires: A History of Georgia. Λονδίνο: Reaktion Books. ISBN 978-1780230306.