Νομοθεσία πολωνικής ιθαγένειας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Η νομοθεσία πολωνικής ιθαγένειας βασίζεται κυρίως στην αρχή του jus sanguinis (δικαίωμα εξ αίματος). Τα παιδιά που γεννιούνται από τουλάχιστον έναν Πολωνό γονέα αποκτούν πολωνική ιθαγένεια ανεξάρτητα από τον τόπο γέννησης τους. Εκτός από άλλα πράγματα, η πολωνική ιθαγένεια δίνει το δικαίωμα στο άτομο για πολωνικό διαβατήριο.

Η νομοθεσία πολωνικής ιθαγένειας και εθνικότητας ορίζεται στον πολωνικό νόμο περί ιθαγένειας του 2009, ο οποίος δημοσιεύθηκε στις 14 Φεβρουαρίου 2012 και έγινε νόμος στο σύνολό του στις 15 Αυγούστου 2012.[1][2]

Οι διατάξεις του καλύπτουν μια σειρά ζητημάτων πολωνικής ιθαγένειας, συμπεριλαμβανομένης της διπλής ιθαγένειας, της απόκτησης από το νόμο (συμπεριλαμβανομένης της γέννησης), της επιχορήγησης, της αναγνώρισης και αποκατάστασης, της απώλειας, του καθεστώτος των ανηλίκων έναντι των γονέων και τις διάφορες διαδικασίες και κανονισμούς.[1]

Ιθαγένεια λόγω γέννησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Έκθετο βρέφος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα εγκαταλελειμμένο βρέφος που γεννήθηκε στην Πολωνία αποκτά πολωνική ιθαγένεια όταν και οι δύο γονείς είναι άγνωστοι, ή όταν η ιθαγένειά τους δεν μπορεί να αποδειχθεί ή εάν αποφασιστεί πως είναι άπατρις. Η πολωνική ιθαγένεια παρέχεται σε απάτριδα παιδιά άνω των δεκαέξι ετών μόνο με τη συγκατάθεσή τους.[3]

Υιοθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολωνική ιθαγένεια μπορεί επίσης να αποκτηθεί μέσω της τελικής υιοθέτησης ανηλίκου κάτω των 16 ετών από Πολωνό πολίτη και θεωρείται αναδρομική στη γέννηση.[4]

Ιθαγένεια λόγω καταγωγής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ένα παιδί που γεννιέται από έναν Πολωνό γονέα είναι αυτόματα Πολωνός πολίτης κατά τη γέννηση, είτε το παιδί γεννιέται στην Πολωνία είτε αλλού. Η ιθαγένεια μπορεί γενικά να διεκδικηθεί μόνο από απόγονους Πολωνών πολιτών.

Ωστόσο, ιστορικά, επειδή η πρόσφατα ανεξάρτητη Πολωνία απέκτησε εδάφη από τη Γερμανία, τη Ρωσία και την Αυστροουγγαρία, ποιος έγινε Πολωνός πολίτης ήταν ασαφές. Το άρθρο 2 του πολωνικού νόμου περί ιθαγένειας του 1920 αναφέρθηκε στους νόμους περί κατοικίας αυτών των πρώην κρατών, καθώς και στις «διεθνείς συνθήκες».[5] Όσοι δεν έχουν δικαίωμα στην πολωνική ιθαγένεια θεωρήθηκαν ότι είχαν μόνο «πολωνική καταγωγή», αλλά όχι υπηκοότητα. Έτσι, δεν θα μπορούσαν όλοι οι Πολωνοί να διεκδικήσουν πολωνική ιθαγένεια εάν είχαν φύγει από την Πολωνία πριν η χώρα γίνει ανεξάρτητο κράτος το 1918. Επίσης, δεν μπορεί να υπάρξει διάλειμμα στην πολωνική ιθαγένεια μεταξύ του μετανάστη προγόνου και του απογόνου. Εάν ο πρόγονος του αιτούντος έχασε την πολωνική υπηκοότητα, όπως όταν έγινε πολίτης άλλης χώρας πριν από το 1951, ο απόγονος δεν κληρονομεί την πολωνική υπηκοότητα μέσω αυτού του προγόνου. Η αίτηση για «επιβεβαίωση κατοχής ή απώλειας της πολωνικής ιθαγένειας» μπορεί να υποβληθεί μέσω πολωνικών πρεσβειών ή προξενείων στο εξωτερικό.

Ιθαγένεια λόγω πολιτογράφησης/εκτός της γέννησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με το νόμο του 2009, ένας αλλοδαπός μπορεί να πολιτογραφηθεί ως Πολωνός πολίτης με τους ακόλουθους τρόπους:

  1. Με τη χορήγηση. Αυτή η κατηγορία επιτρέπει στον Πρόεδρο της Πολωνίας να χορηγήσει πολωνική υπηκοότητα σε κάθε αλλοδαπό που το ζητά.
  2. Με αναγνώριση. Ένας αλλοδαπός αναγνωρίζεται ως Πολωνός, εάν το ζητήσει, γνωρίζει την πολωνική γλώσσα, δεν αποτελεί κίνδυνο ασφάλειας και πληροί ένα από τα ακόλουθα κριτήρια:
    • Έζησε στην Πολωνία τα τελευταία 3 χρόνια ως μόνιμος κάτοικος και έχει σταθερή και τακτική πηγή εισοδήματος και κατέχει ή ενοικιάζει ένα διαμέρισμα ή κατοικία.
    • Έζησε στην Πολωνία, νόμιμα, τα τελευταία 10 χρόνια, και επί του παρόντος έχει καθεστώς μόνιμου κατοίκου και έχει σταθερή και τακτική πηγή εισοδήματος και διαθέτει ή ενοικιάζει διαμέρισμα ή κατοικία.
    • Έζησε στην Πολωνία τα τελευταία 2 χρόνια ως μόνιμος κάτοικος και παντρεύτηκε έναν Πολωνό πολίτη τα τελευταία 3 χρόνια.
    • Έζησε στην Πολωνία τα τελευταία 2 χρόνια ως μόνιμος κάτοικος και είναι άπατρις.
    • Έζησε στην Πολωνία τα τελευταία 2 χρόνια ως πρόσφυγας.
    • Έζησε στην Πολωνία τα τελευταία 2 χρόνια ως παλιννοστούντας.
  3. Με αποκατάσταση. Ισχύει για άτομα που έχασαν την πολωνική ιθαγένεια πριν από την 1η Ιανουαρίου 1999.

Πολιτογράφηση λόγω γάμου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο γάμος με Πολωνό πολίτη δεν αποτελεί επαρκή βάση για την πολωνική ιθαγένεια. Για να αποκτήσει πολωνική ιθαγένεια, ένας αλλοδαπός πρέπει να παραμείνει παντρεμένος με έναν Πολωνό πολίτη για περίοδο τουλάχιστον 3 ετών και να έχει παραμείνει στην Πολωνία νόμιμα και αδιάκοπα για τουλάχιστον 2 χρόνια με άδεια μόνιμης διαμονής και να τεκμηριώνεται η γνώση τους στην πολωνική γλώσσα. Ωστόσο, για να αποκτήσει άδεια μόνιμης διαμονής, ο αλλοδαπός πρέπει πρώτα να λάβει άδεια προσωρινής διαμονής βάσει γάμου με Πολωνό πολίτη.

Πολιτογράφηση λόγω κατοικίας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Είναι δυνατή η απόκτηση άδειας μόνιμης ή προσωρινής διαμονής στην Πολωνία, υπό την προϋπόθεση ότι ο αιτών σκοπεύει να διαμείνει στην Πολωνία και όχι σε άλλη χώρα. Ο πολωνικός νόμος δεν επιτρέπει την απόκτηση άδειας προσωρινής ή μόνιμης διαμονής στην Πολωνία για έναν αιτούντα που σκοπεύει να ζήσει σε διαφορετική χώρα.

Πολιτογράφηση λόγω επιχορήγησης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Πρόεδρος της Πολωνίας μπορεί να χορηγήσει πολωνική ιθαγένεια υπό οποιουσδήποτε όρους. Η διαδικασία χορήγησης πολωνικής ιθαγένειας από τον Πρόεδρο μπορεί να διαρκέσει πολύ καιρό, διότι οι διατάξεις του κώδικα διοικητικής διαδικασίας δεν ισχύουν για τέτοιες περιπτώσεις. Αυτό σημαίνει ότι ακόμη και αν είναι δυνατή η επανεξέταση της υπόθεσης βάσει των αποδεικτικών στοιχείων που προσκόμισε ο αιτών, δεν πρέπει να εξεταστεί αμέσως, όπως στην περίπτωση αναγνώρισης αλλοδαπού ως Πολωνού πολίτη. Τα άτομα που υποβάλλουν αίτηση για υπηκοότητα υποχρεούνται να τεκμηριώσουν την αίτησή τους και να παράσχουν σημαντικούς λόγους για τους οποίους πρέπει να τους χορηγηθεί πολωνική υπηκοότητα.

Πολωνοί μετανάστες πριν από το 1962[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Υπάρχουν ειδικοί κανόνες σχετικά με την απόκτηση και απώλεια πολωνικής ιθαγένειας πριν από το 1962:

  • Μεταξύ 1918 και 1951, η απόκτηση άλλης ιθαγένειας απέφερε την απώλεια της πολωνικής ιθαγένειας. Η πολωνική ιθαγένεια χανόταν επίσης μέσω υπηρεσίας σε στρατιωτικό σώμα άλλης χώρας ή αποδοχής «δημόσιου γραφείου» σε άλλη χώρα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον κανόνα του «στρατιωτικού παράδοξου», οι άνδρες που δεν είχαν ολοκληρώσει την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία στην Πολωνία, εκτός αν με κάποιο τρόπο δικαιολογήθηκαν από την υποχρέωση, δεν μπορούσαν να χάσουν την πολωνική υπηκοότητα όπως παραπάνω. (Βλ. Άρθρο 11 του πολωνικού νόμου του 1920 για την ιθαγένεια.)[6]
  • Το 1951,[7] Πολωνία ανακάλεσε την υπηκοότητά της για όλους τους κατοίκους (συμπεριλαμβανομένων των εθνικών Πολωνών) των πρώην πολωνικών εδαφών ανατολικά της γραμμής Κάρζον που είχε προσαρτηθεί από τη Σοβιετική Ένωση το 1945. Αυτά τα άτομα είχαν πολιτογραφηθεί ως Σοβιετικοί πολίτες και αργότερα, μετά τη διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης το 1991, απέκτησαν την ιθαγένεια μιας από τις προκύπτουσες χώρες: Λευκορωσία, Ουκρανία, Λιθουανία, Λετονία, Εσθονία ή Ρωσία. Η πολωνική υπηκοότητα ανακλήθηκε επίσης για πολίτες της Γερμανίας που κατοικούσαν εκτός Πολωνίας, εκτός εάν είχαν έναν Πολωνό σύζυγο που κατοικούσε στην Πολωνία.
  • Πολωνοί πολίτες που μετανάστευσαν στο Ισραήλ μεταξύ 1958 και 1984, και οι οποίοι συνήθως έγιναν Ισραηλινοί πολίτες κατά την άφιξή τους (βάσει του Ισραηλινού «νόμου επιστροφής» για τα πρόσωπα με εβραϊκή καταγωγή), έχασαν αυτόματα την πολωνική ιθαγένεια. Αυτοί και οι απόγονοί τους ενδέχεται να δικαιούνται να αποκτήσουν πολωνική υπηκοότητα με δήλωση.

Απώλεια πολωνικής ιθαγένειας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Από το 1962, ο πολωνικός νόμος (συμπεριλαμβανομένου του Συντάγματος) δεν επέτρεψε στην κυβέρνηση να ανακαλέσει την ιθαγένεια κάποιου. Η παραίτηση από την πολωνική ιθαγένεια απαιτεί αναφορά με εκτεταμένα δικαιολογητικά, με την έγκριση του Προέδρου της Πολωνίας. Η διοικητική επεξεργασία της αναφοράς μπορεί να διαρκέσει αρκετά χρόνια και η απόφαση του Προέδρου είναι οριστική και δεν μπορεί να ασκηθεί έφεση στο δικαστήριο.

Ξεκινώντας το 1968, το πρώην κομμουνιστικό καθεστώς ξεκίνησε μια αντισημιτική εκστρατεία που εξανάγκασε να φύγουν από την Πολωνία από 15.000 έως 20.000 Πολωνοεβραίους, στους οποίους αφαιρέθηκε η πολωνική τους ιθαγένεια.[8]

Τα πολωνικά διαβατήριά τους κατασχέθηκαν, αντικαταστάθηκαν από ένα «ταξιδιωτικό έγγραφο» που δεν τους επέτρεψε να επιστρέψουν και οι περιουσίες τους απαλλοτριώθηκαν από το κράτος. Οι περισσότεροι επιζώντες από το Ολοκαύτωμα και τα παιδιά τους μετανάστευσαν στο Ισραήλ, στις Ηνωμένες Πολιτείες, στη Δανία, στη Σουηδία και σε άλλες χώρες.

Το Ανώτατο Δικαστήριο στη Βαρσοβία αποδέχθηκε μια αναφορά που υπέβαλε ο Μπάρουχ-Νάταν Γιάγκιλ, ο οποίος αναγκάστηκε να εγκαταλείψει την Πολωνία το 1968, και αποφάσισε ότι η πολωνική κυβέρνηση έσφαλε κατά την ανάκληση της ιθαγένειας του ενάγοντος, και πρέπει να την επαναφέρει και να του εκδώσει πολωνικό διαβατήριο.

Κατά τη διάρκεια επίσκεψης του Ισραήλ το 2006, ο Πρόεδρος Λεχ Κατσίνσκι υποσχέθηκε να αποκαταστήσει την πολωνική ιθαγένεια. Δεν υπάρχει γενική νομοθεσία που να καλύπτει το ζήτημα, αλλά όταν υποβάλλουν αίτηση για επιβεβαίωση της πολωνικής τους ιθαγένειας, αυτοί οι Εβραίοι και οι απόγονοί τους θα έχουν συνήθως θετικό αποτέλεσμα στην πρώτη ή τη δεύτερη, σε έφεση προς το υπουργείο Εσωτερικών.

Οι Εβραίοι και οι Ισραηλινοί που προσκλήθηκαν στη Βαρσοβία για να γιορτάσουν την 40η επέτειο από την εκκαθάριση των Εβραίων από την Πολωνία στις 8 Μαρτίου 1968, θα λάβουν πάλι την πολωνική ιθαγένεια.

Κριτήρια απώλειας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ζήτημα της απώλειας της ιθαγένειας πριν από το 1962 είναι περίπλοκο και οι διαφορετικές αρχές του νόμου που την διέπουν είναι οι εξής:

  1. Ένα άτομο που γεννήθηκε πριν τεθεί σε ισχύ ο νόμος του 1951 μπορεί να κληρονομήσει μόνο την πολωνική ιθαγένεια του πατέρα του εάν οι γονείς τους ήταν παντρεμένοι ή η μητέρα τους.
  2. Ένα άτομο που προσχώρησε σε ξένο στρατό (έστω και αν δεν υπηρέτησε ποτέ, αλλά ήταν μόνο εγγράφως), εργάστηκε σε δημόσια εργασία σε ξένη χώρα (πολύ ευρύς και ευμετάβλητος ορισμός για αυτό, αλλά αυτό περιλαμβάνει εργασίες όπως: δάσκαλος, θρησκευτικός ηγέτης, ταχυδρόμος και ακόμη και σε μια περιοχή που δεν ορίζεται ως χώρα όπως η Βρετανική Παλαιστίνη) ή έλαβε οποιαδήποτε ξένη υπηκοότητα πριν από την έναρξη ισχύος του νόμου του 1951 - χάνει την υπηκοότητά του αμέσως, και εάν είναι παντρεμένος άνδρας, επίσης η σύζυγός του και τα ανήλικα παιδιά (κάτω των 18 ετών) χάνουν την υπηκοότητά τους.
    1. Ωστόσο, εάν δεν απαλλάχθηκαν από τον πολωνικό στρατό, τότε μόνο η απόκτηση της αλλοδαπής υπηκοότητας δεν θα ανακαλέσει την πολωνική τους. Η δημόσια θέση και ο στρατός θα προκαλούν πάντα την απώλεια της ιθαγένειας. Ως εκ τούτου, μια ενήλικη άγαμη γυναίκα έχει χάσει την ιθαγένεια της απόκτησης αλλοδαπής υπηκοότητας πριν από το 1951, επειδή δεν είχαν στρατιωτικό καθήκον στην Πολωνία. Οι παντρεμένες γυναίκες έμειναν υπό την «προστασία» της υπηκοότητας του συζύγου τους και την κράτησαν όσο ο σύζυγος δεν την έχασε.
    2. Από την άλλη πλευρά, στην περίπτωση των ανδρών υπάρχουν δύο προϋποθέσεις που πρέπει να επικρατήσουν: άνδρες που είχαν και ξένη ιθαγένεια και πέρασαν την ηλικία των πολωνικών στρατιωτικών καθηκόντων (50 ετών από τότε που ο νόμος άλλαξε στις 29 Μαΐου 1950) έχασαν την υπηκοότητά τους.
  3. Ένα άτομο που απέκτησε ξένη ιθαγένεια (μη Πολωνός) λόγω των αλλαγών των συνόρων μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο ή είχε ρωσική, ουκρανική, λευκορωσική, λιθουανική, λετονική ή εσθονική υπηκοότητα το 1951 είχε χάσει την πολωνική του ιθαγένεια (βλ. ρήτρα 4 του δεύτερου νόμου). Ωστόσο, εάν ο πρώην Πολωνός επέστρεψε στην Πολωνία μετά από τις διαφορετικές συμφωνίες επαναπατρισμού που υπογράφηκαν μεταξύ της ΕΣΣΔ και της Πολωνίας (π.χ. το 1945 και το 1956), τότε ανακτούσε την πολωνική του υπηκοότητα. Στην πραγματικότητα, κάθε Πολωνός που έγινε Σοβιετικός πολίτης και δεν εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία να επιστρέψει στην Πολωνία λόγω αυτών των συμφωνιών, έχασε την πολωνική του ιθαγένεια.
  4. Προκειμένου να επιβεβαιωθεί η ιθαγένεια ενός ατόμου που έφυγε πριν από το 1951, θα ήταν ευκολότερο να αποδειχθεί ότι εγκατέλειψε την Πολωνία μετά την έναρξη ισχύος του πρώτου νόμου από το 1920. Διαφορετικά, θα ήταν δύσκολο να αποδειχθεί η πολωνική τους ιθαγένεια. Αν οι γονείς έμεναν στην Πολωνία μετά το 1920, ίσως βοηθούσε.
  5. Ο νόμος από το 1920 επιτρέπει την υπηκοότητα να μεταβιβάζεται από τον πατέρα στο γεννημένο παιδί του μόνο εάν ο πατέρας δήλωσε την πατρότητά του πριν το παιδί γίνει 18 και μόνο ενώπιον των πολωνικών αρχών. Ως εκ τούτου, χωρίς πρωτότυπο πιστοποιητικό γέννησης με το όνομα του πατέρα μπορεί να είναι δύσκολο να αποδειχθεί.
  6. Ο νόμος του 1962 επιτρέπει την υπηκοότητα να μεταβιβάζεται από τον πατέρα στο γεννημένο τέκνο του μόνο εάν ο πατέρας δήλωσε την πατρότητα του εντός ενός έτους από τη γέννηση. Ως εκ τούτου, τέτοια παιδιά μόνο Πολωνού πατέρα (η μητέρα δεν είναι Πολωνή) που γεννήθηκαν όταν τέθηκε σε ισχύ ο νόμος αυτός πρέπει να φέρουν ένα πρωτότυπο πιστοποιητικό γέννησης ή μια δήλωση πατρότητας που υπογράφηκε πριν γίνουν ένα έτος (στο Ισραήλ, αυτή η δήλωση γίνεται συνήθως στο νοσοκομείο, όταν εγγραφεί ως πατέρας του νεογέννητου και αποθηκεύεται στα αρχεία του Υπουργείου Εσωτερικών και αντίγραφο αυτού μπορεί να εκδοθεί κατόπιν αιτήματος).
  7. Το ζήτημα της ιθαγένειας των παιδιών των οποίων οι γονείς είχαν διαφορετικές εθνικότητες ρυθμίστηκε όχι μόνο στις διατάξεις του νόμου περί πολωνικής ιθαγένειας, αλλά και στις διεθνείς συμφωνίες που κυρώθηκαν από την Πολωνία στον τομέα της ιθαγένειας. Αυτό σημαίνει ότι, σε μια τέτοια περίπτωση, οι διατάξεις του πολωνικού νόμου περί ιθαγένειας δεν εφαρμόστηκαν. Στη δεκαετία του '60 και του '70 η Πολωνία υπέγραψε με ορισμένες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης τις συμβάσεις για την αποφυγή της πολλαπλής υπηκοότητας από τις οποίες αποσύρθηκαν στη δεκαετία του '90 και του 2000.[9]

Διπλή υπηκοότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πολωνική νομοθεσία δεν επιτρέπει ρητά τη διπλή υπηκοότητα, αλλά η κατοχή άλλης ιθαγένειας είναι ανεκτή καθώς δεν υπάρχουν κυρώσεις για την κατοχή της.[10] Ωστόσο, υπάρχουν κυρώσεις για την άσκηση αλλοδαπής ιθαγένειας, όπως η ταυτοποίησή τους σε πολωνικές αρχές χρησιμοποιώντας ένα ξένο έγγραφο ταυτοποίησης. Η θητεία σε ξένο στρατό δεν απαιτεί άδεια από τις πολωνικές στρατιωτικές αρχές, εάν το άτομο διαμένει σε αυτήν την ξένη χώρα και έχει την ιθαγένεια.[11]

Η Πολωνία αντιμετωπίζει υπηκόους άλλων χωρών που θεωρεί Πολωνούς πολίτες σαν να ήταν αποκλειστικά Πολωνοί. Επειδή η πολωνική ιθαγένεια καθορίζεται από την ιθαγένεια ενός Πολωνού γονέα - χωρίς κανένα σαφή περιορισμό για τον αριθμό των γενεών που έχουν παρέλθει στο εξωτερικό για τους απογόνους Πολωνών μεταναστών - αυτό μπορεί να δημιουργήσει προβλήματα για άτομα πολωνικής καταγωγής που γεννιούνται στο εξωτερικό τα οποία, παρά το γεγονός ότι δεν έχουν δεσμούς με την Πολωνία, ωστόσο, υπόκεινται σε όλες τις υποχρεώσεις της πολωνικής ιθαγένειας, συμπεριλαμβανομένης της στρατιωτικής θητείας (η Πολωνία ανέστειλε την υποχρεωτική στρατιωτική θητεία στις 5 Δεκεμβρίου 2008 με εντολή του Υπουργού Άμυνας και η υποχρεωτική στρατιωτική θητεία καταργήθηκε επίσημα όταν το πολωνικό κοινοβούλιο τροποποίησε τον νόμο περί στρατολόγησης στις 9 Ιανουαρίου 2009, ο νόμος τέθηκε σε ισχύ στις 11 Φεβρουαρίου). Επιπλέον, τέτοια άτομα δεν δικαιούνται προξενική προστασία της χώρας καταγωγής τους σύμφωνα με το άρθρο 36 της Σύμβασης της Βιέννης για τις προξενικές σχέσεις. Η μόνη εξαίρεση είναι όταν μια διμερής προξενική συμφωνία απαιτεί αναγνώριση της αλλοδαπής ιθαγένειας, ανεξάρτητα από τους ισχυρισμούς για πολωνική ιθαγένεια που προέβαλε η Πολωνία. Μια τέτοια συμφωνία διαπραγματεύτηκε στην Προξενική Σύμβαση του 1972 μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Πολωνίας,[12] η οποία προβλέπει ότι:

«Τα πρόσωπα που εισέρχονται στη Δημοκρατία της Πολωνίας για προσωρινές επισκέψεις βάσει διαβατηρίων των Ηνωμένων Πολιτειών που περιέχουν θεωρήσεις εισόδου στην Πολωνία, κατά την περίοδο για την οποία έχει χορηγηθεί το καθεστώς του προσωρινού επισκέπτη (σύμφωνα με την ισχύ της θεώρησης), θεωρούνται πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών από κατάλληλες πολωνικές αρχές με σκοπό τη διασφάλιση της προξενικής προστασίας που προβλέπεται στο άρθρο 29 της σύμβασης και του δικαιώματος αναχώρησης χωρίς περαιτέρω τεκμηρίωση, ανεξάρτητα από το αν μπορούν να κατέχουν την ιθαγένεια της Δημοκρατίας της Πολωνίας.»

Ωστόσο, δεδομένου ότι η Πολωνία κατάργησε τις προϋποθέσεις θεώρησης για τους πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών το 1991, αυτή η διάταξη δεν ισχύει πλέον.

Τα προβλήματα που προκύπτουν για τα μέλη της πολωνικής διασποράς (Polonia), από το να αντιμετωπίζονται από την Πολωνία αποκλειστικά ως Πολωνοί πολίτες, επιδεινώνονται από τη δυσκολία αποποίησης της πολωνικής ιθαγένειας.

Η Πολωνία επιβάλλει με διαφορετική αυστηρότητα στις αξιώσεις της για την πίστη στην ιθαγένεια από τους απογόνους Πολωνών μεταναστών και από τους πρόσφατους πρόσφυγες από τον Πολωνικό Κομμουνισμό που έγιναν πολιτογραφημένοι πολίτες σε άλλες χώρες. Σύμφωνα με μια ιδιαίτερα αυστηρή πολιτική επιβολής, που ονομάστηκε από την πολωνική ομογένεια ως «παγίδα διαβατηρίων», οι πολίτες των Ηνωμένων Πολιτειών, του Καναδά και της Αυστραλίας εμποδίστηκαν να εγκαταλείψουν την Πολωνία έως ότου αποκτήσουν ένα πολωνικό διαβατήριο.[13] Οι κυβερνήσεις των Ηνωμένων Πολιτειών και του Καναδά έχουν εκδώσει ταξιδιωτικές προειδοποιήσεις για την Πολωνία, οι οποίες εξακολουθούν να ισχύουν τον Φεβρουάριο του 2007, σε όσους «είναι ή μπορούν να θεωρηθούν Πολωνοί πολίτες» ότι υποχρεούνται να «εισέλθουν και να εξέλθουν από την Πολωνία σε πολωνικό διαβατήριο» και δεν θα «επιτρέπεται να εγκαταλείψει την Πολωνία έως ότου αποκτήσουν νέο πολωνικό διαβατήριο».[10]

Συνιστάται στους ταξιδιώτες στην Πολωνία που έχουν πολωνικούς προγόνους να λάβουν γραπτώς δήλωση από ένα προξενείο της Πολωνίας σχετικά με το εάν θα αντιμετωπίσουν ή όχι υποχρεώσεις στην Πολωνία, όπως στρατιωτική θητεία, φορολογία ή την απαίτηση απόκτησης πολωνικού διαβατηρίου.[13]

Η Πολωνία έχει έναν από τους αυστηρότερους νόμους κατά της άμβλωσης στην ΕΕ, γεγονός που οδήγησε στη διαδεδομένη πρακτική του τουρισμού των αμβλώσεων, στην οποία οι Πολωνές γυναίκες ταξιδεύουν σε γειτονικές χώρες (συνήθως στη Γερμανία) για να κάνουν άμβλωση. Αυτό έχει οδηγήσει τις εκκλήσεις των σκληροπυρηνικών που είναι κατά των αμβλώσεων για την εισαγωγή εξωεδαφικών νόμων που ποινικοποιούν τον τουρισμό έκτρωσης. Μερικές από τις προτεινόμενους αναφορές δεν κάνουν εξαιρέσεις για την πολωνική διασπορά. Εάν θεσπιζόταν ποτέ ένας τέτοιος νόμος, μια γυναίκα πολωνικής καταγωγής που πραγματοποιεί άμβλωση νόμιμα στη χώρα καταγωγής της θα μπορούσε θεωρητικά να θεωρηθεί υπεύθυνη για ποινική δίωξη στην Πολωνία.

Τον Δεκέμβριο του 2007, η Πολωνία θέσπισε την Karta Polaka (Πολωνική Κάρτα), η οποία μπορεί να εκχωρήσει ορισμένα δικαιώματα πολωνικής ιθαγένειας σε άτομα πολωνικής καταγωγής που δεν έχουν πολωνική υπηκοότητα και που διαμένουν στην πρώην ΕΣΣΔ.[14]

Ιθαγένεια της Ευρωπαϊκής Ένωσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Επειδή η Πολωνία αποτελεί μέρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι Πολωνοί πολίτες είναι επίσης πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Δίκαιο και, επομένως, απολαμβάνουν δικαιώματα ελεύθερης μετακίνησης και έχουν δικαίωμα ψήφου στις εκλογές για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.[15] Όταν βρίσκονται σε χώρα εκτός ΕΕ όπου δεν υπάρχει πολωνική πρεσβεία, οι Πολωνοί πολίτες έχουν το δικαίωμα να λάβουν προξενική προστασία από την πρεσβεία οποιασδήποτε άλλης χώρας της ΕΕ που είναι παρούσα στη χώρα αυτή.[16] Πολωνοί πολίτες μπορούν να ζήσουν και να εργαστούν σε οποιαδήποτε χώρα εντός της ΕΕ ως αποτέλεσμα του δικαιώματος ελεύθερης μετακίνησης και διαμονής που προβλέπεται στο άρθρο 21 της Συνθήκης ΕΕ.[17]

Ελευθερία ταξιδιού των Πολωνών πολιτών[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Απαιτήσεις θεώρησης εισόδου για Πολωνούς πολίτες

Οι προϋποθέσεις θεώρησης εισόδου (βίζα) για Πολωνούς πολίτες είναι διοικητικοί περιορισμοί εισόδου από τις αρχές άλλων κρατών που επιβάλλονται στους πολίτες της Πολωνίας. Το 2019, οι Πολωνοί πολίτες είχαν πρόσβαση χωρίς βίζα ή βίζα κατά την άφιξη σε 172 χώρες και εδάφη, κατατάσσοντας το πολωνικό διαβατήριο 16ο στον κόσμο σύμφωνα με τον Henley Visa Requirements Index.[18]

Το 2017, η πολωνική εθνικότητα κατατάσσεται εικοστή στον Δείκτη Ποιότητα Εθνικότητα (ΔΠΕ). Αυτός ο δείκτης διαφέρει από τον Δείκτη Περιορισμών Θεωρήσεων Εισόδου, ο οποίος εστιάζει σε εξωτερικούς παράγοντες, συμπεριλαμβανομένης της ελευθερίας ταξιδιού. Ο ΔΠΕ υπολογίζει, επιπλέον, την ελευθερία στα ταξίδια σε εσωτερικούς παράγοντες, όπως η ειρήνη και η σταθερότητα, η οικονομική δύναμη και η ανθρώπινη ανάπτυξη.[19]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 «The Polish Citizenship Act». LexLege.pl. 14 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2019. 
  2. «Polish Νόμος περί ιθαγένειας της 2 Απριλίου 2009». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 10 Μαρτίου 2017. Ανακτήθηκε στις 17 Μαΐου 2021. 
  3. «ELIGIBILITY TO ACQUIRE POLISH CITIZENSHIP». polishcitizenship.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 23 Μαΐου 2009. 
  4. «The Polish Citizenship Act». LexLege.pl. 14 Ιουνίου 2019. article 16. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2019. 
  5. «Obywatelstwo Państwa Polskiego». Dziennik Ustaw. Prawo.pl. 20 Ιανουαρίου 1920. Ανακτήθηκε στις 13 Ιουνίου 2019. 
  6. Ustawa z 20 stycznia 1920 r. o obywatelstwie Państwa Polskiego Αρχειοθετήθηκε 2018-11-14 στο Wayback Machine., 1920 Polish Citizenship Act Αρχειοθετήθηκε 2011-07-04 στο Wayback Machine. (μεταφρασμένο στα αγγλικά)
  7. Ustawa z 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim Αρχειοθετήθηκε 2018-11-14 στο Wayback Machine., 1951 Polish Citizenship Act Αρχειοθετήθηκε 2015-09-09 στο Wayback Machine. (μεταφρασμένο στα αγγλικά)
  8. «Poland to return citizenship to purged Jews». 5 Μαρτίου 2008. 
  9. List of States Parties to the conventions on the avoidance of cases of multiple nationality[νεκρός σύνδεσμος] Πρόσβαση στις 3 Ιουνίου 2017
  10. 10,0 10,1 Εξωτερικά θέματα και διεθνές εμπόριο Καναδά: Ταξιδιωτική έκθεση, Πολωνία Πρόσβαση στις 17 Φεβρουαρίου 2007
  11. «Strona nie istnieje [404]». 
  12. «U.S. Department of State: Poland Bilateral, 24 U.S.T. 1231, 31 Μαΐου 1972». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6 Νοεμβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 24 Ιουνίου 2017. 
  13. 13,0 13,1 Foreign Affairs and International Trade Canada: Dual Citizenship: What Travellers Should Know Πρόσβαση στις 17 Φεβρουαρίου 2007
  14. Poles living in the East can apply for Polish Charter
  15. «Poland». European Union. Ανακτήθηκε στις 4 Μαΐου 2015. 
  16. Δικαιώματα στο εξωτερικό: Δικαίωμα προξενικής προστασίας: δικαίωμα προστασίας από τις διπλωματικές ή προξενικές αρχές άλλων κρατών μελών όταν βρίσκονται σε κράτος μέλος εκτός ΕΕ, εάν δεν υπάρχουν διπλωματικές ή προξενικές αρχές από το κράτος του ίδιου του πολίτη (άρθρο 23): αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι δεν διατηρούν όλα τα κράτη μέλη πρεσβείες σε κάθε χώρα του κόσμου (14 χώρες έχουν μόνο μία πρεσβεία από κράτος της ΕΕ). Αντίγκουα και Μπαρμπούντα (ΗΒ), Μπαρμπάντος (ΗΒ), Μπελίζ (ΗΒ), Κεντροαφρικανική Δημοκρατία (Γαλλία), Κομόρες (Γαλλία), Γκάμπια (ΗΒ), Γουιάνα (ΗΒ), Λιβερία (Γερμανία), Άγιος Βικέντιος και Γρεναδίνες (ΗΒ), Άγιος Μαρίνος (Ιταλία), Σάο Τομέ και Πρίνσιπε (Πορτογαλία), Νήσοι Σολομώντα (ΗΒ), Ανατολικό Τιμόρ (Πορτογαλία), Βανουάτου (Γαλλία)
  17. «Treaty on the Function of the European Union (consolidated version)». Eur-lex.europa.eu. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 29 Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2015. 
  18. «172 Countries you can travel Visa Free with the Polish Passport». www.mipasaportepolaco.com. 20 Ιουνίου 2020. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2020. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2020. 
  19. «The 41 nationalities with the best quality of life». www.businessinsider.de. 6 Φεβρουαρίου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 9 Δεκεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 10 Σεπτεμβρίου 2018. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]