Μινέρβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μινέρβα
Πληροφορίες ασχολίας
Οικογένεια
ΓονείςΓιούπιτερ και Μήτις
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Στην Ρωμαϊκή μυθολογία η Μινέρβα (Minerva) ήταν θεά της Σοφίας, της δικαιοσύνης, των νόμων, της νίκης, προστάτης των τεχνών, του εμπορίου και της στρατηγικής. Η Μινέρβα σε αντίθεση με τον Μαρς απεχθανόταν την βία, προτιμούσε την επίλυση των διαφορών μόνο με διπλωματία, μόνο στην Αρχαία Ρώμη λατρευόταν ως θεά του πολέμου.[1] Τον 2ο αιώνα π.Χ. η Ρωμαϊκή δημοκρατία εξίσωσε την Μινέρβα με την Ελληνίδα θεά Αθηνά.[2] Η Μινέρβα ήταν μία από τις τρεις θεότητες της Καπιτωλινής Τριάδας μαζί με τον Γιούπιτερ και τον Γιούνο. Προστάτευε την μουσική, την Ποίηση, την Ιατρική, την σοφία, το εμπόριο, την υφαντουργική και την Τεχνική.[3] Το ιερό της σύμβολο με το οποίο απεικονιζόταν ήταν η κουκουβάγια που συμβόλιζε την σοφία, είχε επίσης ιερά σύμβολα το φίδι και την ελιά.[4] Η Μινέρβα εμφανίζεται ψηλή, γεροδεμένη και οπλισμένη με ξίφος και πανοπλία. Ο Μάρκος Τερέντιος Βάρρων την χαρακτηρίζει σαν το ιδανικό σύμβολο της Συμπαντικής ενότητας.[5][6] Το όνομα "Μινέρβα" είναι προ-Ιταλικής προέλευσης και μεταφράζεται ως "εξυπνάδα" ή "ευφυία", μπορεί να προέρχεται από την ινδοευρωπαϊκή ρίζα men-.[7] Ωστόσο, στην Ετρουσκική μυθολογία, που δεν έχει ινδοευρωπαϊκές ρίζες, υπάρχει επίσης η θεότητα Μένρβα, οπότε η ονομασία μπορεί να έχει εντελώς διαφορετική προέλευση.

Η γέννηση της Μινέρβας[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σε απόλυτη ταύτιση με την Ελληνίδα θεά Αθηνά η Μινέρβα γεννήθηκε από την Μήτιδα που την είχε καταπιεί ο Γιούπιτερ, μεγάλωσε μέσα στην κοιλιά του και κατόπιν βγήκε πάνοπλη από το κεφάλι του.[8] Ο Γιούπιτερ βρέθηκε σε ερωτική επαφή με την Τιτανίδα Μήτιδα, κατόπιν η ίδια μεταμορφώθηκε και κατόρθωσε να του ξεφύγει. Ο Γιούπιτερ είχε λάβει προφητεία ότι θα ανατραπεί από τον γιο του με τον ίδιο τρόπο που είχε ανατρέψει τον πατέρα του Σατούρνους ο οποίος αντιστοιχούσε με τον Κρόνο στην Αρχαία ελληνική μυθολογία. Με τον φόβο ότι το παιδί που θα γεννηθεί θα είναι αγόρι ο Γιούπιτερ κατάπιε την Μήτιδα αφού πρώτα με τέχνασμα την μεταμόρφωσε σε μύγα. Η Μήτις γέννησε την Μινέρβα, την μεγάλωσε και την εξόπλισε ενώ βρισκόταν μέσα στην κοιλιά του Γιούπιτερ, σύμφωνα με μερικές πηγές η Μήτιδα βρισκόταν στο κεφάλι του Γιούπιτερ, μέσα στο μυαλό του. Το συνεχές σφυροκόπημα της Μινέρβας στο μυαλό του Γιούπιτερ του δημιούργησε αφόρητους πόνους. Ο Βουλκάνους αποφάσισε να τον ανακουφίσει, άνοιξε μια σχισμή στο κεφάλι του Γιούπιτερ από την οποία βγήκε πάνοπλη η Μινέρβα.

Λατρεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Φρέσκο της Μινέρβας από το Ερκολάνο (1ος αιώνας μ.Χ.)

Οι Ρωμαίοι τίμησαν την Μινέρβα σε μεγαλοπρεπή εορτή που διαρκούσε από την 19η μέχρι την 23η Μαρτίου. Η εορτή ήταν μεγαλοπρεπέστατη με έντονη συμμετοχή των τεχνιτών και των καλλιτεχνών στους οποίους ήταν η προστάτιδα θεά.[9] Ο Οβίδιος έγραψε ότι η πρώτη μέρα της εορτής συμβόλιζε την γέννηση της Μινέρβας και ήταν αναίμακτη. Οι επόμενες μέρες της εορτής ήταν γεμάτες από αγώνες με ξίφη για να τιμήσουν τον πολεμικό χαρακτήρα της Μινέρβας στην πόλη της Ρώμης.[10] Ο Σουητώνιος έγραψε ότι ο Δομιτιανός ενίσχυσε τις εορτές με θεατρικά έργα και παιχνίδια με ζώα.[11] Το 207 π.Χ. συστήθηκε μια επιτροπή ποιητών και ηθοποιών, ανάμεσα τους και ο Λίβιος Ανδρόνικος, ο στόχος ήταν να δημιουργήσουν μια σειρά από επιγραφές και προσφορές στον ναό της Μινέρβας στον Αβεντίνο.

Το ιερό της Μινέρβας στον Αβεντίνο λόφο στάθηκε στην Ρωμαϊκή δημοκρατία το κορυφαίο καλλιτεχνικό κέντρο. Ως θεά της ιατρικής επιστήμης την λάτρευαν στην Απουλία, έκαναν στον ναό της μεγαλοπρεπείς προσφορές όπως και τα όπλα τα οποία ακούγεται ότι ανήκαν στον Διομήδη.[12][13] Στην επέτειο των γενεθλίων του Νέρωνα (13 Οκτωβρίου 58 π.Χ.) μαζί με πολλές άλλες μεγαλοπρεπείς τελετές θυσιάστηκε μια αγελάδα προς τιμή της Μινέρβας. Στις τελετές της έναρξης της νέας χρονιάς (3 Ιανουαρίου 81 μ.Χ.) θυσιάστηκαν δύο αγελάδες προς τιμή της Μινέρβας για να διατηρήσει την ειρήνη που έκλεισαν ο Τίτος, ο Δομιτιανός, η Λιβία και τα παιδιά τους. Σε μετέπειτα Πρωτοχρονιάτικη επέτειο (3 Ιανουαρίου 87 μ.Χ.) καταγράφεται επίσης μιά θυσία αγελάδας προς τιμή της Μινέρβας.[14] Ο Οβίδιος την αποκαλεί "θεά των χιλίων έργων" χάρη στις πολλές ειδικότητες που της αποδίδονται.[15] Η λατρεία της Μινέρβας εξαπλώθηκε σε ολόκληρη την Ιταλία αλλά τελικά ταυτίστηκε με την Ελληνίδα θεά Αθηνά, σε αντίθεση με τον Άρη ταυτίστηκε με την ειρήνη, το ξίφος της ήταν πεσμένο για να τιμήσει τους νεκρούς. Υπάρχουν πολλά στοιχεία που δείχνουν ότι η λατρεία της γινόταν πέρα από τις δημόσιες τελετές και σε προσωπικό επίπεδο.[16]

Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. Bulfinch, Thomas. (2010). The Age of Fable, or Stories of Gods and Heroes. Neeland Media LLC
  2. Larousse Desk Reference Encyclopedia, Book People, Haydock, 1995, σ. 215
  3. Candau, Francisco J. Cevallos (1994). Coded Encounters: Writing, Gender, and Ethnicity in Colonial Latin America. University of Massachusetts Press. σ. 215
  4. Philosophy of Right (1820), "Preface"
  5. Fara, Patricia (2010-03-01). "Minerva/Athene". Endeavour. 34 (1): 4–5
  6. Augustine, of Hippo, Saint, 354–430. (2008) [1950]. The city of God. Catholic University of America Press
  7. de Vaan 2008, σσ. 380–381
  8. Encarta World English Dictionary 1998–2004 Microsoft Corporation
  9. Lurker, Manfred (2004-08-02). The Routledge Dictionary of Gods and Goddesses, Devils and Demons
  10. https://www.theoi.com/Text/OvidFasti3.html
  11. https://lexundria.com/suet_dom/4/r
  12. Aristotle Mirab. Narrat. 117
  13. Schmitz, Leonhard (1867). "Achaea (2)". In Smith, William (ed.). Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology. Τομ. 1. Boston, σ. 8
  14. Gradel, Ittai (2002). Emperor worship and Roman religion. New York: Clarendon Press
  15. https://www.theoi.com/Text/OvidFasti3.html
  16. MacRae, Duncan (2016). Legible religion : books, gods, and rituals in Roman culture. Harvard University Press

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Bulfinch, Thomas. (2010). The Age of Fable, or Stories of Gods and Heroes. Neeland Media LLC
  • Candau, Francisco J. Cevallos (1994). Coded Encounters: Writing, Gender, and Ethnicity in Colonial Latin America
  • de Vaan, Michiel (2008). Etymological Dictionary of Latin and the other Italic Languages.