Μεγάλες Προσδοκίες (ταινία 1946)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μεγάλες Προσδοκίες
(Great_expectations)
ΣκηνοθεσίαΝτέιβιντ Λην[1][2]
ΠαραγωγήΆντονι Χέιβλοκ-Άλαν
Ρόναλντ Νίμι
ΣενάριοΝτέιβιντ Λιν
Σέσιλ ΜακΓκίβερν
Κέι Γουόλς
Άντονι Χέιβλοκ-Άλαν
Ρόναλντ Νίμι
Κάρολος Ντίκενς (Μυθιστόρημα)
Βασισμένο σεΜεγάλες Προσδοκίες[3][4]
ΠρωταγωνιστέςΤζον Μιλς
Βάλερι Χόμπσον
Μαρτίτα Χαντ
Άλεκ Γκίνες
Τζιν Σίμονς
Μπέρναρντ Μάιλς
Φίνλεϊ Κιούρι
ΜουσικήΓουόλτερ Γκερ
ΦωτογραφίαΓκάι Γκριν
ΜοντάζJack Harris
Εταιρεία παραγωγήςCineguild Productions
ΔιανομήRank Organisation και Netflix
Πρώτη προβολήCountry flag 12/26/1946
Κυκλοφορία1946
Διάρκεια113 λεπτά
ΠροέλευσηΗνωμένο Βασίλειο
ΓλώσσαΑγγλικά

Οι Μεγάλες Προσδοκίες (αγγλ. Great Expectations) είναι δράμα παραγωγής 1946 σε σκηνοθεσία Ντέιβιντ Λιν. Το σενάριο της ταινίας βασίζεται στο ομώνυμο μυθιστόρημα του Κάρολου Ντίκενς, το οποίο διασκεύασαν για τη μεγάλη οθόνη ο ίδιος ο Λιν σε συνεργασία με τους Σέσιλ ΜακΓκίβερν, Κέι Γουόλς, Άντονι Χέιβλοκ-Άλαν και Ρόναλντ Νίμι. Πρωταγωνιστές της ταινίας είναι ο Τζον Μιλς, Μπέρναρντ Μάιλς, Φίνλεϊ Κιούρι, Μαρτίτα Χαντ, Βάλερι Χόμπσον, Άλεκ Γκίνες και Τζιν Σίμονς. Διευθυντής Φωτογραφίας ήταν ο Γκάι Γκριν και η παραγωγή έγινε από το Ρόναλντ Νίμι[5]. Η ταινία αποτέλεσε την πρώτη από τις δυο κινηματογραφικές μεταφορές έργων του Ντίκενς που σκηνοθέτησε ο Ντέιβιντ Λιν. Η δεύτερη ήταν η μεταφορά του Όλιβερ Τουίστ το 1948.

Η ταινία έλαβε 5 υποψηφιότητες για βραβείο Όσκαρ, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας και κέρδισε δυο.

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φίλιπ "Πιπ" Πίριπ (Τζον Μιλς/Τόνι Γουάγκερ) ένα ορφανό αγόρι που ζει σ'ένα μικρό χωριουδάκι της Αγγλίας, με τη βάναυση αδερφή του (Φρίντα Τζάκσον) και τον άνδρα της Τζο (Μπέρναρντ Μάιλς), συναντά μια μέρα ένα δραπέτη τον Μάγκουιτς (Φίνλεϊ Κιούρι) στο προαύλιο της εκκλησίας, ο οποίος του ζητάει να κλέψει φαγητό και μια λίμα από την αποθήκη του σπιτιού του. Ο Πιπ τρομοκρατημένος σπεύδει να τον βοηθήσει, αν και μετά απο λίγο ο δραπέτης συλλαμβάνεται.

Λίγες μέρες αργότερα ο Πιπ πηγαίνει με τον Τζο στο ερειπωμένο αρχοντικό της κυρίας Χάβισαμ (Μαρτίτα Χαντ), όπου ζει με τη θετή της κόρη Εστέλλα (Βάλερι Χόμπσον/Τζιν Σίμονς) που έχει την ίδια ηλικία με τον Πιπ. Ο Πιπ αναλαμβάνει να κρατά συντροφιά στην ψυχρή και κακομαθημένη Εστέλλα και σιγά σιγά την ερωτεύεται, ενώ εκείνη δεν του δίνει σημασία. Οι δυό τους αποχωρίζονται όταν ο Πίπ γίνεται 14 ετών και ξεκινάει τη μαθητεία του με τον Τζο για να γίνει σιδηρουργός, ενώ η Εστέλλα αναχωρεί για τη Γαλλία.

Έξι χρόνια αργότερα, ο δικηγόρος της κας Χάβισαμ, κύριος Τζάγκερς επισκέπτεται τον Πιπ και τον ενημερώνει οτι ένας ανώνυμος ευεργέτης του προσφέρει τα χρήματα που χρειάζονται για να πάει στο Λονδίνο και να γίνει ένας τζέντλεμαν, ένας καθώς πρέπει κύριος με Μεγάλες Προδοκίες. Ο Πιπ αφήνει τον Τζο και τη ζωή του σιδηρουργού και μετακομίζει μαζί με τον Χέρμπερτ Πόκετ, έναν νεαρό με τον οποίο είχε παλέψει κάποτε στο σπίτι της κας Χάβισαμ. Από κείνον ο Πιπ μαθαίνει οτι η Μις Χάβισαμ ήταν να παντρευτεί αλλα ο γαμπρός την εγκατέλειψε τη μέρα του γάμου τους και ότι μεγάλωσε την Εστέλα με σκοπό να πληγώνει τους άντρες έτσι ώστε να πάρει εκδίκηση για την ίδια.

Όταν ο Πιπ γίνεται ο 21, ο Τζο έρχεται να τον βρει στο Λονδίνο και να του μεταφέρει ένα μήνυμα απο την κα Χάβισαμ η οποία τον καλεί να την επισκεφτεί. Ο Πιπ, που πλέον έχει αλλάξει, είναι ψυχρός και απόμακρος και αντιμετωπίζει πλέον τον Τζο σαν κατώτερο. Πηγαίνει στο σπίτι της κας Χάβισαμ όπου βρίσκει την Εστέλλα με την οποία είναι ακόμα ερωτευμένος, ενώ εκείνη του δηλώνει ότι δεν έχει καρδιά.

Μια μέρα δέχεται επίσκεψη από έναν άντρα ο οποίος είναι ο ευεργέτης του και αποδεικνύεται ότι είναι ο Μάγκουιτς. Ο Πιπ που μέχρι τώρα ήταν πεπεισμένος ότι η κα Χάβισαμ ήταν ο ανώνυμος ευεργέτης του συνειδητοποιεί ότι εκείνη τον χρησιμοποιούσε τόσο καιρο, ενώ παράλληλα νιώθει αποστροφή για τον αληθινόν ευεργέτη του που ήταν κατάδικος αλλά και ευγνωμοσύνην οπότε φροντίζει να τον φιλοξενήσει. Ο Μαγκουιτς είχε μεταφερθεί στην Αυστραλία όπου και έκανε περιουσία αλλά δεν ξέχασε ποτέ το μικρό παιδί που τον βοήθησε, και που του θύμιζε το δικό του παιδί που είχε χάσει μωρό.

Ο Πιπ επισκέπτεται την κα Χάβισαμ και της δηλώνει ότι είναι τόσο δυστυχισμένος όσο εκείνη τον ήθελε να είναι. Εκείνη συνειδητοποιεί το λάθος της αλλά όταν εκείνος φεύγει ένα κομμάτι φλεγόμενο ξύλο φεύγει από το τζάκι και η κα Χάβισαμ πεθαίνει από τα εγκαύματά της, πριν ο Πιπ προλάβει να τη σώσει.

Στο Λονδίνο μαθαίνει ότι ένας παλιός εχθρός του Μαγκουιτς τον παρακολουθεί και σκοπεύει να τον προδώσει στις αρχές, και αρχίζει τις κρυφές ετοιμασίες για να φύγουν μαζί για την Αυστραλία. Όμως η αστυνομία που έχει ήδη ανημερωθεί για τα σχέδιά τους, συλλαμβάνει τον Μαγκουιτς ο οποίος στη μάχη με τον εχθρό του τραυματίζεται βαριά. Το δικαστήριο τον καταδικάζει σε θάνατο, όμως εκείνος είναι ήδη σε άσχημη κατάσταση. Ο Πιπ τον επισκέπτεται στο νοσοκομείο όπου τον ενημερώνει ότι το παιδί του είναι ζωντανό και ότι είναι ερωτευμένος μαζί της και είναι η Εστέλλα. Ο Μαγκουιτς πεθαίνει ευτυχισμένος έχοντας ακούσει αυτά τα νέα. Ο Πιπ άρρωστος και με τις μεγάλες προσδοκίες του χαμένες, μένει για καιρό υπό τη φροντίδα του Τζο μέχρι να επανέλθει.

Ο Πιπ πηγαίνει στο σπίτι της κας Χάβισαμ όπου βρίσκει την Εστέλλα να ακολουθεί τα βήματα της αφού ο γάμος της ακυρώθηκε όταν μαθεύτηκε η πραγματική της καταγωγή. Ο Πιπ της ανοίγει για πρώτη φορά τα παράθυρα και την αναγκάζει να δει την σήψη και παρακμή που υπάρχει παντού. Αφού της πει ότι δεν έπαψε ποτε να την αγαπά, τελικά εκείνη τον αγκαλιάζει και φεύγουν μαζι.

Πληροφορίες παραγωγής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντέιβιντ Λιν δεν είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα με τη λογοτεχνία, όταν σε σχετικά μεγάλη ηλικία ήρθε σε επαφή με το έργο του Κάρολου Ντίκενς παρακολουθώντας με τη σύζυγό του μια θεατρική παράσταση βασισμένη στις Μεγάλες Προσδοκίες το 1939. Στην παράσταση εκείνη ένας ακόμη άσημος ηθοποιός ο Άλεκ Γκίνες υποδυόταν τον Χέρμπερτ Πόκετ, ρόλο που θα επαναλάμβανε στην κινηματογραφική μεταφορά του έργου το 1946 και που θα σηματοδοτούσε την πρώτη από τις έξι συνεργασίες του με το σκηνοθέτη καθώς και τον πρώτο ομιλούντα του ρόλο. Ο Γκίνες αισθάνονταν άβολα κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων λόγω του γεγονότος ότι έπρεπε να φοράει περούκα. Η Μαρτίτα Χαντ υποδυόταν επίσης τη Δις Χάβισαμ ρόλο που θα επαναλάμβανε στη μεγάλη οθόνη. Για το ρόλο της νεαρής Εστέλλα, ο Λιν επέλεξε την αγγλίδα καλλονή Τζιν Σίμονς μια ηθοποιό που έμελλε να κάνει μεγάλη καριέρα τα χρόνια που ακολούθησαν. Την αμέσως επόμενη χρονιά η Σίμονς γοήτευσε το κοινό στο ρόλο της διεφθαρμένης καλλονής Κάντσι στην ταινία των Μάικλ Πάουελ και Έμεριχ Πρέσμπεργκερ Μαύρος Νάρκισσος (Black Narcissus), ενώ το 1948 βρέθηκε υποψήφια για Όσκαρ Β' Γυναικείου Ρόλου στον Άμλετ (Hamlet) του Λόρενς Ολίβιε, όπου υποδυόταν την Οφηλία.

Ο Λιν με τη βοήθεια του διευθυντή φωτογραφίας Γκάι Γκριν και του σκηνογράφου Τζον Μπράιαν κατάφερε να αποδώσει με ρεαλιστικό τρόπο και με μαεστρία την αρχική σκηνή, όπου ο μικρός Πιπ συναντάει τον κατάδικο Μάγκουιτς στο νεκροταφείο.

Υποδοχή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η πρεμιέρα της ταινίας έγινε στις 26 Δεκεμβρίου του 1946 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία. Αποτέλεσε την τρίτη δημοφιλέστερη στο Βρετανικό Box-Office για το 1947[6], καθώς και την εμπορικότερη ταινία του 1948 στον Καναδά[7]. Η ταινία έλαβε επίσης την εύνοια των κριτικών που την αποκάλεσαν την καλύτερη κινηματογραφική μεταφορά έργου του Ντίκενς από όσα είχαν διασκευαστεί για τη μεγάλη οθόνη μέχρι και εκείνη την εποχή.

Βραβεία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η ταινία έλαβε 5 υποψηφιότητες για βραβείο Όσκαρ το 1947, μεταξύ των οποίων και για Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, χάνοντας όμως από την ταινία του Ελία Καζάν Συμφωνία Κυρίων (Gentleman's Agreement). Έλαβε συνολικά 2 βραβεία όσκαρ, Όσκαρ Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης και Όσκαρ Ασπρόμαυρης Φωτογραφίας και έγινε η πρώτη βρετανική ταινία που βραβεύτηκε με το παραπάνω βραβείο[8].

Βράβευση:

  • Φωτογραφίας σε Ασπρόμαυρη Ταινία – Γκάι Γκριν
  • Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης - Τζον Μπράιαν και Γουίλφρεντ Σίγκλετον

Υποψηφιότητα:

  • Καλύτερης Ταινίας – Άντονι Χέιβλοκ-Άλαν και Ρόναλντ Νίμι
  • Σκηνοθεσίας – Ντέιβιντ Λιν
  • Διασκευασμένου Σεναρίου – Ντέιβιντ Λιν, Σέσιλ ΜακΓκίβερν, Κέι Γουόλς, Άντονι Χέιβλοκ-Άλαν και Ρόναλντ Νίμι

Διαχρονικότητα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το 1999 η ταινία έλαβε την 5η θέση στις λίστα που θεσπίστηκε από το Βρετανικό Ινστιτούτο Κινηματογράφου με τις καλύτερες βρετανικές ταινίες όλων των εποχών, ενώ το περιοδικό Total Film το 2004 της απένειμε τη 14η θέση στη λίστα με τις καλύτερες βρετανικές ταινίες.

Τέλος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ντίκενς άλλαξε τρεις φορές το τέλος του βιβλίου αλλά μόνο στην δεύτερη και λιγο περισσότερο στην τρίτη υπονοείται πώς μάλλον ο Πιπ και η Εστέλλα θα μείνουν μαζί, χωρίς όμως να είναι και ξεκάθαρο.[9] Στην ταινία ( η οποία γενικά έχει ωραιοποιήσει και παραλείψει ορισμένα κομμάτια της ιστορίας του βιβλίου) διαφαίνεται ένα πολύ πιο αισιόδοξο τέλος για τους δυο.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. www.imdb.com/title/tt0038574/. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2016.
  2. www.allocine.fr/film/fichefilm_gen_cfilm=3439.html. Ανακτήθηκε στις 8  Απριλίου 2016.
  3. (Σουηδικά) Swedish Film Database. Swedish Film Institute. 9083.
  4. www.bfi.org.uk/news-opinion/news-bfi/lists/10-great-films-set-victorian-london. Ανακτήθηκε στις 11  Αυγούστου 2020.
  5. «Ronald Neame». The Daily Telegraph. 18 June 2010. http://www.telegraph.co.uk/news/obituaries/culture-obituaries/film-obituaries/7839072/Ronald-Neame.html. 
  6. «Anna Neagle Most Popular Actress.». Sydney morning herald (NSW: National Library of Australia): σελ. 3. 3 January 1948. http://nla.gov.au/nla.news-article27893195. Ανακτήθηκε στις 24 April 2012. 
  7. «FILM NEWS.». The_Mercury_(Hobart) (Hobart, Tas.: National Library of Australia): σελ. 14. 11 June 1949. http://nla.gov.au/nla.news-article26631567. Ανακτήθηκε στις 4 March 2013. 
  8. «NY Times: Great Expectations». NY Times. http://movies.nytimes.com/movie/20656/Great-Expectations/details. Ανακτήθηκε στις 19 December 2008. 
  9. Paul Schlicke (1999), Oxford Reader's Companion to Dickens, New York: Oxford University Press. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • The Great British Films, pp. 102–105, Jerry Vermilye, 1978, Citadel Press, ISBN 0-8065-0661-X

Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]