Μπορίς Ουνμπεγκάουν

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μπορίς Ουνμπεγκάουν
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Boris Ottokar Unbegaun (Γερμανικά) και Boris Unbegaun (Γαλλικά)
Γέννηση4  Σεπτεμβρίου 1898[1]
Μόσχα[2]
Θάνατος4  Μαρτίου 1973[1][3]
Νέα Υόρκη
ΥπηκοότηταΓαλλία, Ρωσική Αυτοκρατορία και Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
ΣπουδέςConstantine Artillery School, Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας και Σορβόνη
Επιστημονική σταδιοδρομία
Ερευνητικός τομέαςγλωσσολογία, φιλολογία και Σλαβικές σπουδές
Ιδιότηταακαδημαϊκός, διδάσκων πανεπιστημίου, συγγραφέας, αγωνιστής της Γαλλικής αντίστασης και γλωσσολόγος
Ακαδημαϊκός τίτλοςδιδακτορικό δίπλωμα

Ο Μπορίς Γκένριχοβιτς Ουνμπεγκάουν (ρωσικά: Борис Генрихович Унбегаун‎‎), επίσης Μπορίς Οττοκάρ Ουνμπεγκάουν (γερμανικά: Boris Ottokar Unbegaun‎‎; 4 Σεπτεμβρίου 1898, Μόσχα, Ρωσική Αυτοκρατορία - 4 Μαρτίου 1973, Νέα Υόρκη, ΗΠΑ), ήταν Ρώσος ονοματολόγος[4], γλωσσολόγος και φιλόλογος γερμανικής καταγωγής, που ειδικευόταν στις σλαβικές γλώσσες και την σλαβική λογοτεχνία.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε σε οικογένεια γερμανικής καταγωγής στη Μόσχα. Η μητριά του, Γιεκατερίνα Ντανίλοβνα Ζελένσκαγια, γειτόνισσα του συγγραφέα Α. Μ. Ρεμίζοφ στο σπίτι της οδού Μπουαλό 7, ήταν φίλη με την οικογένεια του και εμφανίζεται πολλές φορές στα ημερολόγιά του[5].

Ως νέος εισήλθε στη Σχολή Πυροβολικού Κονσταντίνοφσκι στην Αγία Πετρούπολη, από την οποία αποφοίτησε το 1917. Κατάφερε να επισκεφθεί τα μέτωπα του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Κατά τη διάρκεια του Εμφυλίου Πολέμου στη Ρωσία υπηρέτησε στον Εθελοντικό στρατό. Μετά την ήττα των Λευκών εγκαταστάθηκε στην Ευρώπη.

Τα 1922-1924 ήταν φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Λιουμπλιάνας στη Σλοβενία. Στη συνέχεια συνέχισε τις σπουδές του στη Σορβόννη, επιλέγοντας την ειδικότητα των σλαβικών σπουδών. Δάσκαλοι και συνάδελφοί του, μεταξύ άλλων, ήταν οι Γκόικο Ρούζιτσιτς [6], Αντρέ Βαγιάν, Αντουάν Μεγιέ και Αντρέ Μαζόν. Μετά το πανεπιστήμιο, του προσφέρθηκε μια θέση στη βιβλιοθήκη του Ινστιτούτου Σλαβικών Σπουδών στο Παρίσι, όπου έκανε πολλές αναθεωρήσεις και σύνταξη κριτικών για τη ρωσική γλωσσολογία και λογοτεχνία.

Το 1935 υπερασπίστηκε τη διδακτορική του διατριβή με θέμα "Ρωσική γλώσσα του 16ου αιώνα (1500-1550)" και δημοσίευσε δύο βιβλία - για τις ονοματικές κλίσεις στη ρωσική γλώσσα του 16ου αιώνα και για τη σερβική λογοτεχνική γλώσσα του 18ου αιώνα. Το καλοκαίρι εκείνης της χρονιάς, γνώρισε τη Μαρίνα Τσβετάεβα, η οποία τον περιέγραψε σε μια επιστολή ως εξής: «ένας νεαρός Ρώσος Γερμανός - όπως ο Νταλ, ένας μεγάλος και σεμνός φιλόλογος». Το 1936 εμφανίστηκαν τα πρώτα του δοκίμια για τη ρωσική ονοματολογία (σχετικά με τα ονόματα των πόλεων).

Κατά τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, μετά την κατοχή της Γαλλίας, φυλακίστηκε στο Μπούχενβαλντ, όπου έμεινε μέχρι το τέλος του πολέμου. Το 1947 δημοσίευσε ένα άρθρο για τη σλαβική αργκό στα γερμανικά στρατόπεδα συγκέντρωσης.

Δίδαξε στο Πανεπιστήμιο του Στρασβούργου, στο Ελεύθερο Πανεπιστήμιο των Βρυξελλών, από το 1948 και στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης. Από το 1953 έως το 1965 έζησε μόνιμα στην Οξφόρδη, εργαζόμενος ως καθηγητής συγκριτικής σλαβικής φιλολογίας. Από το 1965 δούλευε ως καθηγητής σλαβικής γλωσσολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, όπου παρέμεινε μέχρι το τέλος της ζωής του.

Επιστημονική δραστηριότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μπορίς Ουνμπεγκάουν συνέβαλε στη μελέτη της ιστορικής μορφολογίας της ρωσικής γλώσσας («Ρωσική γλώσσα του 16ου αιώνα (1500-1550). Κλίση ονομάτων). Προσδιόρισε τύπους calquy στις σλαβικές γλώσσες σε διάφορα στάδια της ανάπτυξής τους, κυρίως στο στάδιο του σχηματισμού των λογοτεχνικών γλωσσών. Επίσης, για πρώτη φορά ανέπτυξε μια περιοδοποίηση της ιστορίας της λογοτεχνικής γλώσσας μεταξύ των Σέρβων πριν από τη μεταρρύθμιση του Βουκ Κάρατζιτς (η οποία τροποποίησε σε μεγάλο βαθμό το σερβικό κυριλλικό αλφάβητο), χαρακτήρισε τη ρωσική επιρροή στον πολιτισμό, τη λογοτεχνία και τη γλώσσα των Σέρβων τον 18ο αιώνα.

Συνέταξε τη «Ρωσική Γραμματική» (δημοσιευμένη στα γαλλικά και μεταφρασμένη στα αγγλικά και γερμανικά), έναν βιβλιογραφικό οδηγό για τη ρωσική γλώσσα, ένα εγχειρίδιο για τη ρωσική στιχουργική, για την ορολογία του ρωσικού δικαίου. Δημοσίευσε μια σειρά έργων για τον ρωσικό πολιτισμό (ημερολόγιο, περιγραφή εμφάνισης κ.λπ.).

Στον τομέα της ονοματολογίας, ο Μπορίς Ουνμπεγκάουν ανέλυσε τα ονόματα των ρωσικών πόλεων (σύμφωνα με το ελληνικό και το σλαβικό μοντέλο), δημιούργησε μια σειρά από δοκίμια για την ετυμολογία ρωσικών λέξεων, καθώς και για την αυτοονομασία των Καρπαθορώσων - "Ρουθήνιοι".

Έγινε γνωστός στο ευρύτερο φάσμα αναγνωστών κυρίως ως συγγραφέας ενός θεμελιώδους έργου για τα ρωσικά επώνυμα, που αργότερα μεταφράστηκε στα ρωσικά (από το αγγλικό πρωτότυπο).

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 13  Δεκεμβρίου 2014.
  3. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb12562218n. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  4. Анатолий Петрович Афанасьев Региональная ономастика" Полиграф-Сервис, 2001 — стр.10
  5. ««В наше суровое, не сказочное время…» Письма А. М. Ремизова и Б. Г. Пантелеймонова». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 25 Ιουνίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Ιουνίου 2019. 
  6. «Книга «Формальная школа и современное русское литературоведение» Роман Якобсон — купить книгу ISBN 978-5-9551-0475-1 с доставкой по почте в интернет-магазине Ozon.ru». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 8 Δεκεμβρίου 2015. Ανακτήθηκε στις 28 Νοεμβρίου 2014. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Robert Magidoff, George Y. Shevelov, JSG Simmons και Kiril Taranovski (επιμ.). Σπουδές στη Σλαβική Γλωσσολογία και Ποιητική προς τιμήν του Boris O. Unbegaun. — Νέα Υόρκη: New York University Press, 1968.
  • Tolstoy N.I. Σχετικά με τον συγγραφέα αυτού του βιβλίου // Unbegaun B.-O. Ρωσικά επώνυμα. — М. .: Πρόοδος, 1989. — ISBN 5-01-001045-3
  • Nikitin O. V. B. Unbegaun: Η ζωή μακριά από τη Ρωσία // Vinograd. 2009. Νο 1(27).

Εξωτερικοί συνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]