Μιχαήλο Μάρκοβιτς

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μιχαήλο Μάρκοβιτς
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Mihailo Marković (Serbian (Latin script)) και Михаило Марковић (Serbian (Cyrillic script))
Γέννηση24  Φεβρουαρίου 1923[1][2][3]
Βελιγράδι
Θάνατος7  Φεβρουαρίου 2010[4][1][2]
Βελιγράδι
Χώρα πολιτογράφησηςΣερβία
Θρησκείααθεϊσμός
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣερβικά[5][6]
Εκπαίδευσηδιδάκτωρ φιλοσοφίας (από 1955)
ΣπουδέςΠανεπιστημιακό Κολλέγιο Λονδίνου
Σχολή Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Βελιγραδίου
Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταφιλόσοφος
διδάσκων πανεπιστημίου
συγγραφέας[7]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Βελιγραδίου (από 1963)
Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν
Περίοδος ακμής1952
Πολιτική τοποθέτηση
Πολιτικό κόμμα/ΚίνημαΈνωση Κομουνιστών της Γιουγκοσλαβίας και Σοσιαλιστικό Κόμμα της Σερβίας
Οικογένεια
ΤέκναVladimir Jevtović
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μιχαήλο Μάρκοβιτς (σέρβ.: Михаило Марковић) (24 Φεβρουαρίου 1924 - 7 Φεβρουαρίου 2010 ) ήταν Σέρβος φιλόσοφος, συγγραφέας, αντιφρονών και θεωρητικός της σοσιαλιστικής Αυτοδιαχείρισης.

Βιογραφικό[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Γεννήθηκε στο Βελιγράδι. Το 1940 έγινε μέλος της Κομμουνιστικής Νεολαίας της Γιουγκοσλαβίας. Στο Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο συμμετείχε στην Γιουγκοσλαβική Αντίσταση στο φασισμό ως μέλος των Παρτιζάνων. Το 1944 έγινε μέλος του Κομμουνιστικού Κόμματος της Γιουγκοσλαβίας.

Πήρε διδακτορικό στη Φιλοσοφία το 1955 από το Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου, ενώ αργότερα πήρε και διδακτορικό από το Πανεπιστήμιο του Λονδίνου. Δίδαξε στα Πανεπιστήμια του Βελιγραδίου, του Μίσιγκαν και της Φιλαδέλφειας.

Στη δεκαετία του '60 ο Μάρκοβιτς μαζί με τους Γκάιο Πέτροβιτς, Πρέντραγκ Βρανίτσκι, Λιούμπομιρ Τάντιτς και άλλους ίδρυσαν την Ανθρωπιστική Μαρξιστική φιλοσοφική Σχολή Πράξις καθώς και ένα ομώνυμο περιοδικό. Η Σχολή Πράξις εξέφραζε ιδέες του Δημοκρατικού Σοσιαλισμού, της συμμετοχικής δημοκρατίας και ενός μοντέλου αυτοδιαχείρισης ριζικά διαφορετικού από αυτό που ίσχυε τότε στη Γιουγκοσλαβία. Ήρθαν σε σφοδρή σύγκρουση με την πολιτική κληρονομιά του σταλινισμού αλλά και με το καθεστώς του Γιόσιπ Μπροζ Τίτο. Ο Μάρκοβιτς το 1975 απώλεσε τη θέση Καθηγητή που είχε στο Πανεπιστήμιο του Βελιγραδίου εξαιτίας των απόψεών του. Ωστόσο διατήρησε τη θέση του στη Σερβική Ακαδημία Επιστημών μέλος της οποίας παρέμεινε μέχρι το θάνατό του.

Το 1986, ως μέλος της Σερβικής Ακαδημίας Επιστημών, και ύστερα από πρωτοβουλία του ακαδημαϊκού λογοτέχνη και αντιφρονούντα Ντόμπριτσα Τσόσιτς, συνέγραψε μαζί με άλλους Σέρβους διανοούμενους το Μνημόνιο της Σερβικής Ακαδημίας πάνω στα κοινωνικά προβλήματα της Γιουγκοσλαβίας. Το κείμενο θεωρήθηκε έναυσμα μιας σύγχρονης σερβικής πατριωτικής πολιτικής αλλά και κατηγορήθηκε ως μια προκλητική επανεμφάνιση του σερβικού εθνικισμού.[8][9]

Κατά τις αρχές της δεκαετίας του '90, ο Μάρκοβιτς έγινε μέλος του Σοσιαλιστικού Κόμματος της Σερβίας υπό τον Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς. Αρχικά διετέλεσε αντιπρόεδρος του κόμματος και στενός συνεργάτης του Μιλόσεβιτς. Εντούτοις, σταδιακά άρχισε να διαφωνεί με τις πολιτικές του Μιλόσεβιτς, συγκροτώντας εσωκομματική αντιπολίτευση σε αυτόν. Εν τέλει διαγράφηκε από το κόμμα το 1995. Την ίδια χρονιά υποστήριξε πως υπήρξε μάρτυρας της Συμφωνίας μεταξύ Ρίτσαρντ Χόλμπρουκ και Ράντοβαν Κάρατζιτς.[10]

Παρά τις διαφωνίες με τον Μιλόσεβιτς ο Μάρκοβιτς παρέμεινε υπέρμαχος της σερβικής πατριωτικής πολιτικής, σφοδρός πολέμιος των δυτικών δυνάμεων και του ΝΑΤΟ ενώ, επιπλέον, συνέχιζε να είναι οπαδός της Σοσιαλιστικής Αυτοδιαχείρισης αλλά και της προοπτικής μιας Βαλκανικής Συνομοσπονδίας.[11]

Βιβλία του στα ελληνικά[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Καθηγητής Μάρκοβιτς το 2007
  • Αυτοδιαχείριση
  • Διαλεκτική (Συλλογικό έργο)
  • Περιβάλλον και ποιότητα της ζωής (Συλλογικό έργο)
  • Γιουγκοσλάβικη Αυτοδιαχείριση (Συλλογικό έργο)

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 5  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb120306430. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  3. 3,0 3,1 (Αγγλικά) SNAC. w67h4g5q. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  4. www.bielertagblatt.ch/News/Kultur/166692. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6  Ιουλίου 2011.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb120306430. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  6. CONOR.SI. 26831715.
  7. Ανακτήθηκε στις 17  Ιουνίου 2019.
  8. Οι προφητείες της Σερβικής Ακαδημίας
  9. «Memorandum 1986». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29 Μαρτίου 2010. Ανακτήθηκε στις 2 Ιουνίου 2011. 
  10. Μιχαήλο Μάρκοβιτς: Είδα τη γραπτή συμφωνία Χόλμπρουκ-Κάρατζιτς
  11. Ένας βαλκάνιος φιλόσοφος της απελευθέρωσης

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]