Νήσος Ντίσκο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Νήσος Ντίσκο
Γεωγραφία
Χώρα
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Νήσος Ντίσκο ή Κεκερταρσουάκ (δαν. Diskoøen, γροιλ. Qeqertarsuaq) είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί της αυτόνομης περιοχής της Γροιλανδίας μετά την ίδια τη Γροιλανδία, ευρισκόμενο κοντά στη δυτική ακτή της, στον Κόλπο του Μπάφιν. Η έκτασή του είναι 8.578 τετραγωνικά χιλιόμετρα[1], δηλαδή είναι μεγαλύτερο από την Κρήτη και ένα από τα 85 μεγαλύτερα νησιά της Γης. Η τοπική ονομασία «Κεκερταρσουάκ» σημαίνει ακριβώς «μεγάλο νησί» (qeqertaq = νησί), αλλά χρησιμοποιείται και για άλλα νησιά. Ο μόνιμος πληθυσμός του είναι 1.100 άνθρωποι, όλοι Ινουίτ («Εσκιμώοι»).

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το κέντρο της Νήσου Ντίσκο βρίσκεται σε γεωγραφικές συντεταγμένες 69°45΄ Βόρειο πλάτος και 53°30΄ Δυτικό μήκος. Το μήκος της νήσου είναι περίπου 160 χιλιόμετρα και όλο σχεδόν το έδαφός της είναι υπερυψωμένο, με μέσο υψόμετρο πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας 975 μέτρα και μέγιστο 1.919 μέτρα (κορυφή Πυραμίντεν). Το μοναδικό λιμάνι είναι το Κεκερταρσουάκ (ομώνυμο του νησιού και ο ένας από τους μόλις δύο οικισμούς του), ευρισκόμενο στη νότια ακτή της νήσου, όπου καταλήγει η κοιλάδα Μπλόσεντάλεν.

Το νησί χωρίζεται από τη Χερσόνησο Νούσουακ στα βορειοανατολικά από το Στενο Σούλορσουάκ. Στα νότια της νήσου απλώνεται ο Κόλπος του Ντίσκο, μέρος του μεγάλου Κόλπου του Μπάφιν.[2]

Η Νήσος Ντίσκο υπάγεται στον νέο Δήμο Κεκερταλίκ, που δημιουργήθηκε το 2018.

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Έρικ ο Ερυθρός πραγματοποίησε την πρώτη καταγεγραμμένη επίσκεψη στη νήσο, κάποιες ημέρες μεταξύ του 982 και το 985 μ.Χ.. Το νησί χρησίμευε ως βάση για το θερινό κυνήγι και ψάρεμα Νορμανδών (Βίκινγκ) εποικιστών.[3]

Γεωλογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αυτοφυής σίδηρος από τη Νήσο Ντίσκο (διαστάσεις: 4,9 x 2,9 x 1,5 cm)

Τα αποθέματα ορυκτών, η ανακάλυψη απολιθωμάτων και οι γεωλογικοί σχηματισμοί καθιστούν την περιοχή πιο ενδιαφέρουσα. Μεταξύ των ενδιαφερόντων γεωλογικών χαρακτηριστικών είναι ο αυτοφυής σίδηρος που βρίσκεται στο νησί: Μια συμπαγής μάζα 20 τόνων από σίδηρο και σεμεντίτη (κοενίτη) έχει ανευρεθεί στην Ντίσκο. Υπάρχουν λίγα μόνο μέρη της Γης όπου συναντάται αυτοφυής σίδηρος που δεν έχει εξωγήινη προέλευση, δεν προέρχεται δηλαδή από σιδηρομετεωρίτη.[4][5]

Στη Νήσο Ντίσκο υπάρχουν πολυάριθμες θερμές πηγές και το μικροσκοπικό ζώο λιμνογναθία (Limnognathia), το μοναδικό γνωστό της συνομοταξίας του, ανακαλύφθηκε σε μία από αυτές, την Ισούνγκουα.

Βιοποικιλότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Αρκετές μελέτες της πανίδας του θαλάσσιου βυθού δείχνουν μεγάλη ενδιάμεση ποικιλομορφία της ζωής στις ακτές της Νήσου Ντίσκο. Για παράδειγμα, το είδος γαστρότριχου Diuronotus aspetos έχει ανακαλυφθεί στην Ιτέρντλα[6] και στο Κιγκντλουγκσάιτσουτ[7] και μέχρι σήμερα έχει αναφερθεί η παρουσία του μόνο στη Νήσο Ντίσκο. Συνοδεύεται από μια πλούσια ποικιλομορφία άλλων γαστρότριχων, όπως το είδος Chaetonotus atrox και είδη των γενών Halichaetonotus, Mesodasys, Paradasys, Tetranchyroderma, Thaumastoderma και Turbanella.[6]


Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Norwegian University of Science and Technology Αρχειοθετήθηκε 2011-06-15 στο Wayback Machine.
  2. Nuussuaq, Saga Map, Tage Schjøtt, 1992
  3. Seaver, Kirsten A.: «Greenland and Vinland» στο The Frozen Echo: Greenland and the Exploration of North America, ca. A.D. 1000-1500, Stanford University Press, 1998, σσ. 28-29
  4. Bird; John M.; Goodrich; Cyrena Anne; Weathers; Maura S. (1981). «Petrogenesis of Uivfaq iron, Disko Island, Greenland». Journal of Geophysical Research 86 (B12): 11787-11805. doi:10.1029/JB086iB12p11787. Bibcode1981JGR....8611787B. 
  5. W. Klöck; H. Palme; H.J. Tobschall (1986). «Trace elements in natural metallic iron from Disko Island, Greenland». Contributions to Mineralogy and Petrology 93 (3): 273-282. doi:10.1007/BF00389387. Bibcodeμ1986CoMP...93..273K. 
  6. 6,0 6,1 Balsamo M.; Guidi L.; Ferraguti M.; Pierboni L.; Kristensen R.M. (2010). «Diuronotus aspetos (Gastrotricha): new morphological data and description of the spermatozoon». Helgoland Marine Research 64 (1): 27-34. doi:10.1007/s10152-009-0163-x. Bibcode2010HMR....64...27B. 
  7. Todaro M.A.; Balsamo M.; Kristensen R.M. (2005). «A new genus of marine chaetonotids (Gastrotricha) with a description of two new species from Greenland and Denmark». Journal of the Marine Biological Association of the United Kingdom 83: 1391-1400. doi:10.1017/S0025315405012579.