Μωρόσκλαβο Αιτωλοακαρνανίας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 38°31′02″N 21°40′19″E / 38.51722°N 21.67194°E / 38.51722; 21.67194

Μωρόσκλαβο
Μωρόσκλαβο is located in Greece
Μωρόσκλαβο
Μωρόσκλαβο
Διοίκηση
ΧώραΕλλάδα
ΠεριφέρειαΔυτικής Ελλάδας
ΔήμοςΘέρμου
Γεωγραφία
Γεωγραφικό διαμέρισμαΣτερεά Ελλάδα
ΝομόςΑιτωλοακαρνανίας
Υψόμετρο230

Το Μωρόσκλαβο[1] (ονομάζεται και «Μουρόσκλαβο»[2] ή «Μπρόσκλαβο»[3] ή «Μυροσάλαβον»[4][5]) είναι παλιό, εγκαταλελειμμένο πλέον, χωριό της Αιτωλοακαρνανίας[6].

Γεωγραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βρίσκεται σε υψόμετρο 230 μέτρων περίπου[7], σε λόφο πάνω από το χωριό Σιταράλωνα και σε σημείο που έχει πολύ καλή ορατότητα και θέα σε όλη την περιοχή. Εγγύς του βρίσκονται το Θέρμο, τα Πριοναίικα, το Πετροχώρι, τα Σιταράλωνα, το Πάμφιο, ο Μαραθιάς, η Κάτω Μακρινού, η Παλιουριά, τα Καημένα Αμπέλια και η Ανάληψη[7][8]. Στον δρόμο Θέρμου-Κάτω Μακρινούς υπάρχει, στο ύψος της διασταύρωσης προς το Μωρόσκλαβο, το ομώνυμο πέτρινο οδογέφυρο κατασκευής 1889 ευρισκόμενο σε υψόμετρο 193 μέτρων[9].

Απέχει από το Θέρμο 9,5 χλμ. περίπου (μέσω Πετροχωρίου), 40 ή 41 χλμ. από το Αγρίνιο (μέσω Θέρμου ή Κάτω Μακρινούς αντίστοιχα), 34 ή 35 χλμ. από τη Ναύπακτο (μέσω Ανάληψης ή Κάτω Μακρινούς αντίστοιχα)[10].

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σχετικά με τις ονομασίες «Μπρόσκλαβον» και «Μωρόσκλαβον» υπάρχουν απόψεις που θέλουν να έχουν σλάβικη καταγωγή[11].

Ιστορικά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Κατά την αρχαιότητα η θέση στην οποία βρισκόταν το χωριό, το λεγόμενο «Κάστρο του Μωρόσκλαβου», ήταν σημαντική και έχουν βρεθεί εκεί αρχαία αιτωλικά νομίσματα και θεμέλια που θυμίζουν το αρχαίο παρελθόν της περιοχής, ότι δηλ. εκεί υπήρχε κώμη ή οικισμός[12][13].

Πρόκειται για ιστορικό χωριό της περιοχής του Απόκουρου[14] το οποίο, ωστόσο, εγκαταλείφθηκε λίγο μετά τα μισά του 20ού αιώνα από έλλειψη νερού[15]. Με την ονομασία Μωρόσκλαβο αποκαλείται συχνά το γειτονικό χωριό Σιταράλωνα[16], στο οποίο εγκαταστάθηκαν οι περισσότεροι κάτοικοί του.

Μέρος των κατοίκων του είχε προέλθει από το χωριό Αρτοτίβα, όταν, το 1780 περίπου, λόγω του φόνου του Παπαλέξη -κοτζάμπαση και ιερέα Αρτοτίβας- από κάποιον αντίζηλό του, τούρκικο στρατιωτικό απόσπασμα πυρπόλησε την Αρτοτίβα, αναγκάστηκαν να μετοικήσουν σε διάφορα χωριά, ανάμεσα σε αυτά και στο Μωρόσκλαβο[17].

Στις 07/12/1835, με τη δημιουργία του Δήμου Παμφίας, το Μωρόσκλαβο απείχε μιάμιση ώρα από την τότε έδρα του δήμου, τον Αβαρίκο, ενώ αναφέρεται ότι εκατοικείτο από 73 άτομα (14 οικογένειες)[18]. Αναφέρεται το 1853 ότι οι κάτοικοι του χωριού καλλιεργούσαν δημητριακά και είχαν βελανιδιές[19].

Διοικητική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Μωρόσκλαβο προσαρτήθηκε στις 07/12/1835 (ΦΕΚ 19Α) στον τότε Δήμο Παμφίας και αποτελούσε οικισμό του μέχρι το 1912 που, με το ΦΕΚ 261Α της 31/08/1912 και την κατάργηση των δήμων, ορίστηκε έδρα της τότε Κοινότητας Μωροσκλάβου[6][16][20][21]. Στις 12/12/1922 (ΦΕΚ 73Β) έπαψε να είναι έδρα της Κοινότητας Μωροσκλάβου[6], η οποία μετακινήθηκε στα Σιταράλωνα και μετονομάστηκε σε Κοινότητα Σιταραλώνων[16][20]. Στις 14/03/1971 έπαψε επίσημα να υπάρχει ως οικισμός[6][16].

Δημογραφική εξέλιξη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Συγκεντρωτικά, η δημογραφική εξέλιξη του οικισμού σύμφωνα με τις εθνικές απογραφές είναι η εξής:

1835 1844 1848-1851 1861 1879 1889 1896 1907 1920 1928 1940 1951 1961 1971
14 οικογ. -
73 κατ.[18]
180[22] 35 οικογ. -
185 κατ.[19]
371 κατ.[23][24] 401[23][24] 466[23][24] 403[23][24] 525[23][24][25] 170[23][24][25][26] 124[23][24][27] 94[23][24][27] 22[23][24][27][28] Δ/Α[6]

Λοιπά στοιχεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στον ερειπωμένο οικισμό, του οποίου σώζονται χαλάσματα από παλιές οικίες, διατηρείται χριστιανικός ναός αφιερωμένος στην Κοίμηση της Θεοτόκου στον οποίο γίνεται δοξολογία ετησίως[2]. Υπάρχουν απόψεις ότι «αποτελεί το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα εγκαταλειμμένου οικισμού, που μπορεί να αναστηλωθεί και να αποτελέσει κέντρο υποδοχής, διαμονής και ενημέρωσης επισκεπτών στη λίμνη Τριχωνίδα»[29].

Παραπομπές και υποσημειώσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Eμφανίζεται και με την γραφή «Μορόσκλαβο». Βλ. α) HERE WeGo. here.com. Ανακτήθηκε: 26/11/2017. β) Εθνικές απογραφές 1940, 1951, 1961.
  2. 2,0 2,1 Πανηγυρίζοντες ιεροί ναοί και μονές Κοιμήσεως Θεοτόκου (14-15 Αυγούστου). Ιστολόγιο «Ευδρομούντων Αλείπτης». 11 Αυγούστου 2009. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.
  3. Με αυτήν την ονομασία εμφανίζεται στις εθνικές απογραφές του 1920 και 1928.
  4. Κλάδου 1837, σελ. 268.
  5. Δρακάκης-Κούνδουρος 1939-1940, σελ. 46.
  6. 6,0 6,1 6,2 6,3 6,4 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Μωρόσκλαβου Αιτωλοακαρνανίας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.
  7. 7,0 7,1 Βλ. Google Earth.
  8. Βλ. χάρτη της περιοχής. topoguide.gr. Ανακτήθηκε: 26/11/2017. Αναφέρεται πάνω στον χάρτη με την λατινική γραφή Brosklavo.
  9. Οδογέφυρο στο Μωρόσκλαβο. petrinagefiria.com. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.
  10. HERE WeGo. here.com. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.
  11. Max Vasmer, Die Slaven in Griechenland Αρχειοθετήθηκε 2016-11-13 στο Wayback Machine., Berlin 1941 (β΄ έκδοση: Leipzig 1970), «Μπρόσκλαβον», «Μωρόσκλαβον». Ανακτήθηκε: 28/11/2017.
  12. Archives des Missions Scientifiques et Littéraires, 1864, σελ. 323.
  13. Βλ. γενικότερα: Woodhouse 1897, σελ. 249-262.
  14. Σαγώνας 2015, σελ. 6-7.
  15. Ταξίδι αστραπή στη Κεφαλλονιά[νεκρός σύνδεσμος]. Ιστολόγιο Code is like Poetry. 10 Αυγούστου 2013. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.
  16. 16,0 16,1 16,2 16,3 Τσάμης 2016.
  17. Το Αχλαδόκαστρο. 520greeks.com. Ημερομηνία καταχώρισης: 23/01/2014. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.
  18. 18,0 18,1 Εφημερίς Κυβερνήσεως, αριθμ. 19 (7 Δεκεμβρίου 1835), σελ. 83.
  19. 19,0 19,1 Ραγκαβής 1853, τ.Α΄, σελ. 719.
  20. 20,0 20,1 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές Κοινότητας Μωρόσκλαβου/Σιταραλώνων Αιτωλοακαρνανίας. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.
  21. Σαγώνας 2015, σελ. 7.
  22. Σταματάκη 1846, σελ. 22.
  23. 23,0 23,1 23,2 23,3 23,4 23,5 23,6 23,7 23,8 Ψηφιακή βιβλιοθήκη της Ε.Σ.Υ.Ε./ΕΛ.ΣΤΑΤ.. dlib.statistics.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  24. 24,0 24,1 24,2 24,3 24,4 24,5 24,6 24,7 24,8 Ε.Ε.Τ.Α.Α. - Διοικητικές μεταβολές στην Τ.Α. - Δημοσιεύματα απογραφών. eetaa.gr. Ανακτήθηκε: 24/10/2017.
  25. 25,0 25,1 Αναφέρεται ως Μπρόσκλαβον (Brosclavo), ομοίως και η κοινότητα ως Μπροσκλάβου.
  26. Μεγάλο μέρος (462 άτομα) κατοικεί πλέον στα Σιταράλωνα, έδρα της Κοινότητας Σιταραλώνων (Μπροσκλάβου).
  27. 27,0 27,1 27,2 Αναφέρεται ως Μορόσκλαβον.
  28. Σύνολο πραγματικού πληθυσμού: 22· Συγκεντρωμένος πληθυσμός: 17· Διεσπαρμένος πληθυσμός: 5.
  29. Δήμος Θέρμου. Οικισμοί-Μουσεία Αρχειοθετήθηκε 2017-11-20 στο Wayback Machine.. thermo.gov.gr. Ανακτήθηκε: 26/11/2017.

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]