Νετζμίε Παγκαρούσα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νετζμίε Παγκαρούσα
ΨευδώνυμοBilbili i Kosoves
Γέννηση7 Μαΐου 1933 (1933-05-07) (90 ετών)
Pagarushë
Θάνατος7  Φεβρουαρίου 2020
Πρίστινα
Χώρα πολιτογράφησηςΣοσιαλιστική Ομοσπονδιακή Δημοκρατία της Γιουγκοσλαβίας
Κοσσυφοπέδιο
Ιδιότηταηθοποιός και μονωδός
Εν ενεργεία1948 - 1984
Όργαναφωνή
Είδος τέχνηςόπερα, παραδοσιακή μουσική, ροκ, ποπ μουσική και φανκ
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Νετζμίε Παγκαρούσα (αλβανικά: Nexhmije Pagarusha, 7 Μαΐου 1933 -7 Φεβρουαρίου 2020) ήταν Κοσοβάρα τραγουδίστρια και ηθοποιός. Πολλές φορές της είχε δοθεί ο τίτλος της Βασίλισσας της Αλβανικής Μουσικής.[1][2]

Γεννήθηκε σε ένα μικρό χωριό της Παγκαρούσα, κοντά στην πόλη Μαλίσεβε, στο Κοσόβου, όπου τελείωσε και το γυμνάσιο. Αργότερα πήγε στο Βελιγράδι, όπου παρακολούθησε μουσικό σχολείο για τρία χρόνια. Τα πρώτα της βήματα τα έκανε ως τραγουδίστρια στον ραδιοφωνικό σταθμό της Πριστίνα, το 1948.

Στην πολυετή καριέρα της είναι δύσκολο να πεις κανείς σε ποιο είδος ανήκε καθότι τραγούδησε πολλά διαφορετικά είδη. Οι ερμηνείες της τόσο στην παραδοσιακή μουσική όσο και στην κλασσική μουσική — και ιδιαίτερα στην όπερα — θεωρούνται εξίσου σπουδαίες. Μερικά άλλα παρωνύμια που της έχουν αποδοθεί είναι Το Αηδόνι του Κοσόβου και Madam Butterfly. Ενώ στο Κόσοβο την αποκαλούσαν η Τραγουδίστρια του Αιώνα.

Εκτός από το Κόσοβο και την Αλβανία είναι γνωστή και στη Βόρεια Μακεδονία, τη Βοσνία και Ερζεγοβίνη και τη Βουλγαρία καθώς και άλλες ευρωπαϊκές χώρες, στις οποίες έκανε πολλές περιοδείες. Ένα από τα πιο γνωστά της τραγούδια είναι το Baresha, το οποίο το συνέθεσε ο άνδρας της Ρέτζο Μουλίκι ενώ τους στίχους τους έγραψε ο Ριφάτ Κουκάι.[3] Εκτός από το τραγούδι ασχολήθηκε και με το θέατρο και τον κινηματογράφο. Η καριέρα της τερματίστηκε το 1984, με μια μεγάλη συναυλία στο Σαράγιεβο. Το 2000 τραγούδησε μετά από 16 χρόνια απουσίας το τραγούδι Për ty, για ένα αλβανικό τηλεοπτικό σόου. Το 2012 έλαβε το βραβείο Nderi i Kombit, από τον Αλβανό πρόεδρο Μπουγιάρ Νισάνι.[4]

Singles[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Παγκαρούσα ερμήνευσε πάνω από 150 τραγούδια κατά τη διάρκεια της καριέρας της. Μερικά από τα πιο επιτυχημένα είναι τα εξής:

  • Baresha
  • Ani mori nuse
  • Mora testin
  • Kur më shkon si zog n'hava
  • Kur më del në derë
  • Ke selvitë
  • Ç'u ngrit lulja në mëngjes
  • Çil njat zemër plot kujtime
  • Dallëndyshe
  • Një lule
  • Zambaku i Prizrenit
  • Sytë për ty i kam të njomë

Φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Makedonska krvava svadba, (1967)[5]
  • Jugovizija, (1973)
  • Gëzuar viti i ri, (1976)[6]
  • E kafshoja terrin, (1977)[7]
  • I ikuri, (1980)[8]
  • Tre vetë kapërcejnë malin, (1981)[9]
  • Lepuri me pesë këmbë, [10]
  • Fluturimi i Micakut,
  • Daullet e të çmendurve,
  • Rexha i nënës në grazhd të kalit,
  • Vrasësit bëjnë dasmë natën (1997)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. «Nexhmije Pagarusha, një fenomen I papërsëritshëm». teksteshqip.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2017. 
  2. «Nexhmije Pagarusha nderohet nga Nishani me urdhrin "Nderi I Kombit"». teksteshqip.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 15 Οκτωβρίου 2013. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2017. 
  3. «Nexhmije Pagarusha – Nexhmije Pagarusha». Discogs.com. Ανακτήθηκε στις 5 Μαΐου 2017. 
  4. "Nderi i Kombit", Nexhmije Pagarusha, Gazeta Express, 2012-11-29, http://www.gazetaexpress.com/?cid=1,23,97943, ανακτήθηκε στις 2013-11-04 
  5. IMDB
  6. IMDB
  7. IMDB
  8. IMDB
  9. IMDB
  10. NY Times

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]