Μιλτσένοι
Οι Μιλ(τ)σένοι ή Μιλζένοι (τσέχικα: Milčané, γερμανικά: Milzener, πολωνικά: Milczanie)[2]ήταν δυτικοσλαβική φυλή, η οποία εγκαταστάθηκε στη σημερινή περιοχή της Άνω Λουσατίας. Σταδιακά κατακτήθηκαν από Γερμανούς κατά τον 10ο αιώνα. Ήταν μέρος των σορβικών φυλών[1] [3]. Σύγχρονοι απόγονοι των Μιλτσένων είναι οι Σόρβοι ομιλητές της άνω σορβικής γλώσσας του Ελεύθερου Κράτους της Σαξονίας στη Γερμανία. [1] [4]
Ετυμολογία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Πάβελ Γιόζεφ Σαφάρικ υποστήριξε την ετυμολογία του ονόματός τους από το λιθουανικό milżinas (γίγαντας, κολοσσός)[1]. Ο Μικολάι Ρουντνίτσκι θεώρησε ότι προέρχεται από τα κύρια ονόματα Μίλομπουντ και Μίλοσλαβ[1]. Ο Στάνισουαφ Ουρμπάντσικ ανακατασκεύασε το εθνώνυμο ως Mělъčane, που σημαίνει κάτοικοι ενός υποτιθέμενου ποταμού ονόματι *Mělъcъ ή *Mělъča, με παρόμοια επιχειρηματολογία από τον E. Άιχλερ και τον Χ. Βάλτερ, πιθανώς ως παλαιότερο όνομα του ποταμού Άνω Σπρέε[1]. Ωστόσο, αυτή η υπόθεση αγνοεί το σύμφωνο "z" και το επίθημα "-jane", που θα απέρριπτε μια μορφή του Milčane, και προτείνει την παραγωγή του Milzane/Milzeni < *Milъt-jane < *Milit-jane από το λατινικό milites (πιθανώς και η περίπτωση του ονόματος του Miloxi, που αναφέρεται από τον Βαυαρό Γεωγράφο[1]). Ο Πρέντραγκ Κομάτινα υποστήριξε την ετυμολογία από το σλαβικό επίθετο "*milъ" (γλυκό)[5]. Μερικοί μελετητές ανέπτυξαν την θεωρία της κοινής καταγωγής με το πρώιμο σλαβικό φύλο Μηλιγγοί / Mελιγγοί στα Ανατολικά Βαλκάνια. [1] [5] [6]
Ιστορία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Τα ακριβή όρια της περιοχής οικισμού τους αμφισβητούνται. Είναι γενικά αποδεκτό ότι οι εκτάσεις τους είχαν καρποφόρο έδαφος και είχαν διαστάσεις περίπου 50 χλμ από ανατολικά προς δυτικά και 20 χλμ από βορρά προς νότο. Τα βόρεια σύνορα ήταν σε βαλτώδη και μερικώς άγονα εδάφη, ενώ τα νότια σύνορα αποτελούσαν μέρος των Υψιπέδων της Λουσατίας. Οι λόφοι του Μπούρκαου κοντά στο Κάμενζ αποτελούσαν ένα φυσικό όριο για τους Μιλτσένους στα δυτικά.
Αναφέρθηκαν για πρώτη φορά ως Milzane στα μέσα του 9ου αιώνα μ.Χ. από τον Βαυαρό Γεωγράφο, με 30 κιβιτάτες[1]. Το 992 το Dagome iudex καταγράφει πως «τα εδάφη Μίλτζε και στο τέλος τους εντός του Όντερ» συνόρευαν με την Κίβιτας Σινέσγκε, η οποία ήταν το πολωνικό βασίλειο του βασιλιά Μιέσκο Α'. [1]
Ο Ερρίκος Α' ο Ορνιθοθήρας, ο βασιλιάς των Γερμανών, νίκησε τη σλαβική φυλή το 932 και ζήτησε να μεταστραφεί στον Χριστιανισμό, αν και αυτό ήταν μόνο εν μέρει επιτυχές[7]. Ο αυτοκράτορας Όθωνας Α' της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας νίκησε τους Λουσατιανούς το 963 και τους έθεσε υπό την κυριαρχία του Μαργράβου Γέρωνα.
Οι Μιλτσένοι τελικά υποτάχθηκαν από τον μαργράβο Εκάρδο Α' του Μάισσεν περίπου το 990 και ενσωματώθηκε η επικράτειά τους στην Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Κατά τον 10ο–12ο αιώνα, η περιοχή του Μπάουτζεν ήταν γνωστή στις γραπτές πηγές ως Γκάου Μίλσκα. Κατακτήθηκαν προσωρινά από τον Πολωνό βασιλιά Μπολέσλαφ Α΄ τον Γενναίο, αλλά τα εδάφη των Μιλτσένων επέστρεψαν υπό γερμανική κυριαρχία μέχρι το 1031. Τα κτήματά τους μεταβιβάστηκαν ως φέουδα στον Δούκα Βρατίσλαο Β' της Βοημίας το 1076 και έγιναν αργότερα γνωστά ως Γη Μπουντίσιν και Άνω Λουσατία. Στα πολωνικά, η Άνω Λουσατία ήταν γνωστή ως Μίλσκο μέχρι τον 15ο αιώνα. Οι Μιλτσένοι αναφέρονταν ακόμη τον 12ο αιώνα, ως πάγο Μιλζάνα[1] και στο Τραγούδι του Ρολάνδου. [8]
Κοινωνία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Πρόσφατες αρχαιολογικές έρευνες δείχνουν ότι στην περιοχή των Μιλτσένων υπάρχουν οχυρώσεις και κάστρα μεγάλου μεγέθους, μερικά με πρόσθετα κάστρα και ούτω καθεξής, που δείχνουν κεντρική εξουσία. Εν τω μεταξύ, αυτό ακριβώς λείπει από την κοντινή περιοχή της φυλής των Λουσατών στην Κάτω Λουσατία, αποκαλύπτοντας ότι δεν υπήρχε φυλετική έδρα και εξουσία[7]. Το δίκτυο των κάστρων και στις δύο Λουσατίες χτίστηκε πιθανώς ως αμυντική προσπάθεια πριν από τη στρατιωτική εκστρατεία του Ερρίκου. [7]
Μία από αυτές τις οχυρώσεις ήταν το Κάστρο Λιουμπούσουα. Μέχρι τον 20ό αιώνα δεν μπορούσαν να εντοπιστούν: κάποιοι υποστήριξαν την τοποθεσία στην Κάτω Λουσατία, αλλά η ιστορική περιγραφή δεν ταίριαζε με αυτήν την περιοχή. Πρόσφατες ανακαλύψεις εντόπισαν την τοποθεσία Λιουμπούσα στο Σλόσμπεργκ κοντά στο παλιό χωριό Λέμπσαλ, 12 χιλιόμετρα βόρεια του Μάισσεν, και βόρεια του Σλόσμπεργκ / Λέμπσαλ το μεγαλύτερο συγκρότημα κάστρων στη Σαξονία, το Γκολντκίπε[7]. Αυτό υποστηρίχθηκε και από έρευνα βάσει τοπωνυμίων: ότι βρίσκονται στα σύνορα μεταξύ της φυλετικής περιοχής Μιλτσένων και Γλοματών. [7] [9]
Δεν υπάρχουν πληροφορίες σχετικά με τους πρίγκιπες Μιλτσένων και Λουσατών. Πιθανότατα καταγωγή από τους Μιλτσένους είχε κάποιος πρεσβύτερος Dobremirus, που παντρεύτηκε με την κόρη του Σάξονα κόμη και πατέρα της Εμνίλντα, συζύγου του Μπολέσλαφ Α' του Γενναίου.[7]
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 {
- ↑ 850 Milzane; 968 Milczane; 971 Milzane; 992 (?) in terram Milze et a fine Milze recte intra Oddere; 1007 in pago Milzani; 1012/18 Milzienos; 1000-1004 Milzini, Milzieni, in Miizaniam, Miizine, Milzanie; 1003 Sclavos Miikianos; 1012/18 Milcini, Milzientos, Miltizieni, Milzeni, Milcieni, Milzini, Milzienos; 1071 in pago Milsca; 1086 Milcianorum; 1091 in regione Milce; 1125 Milcianorum; 1165 in pago Milzana.[1]
- ↑ Havlíková, Lubomíra (2016). «What was the location of Serbia mentioned in the Cosmas Chronicle of the Czechs?». Στο: Srđan Rudić, επιμ. Spomenica dr Tibora Živkovića: Homage to Tibor Živković. Institute of History Belgrade. σελ. 188–189. ISBN 9788677431174.
- ↑ Institut für Sorabistik. "About Sorbian Language
- ↑ 5,0 5,1 Komatina, Predrag (2020). «Славянские этнонимы «баварского географа»: историко-лингвистический анализ [Slavic ethnonyms in the Bavarian Geographer: A historiographic linguistic analysis]» (στα ru). Studia Slavica et Balcanica Petropolitana 27 (1): 127–128. doi:. https://dais.sanu.ac.rs/handle/123456789/10762.
- ↑ Komatina, Predrag (2019). «Рани јужнословенски етноними и питање порекла и постанка јужнословенских племена». Наслеђе и стварање Свети Ћирило: Свети Сава 869-1219-2019 I (στα Σερβικά). Belgrade: Institute of the Serbian Language of the Serbian Academy of Sciences and Arts. σελ. 10. ISBN 978-86-82873-70-9.
- ↑ 7,0 7,1 7,2 7,3 7,4 7,5 Pech, Edmund (2015). «Milzener, Lusizer und Glomaci-Daleminzer Kontroversen zur frühen Geschichte der Sorben [Milceni, Luzici and Glomaci-Daleminci. Controversies concerning the early History of the Sorbs]». LĚTOPIS. Zeitschrift für sorbische Sprache, Geschichte und Kultur. Časopis za rěč, stawizny a kulturu Łužiskich Serbow (2): 125–130. https://www.ceeol.com/search/article-detail?id=296311.
- ↑ Robert Harrison. The Song of Roland. Signet Classic, September 3, 2002. (ISBN 0-451-52857-3)
- ↑ Gebuhr, Kerstin (2005). «Liubusua und Löbsal. Zur Aufklärung eines alten Forschungsproblems». Namenkundliche Informationen (Leipzig) (87/88): 135–150. doi:. https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:bsz:15-qucosa2-314198.