Μπενγκτ Γκότφριντ Φορσέλιους
| Μπενγκτ Γκότφριντ Φορσέλιους | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Γέννηση | 1660[1] Madise |
| Θάνατος | 16 Νοεμβρίου 1688[2] Βαλτική Θάλασσα |
| Αιτία θανάτου | πνιγμός |
| Χώρα πολιτογράφησης | Σουηδία |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Σπουδές | Γραμματικό Σχολείο Γκούσταβ Άντολφ |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | γλωσσολόγος συγγραφέας |
Ο Μπενγκτ Γκότφριντ Φορσέλιους (γύρω στο 1660, Χάργιου-Μάντισε, Κομητεία Χάργιου, Σουηδική Εσθονία – 16 Νοεμβρίου 1688, Βαλτική Θάλασσα) ήταν ιδρυτής της δημόσιας εκπαίδευσης στην Εσθονία, συγγραφέας του πρώτου αλφαβητάριου στην εσθονική γλώσσα και δημιουργός ενός ορθογραφικού συστήματος που διευκόλυνε τη διδασκαλία και εκμάθηση της εσθονικής γλώσσας. Ο Φορσέλιους και ο Γιόχαν Χόρνουνγκ ήταν κυρίως υπεύθυνοι για την έναρξη της μεταρρύθμισης της εσθονικής λογοτεχνικής γλώσσας στα τέλη του 17ου αιώνα. Ορισμένα γερμανικά χαρακτηριστικά εγκαταλείφθηκαν και υιοθετήθηκε ένα αυστηρό ορθογραφικό σύστημα το οποίο εξακολουθούσε να στηρίζεται στη γερμανική ορθογραφία.
Ο Φορσέλιους ήταν ένας Σουηδός που γεννήθηκε στην Εσθονία. Ο πατέρας του, ο πάστορας Γιόχαν Φορσέλιους[3] ήταν αρχικά Σουηδός από τη Φινλανδία, επομένως αυτή η σουηδική οικογένεια ήταν εξοικειωμένη με τις Φιννικές γλώσσες. Ο Φορσέλιους μιλούσε καλά εσθονικά καθώς και σουηδικά και γερμανικά. Έλαβε την πρώτη του εκπαίδευση στο Γυμνάσιο του Τάλιν (Ρέβαλ) και στη συνέχεια αποφοίτησε με πτυχίο νομικής από το Πανεπιστήμιο του Βίτενμπεργκ στη Γερμανία.
Το 1684, μετά την επιστροφή του στην Εσθονία, ο Φορσέλιους ίδρυσε το πρώτο κολέγιο δασκάλων, για να διδάξει τους Εσθονούς δασκάλους και τους ενοριακούς υπαλλήλους, στο Πιισκοπιμόισα κοντά στο Τάρτου (Ντόρπατ). Το μάθημα διήρκεσε δύο χρόνια, με έμφαση στην άπταιστη ανάγνωση, τη διδασκαλία της θρησκείας, τα γερμανικά, την αριθμητική και την βιβλιοδεσία. Ο Φορσέλιους εισήγαγε μια νέα μέθοδο διδασκαλίας στην οποία, αντί να παραμείνει παθητικός, κατά τη διάρκεια των μαθημάτων, ένας μαθητής διάβαζε δυνατά ενώ οι άλλοι ακολούθησαν. Το 1686, ένα αλφαβητάριο που δημιούργησε ο ίδιος τέθηκε σε χρήση στα εσθονικά σχολεία.
Σε πολλούς ντόπιους Βαλτικούς Γερμανούς αριστοκράτες δεν άρεσε η ιδέα του Φορσέλιους να ενθαρρύνει τους αγρότες να επιδιώκουν την εκπαίδευση και διαμαρτύρονταν ότι οι μαθητές των σχολείων παίρνονταν από τον σουηδικό στρατό ή ότι τα τέλη του σχολείου ήταν ακριβά. Ο Φορσέλιους αντιστάθηκε παίρνοντας δύο από τους καλύτερους μαθητές του, τον Ιγκνάτι Γιάακ και τον Πάκρι Χάνσου Γιούρι (προέρχεται από το Γιούρι, γιο του Χανς από το Πάκρι), από την ενορία Κάμπια, στη Στοκχόλμη, όπου οι ικανότητές τους εντυπωσίασαν τον βασιλιά Κάρολο ΙΑ΄ της Σουηδίας.
Όταν πέθανε ο Φορσέλιους το 1688 ίδρυσε 38 σχολεία με 800 μαθητές στις Εσθονικές περιοχές της Σουηδικής Λιβονίας και 8 σχολεία με 200 μαθητές στη σουηδική Εσθονία.[4] Ο Φορσέλιους πνίγηκε κατά τη διάρκεια μιας καταιγίδας κατά την επιστροφή του από τη Στοκχόλμη όπου είχε μόλις διοριστεί επιθεωρητής των λιβονικών αγροτικών σχολείων με τη εξουσία να δημιουργήσει όσα θεώρησε κατάλληλα. Μεταξύ του 1687-1695 με διάταγμα των Σουηδών κρατικά σχολεία θα έπρεπε να δημιουργηθούν σε κάθε εσθονική ενορία.[4]
Μέχρι το 1898, το 97 τοις εκατό του πληθυσμού της Εσθονίας ήταν εγγράμματο.[5]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 «BBLD - Baltisches biografisches Lexikon digital» (Γερμανικά) Ανακτήθηκε στις 9 Οκτωβρίου 2017.
- ↑ utlib
.ut .ee /eeva /index .php?lang=en&do=autor&aid=32. - ↑ Westling, Gustaf Oskar Fredrik (1904). Beiträge zur Kirchengeschichte Livlands von 1656-1710 (στα German). C. Mattiesen. σελ. 37.
- ↑ 4,0 4,1 Raun, Toivo (2001). Estonia and the Estonians. Hoover Press. σελ. 33. ISBN 0-8179-2852-9.
- ↑ Miljan, Toivo (2004). Historical dictionary of Estonia. Scarecrow Press. σελ. 313. ISBN 0-8108-4904-6.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Η Κοινωνία Μ. Γ. Φορσέλιους Αρχειοθετήθηκε 2016-03-04 στο Wayback Machine.