Μετάβαση στο περιεχόμενο

Νήσος Βαλένσια

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 51°54′00″N 10°21′00″E / 51.90000°N 10.35000°E / 51.90000; 10.35000

Το δημοτικό ρολόι του Νάιτσταουν

Η νήσος Βαλένσια ή Βαλέντια (αγγλ. Valentia/Valencia Island, ιρλ. Dairbhre) είναι το τέταρτο μεγαλύτερο νησί της Δημοκρατίας της Ιρλανδίας, μετά την ίδια την Ιρλανδία, το Άκιλ και το Ίνισμορ: η Βαλένσια έχει έκταση 25,78 τετραγωνικά χιλιόμετρα και είναι ένα από τα δυτικότερα και νοτιοδυτικότερα μέρη της χώρας. Βρίσκεται έξω από τη Χερσόνησο Άιβεραχ της Κομητείας Κέρυ. Συνδέεται με τη νήσο της Ιρλανδίας με τη Γέφυρα Μωρίς Ο'Νηλ στο χωριό Πορτμάτζη. Επίσης ένα πορθμείο τύπου RoRo συνδέει το Ακρωτήριο Ρήναρντ με το Νάιτσταουν, τον μεγαλύτερο οικισμό του νησιού, από τον Απρίλιο έως τον Οκτώβριο. Ο μόνιμος πληθυσμός της Βαλένσια, από 2.482 κατοίκους στα μέσα του 19ου αιώνα, έχει μειωθεί στις ημέρες μας σε 658 (σύμφωνα με την απογραφή του 2022).[1] Η νήσος έχει μήκος περί τα 11 χιλιόμετρα και πλάτος σχεδόν 3 χιλιόμετρα.

Ονομασία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η αγγλική ονομασία «Βαλένσια» (Valentia ή Valencia) για το νησί δεν προέρχεται από την ισπανική πόλη Βαλένθια, αλλά από την ιρλανδική ονομασία της τοποθεσίας του Βαλένσια Χάρμπορ, που είναι cuan Bhéil Inse και σημαίνει «λιμάνι-στόμιο του νησιού».[2] Αυτή αγγλοποιήθηκε ως Bealinche και μετά παραφθάρηκε σε Ballentia προτού εξελιχθεί στη σημερινή ονομασία Valentia.[3] Είναι πιθανό πάντως η ακριβής ονομασία να επηρεάσθηκε από Ισπανούς ναυτικούς. Υπάρχει ένα σήμα (ταφική στήλη) για τους Ισπανούς ναυτικούς που χάθηκαν στη θάλασσα στο ρωμαιοκαθολικό κοιμητήριο του Kylemore.

Η ιρλανδική (γαελική) ονομασία της νήσου είναι Dairbhre, που πιθανώς σημαίνει «νησί της βελανιδιάς». Και αυτή η ονομασία αγγλοποιήθηκε ιστορικώς ως «Ντάριρυ» (Dariry).[3]

Ιστορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το «Τέλεγκραφ φηλντ»στη νήσο Βαλένσια: Ο όρμος Φοϊλχόμερουμ είναι ο τόπος του ενός άκρου του πρώτου μόνιμου συνδέσμου ηλεπικοινωνιών ανάμεσα στην Ευρώπη και την αμερικανική ήπειρο. Το μνημείο αυτό στήθηκε εκεί τον Οκτώβριο του 2002 στη μνήμη της ποντίσεως του πρώτου υπερατλαντικού καλωδίου τηλεγράφου, από εκεί μέχρι το Χαρτς Κοντέντ της Νέας Γης του Καναδά. Είναι κατασκευασμένο από ντόπια πέτρα και σχεδιάσθηκε από τον τοπικό γλύπτη Άλαν Ράιαν Χωλ[4]. Το καλώδιο αυτό έφερε στην εποχή του (το 1866) επανάσταση στην επικοινωνία με τη Β. Αμερική, ενώ βοήθησε και στη σύνδεση των μετρήσεων γεωγραφικού μήκους στη Β. Αμερική με μεγάλη ακρίβεια με εκείνη του Αστεροσκοπείου του Γκρήνουιτς.

Η Νήσος Βαλένσια ήταν το ανατολικό άκρο του πρώτου επιτυχημένου υπερατλαντικού τηλεγραφικού καλωδίου.[5] Το πρώτο τέτοιο εγχείρημα έγινε[6] το 1857 από το Ballycarbery Strand της Ιρλανδίας, λίγο ανατολικότερα από τη Βαλένσια, και απέτυχε. Μετά και από άλλες αποτυχίες καλωδίων, που ξεκινούσαν από το Νάιτστάουν το 1858 και από τον όρμο Φοϊλχόμερουμ[7] το 1865, η μεγάλη αυτή προσπάθεια κατέληξε στην πρώτη στην ιστορία επιτυχημένη υπερατλαντική τηλεπικοινωνία: από τον όρμο Φοϊλχόμερουμ μέχρι το Χαρτς Κοντέντ της Νέας Γης του Καναδά, το 1866. Αυτό και μετέπειτα υπερατλαντικά τηλεγραφικά καλώδια λειτούργησαν από τη νήσο Βαλένσια επί εκατό χρόνια, μέχρι που η εταιρεία Western Union τερμάτισε τη λειτουργία του τελευταίου το 1966.

Πριν την εγκατάσταση του καλωδίου, οι αμερικανικές μετρήσεις του γεωγραφικού μήκους είχαν ένα σφάλμα της τάξεως των 850 μέτρων σε σχέση με τις ευρωπαϊκές μετρήσεις. Εξαιτίας της σημασίας της γνώσεως του ακριβούς γεωγραφικού μήκους για την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας (π.χ. αποφυγή σημασμένων στους χάρτες υφάλων), η Γεωδαιτική Υπηρεσία των ΗΠΑ απέστειλε προσωπικό στη Βαλένσια το 1866 για τη σύνδεση των αμερικανικών μηκών με εκείνο του Βασιλικού Αστεροσκοπείου του Γκρήνουιτς. Οι Βενιαμίν Γκουλντ και Α.Τ. Μόσμαν έφθασαν στο νησί στις 2 Οκτωβρίου 1866. Κατασκεύασαν ένα προσωρινό εξειδικευμένο αστεροσκοπείο δίπλα από τον τηλεγραφικό σταθμό στο Φοϊλχόμερουμ προκειμένου να διεξάγάγουν συγχρονισμένες παρατηρήσεις αστέρων που διέρχονταν από τον μεσημβρινό του τόπου με το Χαρτς Κοντέντ της έας Γης. Μετά από πολλές βροχερές και συννεφιασμένες ημέρες, τα πρώτα υπερατλαντικά σήματα γεωγραφικού μήκους ανταλλάχθηκαν μεταξύ του Φοϊλχόμερουμand και του Χαρτς Κοντέντ της Νέας Γης στις 24 Οκτωβρίου 1866.

Στις 21 Μαΐου 1927 ο Charles A. Lindbergh προσγειώθηκε αρχικώς επί ευρωπαϊκού εδάφους στον όρμο Ντινγκλ της νήσου Βαλένσια στην πρώτη υπερατλαντική πτήση στην ιστορία, από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Παρίσι. On the 1927 Mercator chart used by the famous pilot, it was labeled Valencia.[8]

Το 1993 ένας προπτυχιακός φοιτητής της γεωλογίας ανεκάλυψε ιχνίτες, δηλαδή απολιθωμένες πατημασιές από προϊστορικά τετράποδα, οι οποίες είχαν διατηρηθεί σε πέτρωμα της Δεβόνιας περιόδου, στη βόρεια ακτή του νησιού, στην Ντοχίλα. Φαίνεται ότι πριν από περίπου 385 εκατομμύρια έτη ένα πρωτόγονο σπονδυλωτό πέρασε κοντά από ένα ποτάμι της λεκάνης που αντιστοιχεί στη νοτιοδυτική Ιρλανδία και άφησε τα χνάρια του πάνω στην υγρή άμμο. Αυτά διατηρήθηκαν κάτω από την ιλύ και την άμμο που τα κάλυψαν με τους αιώνες, και μετατράπηκαν σε πέτρα μετά από εκατομμύρια έτη. Τα απολιθωμένα αυτά ίχνη είναι μεταξύ των αρχαιότερων αποδείξεων για την ύπαρξη σπονδυλωτών ζώων της στεριάς.[9][10]

Στις 14 Μαρτίου 2021 από τη νήσο Βαλέντια θεάθηκε για πρώτη φορά θαλάσσιος ίππος από ιρλανδικό έδαφος.[11]


Παραπομπές

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  1. ↑ [https://data.cso.ie/ Population of Inhabited Islands Off the Coast (Report), Central Statistics Office, 2023. Retrieved 29 June 2023.
  2. ↑ «Valencia Harbour». Placenames Database of Ireland. 
  3. ↑ 3,0 3,1 «Dairbhre/Valencia». Placenames Database of Ireland. 
  4. ↑ «First Transatlantic Cable and First message sent to USA 1856 Memorial by Alan Hall». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 7 Ιουλίου 2011. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2020. 
  5. ↑ «The Atlantic Cable», Smithsonian Institution, ΗΠΑ
  6. ↑ John R. Isaac, 1857 — Laying the Atlantic Telegraph Cable from Ship to Shore, History of the Atlantic Cable & Undersea Communications.
  7. ↑ Buchanan, Keith (21 Ιουνίου 2013). «The Telegraph Field with transatlantic telegraph cable station - Valentia Island, Ireland - Anglo American Cable House». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 21 Ιουνίου 2013. Ανακτήθηκε στις 7 Μαρτίου 2020. 
  8. ↑ Hampton, Dan (2017). The flight : Charles Lindbergh's daring and immortal 1927 Transatlantic crossing (First έκδοση). New York, NY: HarperCollins. σελ. 189. ISBN 978-0-06-246439-2. OCLC 957504448. 
  9. ↑ Stössel, Iwan; Williams, Edward A.; Higgs, Kenneth T. (15 November 2016). «Ichnology and depositional environment of the Middle Devonian Valentia Island tetrapod trackways, south-west Ireland». Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology 462: 16-40. doi:10.1016/j.palaeo.2016.08.033. ISSN 0031-0182. Bibcode: 2016PPP...462...16S. 
  10. ↑ Niedźwiedzki, Grzegorz; Szrek, Piotr; Narkiewicz, Katarzyna; Narkiewicz, Marek; Ahlberg, Per E. (Ιανουάριος 2010). «Tetrapod trackways from the early Middle Devonian period of Poland». Nature 463 (7277): 43-48. doi:10.1038/nature08623. ISSN 1476-4687. PMID 20054388. Bibcode: 2010Natur.463...43N. «Supposed trackways of very early tetrapods have been recorded from a number of localities in Europe and Australia. [...] Two large trackways from Valentia Island, Ireland, have been dated radiometrically to 385 million years ago.[...] Figure 5 | Phylogenetic implications of tracks. [...].». 
  11. ↑ «Girl who spotted Irish walrus has ideas for names – depending on if it's a boy or a girl». independent. 14 Μαρτίου 2021. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουλίου 2021. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ανακτήθηκε από "https://el.wikipedia.org/w/index.php?title=Νήσος_Βαλένσια&oldid=11048865"