Μαλιά

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
(Ανακατεύθυνση από Μαλλιά Λεμεσού)

Συντεταγμένες: 34°48′59″N 32°46′58″E / 34.81639°N 32.78278°E / 34.81639; 32.78278

Μαλιά
Κοινότητα της Κυπριακής Δημοκρατίας
Πανοραμική άποψη της Μαλιάς.
Η τοποθεσία της Μαλιάς στην Επαρχία Λεμεσού.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Τοποθεσία στον χάρτη της χώρας.
Μαλιά
ΧώραΚύπρος[1][2]
Διοικητική μονάδαΕπαρχία Λεμεσού[1][2]
Γεωγραφική περιφέρειαΚρασοχώρια Επαρχίας Λεμεσού[3]
Διοίκηση
 • ΣώμαΚοινοτικό Συμβούλιο Μαλιάς[4]
 • Κοινοτάρχης ΜαλιάςΧαραλάμπους Χαράλαμπος (από 2017)[4]
 • Μέλος του/τηςΈνωση Κοινοτήτων Κύπρου[5][6]
Έκταση12,7381 km²[7][8]
Υψόμετρο650 μέτρα[9]
Πληθυσμός64 (2011)[10][11]
Γ.Κ.5324[2][1]
Τ.Κ.4777[12]
Ζώνη ώραςUTC+02:00 (επίσημη ώρα)
UTC+03:00 (θερινή ώρα)

Η Μαλιά ή Μαλλιά είναι κοινότητα της επαρχίας Λεμεσού στην Κύπρο.

Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η Μαλιά βρίσκεται 34 χιλιόμετρα βορειοδυτικά της Λεμεσού[13][14][15], στη γεωγραφική περιφέρεια των Κρασοχωρίων Επαρχίας Λεμεσού.[14][15] Βρίσκεται σε υψόμετρο 650 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας.[16] Στα νοτιοδυτικά συνορεύει με τη Δορά, στα δυτικά με τη Γεροβάσα-Τρόζενα, στα βόρεια με το Άρσος και τη Βάσα Κοιλανίου, στα ανατολικά με την Κισσούσα και στα νοτιοανατολικά με την Πάχνα.

Ονομασία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η επικρατέστερη εκδοχή για την ονομασία του χωριού αναφέρει ότι το όνομα προέρχεται από την αρχαία ελληνική πόλη της Μικράς Ασίας, Μαλλός. Είναι πιθανόν οι πρώτοι κάτοικοι του χωριού να κατάγονταν από την πόλη αυτή. [14][15]

Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην περιοχή έχουν ανευρεθεί αρχαία αντικείμενα τα οποία μαρτυρούν την κατοίκηση της περιοχής από τα αρχαία χρόνια.[14][15] Τα μεσαιωνικά χρόνια η Μαλιά ήταν φέουδο μιας αριστοκρατικής οικογένειας.[14][15] Ο Φλώριος Βουστρώνιος αναφέρει ότι η Μαλιά ήταν φέουδο που μεταξύ του 1464 και 1468 άνηκε στον Τζιαν Πέρες Φαπρίκες.[17] Μετά την κατάκτηση της Κύπρου από τους Τούρκους, το χωριό εποικίστηκε από Τούρκους.[17]

Πληθυσμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Σύμφωνα με τις απογραφές πληθυσμού που πραγματοποιήθηκαν στην Κύπρο, ο πληθυσμός του χωριού έφτασε στο αποκορύφωμα του το 1960. Πριν την τουρκική εισβολή του 1974, η Μαλιά ήταν μεικτό χωριό, δηλαδή κατοικούσαν σε αυτό και Τουρκοκύπριοι και Ελληνοκύπριοι, με τους Τουρκοκύπριος να αποτελούν την μεγάλη πλειοψηφία.[18]

Λόγω των δικοινοτικών διαταραχών, το 1963 περίπου 300 Τουρκοκύπριοι από γειτονικά χωριά (Πραστιό, Γεροβάσα και Κίδασι) εγκαταστάθηκαν στη Μαλιά. Το 1964, μετά από επίθεση που δέχθηκαν από ελληνοκυπριακές δυνάμεις και τον θάνατο εφτά Τουρκοκυπρίων, οι Τουρκοκύπριοι του χωριού μαζί με τους Τουρκοκύπριους που είχαν έρθει το 1963 από τα γειτονικά χωριά, ( συνολικά περίπου 1000 άτομα), εγκατέλειψαν το χωριό και διασκορπίστηκαν σε άλλα χωριά με τουρκοκυπριακό πληθυσμό (Αυδήμου, Καντού, Επισκοπή, Κάτω Πολεμίδια, Αλέκτορα, Παραμάλι, Μαρί, Πλατανίστεια, Βρέτσια και Σουσκιού. Το 1968, πολλοί Τουρκοκύπριοι από την Μαλιά επέστρεψαν στο χωριό τους. [18]

Κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής του 1974, ολόκληρος ο τουρκοκυπριακός πληθυσμός της Μαλιάς εγκατέλειψε το χωριό, πηγαίνοντας στη Βρετανική Βάση Ακρωτηρίου. Παρέμειναν εκεί έως τον Φεβρουάριο του 1975, όταν μεταφέρθηκαν στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, στα πλαίσια της ανταλλαγής πληθυσμών. Εγκαταστάθηκαν στο Πραστειό Λευκωσίας.[18]

Στη Μαλιά παρέμειναν οι Ελληνοκύπριοι κάτοικοι της. Επιπρόσθετα, εγκαταστάθηκαν στο χωριό Ελληνοκύπριοι πρόσφυγες από το βόρειο τμήμα της χώρας.[18] Μετά το 1982 ο πληθυσμός του χωριού γνώρισε μεγάλη μείωση λόγω αστυφυλίας.

Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τον πληθυσμό της Μαλιάς όπως καταγράφηκε στις απογραφές πληθυσμού που έγιναν στην Κύπρο.

Ιστορικό απογραφών Διάγραμμα Εξέλιξης Πληθυσμού
Ιστορικό απογραφών [19]
Απογραφή Πληθυσμός Άνδρες Γυναίκες
1881477[20]—  258219
1891494[21]3.6%270224
1901468[22]-5.3%249219
1911563[23]20.3%311252
1921638[24]13.3%333305
1931635[25]-0.5%334301
1946706[26]11.2%
1960712[27]0.8%333379
1973497[28]-30.2%
1976390[29][30]-21.5%201189
1982215[31]-44.9%106109
199258[32][33]-73.0%3127
200159[34][35]1.7%2930
201164[10][11]8.5%3232
Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα δεδομένα.

Οινοποιείο ΚΕΟ[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στη Μαλιά υπήρχαν και υπάρχουν μεγάλοι αμπελώνες. Στο χωριό βρίσκεται ένα από τα μεγαλύτερα οινοποιεία της Κύπρου. Το οινοποιείο ανήκει στην ΚΕΟ. Ξεκίνησε τη λειτουργία του το 1927. Το οινοποιείο αναπαλαιώθηκε το 1996 και εξοπλίστηκε με σύγχρονες εγκαταστάσεις.[36][37][38][39]

Φωτογραφίες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 «ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΚΩΔΙΚΟΙ ΔΗΜΩΝ/ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΕΝΟΡΙΩΝ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ, 2015». (Ελληνικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  2. 2,0 2,1 2,2 «STATISTICAL CODES OF MUNICIPALITIES/COMMUNITIES AND QUARTERS OF CYPRUS, 2015». (Αγγλικά) Γεωγραφικοί κωδικοί Κυπριακής Δημοκρατίας. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 13  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  3. «Πιλοτικό Τοπικό Αναπτυξιακό Σχέδιο Κρασοχωριών Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 6  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 6  Ιανουαρίου 2018.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 «Ένωση Κοινοτήτων Επαρχίας Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 3  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 3  Ιανουαρίου 2018.
  5. «Union of Cyprus Communities - District of Limassol». (Αγγλικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  6. «Ένωση Κοινοτήτων Κύπρου - Επαρχία Λεμεσού». (Ελληνικά) Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 29  Δεκεμβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 29  Δεκεμβρίου 2019.
  7. 7,0 7,1 «ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΒΑΘΜΟ ΑΣΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ». (Ελληνικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  8. 8,0 8,1 «CLASSIFICATION FOR THE DEGREE OF URBANISATION IN CYPRUS». (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Μαΐου 2016. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 18  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 13  Ιανουαρίου 2018.
  9. 9,0 9,1 «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών». (Ελληνικά, Αγγλικά) Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 4  Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4  Απριλίου 2018. σελ. 4.
  10. 10,0 10,1 «Απογραφή πληθυσμού 2011». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  11. 11,0 11,1 «Census of population 2011». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2011. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2011. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  12. «Lemithou». (Αγγλικά) Ταχυδρομικός Κώδικας Έρευνα. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 19  Μαΐου 2018. Ανακτήθηκε στις 19  Μαΐου 2018.
  13. «Το χωριό Μαλλιά Λεμεσού». www.cyprusalive.com. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2018. 
  14. 14,0 14,1 14,2 14,3 14,4 «Μαλλιά - Χωριό - Κύπρος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-26. https://web.archive.org/web/20180626185055/https://dev-cyprus.terrabook.com/el/cyprus/page/mallia/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-26. 
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 «Μαλλιά» (PDF). Υπουργείο Εσωτερικών - Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως. σελίδες 99–100. Αρχειοθετήθηκε (PDF) από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2018. 
  16. «Κατάλογος κοινοτήτων επιλέξιμων μειονεκτικών περιοχών» (PDF). Κυπριακός Οργανισμός Αγροτικών Πληρωμών. σελ. 4. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο (PDF) στις 4 Απριλίου 2018. Ανακτήθηκε στις 4 Απριλίου 2018. 
  17. 17,0 17,1 Καρούζης 2001, σελ. 99-100
  18. 18,0 18,1 18,2 18,3 «Malia». www.prio-cyprus-displacement.net. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2018. 
  19. Πληροφορίες για τον πληθυσμό και το διάγραμμα από τα Wikidata.
  20. 20,0 20,1 «Census of Cyprus, 1881». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1881. 4  Απριλίου 1881. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 14.
  21. «Census of Cyprus, 1891». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1891. 6  Απριλίου 1891. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 12.
  22. «Census of Cyprus, 1901». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1901. 31  Μαρτίου 1901. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 11.
  23. «Census of Cyprus, 1911». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1911. 2  Απριλίου 1911. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 11.
  24. «Census of Cyprus, 1921». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1921. 24  Απριλίου 1921. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 11.
  25. «Census of Cyprus, 1931». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1931. 27  Απριλίου 1931. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 9.
  26. «Census of Population and Agriculture 1946». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1946. 10  Νοεμβρίου 1946. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 8.
  27. «Census of Population and Agriculture 1960». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1960. 11  Δεκεμβρίου 1960. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 15.
  28. «Cyprus census 1973» (Αγγλικά) Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας.
  29. «Απογραφή νοικοκυριών, 1976». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  30. «Census of households, 1976». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1976. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 30  Σεπτεμβρίου 1976. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  31. «Census of housing, 1982». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1982. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1982. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  32. «Απογραφή πληθυσμού 1992». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  33. «Census of population 1992». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 1992. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 1992. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018.
  34. «Απογραφή πληθυσμού 2001». (Ελληνικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 63.
  35. «Census of population 2001». (Αγγλικά) Απογραφή Πληθυσμού 2001. Στατιστική Υπηρεσία της Κυπριακής Δημοκρατίας. 1  Οκτωβρίου 2001. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2  Ιανουαρίου 2018. Ανακτήθηκε στις 2  Ιανουαρίου 2018. σελ. 63.
  36. «12 οινοποιεία της Λεμεσού να τα πιεις στο ποτήρι». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-26. https://web.archive.org/web/20180626191327/http://www.timeoutcyprus.com/article/15346/12-oinopoieia-tis-lemesoy-na-ta-pieis-sto-potiri. Ανακτήθηκε στις 2018-06-26. 
  37. «Μαλλιά - Χωριό - Κύπρος». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-26. https://web.archive.org/web/20180626185055/https://dev-cyprus.terrabook.com/el/cyprus/page/mallia/. Ανακτήθηκε στις 2018-06-26. 
  38. «Μαλλιά Λεμεσού - Μικρό χωριό με μεγάλη ιστορία». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2018-06-26. https://web.archive.org/web/20180626191331/http://www.lemesosblog.com/stiles/protasi/9148-2018-04-06-06-57-23. Ανακτήθηκε στις 2018-06-26. 
  39. «Μαλλιά: Με δύναμη απ' τα παλιά». 23 Ιανουαρίου 2013. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 26 Ιουνίου 2018. Ανακτήθηκε στις 26 Ιουνίου 2018. 

Πηγές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Καρούζης, Γιώργος (2001). Περιδιαβάζοντας την Κύπρο: Λεμεσός (πόλη και επαρχία) (πρώτη έκδοση). Λευκωσία: ΣΕΛΑΣ Κεντρο Μελετων Ερευνων & Εκδοσεων. σελ. 239-240. ISBN 9963-566-67-7.