Ναντάρ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ναντάρ
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Gaspard-Félix Tournachon (Γαλλικά)
ΨευδώνυμοNadar
Γέννηση6  Απριλίου 1820[1][2][3]
rue Saint-Honoré[4][5]
Θάνατος20  Μαρτίου 1910
avenue Franklin-D.-Roosevelt[6]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο του Περ-Λασαίζ (48°51′32″ s. š., 2°23′49″ v. d.) και Grave of Nadar
Χώρα πολιτογράφησηςΓαλλία[7]
ΣπουδέςΛύκειο Κοντορσέ
Ιδιότηταφωτογράφος[8][9][10], αεροναύτης, σκιτσογράφος καρτούν, γελοιογράφος[10], συγγραφέας[10] και δημοσιογράφος[8][10]
ΣύζυγοςErnestine Nadar (από 1854)[11]
ΤέκναPaul Nadar[12]
ΓονείςVictor Tournachon
ΑδέλφιαAdrien Alban Tournachon[13]
Είδος τέχνηςπροσωπογραφία
Σημαντικά έργαPortrait photograph of Sarah Bernhardt
Υπογραφή
Commons page Σχετικά πολυμέσα
«Ο Ναντάρ ανυψώνει τη φωτογραφία στο ύψος της Τέχνης»: γελοιογραφία-λιθογραφία του Ονορέ Ντωμιέ, Le Boulevard, 25/5/1863.
1863: Καταστροφή με το αερόστατο «Γίγας» στο Αννόβερο. Εικονογράφηση εφημερίδας.
Περ. 1865: «Περιστρεφόμενη αυτοπροσωπογραφία» από τον Ναντάρ. 2010: Animation by OxIxO

Φελίξ Ναντάρ (Félix Nadar), ή απλώς Ναντάρ, ήταν το ψευδώνυμο του Γκασπάρ-Φελίξ Τουρνασόν (Gaspard-Félix Tournachon, 6 Απριλίου 182021 Μαρτίου 1910), ενός Γάλλου πρωτοπόρου φωτογράφου, συγγραφέα, δημοσιογράφου, γελοιογράφου και ερασιτέχνη αεροναύτη (με αερόστατα).

Βιογραφικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ναντάρ γεννήθηκε στο Παρίσι (αν και κάποιες πηγές αναφέρουν τη Λυών ως γενέτειρά του — από τη Λυών κατάγονταν οι γονείς του). Ξεκίνησε να σπουδάζει ιατρική στη Λυών, αλλά ο θάνατος του πατέρα του τον υποχρέωσε να διακόψει τις σπουδές του εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων. Προσλήφθηκε ως γελοιογράφος στο Le Charivari το 1848. Το 1849 δημιούργησε τη Revue comique και το Petit journal pour rire. Τράβηξε τις πρώτες του φωτογραφίες το 1853 και το 1858 έγινε ο πρώτος άνθρωπος που τράβηξε αεροφωτογραφίες. Πρωτοπόρησε επίσης ως προς τη χρήση τεχνητού φωτισμού στη φωτογραφία, εργαζόμενος στις παρισινές κατακόμβες. Περί το 1863 ο Ναντάρ κατασκεύασε ένα τεράστιο (6.000 κυβικών μέτρων) αερόστατο, τον «Γίγαντα» (Le Géant), εμπνέοντας έτσι το μυθιστόρημα Πέντε εβδομάδες με αερόστατο του Ιουλίου Βερν. Παρόλα αυτά ο Ναντάρ προέβλεψε σωστά πως το μέλλον ανήκε στα πτητικά μέσα που ήταν βαρύτερα του αέρα: Αργότερα ιδρύθηκε η «Εταιρεία για την ενθάρρυνση της εναέριας μετακινήσεως με μηχανές βαρύτερες του αέρα», με πρόεδρο τον Ναντάρ και γραμματέα τον Ιούλιο Βερν. Ο Ναντάρ υπήρξε επίσης η έμπνευση για τον χαρακτήρα του Μισέλ Αρντάν στα μυθιστορήματα του Βερν Από τη Γη στη Σελήνη και Γύρω από τη Σελήνη.

Κατά την επίσκεψή του στις Βρυξέλλες με τον «Γίγαντα», στις 26 Σεπτεμβρίου 1864, ο Ναντάρ ύψωσε κινητά φράγματα για να συγκρατήσει το πλήθος σε ασφαλή απόσταση. Μέχρι σήμερα τα φράγματα ελέγχου πλήθους είναι γνωστά στο Βέλγιο ως «φράγματα Ναντάρ».

Τον Απρίλιο 1874 ο Ναντάρ δάνεισε το φωτογραφικό του στούντιο σε μια ομάδα ζωγράφων, καθιστώντας έτσι δυνατή την πρώτη έκθεση ιμπρεσιονιστών. Φωτογράφησε τον Β. Ουγκό στο νεκροκρέβατό του το 1885, ενώ του αποδίδεται η έκδοση της πρώτης «φωτο-συνεντεύξεως» το 1886 (του χημικού Σεβρέλ, τότε ηλικίας 100 ετών). Από το 1895 ως την επιστροφή του στο Παρίσι το 1909, το εργαστήριό του βρισκόταν στη Μασσαλία. Ο Ναντάρ απεβίωσε στο Παρίσι και τάφηκε στο Κοιμητήριο Περ Λασαίζ.

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Το γαλλικό βραβείο φωτοδημοσιογραφίας Prix Nadar, που απονέμεται από το 1955, ονομάσθηκε έτσι προς τιμή του Ναντάρ.

Εργογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φωτογραφικές συλλογές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • André Barret, Nadar. 50 photographies de ses illustres contemporains, εκδ. Julliard, 1994, ISBN 2-260-01124-1
  • André Barret, Nadar, εκδ. André Barret, σελίδες 155

Βιβλία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • La Robe de Déjanire, 3 τόμοι, Α΄ έκδοση υπό το όνομα Félix Tournachon, Recoules, Libraire-Commissionnaire 1845. Β΄ έκδ. Michel Lévy, 1862. Γ΄ έκδ. E. Dentu, 1882 Κείμενο από την ψηφιακή βιβλιοθήκη Gallica.
  • Quand j'étais photographe, Editions du Seuil, 1994. ISBN 2-02-022918-8
  • À terre et en l'air. Mémoires du "Géant", με εισαγωγή του Babinet, de l'Institut, E. Dentu. Κείμενο από Gallica: β΄ έκδοση, 1865
  • L'Hôtellerie des Coquecigrues, εκδ. E. Dentu.
  • Le Miroir aux Alouettes, εκδ. Michel Lévy frères, 1859.
  • Quand j'étais étudiant, εκδ. E. Dentu. Κείμενο από Gallica: έκδοση Michel Lévy, 1861
  • Le Droit au vol, εκδ. J. Hetzel, 1865.
  • La grande symphonie héroique des punaises, 1877.
  • Sous l'incendie, εκδόσεις Charpentier, 1882.
  • Le monde ou on patauge, 1883.

Αλληλογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Nadar, Correspondance, 1820-1851. Τόμος 1 (επιμέλεια & σχόλια του André Rouillé), εκδόσεις Jacqueline Chambon, 1998.

Πηγές - βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Roger Greaves, Nadar ou le Paradoxe vital, εκδόσεις Flammarion, Παρίσι 1980, σελίδες 413, ISBN 2-08-064278-2
  • André Jammes, Nadar : introduction, repères chronologiques, notes bibliographiques et techniques, έκδ. Fondation nationale de la photographie, Παρίσι 1982, σελ. 139 ISBN 2-85107-103-3
  • James H. Rubin, Nadar, εκδόσεις Phaidon, Παρίσι 2001, σελ.125, ISBN 0-7148-9275-0
  • Roger Greaves, Nadar quand même !, εκδ. d'En Face-Jacques Reich, Παρίσι 2010, σελ. 298, ISBN 978-2-35246-019-0
  • Stéphanie de Saint Marc, Nadar, εκδ. Gallimard, σειρά «NRF Biographies», Παρίσι 2010, ISBN 978-2-07-078100-3


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/233529. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  2. «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00128385. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  3. (Αγγλικά) SNAC. w6j68f42. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Δήμος του Παρισιού: Vital records of Paris. archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjAtMDktMDEiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NTtzOjQ6InJlZjIiO2k6NzUwMzI7czoxNjoidmlzaW9ubmV1c2VfaHRtbCI7YjoxO3M6MjE6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWxfbW9kZSI7czo0OiJwcm9kIjt9#uielem_move=0%2C0&uielem_rotate=F&uielem_islocked=0&uielem_zoom=47.
  5. Ιστορικό Αρχείο Ρικόρντι. 1207. Ανακτήθηκε στις 3  Δεκεμβρίου 2020.
  6. Δήμος του Παρισιού: Vital records of Paris. archives.paris.fr/arkotheque/visionneuse/visionneuse.php?arko=YTo2OntzOjQ6ImRhdGUiO3M6MTA6IjIwMjMtMDUtMjIiO3M6MTA6InR5cGVfZm9uZHMiO3M6MTE6ImFya29fc2VyaWVsIjtzOjQ6InJlZjEiO2k6NDtzOjQ6InJlZjIiO2k6MjU5OTM4O3M6MTY6InZpc2lvbm5ldXNlX2h0bWwiO2I6MTtzOjIxOiJ2aXNpb25uZXVzZV9odG1sX21vZGUiO3M6NDoicHJvZCI7fQ%3D%3D#uielem_move=0%2C0&uielem_rotate=F&uielem_islocked=0&uielem_zoom=196.
  7. (Αγγλικά) Museum of Modern Art online collection. 4196. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  8. 8,0 8,1 (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 2  Μαρτίου 2019. 500005199. Ανακτήθηκε στις 14  Μαΐου 2019.
  9. 44293. Ανακτήθηκε στις 4  Δεκεμβρίου 2019.
  10. 10,0 10,1 10,2 10,3 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/118400. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  11. www.historia.fr/lin%C3%A9dit-du-mois-des-archives-nationales/mais-qui-%C3%A9tait-madame-nadar.
  12. Ανακτήθηκε στις 26  Σεπτεμβρίου 2016.
  13. (Αγγλικά) Union List of Artist Names. 29  Απριλίου 2021. 500005199. Ανακτήθηκε στις 21  Μαΐου 2021.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]