Μαγγανιακό Μεσσηνίας
Συντεταγμένες: 37°8′56.36″N 21°52′41.02″E / 37.1489889°N 21.8780611°E
| Μαγγανιακό Μεσσηνίας | |
|---|---|
 | |
| Διοίκηση | |
| Χώρα | Ελλάδα |
| Περιφέρεια | Πελοποννήσου |
| Περιφερειακή Ενότητα | Μεσσηνίας |
| Δήμος | Μεσσήνης |
| Δημοτική Ενότητα | Ανδρούσας |
| Γεωγραφία | |
| Γεωγραφικό διαμέρισμα | Πελοπόννησος |
| Νομός | Μεσσηνίας |
| Υψόμετρο | 391 μέτρα[1] |
| Πληροφορίες | |
| Παλαιά ονομασία | Μαγγανιακόν |
| Ταχ. κώδικας | 24013[2] |
| Τηλ. κωδικός | 2722[3] |
| Δήμος Μεσσήνης | |
Το Μαγγανιακό,[4] αναφερόμενο επίσημα ως το Μαγγανιακόν, είναι ημιορεινός οικισμός κοντά στην Ανδρούσα και υπάγεται διοικητικά στον Δήμο Μεσσήνης, του Νομού Μεσσηνίας.
Τοποθεσία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Μαγγανιακό βρίσκεται βορειοδυτικά από την Ανδρούσα, από την οποία απέχει περίπου 10 χιλιόμετρα. Έχει υψόμετρο 391[1] μέτρα και απέχει από τις ακτές του Μεσσηνιακού Κόλπου, περίπου 26 χιλιόμετρα. Κοντά στο Μαγγανιακό, βρίσκονται προς τα βόρειά του, τα Πετράλωνα σε απόσταση 4 περίπου χιλιομέτρων, προς τα νοτιοανατολικά του η Ελληνοεκκλησία, σε απόσταση 5 περίπου χιλιομέτρων και προς τα νότιά του το Τρίκορφο, σε απόσταση 3,5 περίπου χιλιομέτρων. Επίσης το Μαγγανιακό βρίσκεται στα βορειοδυτικά από την έδρα του Δήμου, την Μεσσήνη, από την οποία απέχει 22 περίπου χιλιόμετρα.
Ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το χωριό, το οποίο είναι χτισμένο στη νοτιοανατολική πλευρά του υψώματος Μπρίνια (η ονομασία του λόφου αυτού προέρχεται από τη λέξη «πρίνος», δηλαδή το πουρνάρι), το οποίο αποτελεί τμήμα της οροσειράς, που είναι γνωστή ως τα Όρη της Κυπαρισσίας,[4] έχει μακρόχρονη ιστορία, που ακολουθεί την ιστορία της Μεσσηνίας και της ευρύτερης περιοχής, τόσο της Μεσσήνης στη σύγχρονη εποχή, όσο και της Ανδρούσας κατά την μεσαιωνική εποχή και της Αρχαίας Μεσσήνης κατά την κλασική εποχή. Το χωριό υπάρχει, τουλάχιστον από τα χρόνια της Ενετοκρατίας και η παλαιότερη ονομασία του ήταν Μαγκανιακό. Καθώς στην περιοχή του χωριού υπάρχουν ερείπια μεσαιωνικού κάστρου, που σήμερα αναφέρεται με το όνομα Παλιόκαστρο, και κάτω από αυτό τα υπολείμματα παλαιότερων οικισμών, πιθανολογείται ότι από τους προγενέστερους αυτούς παλαιούς και ερειπωμένους σήμερα οικισμούς, προέκυψε ο νεότερος αυτός οικισμός.[4][5] Σύμφωνα μάλιστα με την επίσημη άποψη του Δήμου Μεσσήνης, υπάρχουν 3 εκδοχές για την ονομασία του χωριού: Η πρώτη εκδοχή θεωρεί ότι η ονομασία προέκυψε από το χημικό στοιχείο (το) «μαγγάνιο»,[5] καθώς στην περιοχή διασώζονται ακόμα στοές, από τις οποίες γινόταν εξόρυξη του μετάλλου αυτού.[4] Η δεύτερη εκδοχή θεωρεί ότι η ονομασία προέρχεται από τη λέξη (το) «μάγγανο», δηλαδή το «μαγγάνι», το οποίο είναι χειροκίνητο ή ζωοκίνητο, μηχάνημα, το οποίο χρησιμοποιούταν τις παλαιότερες εποχές, σε διάφορες χρήσεις, όπως παραδείγματος χάρη, για να αντληθεί νερό από τα πηγάδια, ή να ανασυρθούν τα διάφορα ορυκτά μέσα από τις στοές των μεταλλείων,[4] καθώς μάλιστα διασώζεται ακόμα ως σήμερα, ένα τέτοιο μηχάνημα στο χωριό.[5] Τέλος, η τρίτη εκδοχή, αναφέρει ότι η ονομασία του χωριού, ίσως να προέκυψε από τις λέξεις, «Manconico» ή «Manciniaco», ονομασίες με τις οποίες αναφερόταν ίσως, το ερειπωμένο σήμερα κάστρο στα βορειοδυτικά του χωριού. Για τις ονομασίες αυτές, υπάρχουν αναφορές σε διάφορες πηγές, όπως π.χ. στο έργο του Καρλ Χοπφ (γερμανικά: Karl Hopf), με τον τίτλο: «Ελληνορρωμανικά χρονικά» (Chroniques gréco-romanes inédites ou peu connues, 1873),[4][6] χωρίς πάντως να έχουν υπάρξει προς το παρόν, κάποιες σχετικές αρχαιολογικές έρευνες στην περιοχή του χωριού, που να επικυρώνουν οτιδήποτε σχετικό με σαφήνεια.
Β΄ Ενετοκρατία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Την εποχή της Β΄ Ενετοκρατίας αναφερόταν ως το Μαγκνανιακό (Magnaniaco[7]). Ο οικισμός αναφέρεται επίσης σε διάφορες απογραφές των Βενετών Προνοητών της Γαληνοτάτης Δημοκρατίας της Βενετίας, οι οποίες έγιναν στο χρονικό διάστημα της τριακονταετίας (1683/84-1715), κατά την οποία οι Βενετοί κατείχαν την Πελοπόννησο.
Το χωριό, στα τέλη του 17ου αιώνα και τις αρχές του 18ου αιώνα, αναφέρεται σε διάφορες ενετικές πηγές-απογραφές, ως οικισμός ο οποίος ανήκε στην επαρχία της Ανδρούσας (Territorio d'Androussa).
Νεότερη ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τον 19ο αιώνα αναφερόταν ως Monganiano, σύμφωνα με τον Pouqueville το 1815, ο οποίος αναφέρει το χωριό, στον κατάλογο με τα ονόματα των χωριών της Επαρχίας Ανδρούσας (γαλλικά: Éparchie d'Androusa), τα οποία ήταν εξαρτημένα στην επισκοπική έδρα που είχε ιδρυθεί στο Νησί (Nisi: η Μεσσήνη).[8] Στη συνέχεια αναφέρεται ως Manganiako, έδρα και οικισμός της Επαρχίας Ανδρούσας (γαλλικά: Éparchie d'Androusa), που έμεναν σε αυτόν 16 οικογένειες, με εκτιμώμενο σύνολο 76 κατοίκων,[9] σύμφωνα με την απογραφή του 1829, που έγινε από την «επιστημονική αποστολή του Μοριά» (Mission scientifique de Morée), τμήμα της γαλλικής αποστολής με την ονομασία Εκστρατεία του Μοριά (Expédition de Morée), η οποία ήταν αποστολή εκστρατευτικού σώματος 13.000-15.000 ανδρών, υπό την αρχηγία του Νικολάου - Ιωσήφ Μαιζώνος στην Πελοπόννησο, μεταξύ των ετών 1828 και 1833, ενώ η πρώτη επίσημη ονομασία του χωριού, μετά από την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, ήταν με το όνομα το Μαγκανιακόν.
Διοικητική ιστορία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Το Μαγκανιακόν ή Μαγκανιακό[10] προσαρτήθηκε αρχικά, το 1835,[11] στον παλαιό Δήμο Υαμείας,[12] με έδρα την Πεντιά (σήμερα το Τρίκορφο), όπου και παρέμεινε ως το 1840, που ο δήμος αυτός καταργήθηκε. Το 1840[13] προσαρτάται στον παλαιό Δήμο Ιθώμης,[14] με έδρα το Μαυρομμάτι (Ιθώμης), όπου και παρέμεινε ως το 1912 που ο δήμος αυτός καταργήθηκε. Τουλάχιστον από το 1844 ως το 1879, το χωριό αναφερόταν επίσημα ως το Μαγκανιακόν, ενώ από το 1879 ως το 1907, ως το Μαγκανιακό. Από το 1907 ως το 1940, αναφέρεται και πάλι ως το Μαγκανιακόν, ενώ από το 1940 ως σήμερα, αναφέρεται επίσημα ως το Μαγγανιακόν. Το χωριό αναφέρεται, το 1853, ως το Μαγκανιακόν, στον β΄ τόμο των «Ελληνικών» του Ιάκωβου Ρίζου Ραγκαβή, ως χωριό του Δήμου Ιθώμης της Επαρχίας Μεσσήνης με πληθυσμό 205 κατοίκων, με βάση την απογραφή του 1851.[15] Στην ίδια πηγή αναφέρεται ως έδρα του Δήμου Ιθώμης, το Μαυρομάτι (Ιθώμης). Το 1873 ορίζεται ως χειμερινή έδρα το Χασάμπασα ή Χασήμπασα (σήμερα το Αριστοδήμειο), ενώ το Μαυρομάτι Ιθώμης παρέμεινε ως η θερινή έδρα του δήμου αυτού. Το 1912[16] το χωριό προσαρτάται ως έδρα στην Κοινότητα Μαγκανιακού.[17] Στην ίδια κοινότητα προσαρτάται επίσης τότε και ο οικισμός Ζαγάρενα (σήμερα η Κορομηλέα). Το 1940[18] οι ονομασίες του οικισμού και της κοινότητας, διορθώνονται από Μαγκανιακόν και Κοινότητα Μαγκανιακού σε Μαγγανιακόν και Κοινότητα Μαγγανιακού αντίστοιχα. Το Μαγγανιακόν παρέμεινε ως έδρα και οικισμός της Κοινότητας Μαγγανιακού, με τις αλλαγές στις ονομασίες του οικισμού και της κοινότητας, από το 1912 ως το 1997, όταν τότε, στα πλαίσια των αλλαγών που επήλθαν στη τοπική αυτοδιοίκηση, μέσω του σχεδίου «Καποδίστριας», το Μαγγανιακόν υπήχθη στον κατηργημένο Δήμο Ανδρούσας,[19][20] με έδρα την Ανδρούσα, ως το 2010. Από το 2011, μετά τις νέες αλλαγές του σχεδίου «Καλλικράτης» το Μαγγανιακόν ανήκει πλέον στον νέο Δήμο Μεσσήνης.[21][22] Ο δήμος αυτός, συστάθηκε με το Πρόγραμμα Καλλικράτης με τη συνένωση των προϋπαρχόντων δήμων Αιπείας, Ανδρούσας, Αριστομένους, Βουφράδων, Ιθώμης, Μεσσήνης, Πεταλιδίου και της Κοινότητας Τρικόρφου. Το Μαγγανιακόν σήμερα είναι η έδρα και ο μοναδικός οικισμός της Τοπικής Κοινότητας του Μαγγανιακού του Δήμου Μεσσήνης.[4]
Κάτοικοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο οικισμός, με βάση την απογραφή του 2011, έχει 114 μόνιμους κατοίκους, οι οποίοι απασχολούνται σε διάφορες αγροτικές εργασίες. Στην περιοχή του χωριού καλλιεργούνται κυρίως ελαιόδεντρα, συκιές και αμπέλια και δευτερευόντως σιτηρά.[4][5]
| Απογραφή | Πληθυσμός | Διάγραμμα εξέλιξης Πληθυσμού |
|---|---|---|
| 1844 | 188[23] | |
| 1851 | 205[15] | |
| 1879 | 264[24] | |
| 1889 | 316[25] | |
| 1896 | 365[26] | |
| 1907 | 382[27] | |
| 1920 | 367[28] | |
| 1928 | 349[29] | |
| 1940 | 358[30] | |
| 1951 | 349[31] | |
| 1961 | 349[32] | |
| 1971 | 281[33] | |
| 1981 | 220[34] | |
| 1991 | 183[35] | |
| 2001 | 175[36] | |
| 2011 | 104[37] |
Κτίρια – εκδηλώσεις – αξιοθέατα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Εκτός από τα παραδοσιακά σπίτια, και το κτίριο του Δημοτικού Σχολείου υπάρχει και η εκκλησία του χωριού, ο Ιερός Ναός του Αγίου Δημητρίου, ο οποίος υπάγεται στην Ιερά Μητρόπολη Μεσσηνίας, Στα αξιοθέατα του χωριού περιλαμβάνονται το κοντινό «Ανδρομονάστηρο», το οποίο απέχει 3 περίπου χιλιόμετρα προς τα βορειοανατολικά, καθώς και η Αρχαία Μεσσήνη η οποία απέχει περίπου 10 χιλιόμετρα, επίσης προς τα βορειοανατολικά του χωριού.
Το Καρναβάλι του Μαλλιαρού[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο Πολιτιστικός Σύλλογος Απανταχού Μαγγανιακιτών, ανάμεσα στις άλλες εκδηλώσεις, διοργανώνει το παραδοσιακό πανηγύρι του χωριού στις 7 Ιουλίου της Αγίας Κυριακής. Επίσης σημαντική εκδήλωση του συλλόγου κάθε χρόνο, τις Απόκριες αναβιώνεται το Καρναβάλι του Μαλλιαρού, το οποίο περιλαμβάνει παρέλαση τραγόμορφων καρναβαλιστών στους δρόμους του χωριού, με τη συνοδεία μουσικής από διάφορα κρουστά, πίπιζες και κλαρίνα, φωτιές και χορό στις γειτονιές. Στη συνέχεια ακολουθεί το κάψιμο του στοιχειού, ενώ το καρναβάλι ολοκληρώνεται με παραδοσιακό γλέντι, με χορούς και τραγούδια γύρω από τη φωτιά.[38]
Παλιόκαστρο – Μελίπυργος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Σε μικρή απόσταση από το χωριό, κοντά στα ερείπια του παλαιού κάστρου και των κατεστραμμένων οικισμών, υπάρχει και ερειπωμένος πύργος, ίσως τμήμα της ευρύτερης οχύρωσης, με την ονομασία «Μελίπυργος», ο οποίος θεωρείται ότι χτίστηκε πιθανώς την περίοδο της Φραγκοκρατίας, όπως και το Παλιόκαστρο, χωρίς όμως να υπάρχουν περισσότερα ιστορικά στοιχεία για τον πύργο αυτό.
Δείτε επίσης[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Ανδρούσα
- Δήμος Μεσσήνης
- Διοικητική διαίρεση Περιφερειακής Ενότητας Μεσσηνίας
- Διοικητική διαίρεση νομού Μεσσηνίας
- πρώην Δήμος Ανδρούσας
- πρώην Δήμος Υάμειας
- Αρχαία Υάμεια
- Υάμεια
Χάρτης περιοχής[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Μαγγανιακό, από την ιστοσελίδα: buk.gr
- ↑ Ταχυδρομικός Κώδικας Μαγγανιακό Μεσσηνίας.
- ↑ Τηλεφωνικοί κωδικοί της Ελλάδας, Ζώνη 27: Μεσσήνη: 27220
- ↑ 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 4,6 4,7 Δημοτική Ενότητα Ανδρούσας - Μαγγανιακό Αρχειοθετήθηκε 2018-10-22 στο Wayback Machine., από την ιστοσελίδα www.messini.gr του Δήμου Μεσσήνης.
- ↑ 5,0 5,1 5,2 5,3 Μαγγανιακό, από την ιστοσελίδα: greece.terrabook.com
- ↑ Carl Hermann Friedrich Johann Hopf, "Chroniques gréco-romanes: inédites ou peu connues, pub. avec notes et tables généalogiques", Bibliopoleion, 1873, p. 206: Manconico.
- ↑ Κωνσταντίνος Ντόκος, "BREVE DESCRITTONE DEL REGNO DI MOREA. Αφηγηματική ιστορική πηγή ή επίσημο βενετικό έγγραφο της Β' Βενετοκρατίας στην Πελοπόννησο; Αρχειοθετήθηκε 2016-06-06 στο Wayback Machine.", "ΕΩΑ ΚΑΙ ΕΣΠΕΡΙΑ", Vol 1, DOI: http://dx.doi.org/10.12681/eoaesperia.24 Αθήνα 1993, σελ. 112 (Quarto Territorio d' Andrussa - Magnaniaco), p. 127 (Provincia di Messenia).
- ↑ François Charles Hugues Laurent Pouqueville, "Voyage de la Grece; Avec cartes, vues et figures", tome 6, Didot, 1827, p.45, Noms des villages du canton d'Androussa qui dépendent du siége épiscopal établi à Nisi: Monganiano.
- ↑ Bory de Saint-Vincent, Expédition Scientifique de Morée: Section des Sciences physiques, Tome II, 1ere Partie: Géographie[νεκρός σύνδεσμος]", tome II, 1ere Partie: Geographie. F. G. Levrault, Paris 1834, p. 64: Éparchie d'Androusa - Manganiako[νεκρός σύνδεσμος].
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Μαγκανιακό (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ 21-04-1835.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Υαμείας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ ΦΕΚ 22Α - 18/12/1840.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Ιθώμης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ 15,0 15,1 Ιακώβου Ρ. Ραγκαβή, Τα Ελληνικά, Εν Αθήναις, 1853, τόμος δεύτερος, σελ. 570-571.
- ↑ ΦΕΚ 262Α - 31/08/1912.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών Κ. Μαγκανιακού (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ 16/10/1940.
- ↑ Διοικητικές Μεταβολές Οικισμών > Δ. Ανδρούσας (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ ΦΕΚ 244Α - 04/12/1997.
- ↑ ΦΕΚ 87Α - 07/06/2010.
- ↑ Διοικητικές μεταβολές οικισμών > Δ. Μεσσήνης (Μεσσηνίας), από την ιστοσελίδα: www.eetaa.gr
- ↑ Σταματάκης, Ι. Δ., "Πίναξ χωρογραφικός της Ελλάδος, Περιέχων τα Ονόματα, τας Αποστάσεις και τον Πληθυσμόν των Δήμων, Πόλεων Κωμοπόλεων και Χωρίων. / Ερανισθείς εκ διαφόρων επισήμων εγγράφων της Β. Κυβερνήσεως, και εκδοθείς υπό Ι. Δ. Σταματάκη". Εκ του Τυπογραφείου Γ. Βλασσαρίδου. Εν Αθήναις 1846, σελ. 50.
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879, εκ του Τυπογραφείου Σ. Κ. Βλαστού, Εν Αθήναις 1881. Επίσης: "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός 1879", σελ. 118.
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστική της Ελλάδος - Πληθυσμός - Απογραφή της 15-16 Απριλίου 1889", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες Α', εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1890, σελ. 84.
- ↑ Υπουργείο Εσωτερικών, Τμήμα Δημόσιας Οικονομίας και Στατιστικής, "Στατιστικά Αποτελέσματα της Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 5-6 Οκτωβρίου 1896", Μέρος Δεύτερον - Πίνακες - Α' Πληθυσμός κατά Νομούς, Επαρχίας, Δήμους, εκ του Εθνικού Τυπογραφείου και Λιθογραφείου, Εν Αθήναις 1897, σελ. 102.
- ↑ Υπουργείο των Εσωτερικών, Υπηρεσία Απογραφής, Στατιστικά Αποτελέσματα της Γενικής Απογραφής του Πληθυσμού, κατά την 27 Οκτωβρίου 1907", Επιμέλεια: Γεωργίου Χωματιανού, τόμος δεύτερος, εκ του Τυπογραφείου Μιχαήλ Νικολαΐδου, Εν Αθήναις 1909, σελ. 393.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Διεύθυνσις Στατιστικής, "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1921. Επίσης: "Πληθυσμός του Βασιλείου της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19 Δεκεμβρίου 1920", σελ. 229.
- ↑ Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928". (Πραγματικός πληθυσμός κυρωθείς δια του από 23 Νοεμβρίου 1928 διατάγματος), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1935. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 15-16 Μαΐου 1928", σελ. 267.
- ↑ Υπουργείον Εθνικής Οικονομίας, Γενική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1950. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 16 Οκτωβρίου 1940", σελ. 298.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας, πόλεις και χωρία), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1955. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 7ης Απριλίου 1951 Αρχειοθετήθηκε 2013-05-14 στο Wayback Machine.", σελ. 146.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους, κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ. 46929/6877/1961 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), εκ του Εθνικού Τυπογραφείου, Εν Αθήναις 1962. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 19ης Μαρτίου 1961", σελ. 141.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971". (Πραγματικός πληθυσμός κατά νομούς, επαρχίας, δήμους , κοινότητας και οικισμούς. Κυρωθείς δια της υπ' αριθ, 3893/Ε637/1972 κοινής αποφάσεως των Υπουργών Βοηθού Πρωθυπουργού και Εσωτερικών), Αθήναι 1972. Επίσης: "Πληθυσμός της Ελλάδος, κατά την Απογραφήν της 14ης Μαρτίου 1971", σελ. 137.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981". (Κυρώθηκε με την 7908/Δ'554/12-4-1982 κοινή απόφαση των Υπουργών Συντονισμού και Εσωτερικών), Αθήναι 1982. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 5 Απριλίου 1981", σελ. 148.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991". (Κυρώθηκε με την 24197/Γ' 3812/24-11-1993 κοινή απόφαση των Υπουργών Εθνικής Οικονομίας και Εσωτερικών), Αθήνα 1994. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος κατά την Απογραφή της 17ης Μαρτίου 1991", σελ. 180.
- ↑ Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Ελλάδος, "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001". (Κυρώθηκε με την 6821/Γ5-908/4-6-2002 κοινή απόφαση των Υπουργών Οικονομίας και Οικονομικών και Εσωτερικών, Δημόσιας Διοίκησης και Αποκέντρωσης), Αθήνα 2003. Επίσης: "Πραγματικός Πληθυσμός της Ελλάδος. Απογραφή 2001", σελ. 180.
- ↑ "Απογραφή Πληθυσμού - Κατοικιών 2011. Μόνιμος Πληθυσμός", Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ).
- ↑ Παραδοσιακό καρναβάλι την Κυριακή στο Μαγγανιακό, 14/02/2018, από την ιστοσελίδα: www.kalamatajournal.gr του ΜΜΕ "Kalamata Journal" της Μεσσηνίας.
Εξωτερικοί σύνδεσμοι[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- Δήμος Μεσσήνης, από την ιστοσελίδα: www.messini.gr του Δήμου Μεσσήνης.
- Μαγγανιακό, ιστοσελίδα του Συλλόγου των Απανταχού Μαγγανιακιτών.
- Ο Μελίπυργος, 28/12/2017, από την ιστοσελίδα του τοπικού ΜΜΕ "Αριστομένης ο Μεσσήνιος".
- Μαγγανιακό, από την ιστοσελίδα: www.greece.com
| |||||||||||
