Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μονή Ζωοδόχου Πηγής Καλαυρείας

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια

Συντεταγμένες: 37°30′24″N 23°29′10″E / 37.50667°N 23.48611°E / 37.50667; 23.48611

Μονή Ζωοδόχου Πηγής Καλαυρείας Πόρου
Ιερά Μονή Ζωοδόχου Πηγής
Χάρτης
Είδοςμοναστήρι
Γεωγραφικές συντεταγμένες37°30′24″N 23°29′10″E
ΘρήσκευμαΑνατολικός Ορθόδοξος Χριστιανισμός
Διοικητική υπαγωγήΔήμος Πόρου
ΧώραΕλλάδα[1]

Η Μονή Ζωοδόχου Πηγής Καλαυρείας[2] είναι μοναστήρι που βρίσκεται στον Πόρο,[3] στο νότιο τμήμα του νησιού και σε απόσταση περίπου 4 χλμ. Α.-ΒΑ. από το λιμάνι του. Ιδρύθηκε το έτος 1720 από τον Μητροπολίτη Αθηνών Ιάκωβο Β΄, ο οποίος επισκέφθηκε το προϋπάρχον μοναστήρι των Ταξιαρχών (πιθανόν του 14ου αι.). Το μοναστήρι είναι κτισμένο σε μια καταπράσινη τοποθεσία στην πλαγιά λόφου και σε υψόμετρο 67 μέτρα.[4]

Ιστορικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης είχε σημαντική δράση παρέχοντας πνευματική και οικονομική υποστήριξη στους αγωνιστές της ελευθερίας αλλά και καταφύγιο στους μοναχούς της Ι.Μ. Διονύσου του Άγιου Όρους για να διασώσουν μοναδικά εκκλησιαστικά αντικείμενα, μεταξύ των οποίων και μέρος των λειψάνων του Αγίου Ιωάννη του Προδρόμου. Το 1828, ο πρώτος ηγεμόνας της ανεξάρτητης Ελλάδας, Ιωάννης Καποδίστριας, ίδρυσε ορφανοτροφείο εντός των τειχών της μονής, όπου φιλοξενήθηκαν 180 ορφανά των οποίων οι γονείς πέθαναν στον αγώνα για την ελληνική ανεξαρτησία. Το 1830 λειτούργησε στο μοναστήρι η πρώτη θεολογική σχολή.[2]

Το καθολικό της μονής είναι βυζαντινού ρυθμού και πρόκειται για βασιλική με τρούλο και πυργοειδές καμπαναριό. Στον νότιο τοίχο υπάρχει ηλιακό ρολόι (έργο του ηγούμενου της μονής Γαλακτίωνα Γαλάτη) και στην είσοδο του ναού βρίσκονται οι τάφοι των θρυλικών ναυάρχων της Ελληνικής Επανάστασης Νικολή Αποστόλη και Μανώλη Τομπάζη. Σημαντικότερα κειμήλια της μονής είναι η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής (1650). εικόνα που απεικονίζει την Παναγία και τον Ιησού από τον διάσημο Ιταλό καλλιτέχνη Raphael Tsekoli (1849), οι εικόνες της Παναγίας της Αμολίντου (1590) και του Χριστού Παντοκράτορα (1780) αλλά και το ξυλόγλυπτο τέμπλο ύψους περίπου 5 μέτρων.[3][5]

Διοικητικά στοιχεία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ως οικισμός αναφέρεται επίσημα, μετά την Επανάσταση του 1821, το 1834 να προσαρτάται στον τότε δήμο Καλαυρείας.[6] Σύμφωνα με το σχέδιο Καλλικράτης ανήκει στον Δήμο Πόρου ενώ σύμφωνα με την απογραφή 2021 απογράφησαν 5 μοναχοί.[7] ενώ με αυτήν του 2011 είχε 28[8].

  1. (Ελληνικά) Βάση δεδομένων της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής.
  2. 2,0 2,1 «ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΖΩΟΔΟΧΟΥ ΠΗΓΗΣ ΠΟΡΟΥ». Μοναστήρια της Ελλάδος. 26 Μαρτίου 2022. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2024. 
  3. 3,0 3,1 «Μονή Ζωοδόχου Πηγής Καλαυρίας: Ένα από τα πιο σημαντικά αξιοθέατα του Πόρου». Dogma. 23 Νοεμβρίου 2021. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2024. 
  4. «Μονή Ζωοδόχου Πηγής Καλαυρείας ΝΗΣΩΝ, Δήμος ΠΟΡΟΥ | buk.gr». buk.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2024. 
  5. «Πόρος, Πόρος Μοναστήρι, Πόρος Ιερά Μονή Ζωοδοχού Πηγής». www.poros.com.gr. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωβρίου 2024. 
  6. «Μονή Ζωοδόχου Πηγής Αττικής». Διοικητικές μεταβολές των ΟΤΑ. Ελληνική Εταιρία Τοπικής Ανάπτυξης και Αυτοδιοίκησης. Ανακτήθηκε στις 5 Οκτωμβρίουυ 2024.  Ελέγξτε τις τιμές ημερομηνίας στο: |accessdate= (βοήθεια)
  7. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού απογραφής 2021». σελ. 21954 (σελ. 372 του pdf). 
  8. «ΦΕΚ αποτελεσμάτων ΜΟΝΙΜΟΥ πληθυσμού», σελ. 10812 (σελ. 338 του pdf)