Μορτ Σαλ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μορτ Σαλ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση11  Μαΐου 1927[1][2]
Μόντρεαλ
Θάνατος26  Οκτωβρίου 2021[3]
Mill Valley[3]
Συνθήκες θανάτουφυσικά αίτια
Χώρα πολιτογράφησηςΚαναδάς
Εκπαίδευση και γλώσσες
ΣπουδέςΠανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνιας
Belmont High School[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητακωμικός
δημοσιογράφος
ηθοποιός[5]
Επηρεάστηκε απόIrwin Corey
Περίοδος ακμής1953
Ιστότοπος
www.mortsahlfake.com
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μόρτον Λάιον Σαλ (Morton Lyon Sahl, 11 Μαΐου 1927-26 Οκτωβρίου 2021) ήταν Αμερικανός κωμικός και δημοσιογράφος, γνωστός από την κοινωνική του σάτιρα, που θεωρείται ο πρώτος σύγχρονος κωμικός από την εποχή του Γουίλ Ρότζερς. [6] [7] Ο Σαλ πρωτοστάτησε σε ένα στυλ κοινωνικής σάτιρας, το οποίο αστειεύεται με τα πολιτικά και τρέχοντα γεγονότα χρησιμοποιώντας αυτοσχέδιους μονόλογους και μόνο μια εφημερίδα ως στήριγμα.

Ο Σαλ πέρασε τα πρώτα του χρόνια στο Λος Άντζελες και μετακόμισε στην Περιοχή του Σαν Φρανσίσκο όπου πραγματοποίησε το επαγγελματικό ντεμπούτο του στο νυχτερινό κέντρο διασκέδασης "hungry i" το 1953. [8] Η δημοτικότητά του μεγάλωσε γρήγορα, και μετά από ένα χρόνο στο κλαμπ, ταξίδεψε στη χώρα και έδωσε παραστάσεις σε καθιερωμένα νυχτερινά κέντρα, θέατρα και πανεπιστημιακές σχολές. Το 1960 έγινε ο πρώτος κωμικός στον οποίο αναφέρθηκε στο εξώφυλλό του το περιοδικό Time . Εμφανίστηκε σε διάφορες τηλεοπτικές εκπομπές, έπαιξε αρκετούς ρόλους κινηματογράφου και είχε την δική του παράσταση με μοναδικό πρωταγωνιστή τον ίδιο στο Μπρόντγουεϊ.

Ο παρουσιαστής της τηλεόρασης Στιβ Άλεν υποστήριξε ότι ο Σαλ ήταν "ο μόνος πραγματικός πολιτικός φιλόσοφος που έχουμε στη σύγχρονη κωμωδία". Οι κοινωνικές του σατιρικές εμφανίσεις έφεραν αλλαγές στη ζωντανή ψυχαγωγία, καθώς ένας stand-up κωμικός που μιλούσε για τον πραγματικό κόσμο της πολιτικής εκείνης της εποχής θεωρήθηκε «επαναστατικός». Αποτέλεσε έμπνευση για πολλούς μεταγενέστερους κωμικούς συμπεριλαμβανομένων των Λένι Μπρους, Τζόναθαν Γουίντερς, Τζορτζ Κάρλιν και Γούντι Άλεν . Ο Άλεν αποδίδει στον Σαλ ένα νέο ύφος του χιούμορ με το "άνοιγμα των θεαμάτων για ανθρώπους σαν κι εμένα". [9] : 545

Πολυάριθμοι πολιτικοί έγιναν οι οπαδοί του, με τον Τζον Φιτζέραλντ Κέννεντυ να του ζητάει να γράψει τα αστεία του για τις ομιλίες κατά την προεκλογική του εκστρατεία. Μετά τη δολοφονία του Κένεντι το 1963, όμως, ο Σαλ είχε εμμονή με τις ανακρίβειες και τα συμπεράσματα της Επιτροπής Γουώρεν Report και μίλησε για αυτό συχνά κατά τη διάρκεια των εκπομπών του. Αυτό αποξένωσε μεγάλο μέρος του ακροατηρίου του και οδήγησε σε μείωση της δημοτικότητάς του για το υπόλοιπο της δεκαετίας του 1960. Μέχρι τη δεκαετία του 1970, ωστόσο, οι εμφανίσεις και η δημοτικότητά του επέτρεψαν μερικώς, κάτι που συνεχίστηκε μέχρι σήμερα. [10] Μια βιογραφία του Σαλ, με τίτλο Last Man Standing, και συγγραφέας τον Τζέιμς Κέρτις, κυκλοφόρησε το 2017. [11]

Ο Σαλ είναι γνωστός επίσης ως παρουσιαστής της πρώτης απονομής των Γκράμι, που έλαβε χώρα στις 4 Μαΐου 1959.

Δισκογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • At Sunset, Fantasy Records (ηχογραφήθηκε το 1955, κυκλοφόρησε το 1958)
  • The Future Lies Ahead, Verve Records (1958)
  • Mort Sahl: 1960 or Look Forward in Anger, Verve Records MG V-15004 (1959)
  • At the hungry i, Verve Records (1960)
  • The Next President, Verve Records (1960)
  • A Way of Life, Verve Records (1960)
  • The New Frontier, Reprise Records (1961)
  • On Relationships, Reprise Records (1961)
  • Great Moments of Comedy with Mort Sahl Verve Records (1965)
  • Anyway ... Onward, Mercury Records (1967)
  • "Sing a Song of Watergate ... Apocryphal of Lie!", GNP Crescendo Records (1973)
  • Mort Sahl's America, Dove Audio (1996)

Επιλεγμένη φιλμογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Στην Αγάπη και τον Πόλεμο (1958) στο ρόλο του Ντάνι Κρίγκερ
  • Ιδιωτικός Ντετέκτιβ Ρίτσαρντ Ντάιαμοντ (CBS-TV 1959) ως ο ίδιος
  • Όλοι οι Νεαροί (1960) ως Δεκανέας Κρέιν
  • Johnny Cool (1963) στο ρόλο του Μπεν Μόροου
  • Ο γιατρός, πρέπει να βαρεθείτε! (1967) ως Νταν Ράσκιν
  • Μην κάνετε τα κύματα (1967) ως Σαμ Λινγκόνμπερι
  • hungry i reunion (1981), στο ρόλο του ίδιου, ντοκιμαντέρ
  • Μέσα στο Τρίτο Ράιχ (1982) (TV) ως Βέρνερ Φινκ
  • Τίποτα δεν διαρκεί για πάντα (1984) ως θείος Μορτ
  • Jonathan Winters : Στο Ledge (1987) ως ο ίδιος, ειδικό τηλεοπτικό πρόγραμμα
  • Mort Sahl: Η πιστή αντιπολίτευση (1989), ως ντοκιμαντέρ
  • Ο κόσμος του εβραϊκού χιούμορ (1990) ως ο ίδιος, ντοκιμαντέρ
  • Ψάχνοντας τον Λένι (2011) στον ρόλο του εαυτού του, ντοκιμαντέρ
  • Όταν η κωμωδία έφτασε στο σχολείο (2013) ως ο ίδιος, ντοκιμαντέρ
  • Max Rose (2016) ως Jack

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 (Αγγλικά) SNAC. w6dp8z8n. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 (Αγγλικά) Internet Broadway Database. 58937. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  3. 3,0 3,1 «Mort Sahl, Whose Biting Commentary Redefined Stand-Up, Dies at 94». (Αγγλικά) 26  Οκτωβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 26  Οκτωβρίου 2021.
  4. Ανακτήθηκε στις 4  Μαρτίου 2021.
  5. (Γερμανικά) Deutsche Synchronkartei. 120080. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2022.
  6. ''Mort Sahl: The Loyal Opposition, Whyaduck Productions, 2 Μαρτίου 2012.
  7. Time magazine, 15 Αυγούστου 1960, σελ. 44-48
  8. Hyman, Jackie (12 Ιουλίου 1983). «Comedian still shooting political barbs». Daily News (Associated Press Writer) (Los Angeles). https://news.google.com/newspapers?nid=1696&dat=19830712&id=tu8aAAAAIBAJ&sjid=PkcEAAAAIBAJ&pg=4942,2026341. Ανακτήθηκε στις 6 Απριλίου 2019. 
  9. Nachman, Gerald. Seriously Funny: The Rebel Comedians of the 1950s and 1960s. New York: Pantheon Books. σελ. 659. ISBN 9780375410307. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19 Σεπτεμβρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2 Φεβρουαρίου 2020. 
  10. "Mort Sahl invented stand-up comedy — so what’s he doing at a community theatre in Northern California?", National Post, 25 Μαΐου 2015
  11. "Comedian Mort Sahl and biographer James Curtis talk about ‘Last Man Standing,’ the story of Sahl’s fearless, funny life", Orange County Register, 2 Ιουνίου 2017

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Curtis, James; Last Man Standing: Mort Sahl and the Birth of Modern Comedy, Univ. Press of Mississippi (2017) (ISBN 1496809289)
  • Sahl, Mort (1976). HeartlandΑπαιτείται δωρεάν εγγραφή. San Diego, CA: Harcourt Brace Jovanovich. ISBN 978-0151398201. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Πολυμέσα σχετικά με το θέμα Mort Sahl στο Wikimedia Commons