Νικηφόρος Ταρχανειώτης
| Νικηφόρος Ταρχανειώτης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 13ος αιώνας |
| Θάνατος | Δεκαετία του 1260[1] |
| Χώρα πολιτογράφησης | Βυζαντινή Αυτοκρατορία |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | στρατιωτικός |
| Περίοδος ακμής | 1237 |
| Οικογένεια | |
| Σύζυγος | Μαρία Παλαιολογίνα Ταρχανειώτισσα |
| Τέκνα | Μιχαήλ Ταρχανειώτης Ιωάννης Ταρχανειώτης Ανδρόνικος Ταρχανειώτης Théodora Tharchaniotissa |
| Στρατιωτική σταδιοδρομία | |
| Βαθμός/στρατός | στρατηγός |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Μέγας Δομέστικος |
Ο Νικηφόρος Ταρχανειώτης (άκμασε 1237-πριν το 1266) από την Οικογένεια Ταρχανειώτη ήταν αριστοκράτης και στρατηγός. Έγινε μέγας στρατοπεδάρχης στη Νίκαια.
Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Η οικογένειά του ήταν εξέχουσα στη Ρωμαϊκή αριστοκρατία από τα τέλη του 10ου αι.[2]
Ο Νικηφόρος εμφανίζεται για πρώτη φορά στη βασιλεία του Ιωάννη Γ΄ Βατάτζη Αυτοκράτορα των Ρωμαίων, που τον ονόμασε επί της τραπέζης και το 1237 τον έκανε διοικητή του Τζουρουλού (Τυρολόης), στρατηγικά σημαντικού φρουρίου, που μόλις είχε αποκτηθεί στη Θράκη. Το ίδιο έτος του επιτέθηκαν εκεί συνδυασμένα οι Λατίνοι και οι Βούλγαροι· τους αντιμετώπισε επιτυχώς.[3] Το 1241 συνόδευσε στην εκστρατεία του τον Ιωάννη Γ΄, ο οποίος κατέλαβε τη Θεσσαλονίκη.[4] Εθεωρείτο, κατά τον Γεώργιο Ακροπολίτη ένας ικανός στρατηγός και το 1252 έγινε ενεργός μέγας Δομέστικος (αρχηγός του Στρατού), διαδεχόμενος τον αποβιώσαντα πεθερό του Ανδρόνικο Παλαιολόγο. Με την ιδιότητα αυτή έλαβε μέρος στην τελευταία εκστρατεία του Ιωάννη Γ΄ στην Ήπειρο το 1252-53.[5]
Έμεινε ενεργός μέγας δομέστικος και κατά τα πρώτα έτη της βασιλείας του Θεοδώρου Β΄ Βατάτζη, οπότε ο Αυτοκράτορας μεταβίβασε το αξίωμα στους νέους ευνοούμενούς του Γεώργιο Μουζάλωνα και τον αδελφό του Ανδρόνικο.[6]
Ο Νικηφόρος είχε επιγαμία με τους Παλαιολόγους, έτσι υποστήριξε την άνοδο του αδελφού της συζύγου του Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου στο θρόνο. Αμείφθηκε με την αποκατάστασή του στο βαθμό του μεγάλου δομεστίκου π. το 1260· οι γιοί του επίσης έλαβαν υψηλά αξιώματα.[7] Το 1266 απεβίωσε η δεύτερη σύζυγός του, που είχε γίνει μοναχή, άρα μάλλον ο Νικηφόρος είχε ήδη αποβιώσει.
Οικογένεια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Νυμφεύτηκε πρώτα μία κόρη του Ανδρονίκου Δούκα Απρηνού, πρωτοστράτορα.
Έπειτα ο Νικηφόρος έκανε δεύτερο γάμο με τη Μαρία Μάρθα Παλαιολογίνα, κόρη του Ανδρονίκου μεγάλου δομεστίκου[8] και είχε τέκνα:
- Θεοδώρα, παντρεύτηκε πρώτα τον Βασίλειο Καβαλλάριο και μετά τον Βαλαδιονίτη μέγα στρατοπεδάρχη· έγινε μοναχή με το όνομα Θεοδοσία.
- Μιχαήλ απεβ. 1284, πρωτοβεστιάριος, μέγας Δομέστικος, Καίσαρ. Ο νικητής των Καπετιδών-Ανζού στην πολιορκία του Βερατίου 1280-81.[9]
- Ανδρόνικος, μέγας κοντόσταυλος και κυβερνήτης της Αδριανούπολης. Αυτομόλησε στον πεθερό του Ιωάννη Α΄ άρχοντα της Θεσσαλίας.[10]
- Ιωάννης άκμασε 1259-1304, στρατηγός στη Μικρά Ασία εναντίον των Τούρκων.[11]
Όταν ο Νικηφόρος απεβίωσε, η Μαρία έγινε μοναχή με το όνομα Μάρθα.
Αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Ανακτήθηκε στις 27 Νοεμβρίου 2018.
- ↑ Kazhdan 1991, σελ. 2011; Macrides 2007, σελ. 170.
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 200–201.
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 215–216.
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 244, 249–252.
- ↑ Macrides 2007, σελίδες 253, 298.
- ↑ Kazhdan 1991, σελ. 2012.
- ↑ Macrides 2007, σελ. 202 (note 5).
- ↑ Bartusis 1997, σελίδες 63, 68.
- ↑ Bartusis 1997, σελ. 60.
- ↑ Nicol 1993, σελίδες 124–125.
Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Bartusis, Mark C. (1997). The Late Byzantine Army: Arms and Society 1204–1453. Philadelphia, Pennsylvania: University of Pennsylvania Press. ISBN 0-8122-1620-2.
- Kazhdan, Alexander Petrovich (1991). Oxford Dictionary of Byzantium. New York and Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-504652-6.
- Macrides, Ruth (2007). George Akropolites: The History – Introduction, Translation and Commentary. Oxford: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-921067-1.
- Nicol, Donald MacGillivray (1993). The Last Centuries of Byzantium, 1261–1453. Cambridge: Cambridge University Press. ISBN 0-521-43991-4.