Μονή Βροντά
 |
Το λήμμα δεν περιέχει πηγές ή αυτές που περιέχει δεν επαρκούν. |
Συντεταγμένες: 37°46′23″N 26°51′18″E / 37.77306°N 26.85500°E
| Μονή Βροντά | |
|---|---|
 Άποψη του εσωτερικού προαυλίου χώρου του μοναστηριού, το 2011. | |
| Είδος | μοναστήρι |
| Γεωγραφικές Συντεταγμένες | 37°46′23″N 26°51′18″E |
| Θρήσκευμα | Ελληνική Ορθόδοξη Εκκλησία |
| Θρησκευτική υπαγωγή | Ιερά Μητρόπολις Σάμου, Ικαρίας και Κορσεών |
| Διοικητική υπαγωγή | Δήμος Σάμου, Νομός Σάμου και Νησιά Αιγαίου Πελάγους |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Έναρξη κατασκευής | 16ος αιώνας |
| δεδομένα (π) | |
Η Παναγία η Βροντιανή ή απλώς Μονή Βροντά είναι παλαιό μοναστήρι της Σάμου, κοντά στο χωριό των Βουρλιωτών της δημοτικής ενότητας Βαθέος. Εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου.
Ιστορικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Χτίστηκε το 1566 από τους αδελφούς μοναχούς Ιάκωβο και Μακάριο κοντά σε παλαιότερα ερείπια ναού της Παναγίας και είναι αφιερωμένο στο γενέθλιο της Θεοτόκου. Η μονή Βροντά αναφέρεται από τον Ιωσήφ Γεωργειρήνη στην περιγραφή[1] που έγραψε για τη Σάμο, την Ικαρία και το Άγιο Όρος. Ο Ζοζέφ Πιτόν ντε Τουρνεφόρ αναφέρει ότι στις 19-21 Φεβρουαρίου του 1702, φιλοξενήθηκε στη μονή Βροντά για τρεις μέρες, εξ αιτίας της διαρκούς κακοκαιρίας. Εκτενή περιγραφή της μονής δίνει ο Επαμεινώνδας Σταματιάδης στα Σαμιακά[2], όπου και παραθέτει τα κείμενα πατριαρχικών εγγράφων ίδρυσης και επέκτασης της περιουσίας της μονής. Το παλαιότερο εξ αυτών χρονολογείται το 1566.
Οι καλόγεροι της μονής δεν ήταν αμέτοχοι των πολιτικών αντιπαραθέσεων. Το 1821 ο ηγούμενος της μονής Νείλος δολοφονήθηκε στον Κέδρο ενώ επέστρεφε από το Βαθύ. Για το έγκλημα προβλήθηκαν πολιτικοί λόγοι, ότι ο Νείλος υπεστήριζε την φατρία των Καλικαντζάρων, δηλαδή των φιλότουρκων προεστών. Τον Απρίλιο του 1835 οι καλόγεροι κατηγορήθηκαν[3] από κατοίκους του χωριού των Βουρλιωτών προς το καθεστώς της ηγεμονίας ότι δημιουργούσαν πολιτική αναταραχή. Το Σεπτέμβρη του 1850 μια οκταμελής ομάδα κακοποιών μπήκε στο μοναστήρι και στη συνέχεια απήγαγε και εφόνευσε τον ηγούμενο Δανιήλ. Οι κακοποιοί δικιολόγησαν την πράξη τους λέγοντας ότι ο Δανιήλ υπεστήριζε τον τυραννικό ηγεμόνα Στέφανο Βογορίδη (Stefan Bogoridi).
Στην εποχή του Επαμεινώνδα Σταματιάδη, δηλαδή περί το 1890, εγκαταβιούσαν στη μονή έντεκα μοναχοί. Η κτηματική της περιουσία ανερχόταν σε 104 κτήματα συνολικής έκτασης 876 στρεμμάτων. Εξ αυτών, 752 στρέμματα ήταν αμπέλια. Μετόχια της μονής ήταν ο ναός του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στους Βουρλιώτες, η εκκλησία της Κοίμησης της Θεοτόκου στο Κοκκάρι, το μετόχι της Ζωοδόχου Πηγής στο Βαθύ προς τον Κότσικα), το εκκλησάκι του Αγίου Κωνσταντίνου στον Άνω Άγιο Κωνσταντίνο και η Αγία Τριάδα στη Βλαμαρή.
Καταστράφηκε σε μεγάλη έκταση από φωτιά το καλοκαίρι του 1999. Έχει ανακαινισθεί πρόσφατα.
Γνωστοί διατελέσαντες ηγούμενοι[4] της μονής Βροντά είναι οι εξής:
1. Ιάκωβος, κτήτωρ, 1556
2. Μακάριος, κτήτωρ, 1556
3. Μελέτιος, 1678
4. Σεραφείμ, 1732
5. Ιωακείμ, 1748
6. Δανιήλ, 1772
7. Ιάκωβος, 1773
8. Ιωσήφ, προ του 1775
9. Δαμασκηνός, προ του 1778
10. Μελέτιος, 1789
11. Ιάκωβος Λάσκαρης, 1793
12. Ιάκωβος Κατερίνης, προ του 1798
13. Μακάριος, προ του 1802
14. Ιωακείμ, προ του 1806
15. Ιωσήφ, 1813-1819
16. Νείλος, 1811
17. Καλλίνικος, 1816
18. Νικηφόρος Κυριακού, 1822
19. Νικόδημος Κονταξής, 1822
20. Γαβριήλ, 1823
21. Ιερόθεος, προ του 1823
22. Ιερεμίας Κωτζιμπάκης, προ του 1825
23. Δανιήλ, 1827
24. Ιερώνυμος, προ του 1836
25. Γεράσιμος, 1820
26. Ιάκωβος Στεργίου, 1851
27. Δανιήλ Διακογιάννης, 1866-1892
28. Γαβριήλ Τροβάς, 1892-1895
29. Κύριλλος Αυτιάς, 1896-1899
30. Δανιήλ Καμινάρης, 1900
31. Μελέτιος Αξωτιάδης, 1907
32. Μπελιμπάς
33. Διονύσιος Ζουμπούλης, 1935;-1956
34. Εμμανουήλ Βαλούκας, 1956-1957
35. Γεώργιος Διολέτης, 1957-1958
36. Θεόφιλος Χαρίτσος, 1958
37. Θεοφάνης, ως σήμερα.
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ Georgirenes, Joseph (1677). A description of the present state of Samos, Nicaria, Patmos, and Mount Athos. London: W.G., σελ. 22. http://books.google.gr/books?id=y1eKHscpLHsC.
- ↑ Σταματιάδης, Επαμεινώνδας (1886). Σαμιακά. Σάμος: Ηγεμονικό Τυπογραφείο, σελ. 279, τόμος Δ'. http://myria.math.aegean.gr/labs/dt/books/SamianLibrary/Samiaka-volD-original.pdf.
- ↑ Λάνδρος, Χρήστος (2001). Η μετεπαναστατική Σάμος σε υποτέλεια, το πρώτο πρωτόκολλο αλληλογραφίας της Ηγεμονίας, 1834-1835. Αθήνα: Πνευματικό Ίδρυμα Σάμου "Νικόλαος Δημητρίου".
- ↑ Ιωάννης, μητροπολίτης Σιδηροκάστρου (1996). Η Εκκλησία της Σάμου. Σιδηρόκαστρο, σελ. 142-143.
