Νέα Γερμανία

Ο όρος Νέα Γερμανία (γερμανικά:Junges Deutschland) αναφέρεται σε ένα λογοτεχνικό κίνημα νέων, φιλελεύθερων ποιητών οι οποίοι, εμπνευσμένοι από την Ιουλιανή επανάσταση του 1830 στη Γαλλία, δραστηριοποιήθηκαν δημοσιογραφικά στα κράτη της Γερμανικής Συνομοσπονδίας στην περίοδο Πριν τον Μάρτιο περίπου από το 1830 έως την επανάσταση του Μαρτίου 1848, με στόχο την προώθηση των φιλελεύθερων και δημοκρατικών ιδεών και την προσέγγιση της πολιτικής συνείδησης της αστικής τάξης μέσω των έργων τους.

Σε αντίθεση με άλλα λογοτεχνικά ρεύματα, η Νέα Γερμανία δεν έλαβε το όνομά της αναδρομικά, εμφανίστηκε για πρώτη φορά σε έργο του Χάινριχ Λάουμπε και διαδόθηκε ευρύτερα από τον Λούντολφ Βίνμπαργκ το 1834. Η ομάδα των Γερμανών συγγραφέων που συμμετείχαν έδωσαν το όνομα στο κίνημα γιατί ήθελαν να παρουσιαστούν ως μια νέα γενιά που δεσμεύεται για περισσότερα πολιτικά δικαιώματα και διαφέρει από την «Παλιά Γερμανία».

Στην ομάδα συμμετείχαν ποιητές, στοχαστές, συγγραφείς και δημοσιογράφοι. Οι ιδέες τους ήρθαν σε σύγκρουση με τις πολιτικοκοινωνικές συνθήκες της χώρας, τόσο που, το 1835 απαγορεύτηκε η εκτύπωση και η κυκλοφορία των έργων τους. Η Νέα Γερμανία στράφηκε επίσης κατά των κυρίαρχων λογοτεχνικών ρευμάτων της εποχής, τον κλασικισμό και τον ρομαντισμό, και τον εφησυχασμό του παράλληλου συντηρητικού ρεύματος Μπίντερμαγιερ.

Παρά τη σύντομη διάρκεια, το κίνημα είχε βαθιά επιρροή στον γερμανικό πολιτισμό. Συνέβαλε στην ανάπτυξη του ρεαλισμού και του νατουραλισμού στη γερμανική λογοτεχνία και επηρέασε μεταγενέστερες γενιές συγγραφέων και στοχαστών.

Ιστορικό υπόβαθρο

Μετά το Συνέδριο της Βιέννης το 1815, παρά τις ελπίδες της κοινωνίας, η παλιά απολυταρχική ισορροπία δυνάμεων στην Ευρώπη αποκαταστάθηκε και τα πολυάριθμα μικρά γερμανικά κράτη δεν ενώθηκαν για να σχηματίσουν ένα ενιαίο κράτος, αλλά απλώς σχημάτισαν τη Γερμανική Συνομοσπονδία. Αυτό πυροδότησε κύμα διαμαρτυριών και εκκλήσεων για ενότητα. Ως αποτέλεσμα, τα Ψηφίσματα του Κάρλσμπαντ του 1819 επέφεραν τον απόλυτο περιορισμό της ελευθερίας του Τύπου και της ελευθερίας της έκφρασης.

Απογοητευμένοι από την εξέλιξη των γεγονότων και φοβούμενοι την κρατική καταστολή, πολλοί πολίτες και λογοτέχνες αποσύρθηκαν στην ιδιωτική ζωή. Είναι η σύγχρονη περίοδος Μπίντερμαγιερ (1815-1848). Ωστόσο, η επαναστατική διάθεση στα μικρά γερμανικά κρατίδια παρέμεινε. Ιδιαίτερα μετά την Ιουλιανή επανάσταση του 1830 στη Γαλλία, το αίτημα για πολιτικές ελευθερίες και γερμανική ενοποίηση γινόταν όλο και πιο δυνατό και κορυφώθηκε το 1848/49 με την Επανάσταση του Μαρτίου σε όλα τα μικρά γερμανικά κρατίδια - επανάσταση που δεν είχε μακροπρόθεσμη επιτυχία, ήταν ωστόσο ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς τη γερμανική ενοποίηση και η βάση της σημερινής Γερμανικής δημοκρατίας. Σ' αυτή την εποχή πολιτικών αναταραχών και κοινωνικών αλλαγών δραστηριοποιήθηκε η Νέα Γερμανία.

Εκπρόσωποι

Στο ψήφισμα της Γερμανικής Συνομοσπονδίας της 10ης Δεκεμβρίου 1835, η «Νέα Γερμανία» αναφέρεται ως «λογοτεχνική σχολή», στην οποία προσμετρήθηκαν επίσημα οι Χάινριχ Χάινε, Καρλ Γκούτσκοβ, Χάινριχ Λάουμπε, Τέοντορ Μουντ και Λούντολφ Βίνμπαργκ. Ωστόσο, τέτοια σχολή δεν υπήρξε ποτέ. Αντίθετα, οι αναφερόμενοι συγγραφείς συνδέονταν μόνο χαλαρά μέσω των φιλελεύθερων ιδεών τους. Σύμφωνα με μια μεταγενέστερη παρατήρηση του Τέοντορ Μουντ, στη βιασύνη τους οι λογοκριτές είχαν ξεχάσει να συμπεριλάβουν τον Λούντβιχ Μπέρνε. Η μεταγενέστερη λογοτεχνική ιστοριογραφία θεώρησε αυτούς τους έξι συγγραφείς ως τον πυρήνα του κινήματος.Ο Γκέργκ Μπύχνερ αναφέρεται επίσης επανειλημμένα σε σχέση με τη Νέα Γερμανία καθώς υπάρχουν ομοιότητες στο έργο του, οι οποίες έγκεινται κυρίως στην εξέγερση ενάντια στην πολιτική κατάσταση. Ωστόσο, αποστασιοποιήθηκε από τη Νέα Γερμανία σε μια επιστολή προς την οικογένειά του, την οποία έγραψε την 1η Ιανουαρίου 1836 από την εξορία του στο Στρασβούργο:

«Παρεμπιπτόντως, εγώ προσωπικά δεν ανήκω στη λεγόμενη Νέα Γερμανία, το λογοτεχνικό κίνημα των Γκούτσκοβ και Χάινε. Μόνο η παρανόηση των κοινωνικών μας συνθηκών θα μπορούσε να κάνει κάποιον να πιστέψει ότι ο πλήρης μετασχηματισμός των θρησκευτικών και κοινωνικών μας θεσμών είναι δυνατός μέσω της λογοτεχνίας.

Με το κίνημα συνδέονται και άλλοι λογοτέχνες που ανέπτυξαν και πολιτική δράση κατά την περίοδο Πριν τον Μάρτιο, όπως οι Γκέοργκ Χέρβεγκ, Βίλιμπαλντ Αλέξις, Άντολφ Γκλάσμπρενερ, Γκούσταβ Κύνε, Μαξ Βάλνταου, Άουγκουστ Χάινριχ Χόφμαν φον Φάλερσλεμπεν και Φέρντιναντ Φράιλιγκρατ. Σε αντίθεση ωστόσο με πολλούς από αυτούς, οι εκφραστές της Νέας Γερμανίας δεν ασχολούνταν με την πολιτική αναταραχή. Αντίθετα, προσπάθησαν για μια νέα, φιλελεύθερη δημοκρατική κοινωνία. Για αυτούς, η πολιτική ήταν μόνο ένας τομέας ανάμεσα σε πολλούς, μαζί με την ηθική, τη θρησκεία και την αισθητική.

Στόχοι

Αυτό που είχαν κοινό οι ποιητές της Νέας Γερμανίας ήταν ότι αντιτάχθηκαν στην πολιτική του Μέτερνιχ και των πριγκίπων της Γερμανικής Συνομοσπονδίας. Υπερασπίστηκαν τις δημοκρατικές ελευθερίες, την κοινωνική δικαιοσύνη και την κατάργηση των παραδοσιακών θρησκευτικών και ηθικών θεσμών. Ήταν ουσιαστικά μια νεανική ιδεολογία, παρόμοια με εκείνες που είχαν σαρώσει την ίδια εποχή την Ευρώπη και μεταξύ άλλων ξεσήκωσε το κίνημα του Φιλελληνισμού. Μεταξύ άλλων, υποστήριζαν: τον διαχωρισμό εκκλησίας και κράτους, τη χειραφέτηση των Εβραίων και την άνοδο της πολιτικής και κοινωνικής θέσης των γυναικών. Απέρριψαν τον ιδεαλισμό του κλασικισμού και την ενδοσκόπηση του ρομαντισμού, που ήταν τα δύο λογοτεχνικά ρεύματα της εποχής, ως απολιτικά, οπισθοδρομικά και πολύ μακριά από την πραγματικότητα και τη ζωή. Για αυτούς, η λογοτεχνία δεν πρέπει να είναι ελιτίστικη, αλλά να στρέφει την προσοχή σε κοινωνικά και πολιτικά θέματα. Έβλεπαν τους εαυτούς τους ως κληρονόμους και συνεχιστές του Διαφωτισμού και έγιναν λογοτεχνικοί πρόδρομοι της αστικής-φιλελεύθερης Επανάστασης του 1848/49.

Όσον αφορά την ιδεολογία τους, οι εκπρόσωποι της Νέας Γερμανίας επηρεάστηκαν από τη θεωρία της εξέλιξης του Χέγκελ και από τον ουτοπικό σοσιαλισμό του Σαιν-Σιμόν. Όσον αφορά την εθνική πολιτική, οι περισσότεροι υποστήριζαν την ενοποίηση της Γερμανίας με τη μορφή δημοκρατίας και επομένως στην κατάργηση των φεουδαρχικών καταλοίπων.

Απαγόρευση

Οι συγγραφείς της Νέας Γερμανίας ήταν ενάντια σε αυτό που αντιλαμβάνονταν ως «απολυταρχισμό» στην πολιτική και «σκοταδισμό» στη θρησκεία και τάχθηκαν υπέρ των αρχών της δημοκρατίας, του σοσιαλισμού και του ορθολογισμού. Σε μια περίοδο πολιτικών αναταραχών στην Ευρώπη, η Νέα Γερμανία θεωρήθηκε επικίνδυνη από πολλούς πολιτικούς λόγω των προοδευτικών της απόψεων. Τον Δεκέμβριο του 1835 η Γερμανική Συνομοσπονδία απαγόρευσε τη δημοσίευση στη Γερμανία των συγγραφέων που σχετίζονταν με το κίνημα - Χάινε, Γκούτσκοβ, Λάουμπε, Μουντ και Βίνμπαργκ - με την αιτιολογία ότι προσπαθούσαν «να επιτεθούν στη χριστιανική θρησκεία με τον πιο αναιδή τρόπο, να υποβαθμίσουν τις υπάρχουσες συνθήκες και να καταστρέψουν κάθε πειθαρχία και ηθική με λογοτεχνικά κείμενα που απευθύνονταν σε όλες τις κατηγορίες αναγνωστών». Οι συγγραφείς εξορίστηκαν ή αυτοεξορίστηκαν. Η απαγόρευση έληξε το 1842.

Ένας άλλος λόγος για την απαγόρευση μπορεί να ήταν η υποψία ότι η ομάδα είχε διασυνδέσεις με την πολιτικο-επαναστατική μυστική εταιρεία Νέα Γερμανία, η οποία ιδρύθηκε τον Απρίλιο του 1834 στη Βέρνη. Ωστόσο, τέτοιες συνδέσεις δεν μπόρεσαν ποτέ να αποδειχθούν, αν και και οι δύο ομάδες επιδίωκαν εν μέρει παρόμοιους στόχους.