Μαρία Βίτεκ

Μαρία Βίτεκ
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη μητρική γλώσσα	Maria Stanisława Wittek (Πολωνικά)
Γέννηση	16  Αυγούστου 1899 Μασοβία
Θάνατος	19  Απριλίου 1997 Βαρσοβία
Τόπος ταφής	Στρατιωτικό Κοιμητήριο Ποβόνσκι
Χώρα πολιτογράφησης	Πολωνία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσες	Πολωνικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητα	αξιωματικός
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Βαθμός/στρατός	ταξίαρχος/Πολωνικός Εσωτερικός Στρατός
Πόλεμοι/μάχες	Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
Βραβεύσεις	Σταυρός της Ανδρείας (Πολωνία) Σταυρός της Εξέγερσης της Βαρσοβίας Σταυρός της Ανεξαρτησίας με Ξίφη Αργυρός Σταυρός της Αξίας Χρυσός Σταυρός της Αξίας Αργυρός Σταυρός του Τάγματος Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας Σταυρός του Πολωνικού Εσωτερικού Στρατού Τάγμα Στρατιωτικής Αξίας της Πολωνίας Σταυρός της Ανεξαρτησίας (Πολωνία) Σταυρός της Αξίας (Πολωνία)
Σχετικά πολυμέσα

Η Μαρία Βίτεκ (κωδικό όνομα κατά τη διάρκεια του πολέμου: Mira, Pani Maria, 16 Αυγούστου 1899, Τρίμπκι κοντά στο Γκοστύνιν - 19 Απριλίου 1997, Βαρσοβία) υπηρέτησε στον Πολωνικό Στρατό και σε συναφείς οργανισμούς από την ηλικία των 18 ετών και μετά τη συνταξιοδότησή της, έγινε η πρώτη Πολωνή γυναίκα που προήχθη στο βαθμό της Ταξίαρχου το 1991.

Αρχική υπηρεσία

Η Μαρία Βίτεκ γεννήθηκε και μεγάλωσε στο ρωσικό τμήμα της Πολωνίας. Ο πατέρας της, Στάνισλαβ Βίτεκ, ξυλουργός, ήταν μέλος του Πολωνικού Σοσιαλιστικού Κόμματος (PPS) και μετακόμισε με την οικογένειά του στην Ουκρανία το 1915 για να αποφύγει τη σύλληψη από τις ρωσικές αρχές. Η Μαρία, ενώ ήταν στο γυμνάσιο, προσχώρησε στο πολωνικό προσκοπικό σώμα στο Κίεβο. Έπειτα έγινε η πρώτη φοιτήτρια στο τμήμα μαθηματικών του Πανεπιστημίου του Κιέβου. Ταυτόχρονα προσχώρησε στην παράνομη Polska Organizacja Wojskowa (Πολωνική Στρατιωτική Οργάνωση) - και ολοκλήρωσε το εκπαιδευτικό σεμινάριο NCO. Το 1919 προσχώρησε στην πολωνική στρατιωτική ομάδα που πολεμούσε τους Μπολσεβίκους στην Ουκρανία. Στη συνέχεια, το 1920, ως μέλος των Γυναικών Εθελοντών, αγωνίστηκε στη μάχη για το Lwów (τώρα Λβιβ) και της απονεμήθηκε για πρώτη φορά το υψηλότερο πολωνικό μετάλλιο Virtuti Militari.

Μεταξύ των πολέμων

Από το 1928 έως το 1934 ήταν η διοικητής της Przysposobienie Wojskowe Kobiet - μία οργάνωση που εκπαίδευε γυναίκες για στρατιωτική θητεία. Το 1935 διορίστηκε επικεφαλής του γυναικείου τμήματος στο Ινστιτούτο Φυσικής Αγωγής και Στρατιωτικής Κατάρτισης στη Μπίελαν, κοντά στη Βαρσοβία.

Στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο

Κατά τη διάρκεια της εισβολής στην Πολωνία (1939) ήταν η διοικητής των τάξεων στρατιωτικής βοήθειας των γυναικών. Τον Οκτώβριο του 1939 προσχώρησε στο υπόγειο ZWZ που αργότερα έγινε ο στρατός της χώρας. Ήταν επικεφαλής των Υπηρεσιών Στρατού Γυναικών στο προσωπικό του στρατηγού Γκροτ Ροβέκι και αργότερα του στρατηγού Μπορ-Κομορόσκι. Πολέμησε στην εξέγερση της Βαρσοβίας και προήχθη σε αντισυνταγματάρχη. Μετά τη συνθηκολόγηση απέφυγε να αιχμαλωτιστεί από τους Γερμανούς και εγκατέλειψε τα ερείπια της Βαρσοβίας μεταξύ των πολιτών. Συνέχισε στις θέσεις της στο προσωπικό του εθνικού στρατού μέχρι τη διάλυσή του τον Ιανουάριο του 1945.

Μνημείο της Μαρία Βίτεκ στο στρατιωτικό μουσείο στη Βαρσοβία

Μετά τον πόλεμο

Όταν η κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας άνοιξε εκ νέου το Ινστιτούτο Φυσικής Αγωγής και Στρατιωτικής Κατάρτισης, επέστρεψε αρχικά στην προηγούμενη θέση της ως επικεφαλής του γυναικείου τμήματος. Ωστόσο, το 1949 συνελήφθη από τις κομμουνιστικές αρχές και πέρασε αρκετούς μήνες στη φυλακή. Μετά την απελευθέρωσή της εργάστηκε σε περίπτερο εφημερίδων. Ξεκίνησε την ίδρυση της «Επιτροπής για την Ιστορία των Γυναικών». Μετά την κατάρρευση της κομμουνιστικής κυριαρχίας στην Πολωνία, ο Πρόεδρος Λεχ Βαλέσα τη διόρισε Ταξίαρχο στις 2 Μαΐου 1991. Έτσι έγινε η πρώτη Πολωνή γυναίκα που κατείχε το αξίωμα του στρατηγού. Δεν παντρεύτηκε ποτέ.

Στις 19 Απριλίου 2007, στη 10η επέτειο του θανάτου της, ένα χάλκινο άγαλμα της σε φυσικό μέγεθος, αποκαλύφθηκε στο Πολωνικό Μουσείο Στρατού στη Βαρσοβία.

Βραβεία

• Αργυρός Σταυρός του Virtuti Militari, - δύο φορές
• Σταυρός της ανεξαρτησίας με σπαθιά, (Krzyż Niepodległości)
• Σταυρός της Αξίας (Krzyż Walecznych)
• Σταυρός της εξέγερσης της Βαρσοβίας

Δείτε επίσης

• Βάντα Γκερτς
• Ελζμπιέτα Ζαβάτσκα
• Χάλσκα Βασιλέφσκα

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

• Άρθρο στην πολωνική εφημερίδα "Rzeczpospolita, 2 Μαΐου 1997
• Ενημερωτικό δελτίο Υπουργείου Άμυνας 19 Απριλίου 2007 - στα Πολωνικά
• M. Ney Krwawicz, Γυναίκες Στρατιώτες του Πολωνικού Στρατού της χώρας Αρχειοθετήθηκε 2016-07-21 στο Wayback Machine.
• Μνημείο του Γεν. Wittek στο Στρατιωτικό Μουσείο, Βαρσοβία