Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μοχάμεντ Μπουντιάφ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μοχάμεντ Μπουντιάφ
Ο Μοχάμεντ Μπουντιάφ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
محمد بوضياف (Αραβικά)
Γέννηση23  Ιουνίου 1919[1][2][3]
Ουλέντ Μαντί ή Μ'σιλά
Θάνατος29  Ιουνίου 1992[1][2][3]
Ανάμπα[4]
Αιτία θανάτουχειροβομβίδα
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΑλγερία
Γαλλία (έως 1962)
ΘρησκείαΣουνιτισμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΑραβικά[2]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
συγγραφέας[5]
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΕθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο και Κόμμα της Σοσιαλιστικής Επανάστασης
Οικογένεια
ΣύζυγοςΦατιχά Μπουντιάφ
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΠόλεμος της Αλγερίας και Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΠρόεδρος της Αλγερίας (Ιανουάριος 1992 – Ιουνίου 1992)
ΒραβεύσειςΠολεμικός Σταυρός 1939-1945
Στρατιωτικό μετάλλιο της Γαλλικής Δημοκρατίας
Εθνικό Τάγμα της Τιμής
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μοχάμεντ Μπουντιάφ (23 Ιουνίου 191929 Ιουνίου 1992, αραβικά: محمد بوضياف‎‎, Muḥammad Bū-Ḍiyāf ), ή αλλιώς Σι Ταγιέμπ ελ Ουατανί, ήταν Αλγερινός πολιτικός ηγέτης και ένας από τους ιδρυτές του επαναστατικού Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου που ηγήθηκε του Πολέμου της Αλγερινής Ανεξαρτησίας (1954 – 1962).

Πρώτα χρόνια του εθνικιστικού κινήματος

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Μοχάμεντ Μπουντιάφ γεννήθηκε στο Ουλέντ Μαντί (στη σημερινή επαρχία Μ'Σιλά) της Γαλλικής Αλγερίας, σε μία οικογένεια πρώην ευγενών, η οποία είχε χάσει τη θέση και την επιρροή της κατά τη διάρκεια των αποικιακών χρόνων. Η εκπαίδευσή του διακόπηκε μετά το δημοτικό σχολείο λόγω προβλημάτων υγείας (φυματίωση) και του αυξανόμενου ακτιβισμού του στο νεοεμφανιζόμενο εθνικιστικό κίνημα. Υπήρξε μέλος του εθνικιστικού Αλγερινού Λαϊκού Κόμματος (Parti du Peuple Algérien, PPA) του Μεσαλί Χατζ, και αργότερα προσχώρησε στον διάδοχο οργανισμό Κίνημα για τον Θρίαμβο των Δημοκρατικών Ελευθεριών (MTLD) και στη μυστική παραστρατιωτική πτέρυγα του, την Ειδική Οργάνωση (Organisation Spéciale, OS). Ο Μπουντιάφ ήταν υπεύθυνος για την οργάνωση του δικτύου της Οργάνωσης στην επαρχία του Σετίφ, τη συγκέντρωση όπλων, τη συλλογή κεφαλαίων και την προετοιμασία αντάρτικων δυνάμεων. Καταδικάστηκε ερήμην σε 10 χρόνια φυλάκισης από τις γαλλικές αρχές, αλλά απέφυγε τη σύλληψη.[6]

Όταν ο Μεσαλί αποφάσισε να διαλύσει την Ειδική Οργάνωση, σχεδιάστηκε από τους αντιπάλους του και φανατικούς αντάρτες μία επαναστατική επιτροπή για να θέσει τις βάσεις για τον πόλεμο, η Επαναστατική Επιτροπή για την Ενότητα και τη Δράση (Comité Révolutionnaire d'Unité et d'Action, CRUA). Ο Μπουντιάφ ήταν μεταξύ των μελών της, αφού ήλθε σε ρήξη με τον Μεσαλί, τον οποίο κατηγόρησε για αυταρχικές τάσεις. Η αντιπαλότητα της Επιτροπής και του Αλγερινού Λαϊκού Κόμματος στράφηκε γρήγορα στη βία και συνεχίστηκε κατά τη διάρκεια της αντι-γαλλικής επανάστασης έως ότου το Αλγερινό Λαϊκό Κόμμα (το οποίο τότε αναδιοργανώθηκε σε Αλγερινό Εθνικό Κίνημα, Mouvement National Algérien, MNA) διαλύθηκε. Τον Ιούλιο του 1954, ο Μπουντιάφ, ο οποίος ήταν ευθυγραμμισμένος με την Επαναστατική Επιτροπή για την Ενότητα και τη Δράση, επέζησε από μια απόπειρα δολοφονίας από τους πρώην συντρόφους του και τραυματίστηκε σε πεζοδρόμιο του Αλγερίου, αφήνοντας πίσω του άλλους νεκρούς.[7]

Πόλεμος της Αλγερινής Ανεξαρτησίας

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Επαναστατική Επιτροπή για την Ενότητα και τη Δράση επανεμφανίστηκε ως Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο (Front de libération nationale, FLN), το οποίο ξεκίνησε μια εθνική ένοπλη εξέγερση εναντίον της Γαλλίας την 1η Νοεμβρίου 1954. Ο Μπουντιάφ ήταν εκείνη τη στιγμή κύριος ηγέτης του κινήματος και εμφανίστηκε ως σημαντικό μέλος της εξόριστης ηγεσίας εργαζόμενος από το Κάιρο και τις γειτονικές χώρες της Αλγερίας. Το 1956, συνελήφθη μαζί με τον Αχμέντ Μπεν Μπελά και αρκετούς άλλους ηγέτες του Μετώπου σε μια αμφιλεγόμενη αεροπειρατεία από γαλλικές δυνάμεις, και φυλακίστηκε στη Γαλλία. Ενώ ήταν φυλακισμένος, εξελέγη συμβολικά υπουργός στην εξόριστη κυβέρνηση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου, την Προσωρινή Κυβέρνηση της Αλγερινής Δημοκρατίας, κατά τη δημιουργία της το 1958 και επανεκλέχθηκε το 1960 και το 1961. Επιπλέον, ορίστηκε ένας από τους Αντιπροέδρους της.[8] Αφέθηκε ελεύθερος μετά την ανεξαρτησία της Αλγερίας το 1962, μετά από έναν σκληρό οκταετή πόλεμο που κόστισε 350.000 έως 1,5 εκατομμύρια ζωές.[9]

Μετά την ανεξαρτησία: αντιπολίτευση και εξορία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Με την ανεξαρτησία, εσωτερικές συγκρούσεις έπληξαν το Εθνικό Απελευθερωτικό Μέτωπο, το οποίο χωρίστηκε σε αντίπαλες φατρίες καθώς αποσύρθηκαν οι γαλλικές δυνάμεις. Μια στρατιωτική-πολιτική συμμαχία μεταξύ του συνταγματάρχη Χουαρί Μπουμεντιέν του Εθνικού Απελευθερωτικού Στρατού (Armée de Libération Nationale, ALN) και του Αχμέντ Μπεν Μπελά, της εξόριστης ηγεσίας, διέλυσε τους αντιπάλους της και ίδρυσε ένα μονοκομματικό κράτος υπό την προεδρία του Μπεν Μπελά.[10]

Ο ολοένα και πιο περιθωριοποιημένος Μπουντιάφ διαμαρτυρήθηκε για αυτές τις εξελίξεις, και ίδρυσε ένα παράνομο αντιπολιτευτικό κόμμα, το Κόμμα της Σοσιαλιστικής Επανάστασης, το οποίο εξεγέρθηκε για σύντομο διάστημα ενάντια στη μονοκομματική κυβέρνηση του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου. Ο Μπουντιάφ αναγκάστηκε να εξοριστεί και εγκαταστάθηκε στο γειτονικό Μαρόκο. Μετά το πραξικόπημα του συνταγματάρχη Μπουμεντιέν το 1965, ο Μπουντιάφ παρέμεινε στην αντιπολίτευση, όπως έκανε και υπό τον διάδοχό του, συνταγματάρχη Τσαντλί Μπεντζεντίντ (1979-92). Η ομάδα του κόμματός του παρέμεινε διαδοχικά ενεργή στην αντιπολίτευσή της προς την κυβέρνηση, αλλά για όλους τους σκοπούς, ο Μπουντιάφ έπαψε να είναι δύναμη οποιουδήποτε αναστήματος στην πολιτική της Αλγερίας μετά το τέλος της εξορίας του.[11]

Επιστροφή ως αρχηγός του κράτους

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Φεβρουάριο του 1992, μετά από μια 27ετή εξορία στην Κενίτρα, 25 χλμ. βόρεια της πρωτεύουσας του Μαρόκου Ραμπάτ, ο στρατός τον κάλεσε να γίνει πρόεδρος του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου της Αλγερίας, ενός διακοσμητικού σώματος της στρατιωτικής χούντας, μετά την ακύρωση των εκλογικών αποτελεσμάτων. Αποδέχτηκε και ορκίστηκε άμεσα στη θέση. Δημοσίως, παρουσιάστηκε ως ηγέτης ο οποίος ήταν εξόριστος για πολύ καιρό ώστε να αλλοιωθεί από τη βία και τη διαφθορά της εσωτερικής μετα-επαναστατικής πολιτικής της Αλγερίας, αλλά το μειονέκτημα ήταν ότι ήταν ελάχιστα γνωστός στο μεγαλύτερο μέρος του αλγερινού κοινού. Ωστόσο, οι εκκλήσεις του για ολοκληρωμένη μεταρρύθμιση και τερματισμό της στρατιωτικής κυριαρχίας στην πολιτική ενστάλαξαν την ελπίδα, και γρήγορα απέκτησε δημοτικότητα, ακόμη και αν πολλοί τον συνέδεαν με τη στρατιωτική κλίκα που ουσιαστικά κυβερνούσε την Αλγερία στο όνομά του.[12]

Ακόμα και ως αρχηγός του κράτους, ο Μπουντιάφ εξαρτιόταν πλήρως από τις δυνάμεις που τον είχαν φέρει στην εξουσία, και οι εξουσίες του οριοθετούνταν από τον στρατό και τους θεσμούς ασφαλείας. Επιπλέον, η χώρα εξακολούθησε να παρασύρεται προς τον εμφύλιο πόλεμο, με την αυξανόμενη ισλαμική βία στις περιοχές γύρω από το Αλγέρι και τα βάναυσα στρατιωτικά μέτρα να κλιμακώνουν αμφότερα την κατάσταση. Η πολιτική σκηνή παρέμεινε χαοτική, η οικονομία διαλύθηκε και ο Μπουντιάφ φάνηκε ανίκανος να πραγματοποιήσει αποτελεσματικά τις μεταρρυθμίσεις που είχε υποσχεθεί.[13][14]

Δολοφονία και κληρονομιά

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στις 29 Ιουνίου 1992, η θητεία του Μπουντιάφ ως προέδρου του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου έφτασε στο τέλος της όταν δολοφονήθηκε από σωματοφύλακα του κατά τη διάρκεια τηλεοπτικής δημόσιας ομιλίας στα εγκαίνια ενός πολιτιστικού κέντρου στην Ανάμπα, κατά την πρώτη του επίσκεψη εκτός Αλγερίου ως αρχηγός του κράτους. Η δολοφονία προκάλεσε έντονο σοκ στην Αλγερία και παραμένει μια στιγμή εμβληματικής σημασίας στη σύγχρονη ιστορία της χώρας. Ο ίδιος ο Μπουντιάφ απέκτησε σημαντικό πολιτικό κύρος μετά τον θάνατό του, και πλέον αναφέρεται από πολλούς πολιτικούς σχολιαστές ως μάρτυρας της Αλγερίας, με πολλούς να υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να ήταν ο σωτήρας της χώρας.[15]

Ο δολοφόνος του, υπολοχαγός Λαμπρέκ Μπουμααραφί, λέγεται ότι ενήργησε ως μοναχικός σκοπευτής λόγω των ισλαμιστικών ιδεών του. Καταδικάστηκε σε θάνατο σε κλειστή δίκη το 1995, αλλά η ποινή δεν εκτελέστηκε. Η δολοφονία, αναπάντεχα, έχει αποτελέσει αντικείμενο σημαντικής διαμάχης και προσέλκυσε θεωρίες συνωμοσίας, με πολλούς να αναφέρουν ότι ο Μπουντιάφ δολοφονήθηκε στην πραγματικότητα από τον στρατιωτικό θεσμό που ήταν υπεύθυνος για το πραξικόπημα. Αυτές οι θεωρίες επικεντρώθηκαν στο γεγονός ότι ο Μπουντιάφ είχε ξεκινήσει πρόσφατα ένα κίνημα ενάντια στη διαφθορά του αλγερινού καθεστώτος[16] και απομάκρυνε αρκετούς σημαντικούς στρατιωτικούς αξιωματούχους από τις θέσεις τους.

Η σύζυγός του, Φατιχά επιμένει ότι ο θάνατός του δεν έχει διερευνηθεί σωστά.[17]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 27  Απριλίου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 11893197r. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Encyclopædia Britannica» (Αγγλικά) biography/Muhammad-Boudiaf. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 31  Δεκεμβρίου 2014.
  5. Ανακτήθηκε στις 20  Ιουνίου 2019.
  6. Burke, Edmund· Prochaska, David (2008). Genealogies of Orientalism: History, Theory, Politics. Lincoln: University of Nebraska Press. σελ. 277. ISBN 978-0-8032-1342-5. 
  7. Duchemin, Jacques C (2006). Histoire du F.L.N. Alger: Éditions Mimouni. ISBN 978-9961-68-104-6. 85851194. 
  8. Ottaway, Professor Marina· Ottaway, David (1970). Algeria: The Politics of a Socialist Revolution. Berkeley: University of California Press. σελ. 294. 
  9. Horne, Alistair (2006). A savage war of peace : Algeria, 1954-1962. New York: New York Review Books. σελ. 538. ISBN 1-59017-218-3. 
  10. Shillington, Kevin (2005). Encyclopedia of African History: A - G.. 1. London: Taylor & Francis. σελ. 104. ISBN 978-1-57958-245-6. 
  11. Ottaway, Professor Marina· Ottaway, David (1970). Algeria: The Politics of a Socialist Revolution. Berkeley: University of California Press. σελ. 93. 
  12. Lentz, Harris M. (2014). Heads of States and Governments Since 1945. London: Routledge. σελ. 28. ISBN 978-1-134-26490-2. 
  13. Mundy, Jacob (2015). Imaginative Geographies of Algerian Violence: Conflict Science, Conflict Management, Antipolitics. Stanford: Stanford University Press. σελ. 34. ISBN 978-0-8047-9583-8. 
  14. Arnold, Guy (2009). The A to Z of Civil Wars in Africa. Lanham: Scarecrow Press. σελ. 21. ISBN 978-0-8108-7048-2. 
  15. Stone, Martin (1997). The Agony of Algeria. London: Hurst. σελ. 109. ISBN 978-1-85065-177-2. 
  16. Fisk, Robert (2007). The great war for civilisation : the conquest of the Middle East (1η έκδοση). New York: Vintage Books. σελ. 665-669. ISBN 978-1-4000-7517-1. 
  17. Naylor, Phillip C. (2006). Historical Dictionary of Algeria. Lanham: Scarecrow Press. σελ. 134. ISBN 978-0-8108-6480-1. 
Πολιτικά αξιώματα


Προκάτοχος
Αμπντελμαλέκ Μπενχαμπιλές
υπηρεσιακός
Ως Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Επικεφαλής του Ανώτατου Κρατικού Συμβουλίου
1992
Διάδοχος
Αλί Καφί