Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νικολάι Γκουμιλιόφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νικολάι Γκουμιλιόφ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση3ιουλ. / 15  Απριλίου 1886γρηγ.[1][2]
Κροστάνδη[3]
Θάνατος26  Αυγούστου 1921[4][5] ή 25  Αυγούστου 1921[6][2]
Αγία Πετρούπολη[3]
Αιτία θανάτουτραύμα από πυροβολισμό[7]
ΨευδώνυμοАнатолий Грант
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Ρωσική Σοβιετική Ομοσπονδιακή Σοσιαλιστική Δημοκρατία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΡωσικά[8][9]
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο του Παρισιού
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταποιητής[7][3]
συγγραφέας
αξιωματικός
μεταφραστής
κριτικός λογοτεχνίας
αφρικανιστής
εξερευνητής[10]
bretteur
Οικογένεια
ΣύζυγοςΆννα Αχμάτοβα (1910–1918)[7][11][12]
Anna Engelhardt (από 1919)
ΤέκναLev Gumilev
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΤάγμα του Αγίου Στανισλάου, Γ΄ Τάξη
Σταυρός του Αγίου Γεωργίου
Order of Saint Stanislaus (House of Romanov)
Σταυρός του Αγίου Γεωργίου, Γ΄ Τάξη
Σταυρός του Αγίου Γεωργίου, Δ΄ Τάξη
Τάγμα του Αγίου Στανίσλαου (Οίκος των Ρομανώφ)
Commons page Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα

Ο Νικολάι Στεπάνοβιτε Γκουμιλιόφ (επίσης Γκουμιλέβ, ρωσικά: Николай Степанович Гумилёв, [ru] 15 Απρίλιου [Π.Η. 3 Απριλίου] 1886 – 26 Αυγούστου 1921) ήταν Ρώσος ποιητής, κριτικός λογοτεχνίας, ταξιδιώτης και στρατιωτικός. Ήταν συνιδρυτής του κινήματος των Ακμεϊστών. Ήταν σύζυγος της Άννας Αχμάτοβα και πατέρας του ιστορικού Λεβ Γκουμιλιόφ. Ο Νικολάι Γκουμιλιόφ συνελήφθη και εκτελέστηκε από την Τσέκα, τη μυστική σοβιετική αστυνομική δύναμη, το 1921.

Πρώιμη ζωή και ποιήματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Νικολάι Γκουμιλιόφ γεννήθηκε στην πόλη Κρονστάνδη στο νησί Κότλιν, γιος του Στεπάν Γιακόβλεβιτς Γκουμιλιόφ (1836–1910), ναυτικού γιατρού, και της Άννας Ιβάνοβνα Λβόβα (1854–1942). Το παιδικό του παρατσούκλι ήταν «Μοντιγκόμο», το Νύχι του Γερακιού.[13] Σπούδασε στο γυμνάσιο του Τσάρσκογιε Σελό, όπου δάσκαλός του ήταν ο συμβολιστής ποιητής Ιννοκέντι Άνενσκι. Αργότερα, ο Γκουμιλιόφ παραδέχτηκε ότι η επιρροή του Άνενσκι ήταν αυτή που τον έστρεψε στη συγγραφή ποίησης. Πέρασε μέρος της νεότητάς του στην Τιφλίδα της Γεωργίας, φοιτώντας στο Πρώτο Γυμνάσιο.[14]

Ο Νικολάι Γκουμιλιόφ, η Άννα Αχμάτοβα και ο γιος τους Λεβ Γκουμιλιόφ, 1913

Το πρώτο του ποίημα, Έτρεξα από τις πόλεις στο δάσος ( Я в лес бежал из городов ), δημοσιεύθηκε στις 8 Σεπτεμβρίου 1902 στην εφημερίδα Tιφλίσκι Λιστόκ. Το 1905 δημοσίευσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο «Ο Δρόμος των Κατακτητών». Αποτελούνταν από ποιήματα πάνω στα πιο εξωτικά θέματα που μπορεί κανείς να φανταστεί, από τις καμηλοπαρδάλεις της λίμνης Τσαντ μέχρι τους κροκόδειλους του Καρακάλλα. Αν και ο Γκουμιλιόφ ήταν περήφανος για τη συλλογή, οι περισσότεροι κριτικοί θεώρησαν την τεχνική του πρόχειρη. Αργότερα θα αναφερόταν σε αυτήν την έκδοση ως έργο μαθητευόμενου.

Από το 1907 και μετά, ο Νικολάι Γκουμιλιόφ ταξίδεψε εκτενώς σε όλη την Ευρώπη, κυρίως στην Ιταλία και τη Γαλλία. Το 1908 εμφανίστηκε η νέα του συλλογή «Ρομαντικά Λουλούδια». Ενώ βρισκόταν στο Παρίσι, εξέδωσε το λογοτεχνικό περιοδικό Sirius, αλλά κυκλοφόρησαν μόνο τρία τεύχη. Μετά την επιστροφή του στη Ρωσία, επιμελήθηκε και συνεργάστηκε στο καλλιτεχνικό περιοδικό Απόλλων. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ερωτεύτηκε μια ανύπαρκτη γυναίκα, την Χερουβίνα ντε Γαμπριάκ. Αποδείχθηκε ότι η Χερουβίνα ντε Γκαμπριάκ ήταν το λογοτεχνικό ψευδώνυμο για δύο άτομα: την Ελισαβέτα Ιβάνοβνα Νμιτρίεβα και τον Μαξιμιλιάν Βολόσιν. Στις 22 Νοεμβρίου 1909, μονομάχησε με τον Βολόσιν για την υπόθεση.

Ο Γκουμιλιόφ παντρεύτηκε την Άννα Αχμάτοβα στις 25 Απριλίου 1910. Της αφιέρωσε μερικά από τα ποιήματά του. Στις 18 Σεπτεμβρίου 1912 γεννήθηκε το παιδί τους, ο Λεβ, ο οποίος τελικά θα γινόταν ένας επιδραστικός και αμφιλεγόμενος ιστορικός.

Ταξίδι στην Αφρική

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Πορτρέτο του Γκουμιλιόφ με αφρικανικό φόντο από την Όλγα Ντέλα-Βος-Καρντόφσκαγια, 1909

Όπως ο Φλωμπέρ και ο Ρεμπώ πριν από αυτόν, αλλά εμπνευσμένος από τα κατορθώματα του Αλεξάντερ Μπουλατόβιτς και του Νικολάι Λεοντίεφ, ο Γκουμιλιόφ γοητεύτηκε από την Αφρική και ταξίδευε εκεί σχεδόν κάθε χρόνο. Εξερεύνησε, κυνηγούσε σποραδικά λιοντάρια και μάλιστα συνέβαλε στην ανάπτυξη της Αιθιοπίας, δωρίζοντας τελικά μια μεγάλη συλλογή αφρικανικών αντικειμένων στο Μουσείο Ανθρωπολογίας και Εθνογραφίας στην Αγία Πετρούπολη. Η έκδοσή του, Η Σκηνή (1921), συγκέντρωσε τα καλύτερα ποιήματά του με αφρικανικά θέματα, ένα από αυτά και η «Καμηλοπάρδαλη».

Συντεχνία Ποιητών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1910, ο Γκουμιλιόφ έπεσε θύμα της γοητείας του Ρώσου συμβολιστή ποιητή και φιλοσόφου Βιατσεσλάβ Ιβάνοφ και αφομοίωσε τις απόψεις του για την ποίηση στις βραδιές που διοργάνωνε ο Ιβάνοφ στο περίφημο «Σπίτι με τους Πύργους» του. Η σύζυγός του Αχμάτοβα τον συνόδευε επίσης στα πάρτι του Ιβάνοφ.

Δυσαρεστημένοι με τον ασαφή μυστικισμό του ρωσικού συμβολισμού, που τότε κυριαρχούσε στη ρωσική ποίηση, ο Γκουμίλιοφ και ο Σεργκέι Γκοροντέσκι ίδρυσαν τη λεγόμενη Συντεχνία των Ποιητών, η οποία διαμορφώθηκε σύμφωνα με τα πρότυπα των μεσαιωνικών συντεχνιών της Δυτικής Ευρώπης. Υποστήριζαν την άποψη ότι η ποίηση χρειάζεται δεξιοτεχνία όπως ακριβώς την χρειάζεται και η αρχιτεκτονική. Το να γράφουν ένα καλό ποίημα το παρομοίαζαν με το να χτίζουν έναν καθεδρικό ναό. Για να δείξει τα ιδανικά τους, ο Γκουμίλιοφ δημοσίευσε δύο συλλογές, τα «Μαργαριτάρια» το 1910 και τον «Εξωγήινο Ουρανό» το 1912. Ωστόσο, ο Όσιπ Μαντελστάμ ήταν αυτός που δημιούργησε το πιο ξεχωριστό και ανθεκτικό μνημείο του κινήματος, τη συλλογή ποιημάτων με τίτλο «Πέτρα» (1912).

Σύμφωνα με τις αρχές του ακμεϊσμού (όπως ονομάστηκε το κίνημα από τους ιστορικούς τέχνης), κάθε άτομο, ανεξάρτητα από το ταλέντο του, μπορεί να μάθει να παράγει ποιήματα υψηλής ποιότητας αρκεί να ακολουθήσει τους δασκάλους της συντεχνίας, δηλαδή τον Γκουμιλιόφ και τον Γκοροντέσκι. Το δικό τους μοντέλο ήταν ο Θεόφιλος Γκωτιέ και δανείστηκαν πολλά από τα βασικά τους δόγματα από τον γαλλικό Παρνασσισμό. Ένα τέτοιο πρόγραμμα, σε συνδυασμό με την πολύχρωμη και εξωτική θεματολογία των ποιημάτων του Γκουμιλιόφ, προσέλκυσε στη Συντεχνία μεγάλο αριθμό εφήβων. Αρκετοί σημαντικοί ποιητές, κυρίως ο Γκεόργκι Ιβάνοφ και ο Βλαντιμίρ Ναμπόκοφ, πέρασαν από τη σχολή του Γκουμίλιοφ, αν και άτυπα.

Πολεμική εμπειρία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Όταν ξέσπασε ο Α' Παγκόσμιος Πόλεμος, ο Γκουμιλιόφ έσπευσε στη Ρωσία και εντάχθηκε με ενθουσιασμό σε ένα σώμα επίλεκτου ιππικού. Πολέμησε σε μάχες στην Ανατολική Πρωσία και τη Μακεδονία.[15] Για την ανδρεία του τιμήθηκε με δύο σταυρούς του Αγίου Γεωργίου (24 Δεκεμβρίου 1914 και 5 Ιανουαρίου 1915).

Τα πολεμικά του ποιήματα συγκεντρώθηκαν στη συλλογή Η Φαρέτρα (1916). Το 1916 έγραψε ένα στιχουργικό έργο, με τίτλο «Gondla», το οποίο εκδόθηκε την επόμενη χρονιά. Τοποθετημένο στην Ισλανδία του ένατου αιώνα, διχασμένο ανάμεσα στον εγγενή παγανισμό της και τον ιρλανδικό Χριστιανισμό, είναι επίσης σαφώς αυτοβιογραφικό, με τον Γκουμιλιόφ να βάζει μεγάλο μέρος του εαυτού του στον ήρωα Γκόντλα (έναν Ιρλανδό που επιλέχθηκε ως βασιλιάς αλλά απορρίφθηκε από τους ιερείς, αυτοκτονεί για να εξασφαλίσει τον θρίαμβο του Χριστιανισμού) και βασίζοντας την άγρια νύφη του Γκόντλα, Λέρα, στη σύζυγό του, Αχμάτοβα (ή ίσως στη Λαρίσα Ράισνερ). Το έργο παίχτηκε στο Ροστόφ να Ντόνου το 1920.

Κατά τη διάρκεια της Ρωσικής Επανάστασης, ο Γκουμιίλιόφ υπηρέτησε στο Ρωσικό Εκστρατευτικό Σώμα στη Γαλλία. Παρά τις αντίθετες συμβουλές, επέστρεψε γρήγορα στην Πετρούπολη. Εκεί δημοσίευσε αρκετές νέες συλλογές, τα Tabernacle και Bonfire, και τελικά χώρισε με την Αχμάτοβα (5 Αυγούστου 1918), την οποία είχε εγκαταλείψει για μια άλλη γυναίκα αρκετά χρόνια πριν. Την επόμενη χρονιά παντρεύτηκε την Άννα Ένγκελχαρντ, μια ευγενή γυναίκα και κόρη ενός γνωστού ιστορικού.

Εκτέλεση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1920, ο Γκουμιλιόφ συνίδρυσε την Πανρωσική Ένωση Συγγραφέων. Δεν έκρυψε τις αντικομμουνιστικές του απόψεις. Έκανε επίσης το σημείο του σταυρού δημόσια και δεν φρόντιζε να κρύψει την περιφρόνησή του για τους «ημι-γραμμάτους Μπολσεβίκους». Στις 3 Αυγούστου 1921, συνελήφθη από την Τσέκα με την κατηγορία της συμμετοχής σε μια ανύπαρκτη μοναρχική συνωμοσία γνωστή ως «στρατιωτική οργάνωση της Πετρούπολης». Στις 24 Αυγούστου, η Τσέκα της Πετρούπολης διέταξε την εκτέλεση 61 εμπλεκόμενων στην υπόθεση, συμπεριλαμβανομένου του Νικολάι Γκουμιλιόφ. Πυροβολήθηκαν στις 26 Αυγούστου στο Δάσος Κοβαλέφσκι (η πραγματική ημερομηνία προσδιορίστηκε μόλις το 2014· προηγουμένως πιστευόταν ότι πέθανε στις 25 Αυγούστου).[16][17] Ο Μαξίμ Γκόρκι, φίλος και συνάδελφός του συγγραφέας, έσπευσε στη Μόσχα και απηύθυνε έκκληση στον Λένιν, αλλά δεν μπόρεσε να σώσει τον Γκουμιλιόφ.

Κληρονομιά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η εκτέλεση του Γκουμιλιόφ στιγμάτισε την Αχμάτοβα και τον γιο τους, Λεβ. Ο Λεβ συνελήφθη αργότερα στις εκκαθαρίσεις της δεκαετίας του 1930 και πέρασε σχεδόν δύο δεκαετίες σε ένα γκουλάγκ.

Παρά την εκτέλεση του Γκουμιλιόφ, το Γκόντλα παίχτηκε ξανά στην Πετρούπολη τον Ιανουάριο του 1922: «Το έργο, παρά το γεγονός ότι οι σκηνές με πλήθος παίχτηκαν σε μια μικροσκοπική σκηνή, σημείωσε μεγάλη επιτυχία. Ωστόσο, όταν το κοινό της Πετρούπολης ζήτησε τον συγγραφέα, ο οποίος ήταν πλέον επίσημα ένας εκτελεσμένος αντεπαναστατικός προδότης, το έργο αφαιρέθηκε από το ρεπερτόριο και το θέατρο διαλύθηκε.»[18]

Τον Φεβρουάριο του 1934, καθώς περπατούσαν σε έναν δρόμο της Μόσχας, ο Όσιπ Μαντελστάμ παρέθεσε τα λόγια του Γκόντλα «Είμαι έτοιμος να πεθάνω» στην Αχμάτοβα, και εκείνη τα επανέλαβε στο «Ποίημα χωρίς Ήρωα» της.

Πολιτιστική επιρροή

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αν και απαγορεύτηκε κατά τη σοβιετική εποχή, ο Γκουμιλιόφ αγαπήθηκε για την εφηβική του λαχτάρα για ταξίδια, καμηλοπαρδάλεις και ιπποπόταμους, για τα όνειρά του για έναν δεκαπεντάχρονο καπετάνιο» Το ποίημά του «Το τραμ που έχασε τον δρόμο του» θεωρείται ένα από τα σπουδαιότερα ποιήματα του 20ού αιώνα.[13]

  • Το ρωσικό progressive rock συγκρότημα Little Tragedies χρησιμοποίησε την ποίηση του Γκουμιλιόβ]φ σε πολλά από τα τραγούδια του,[19] και είχε τέσσερα άλμπουμ που βασίστηκαν εξ ολοκλήρου στην ποίηση του Γκουμιλιόβ (The Sun of the Spirit, Porcelain Pavilion, Return, Cross).[19][20]
  • Το 2016, μια αγγλική μετάφραση του έμμετρου δράματός του Γκόντλα εκδόθηκε από τον Ιρλανδό ποιητή και διπλωμάτη Φίλιπ ΜακΝτόνα και μια παραγωγή περιόδευσε στην Ιρλανδία.[21]

Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ 1,0 1,1 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
  2. ↑ 2,0 2,1 2,2 «Литераторы Санкт-Петербурга. ХХ век». (Ρωσικά) Writers of St. Petersburg. XX century.
  3. ↑ 3,0 3,1 3,2 «Краткая литературная энциклопедия». (Ρωσικά) Συνοπτική Λογοτεχνική Εγκυκλοπαίδεια. Η Μεγάλη Ρωσική Εγκυκλοπαίδεια. Μόσχα. 1962.
  4. ↑ «Установлена дата гибели Николая Гумилева». (Ρωσικά) 27  Οκτωβρίου 2014.
  5. ↑ «Петербургские историки установили дату гибели Николая Гумилева». (Ρωσικά) gazeta.ru. 27  Οκτωβρίου 2014.
  6. ↑ «Русская литература XX века. Прозаики, поэты, драматурги» (Ρωσικά) 2005. ISBN-10 5-94848-245-6.
  7. ↑ 7,0 7,1 7,2 Magnus Magnusson: «Chambers Biographical Dictionary» (Αγγλικά) W & R Chambers. 1990. ISBN-13 978-0-550-16041-6. ISBN-10 0-550-16041-8.
  8. ↑ Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11905536f. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  9. ↑ CONOR.SI. 95245411.
  10. ↑ Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  11. ↑ «Гумилев, Николай Степанович» (Ρωσικά)
  12. ↑ «Ахматова, Анна» (Ρωσικά)
  13. ↑ 13,0 13,1 "Gumilyov's Magic Wand". Mikhail Sinelnikov. Moscow News (Russia). CULTURE; No. 15. April 18, 1996.
  14. ↑ Luknitskaya, Vera. «Materials for the biography of N. Gumilyov. Part one». Biographic Material. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 16 Οκτωβρίου 2012. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουλίου 2023. 
  15. ↑ Mirsky, D. Svyatopolk (June 1922). «Obituary: N.S. Gumilev». Slavonic Review 1 (1). 
  16. ↑ «Петербургские историки установили дату гибели Николая Гумилева». Газета.Ru (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2019. 
  17. ↑ «Предание». predanie.org (στα Ρωσικά). Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2019. 
  18. ↑ Donald Rayfield, "Gondla," in Neil Cornwell and Nicole Christian (eds), Reference Guide to Russian Literature (Taylor & Francis, 1998: (ISBN 1-884964-10-9)), pp. 375-76.
  19. ↑ 19,0 19,1 «Маленькие Трагедии». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Μαΐου 2013. Ανακτήθηκε στις 21 Απριλίου 2013. 
  20. ↑ «Little Tragedies». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Ιουνίου 2009. 
  21. ↑ «Review-Gondla». AN ÁIT EILE (στα Αγγλικά). 30 Αυγούστου 2016. Ανακτήθηκε στις 25 Δεκεμβρίου 2019. 
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νικολάι_Γκουμιλιόφ&oldid=11074287"