Νεκρόπολη του Βατικανού

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νεκρόπολη του Βατικανού
Χάρτης
Είδοςαρχαιολογική θέση, νεκρόπολη και αξιοθέατο
Γεωγραφικές συντεταγμένες41°54′8″N 12°27′12″E
Διοικητική υπαγωγήΒατικανό
ΧώραΒατικανό
Commons page Πολυμέσα
δεδομένα (π)
Άτομο με τις ιδιότητες του Sol Invictus. Λήψη από ψηφιδωτό από τη νεκρόπολη κάτω από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου στη Ρώμη.

Η Νεκρόπολη του Βατικανού βρίσκεται κάτω από την πόλη του Βατικανού, σε βάθη που κυμαίνονται μεταξύ 5-12 μέτρων κάτω από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Το Βατικανό χρηματοδότησε αρχαιολογικές ανασκαφές (γνωστές και με το ιταλικό τους όνομα scavi) υπό τον Άγιο Πέτρο κατά τα έτη 1940–1949, οι οποίες αποκάλυψαν τμήματα νεκρόπολης που χρονολογούνται στους Αυτοκρατορικούς χρόνους. [1] Το έργο αναλήφθηκε μετά από αίτημα του Πάπα Πίου ΙΔ΄, που επιθυμούσε να ταφεί όσο το δυνατόν πιο κοντά στον Απόστολο Πέτρο. Εκεί βρίσκεται επίσης ο τάφος των Ιουλίων, ο οποίος χρονολογείται στον 3ο ή 4ο αιώνα. Η νεκρόπολη δεν ήταν αρχικά μία από τις Κατακόμβες της Ρώμης, αλλά ένα υπαίθριο νεκροταφείο με τάφους και μαυσωλεία.

Η νεκρόπολη του Βατικανού δεν πρέπει να συγχέεται με τις σπηλιές του Βατικανού, οι τελευταίες από τις οποίες προέκυψαν από την κατασκευή της εκκλησίας του Αγίου Πέτρου και βρίσκονται στο ισόγειο της παλαιάς βασιλικής του Κωνσταντίνου Α΄.

Προέλευση της νεκρόπολης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η νεκρόπολη του Βατικανού ήταν αρχικά ένας ταφικός χώρος κτισμένος στη νότια πλαγιά του λόφου του Βατικανού, δίπλα στο Ιππόδρομο του Καλιγούλα. Σύμφωνα με το ρωμαϊκό δίκαιο, απαγορευόταν η ταφή των νεκρών μέσα στα τείχη της πόλης. Για τον λόγο αυτό, οι ταφικοί χώροι ξεπήδησαν κατά μήκος των δρόμων έξω από τα τείχη της πόλης. Ένας από αυτούς τους δρόμους, η Βία Κορνελία (Via Cornelia), προχωρούσε βόρεια κατά μήκος του λόφου του Βατικανού. [2]

Ο Ιππόδρομος του Καλιγούλα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην κορυφή του Ιπποδρόμου που έκτισε ο Καλιγούλας, είχε τοποθετηθεί ένας αιγυπτιακός οβελίσκος. Ο οβελίσκος ήταν εκεί από την αρχαιότητα. Το 1586 μεταφέρθηκε από την αρχική του θέση από τον Ντομένικο Φοντάνα κατόπιν εντολής του πάπα Σίξτου Ε΄, όταν δημιουργήθηκε η Πλατεία του Αγίου Πέτρου. [3]

Η αρχική τοποθεσία ήταν ακριβώς μπροστά από το σημερινό Γραφείο Ανασκαφών (Ufficio Scavi) της "Φαμπρίκα ντι Σαν Πιέτρο" και σημειώνεται με μία πλάκα στο έδαφος. [3]

Η κατασκευή του Παλαιού Αγίου Πέτρου[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με την παράδοση, ο Απόστολος Πέτρος μαρτύρησε το έτος 64 ή 67 επί Αυτοκράτορα Νέρωνα. Ο Πέτρος λέγεται ότι τάφηκε στη νεκρόπολη λόγω της γειτνίασής του με τον Ιππόδορμο του Νέρωνα, όπου είχε μαρτυρήσει. Μετά το Διάταγμα των Μεδιολάνων ο Αυτοκράτορας Κωνσταντίνος Α΄ άρχισε την κατασκευή της πρώτης εκκλησίας του Αγίου Πέτρου, γνωστή και ως Παλαιά Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Εκείνη την εποχή, η ρωμαϊκή νεκρόπολη ήταν ακόμη σε χρήση. Αυτό είναι γνωστό, διότι βρέθηκε ένα νόμισμα μέσα σε μία τεφροδόχο, που χρονολογείται από το 318 μ.Χ. [4] Στο διάστημα αυτό, η νεκρόπολη προστατευόταν από τον νόμο και ήταν ανέγγιχτη. Ωστόσο ο Κωνσταντίνος Α' αποφάσισε να κτίσει μία βασιλική, η οποία θα βρισκόταν ακριβώς επάνω από τον υποτιθέμενο τάφο του Αποστόλου Πέτρου. Για να αποκτήσει την απαραίτητη έκταση επίπεδης επιφάνειας για την σχεδιαζόμενη κατασκευή, ο Κωνσταντίνος Α' ανέσκαψε τμήμα της νεκρόπολης του λόφου του Βατικανού, το οποίο φαίνεται στο σχήμα. [5] Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να γεμίσει η νεκρόπολη με χώμα και οικοδομικά συντρίμμια, με εξαίρεση τον τάφο του Αγίου Πέτρου, που διατηρήθηκε. [5]

Ανασκαφές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

20ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι πρώτες ανασκαφές της Νεκρόπολης έγιναν από το 1940 έως το 1949 επί αρχιερατείας του Πίου ΙΒ΄. Σκοπός αυτών των ανασκαφών ήταν να εντοπιστεί ο τάφος του Αγίου Πέτρου, ο οποίος για αιώνες εικαζόταν ότι βρισκόταν κάτω από τη Βασιλική του Αγίου Πέτρου. Μία σειρά από μαυσωλεία αποκαλύφθηκαν. Τα μαυσωλεία έφεραν αρχικά τα γράμματα της ελληνικής αλφαβήτου Φ, Χ και Ψ. Αργότερα χρησιμοποιήθηκαν λατινικά γράμματα. Το Μαυσωλείο Μ είχε ήδη περιγραφεί το 1574 και το Μαυσωλείο Ο ανακαλύφθηκε κατά την κατασκευή του θεμελίου για το άγαλμα του πάπα Πίου ΣΤ΄. Τα μαυσωλεία R και S ανακαλύφθηκαν, όταν δημιουργήθηκε το νότιο τμήμα του θεμελίου για το κουβούκλιο του Τζιαν-Λορέντσο Μπερνίνι. [6]


Πρώτα κτίστηκε το Α μαυσωλείο. Στα μετέπειτα χρόνια, σε γρήγορη διαδοχή, κτίστηκαν το ένα δίπλα στο άλλο τα μαυσωλεία Β, Γ, Δ και Ε. Το Μαυσωλείο G είναι πολύ πιθανό να είναι από την ίδια εποχή με το Μαυσωλείο Β, ενώ το Μαυσωλείο F πιθανότατα δημιουργήθηκε κατά τη βασιλεία του Αντωνίνου Πίου (138–161 μ.Χ.). Αυτά τα επτά μαυσωλεία τοποθετήθηκαν στη σειρά, κτίστηκαν ως αυτόνομα κτίρια με διαφορετικά ύψη και σχημάτισαν έναν δρόμο μήκους περίπου 32 μέτρων. [7] Σε μεταγενέστερους χρόνους, το κενό καλύφθηκε από τα μαυσωλεία G και O και άλλα κτίρια. Κατά τη βασιλεία του Αυτοκράτορα Αδριανού κτίστηκε το Μαυσωλείο Ο. Μόνο το Μαυσωλείο Η, από το δεύτερο μισό του 2ου αι. παρεκκλίνει από την ευθεία σειρά, λόγω ενός προκατασκευασμένου Αίθριου. [7] Ως τότε ο Ιππόδορμος δεν ήταν πλέον σε χρήση· έτσι, δεν αποτελούσε πλέον εμπόδιο στην εξάπλωση της νεκρόπολης προς τα νότια. Ο Ιππόδρομος εκείνη την εποχή ήταν ήδη κορεσμένος, κτισμένος πλήρως με διάφορους τάφους. Κοντά στα θεμέλια του οβελίσκου βρέθηκε τάφος της ίδιας εποχής με την κατασκευή του Μαυσωλείου Η. Όταν τελικά ο Ιππόδρομος ισοπεδώθηκε, στην ήδη υπάρχουσα σειρά μαυσωλείων κτίστηκε μία άλλη ομάδα, δηλαδή τα Μαυσωλεία Z, Φ, Χ και Ψ. Την περίοδο από τα τέλη του 2ου αι. έως τα μέσα του 3ου αι. κτίστηκαν μαυσωλεία μαζί με διάφορα αυτοτελή κτήρια. [8] Όλα τα κτίρια εκτός από το Μαυσωλείο R1 είχαν την είσοδό τους προς τα νότια, προς την κατεύθυνση του Ιπποδρόμου και της Via Cornelia. [9]


Τα μαυσωλεία είχαν χρησιμοποιηθεί από πολλές γενιές και τα μοιράζοντο πολλές οικογένειες. Οι αρχαιολόγοι βρήκαν περίπου 120 ταφές στο Μαυσωλείο ΣΤ και τουλάχιστον 170 στο Μαυσωλείο Η. Ένας κατά προσέγγιση υπολογισμός του αριθμού των ταφών -σωμάτων και τεφροδόχων- στους 22 ανασκαμμένους τάφους, έδωσε έναν αριθμό περισσότερων από 1.000 ταφών. Αυτός ο μεγάλος αριθμός οφείλεται στην υψηλή βρεφική θνησιμότητα και το χαμηλό προσδόκιμο ζωής τον 2ο αι. μ.Χ.

Οι ιδιοκτήτες έξι μαυσωλείων (Α, Γ, Η, Λ, Ν και Ο) έχουν εντοπιστεί από επιγραφές επάνω από την πόρτα της εισόδου. Το Μαυσωλείο Ν είναι ένα παράδειγμα μαυσωλείου, που χρησιμοποιήθηκε από διαφορετικές οικογένειες ταυτόχρονα· η επιγραφή αναφέρει ότι πρόκειται για το μαυσωλείο του Μάρκου Αεούτιου Χαρίτωνος (Marcus Aebutius Charito), αλλά ότι το ένα μισό ανήκει στον Λεύκιο Βολούσιο Σούκεσο (Lucius Volusius Successus) και στη Βολουσία Μεγίστη (Volusia Megiste), οι οποίοι αγόρασαν από κοινού ένα μέρος του.

21ος αιώνας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Περισσότερα από τη νεκρόπολη αποκαλύφθηκαν το 2003, κατά την κατασκευή ενός χώρου στάθμευσης αυτοκινήτων. [10] Ο χώρος είναι πλέον ανοιχτός στους επισκέπτες. [11]

Ορισμένοι τάφοι έχουν υποστεί αναστηλώσεις, όπως το μετά από δεκάμηνη εργασία Μαυσωλείο Valerii. [12]

Τάφος του Αγίου Πέτρου (Πεδίο P)[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το πεδίο με το όνομα P (Peter Campus) είναι η μικρή περιοχή, στην οποία βρίσκεται ο θεωρούμενος τάφος του Αποστόλου Πέτρου. Ο Πέτρος τάφηκε εδώ σύμφωνα με την παράδοση, μετά το μαρτύριό του στον Ιππόδρομο του Νέρωνα. Περίπου 100 χρόνια μετά το τέλος του Πέτρου, κτίστηκε ένα ιερό επάνω από τον τάφο του. Αυτό το ιερό βρίσκεται δίπλα στο λεγόμενο Κόκκινο Τείχος. [13] Αμέσως δίπλα στον θεωούμενο τάφο του Πέτρου, βρέθηκαν κάποιοι άλλοι τάφοι. Η διάταξη των τάφων υποδηλώνει ότι ο τόπος του τάφου του Πέτρου ήταν ο τόπος κάποιας πρώιμης λατρείας. [14] Το ιερό, που ονομάζεται επίσης «Τρόπαιο του Γάιου», πήρε το όνομά του από τον θεολόγο Γάιο της Ρώμης που έζησε στη Ρώμη την εποχή του πάπα Ζεφύρινου (198-217 μ.Χ.). Εξετάστε αυτό το απόφθεγμα από τον Ευσέβιο Καισαρείας: [15] [16] [17] Μπορώ να δείξω τα τρόπαια των αποστόλων. Διότι αν θες να πας στο Βατικανό ή στην οδό προς την Όστια, θα βρεις τρόπαια εκείνων που ίδρυσαν αυτή την εκκλησία. Ο ελληνικός όρος που χρησιμοποιούσε ο Γάιος — τρόπαιον — σημαίνει συνήθως μνημείο νίκης. Ο Ευσέβιος ερμήνευσε το απόσπασμα 100 χρόνια αργότερα ως ένδειξη τιμητικών τάφων. [18] Στη δεξιά πλευρά του «Τροπαίου του Γάιου» είναι προσαρτημένο σε ορθή γωνία, το λεγόμενο Τείχος των Γκράφιτι, που πήρε το όνομά του από τον μεγάλο αριθμό λατινικών γκράφιτι που βρίσκονται εκεί. [19] Κατά τις ανασκαφές στον τάφο δεν βρέθηκαν τα λείψανα του Αποστόλου Πέτρου. Υπήρχαν, ωστόσο, σε μία μαρμάρινη τρύπα του τοίχου του γκράφιτι, μερικά ανθρώπινα οστά. Η αρχαιολόγος Mαργκερίτα Γκραντούτσι πρότεινε ότι κατά τη διάρκεια της κατασκευής της βασιλικής του Κωνσταντίνου, τα λείψανα του Αποστόλου Πέτρου αφαιρέθηκαν από τον αρχικό του τάφο και τοποθετήθηκαν στο άνοιγμα. [19] Ο αρχαιολόγος έδειξε επιγραφές στον τοίχο πίσω από το μνημείο του πυλώνα, συμπεριλαμβανομένων των γραμμάτων PETR… EΝ I, ως τον χαρακτηρισμό των λειψάνων του Πέτρου. Άλλοι αρχαιολογικοί χώροι στη Ρώμη έχουν επίσης παρόμοια γκράφιτι, υποδηλώνοντας ότι εκεί γίνεται μία ανάμνηση (από Χριστιανούς) για τον Πέτρο και τον Παύλο ως μαρτύρων. [20] Στις 26 Ιουνίου 1968 ο πάπας Παύλος VI ανακοίνωσε, ότι μετά από επιστημονική μελέτη τα λείψανα του Αγίου Πέτρου είχαν αναγνωριστεί πειστικά. [21]

Ξεναγήσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Οι ξεναγήσεις στις ανασκαφές μπορούν να κανονιστούν με το Γραφείο Ανασκαφών εκ των προτέρων. Για προφύλαξη, ο αριθμός των επισκεπτών είναι περιορισμένος. [22] Διαρκούν περίπου μιάμιση ώρα και οι περιηγήσεις τελειώνουν στον τάφο του Αγίου Πέτρου πριν επιστρέψουν στη βασιλική.  Δεν επιτρέπεται η φωτογραφία εντός της Νεκρόπολης. 

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ευρετήριο άρθρων που σχετίζονται με την Πόλη του Βατικανού

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. ↑ Vatican Necropolis below Saint Peter's Basilica, International Catacomb Society, http://www.catacombsociety.org/visiting_necropolis.html, ανακτήθηκε στις 2009-07-12 
  2. ↑ Zander (2009), page 6
  3. ↑ 3,0 3,1 Zander (2009), page 10
  4. ↑ Zander (2009), page 21
  5. ↑ 5,0 5,1 Zander (2009), pages 21, 22
  6. ↑ Zander (2009), page 24
  7. ↑ 7,0 7,1 Zander (2009), page 13
  8. ↑ Zander (2009), page 14
  9. ↑ Zander (2009), page 15
  10. ↑ Arie, Sophie (10 March 2003). «Necropolis proves headache for Vatican car park builders». The Guardian. https://www.theguardian.com/world/2003/mar/11/italy.sophiearie. Ανακτήθηκε στις 2009-07-12. 
  11. ↑ Thavis, John (11 October 2006). «Unearthed Vatican City necropolis reveals slice of ancient Roman life». Catholic News Service. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4 October 2012. https://web.archive.org/web/20121004044056/http://www.catholic.org/international/international_story.php?id=21571. Ανακτήθηκε στις 16 January 2013. 
  12. ↑ «Vatican Trumpets Restoration of Underground Necropolis». CultureKiosque. 1 June 2008. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-11-18. https://web.archive.org/web/20181118220945/http://www.culturekiosque.com/art/news/vatican_valerii_mausoleum192.html. Ανακτήθηκε στις 16 January 2013. 
  13. ↑ Zander (2009), page 114
  14. ↑ Zander (2009), page 115
  15. ↑ quoted by Christfried Böttrich: Peter, fishing, rock and functionary, Leipzig 2001, pp. 228 et seq
  16. ↑ Zander (2009), page 126
  17. ↑ Eusebius of Caesarea, Church History II.25.6-7
  18. ↑ Erich Dinkler. Peter and Paul in Rome.
  19. ↑ 19,0 19,1 Zander (2009) pages 243, 244
  20. ↑ Christfried Böttrich: Peter, fishing, rock and functionary, Leipzig 2001, pp. 232ff
  21. ↑ Paul VI (26 Ιουνίου 1968). «L'autenticità delle reliquie di S. Pietro nel glorioso «trofeo» del Vaticano». Libreria Editrice Vaticana. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 31 Οκτωβρίου 2020. 
  22. ↑ «Visits to the Tomb of Saint Peter and the Necropolis under the Vatican Basilica». Excavations Office, Fabbrica di San Pietro. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Ιουλίου 2014. Ανακτήθηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 2021. 

Βιβλιογραφικές αναφορές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νεκρόπολη_του_Βατικανού&oldid=9735099"