Μίχαλ Πίους Ρόμερ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μίχαλ Πίους Ρόμερ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση7  Μαΐου 1880[1][2] ή 17  Μαΐου 1880[3]
Bagdoniškis
Θάνατος22  Φεβρουαρίου 1945[1][4][2]
Βίλνιους[5][6]
Τόπος ταφήςΚοιμητήριο Ράσος
Χώρα πολιτογράφησηςΡωσική Αυτοκρατορία
Λιθουανία
Ένωση Σοβιετικών Σοσιαλιστικών Δημοκρατιών
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΠολωνικά[7][8]
Λιθουανικά[7][8]
ΣπουδέςΓιαγκιελόνιο Πανεπιστήμιο
Ινστιτούτο Πολιτικών Επιστημών του Παρισιού
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητανομικός[9][3]
δικαστής[9]
διδάσκων πανεπιστημίου
δικηγόρος
πολιτικός[10]
δημοσιογράφος άποψης[10]
ΕργοδότηςΠανεπιστήμιο του Βίλνιους
Οικογένεια
Σύζυγοςd:Q92332445
Γονείςd:Q92314161 και Konstancja Tukałło
Στρατιωτική σταδιοδρομία
Πόλεμοι/μάχεςΑ΄ Παγκόσμιος Πόλεμος
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςCommander Grand cross of the Order of Vytautas the Great
Commander's Grand Cross of the Order of the Gediminas
Order of the Three Stars, 2nd Class
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μίχαλ Πίους Ρόμερ (αργότερα χρησιμοποίησε τη λιθουανική μορφή Μίκολας Ρόμερις, Mykolas Römeris) (1880 στο Μπαγκντονίσκις – 1945 στο Βίλνιους) ήταν Πολωνο-Λιθουανός δικηγόρος, επιστήμονας και πολιτικός.

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Νεανικά χρόνια[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Ρόμερ γεννήθηκε στη Λιθουανία σε μια πολωνική ευγενή οικογένεια Βαλτικής-Γερμανικής (Λιβονικής) καταγωγής. [11] Ήταν ένα από τα μέλη της Σλάχτα (szlachta) πιστά στην κληρονομιά του Μεγάλου Δουκάτου της Λιθουανίας, που αναφέρεται ως Krajowcy. Ο πατέρας του ήταν ο Μίχαλ Καζιμιέρζ Ρόμερ και μητέρα η Κονστάντσια Τούκαουο. [12]

Παρακολούθησε τη Νομική Σχολή στην Αγία Πετρούπολη (1893-1901) και αργότερα σπούδασε ιστορία στην Κρακοβία (1901-1902), μετά από αυτό μετακόμισε στο Παρίσι για να σπουδάσει στην École des Sciences politiques (1902-1905). Στο Παρίσι, ανήκε στην οργάνωση "Spójnia", όπου ήταν επικεφαλής της ομάδας "Lithuania" και ήταν στενά συνδεδεμένος με την Dieun;h Ένωση Πολωνών Σοσιαλιστών. [13] Έδωσε τη διάλεξη για την πολιτιστική-εθνογραφική κατάσταση στη Λιθουανία στο Café Voltaire, [13] μαζί με έναν άλλο Λιθουανό ακτιβιστή, τον Τάντας Ιβανάουσκας. Αργότερα κυκλοφόρησε στην Κρακοβία από την «Krytyka» με τίτλο:Stosunki etnograficzno-kulturalne na Litwie . [13]

Το 1905, επέστρεψε στη Λιθουανία, όπου άρχισε να εργάζεται για την αποκατάσταση του λιθουανικού κράτους, χωρίς να κυριαρχεί κανένας εθνικισμός. Όπως το έθεσε, προσπάθησε να πείσει τους Πολωνούς, που ήταν εγκατεστημένοι στη Λιθουανία να έχουν «κοινή εθνική ιθαγένεια (πολωνικά: obywatelstwo krajowe‎‎) χωρίς να παραιτηθεί από πολιτιστικές και εθνικές διακρίσεις». [13] Για το σκοπό αυτό, ο ίδιος και ο Ζένον Πιέτκιεβιτς ίδρυσε την εφημερίδα Βιλένσκα (Gazeta Wileńska), η οποία εκδόθηκε από τις 15 Φεβρουαρίου 1906. Η ριζοσπαστική εφημερίδα έκλεισε σύντομα, στις 7 Ιουλίου του ίδιου έτους, αν και είχε ήδη 2.000 συνδρομητές. Ο Ρόμερ αναγκάστηκε να καταφύγει στην Κρακοβία, από φόβο μήπως συλληφθεί. [13]

Το 1908 έγραψε το Λιθουανία: Μελέτη της Εθνικής Αναγέννησης (Litwa: studium odrodzenia narodowego). Στο έργο του δικαιολόγησε τα δικαιώματα των Λιθουανών στο δικό τους κράτος. Διέψευσε τις κατηγορίες ότι οι Λιθουανοί ακτιβιστές ήταν Ρώσοι πράκτορες. Υπερασπίστηκε επίσης το δικαίωμα των Λιθουανών Πολωνών να διατηρήσουν τη δική τους ταυτότητα στο μελλοντικό λιθουανικό κράτος. [13]

Αργότερα το ίδιο έτος επέστρεψε στο Βίλνιους, όταν συνέχισε το δημοσιογραφικό του έργο. Έγραψε έργα για τους Πολωνούς στη Λιθουανία και τη Ρουθηνία και για τους Λιθουανούς στην Ανατολική Πρωσία ( Litwini w Prusach Książęcych, 1911). Εντάχθηκε στην Εταιρεία Φίλων της Επιστήμης στο Βίλνο και συνόδευσε τον Λούντβικ Κσιβίτσκι στο αρχαιολογικό του έργο στη Σαμογιτία. [13]

Πρώτος Παγκόσμιος πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στην αρχή του πολέμου, ο Ρόμερ διατήρησε επαφές με τους κύκλους της ανεξαρτησίας και των σοσιαλιστικών κύκλων στη Βαρσοβία και διένειμε φυλλάδια στη Λιθουανία. Εργάστηκε στη συντακτική επιτροπή του ανασυσταθέντος "Przegląd Wileński". Τον Μάρτιο του 1915, πήρε τους Λιθουανούς πολιτικούς Μίκολας Σλεζεβίτσιους και Γιούργκις Σάουλις στη Βαρσοβία για μια συνάντηση με τον Στανισουάφ Πάτεκ. [13] Έκανε επαφές με το κίνημα των Λεγεώνων. Τον Μάιο του 1915, έσπασε την πρώτη γραμμή στην Κρακοβία. Τον Αύγουστο, υπέβαλε ένα εκτενές υπόμνημα στην Ανώτατη Εθνική Επιτροπή με τίτλο Λιθουανία σε Πόλεμο (Litwa wobec wojny). [13]

Τον Νοέμβριο, ο ίδιος εντάχθηκε στις λεγεώνες, αλλά νοσηλεύτηκε λόγω των σκληρών συνθηκών διαβίωσης στο μέτωπο. Στη συνέχεια στάλθηκε στη σύνταξη του Πολωνικά Νέα (Wiadomości Polskie). Κατά τη διάρκεια της κρίσης του όρκου αποσύρθηκε από τις Λεγεώνες και έγινε ο περιφερειακός δικαστής στη Λόμζα το 1917.

Μεσοπόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Μάρτιο του 1919 ήρθε στη Βαρσοβία μετά από αίτημα του Γιούζεφ Πιουσούτσκι . Ο Πιουσούτσκι τον έστειλε στο Κάουνας, για να ηγηθεί μιας κυβέρνησης, που αποτελείτο από Πολωνούς και Λιθουανούς. Ο Ρόμερ έφτασε στο Κάουνας στις 15 Απριλίου, αλλά τα σχέδιά του απορρίφθηκαν από Λιθουανούς πολιτικούς. Στη συνέχεια επέστρεψε στο Βίλνιους, το οποίο ήταν τότε στα χέρια της Πολωνίας, αλλά δεν ανέλαβε κανένα δημόσιο αξίωμα. Τον Σεπτέμβριο του 1920, αφού ο λιθουανικός στρατός είχε καταλάβει το Βίλνιους, έγινε επικεφαλής της Εθνική εφημερίδα (Gazeta Krajowa). Η εφημερίδα υποστήριξε τη λιθουανική πολιτεία, σεβόμενη την πολωνική γλώσσα και τον πολιτισμό. [14] Μετά την κατάληψη του Βίλνιους από τον στρατηγό Λουτσιάν Ζελιγκόφσκι, πήγε στο Κάουνας και σε επιστολή του προς τον Γιούζεφ Πιουσούτσκι διαμαρτυρήθηκε για την παραβίαση των δικαιωμάτων της Λιθουανίας στην πρωτεύουσά της. Αντ' αυτού, επέλεξε να μετακομίσει στο Κάουνας, το οποίο είχε γίνει η προσωρινή πρωτεύουσα της πρόσφατα ανασυσταθείσας ανεξάρτητης Δημοκρατίας της Λιθουανίας. [15]

Υπήρξε μια αξιοσημείωτη φυσιογνωμία στον Μεσοπόλεμο της Λιθουανίας και ήταν μέλος του Ανώτατου Δικαστηρίου της Λιθουανίας (1921–1928) και του Κρατικού Συμβουλίου της Λιθουανίας (1928–1931). Διετέλεσε καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Λιθουανίας / Πανεπιστήμιο Βιτάουτας Μάγκνους (1922–1940), στο Πανεπιστήμιο του Βίλνιους (1940–1945) και πρύτανης του Πανεπιστημίου της Λιθουανίας για τρεις θητείες (1927–1928, 1933–36 και 1936–1939). ). [16] Ως διεθνής δικηγόρος, το 1932 εκπροσώπησε τη Λιθουανία στο Μόνιμο Δικαστήριο Διεθνούς Δικαιοσύνης σχετικά με τη Διεύθυνση Κλαϊπέντα. Το δικαστήριο έκρινε υπέρ της Λιθουανίας ότι ο Όττο Μπόττσερ είχε παραβιάσει το Καταστατικό της Περιφέρειας Κλαϊπέντα. Δημοσίευσε ένα έργο για το θέμα αυτό με τίτλο: Le système juridique des garanties de la souveraineté de la Lithuanie sur le territoire de Memel (1936). [15]

Ο Ρόμερ έγραψε σημαντικά έργα για την ιστορία της Λιθουανίας και το δίκαιο, όπως το βιβλίο Litwa, Studyum o odrodzeniu narodu litewskiego του 1908 και το βιβλίο του 1928 Die Verfassungsreform Litauens im Jahre 1928. Θεωρείται ένας από τους πιο εξέχοντες Λιθουανούς νομικούς, ο γενάρχης, ο πρώτος λέκτορας και ένας από τους πιο εξέχοντες συγγραφείς του λιθουανικού συνταγματικού δικαίου του Μεσοπολέμου. Ενώ τα περισσότερα γραπτά του για το λιθουανικό δίκαιο ήταν γραμμένα στα λιθουανικά και η υπογραφή του στα λιθουανικά έγγραφα και επιστολές ήταν ο Μίκολας Ρόμερις (Mykolas Römeris), (μερικές φορές αποδίδεται και ως Mykolas Rėmeris ή Mykolas Riomeris), συνέχισε να γράφει το ημερολόγιό του στα πολωνικά και να χρησιμοποιεί τη γερμανική μορφή του το όνομά του (Michael von Römer) για τα νομικά του γραπτά στα γερμανικά. Δεν έσπασε τους δεσμούς του με την Πολωνία. Συνέχισε να δημοσιεύει στα πολωνικά. Για παράδειγμα, Γράμματα από το Κάουνας (Litwu z Kowna). [15] Επισκέφτηκε πρόθυμα την Πολωνία και φιλοξένησε Πολωνικές προσωπικότητες, που επισκέπτονταν τη Λιθουανία.

Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Φεβρουάριο του 1940 μετακόμισε στο Βίλνιους, όπου είχε μεταφερθεί το Λιθουανικό Πανεπιστήμιο, του οποίου ήταν πρύτανης. Οργάνωσε συναντήσεις Λιθουανών και Πολωνών ακτιβιστών σε μια προσπάθεια να βρει κοινό έδαφος. [15] Παρέμεινε σε αυτή τη θέση μετά την κατάληψη της Λιθουανίας από την ΕΣΣΔ. Μετά το κλείσιμο του πανεπιστημίου από τους Γερμανούς, πήρε μέρος σε μυστική διδασκαλία. Διατήρησε επαφές με το πολωνικό υπόγειο κίνημα. [15] Επέστρεψε στο πανεπιστήμιο μετά την είσοδο του Κόκκινου Στρατού στο Βίλνιους. Πέθανε στις 22 Φεβρουαρίου 1945. Κηδεύτηκε στο Νεκροταφείο Ράσου. [15]

Εορτασμός[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το Νομικό Πανεπιστήμιο της Λιθουανίας στο Βίλνιους μετονομάστηκε σε Πανεπιστήμιο Μίκολας Ρόμερις το 2004.

Δημοσιεύσεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Michał Römer, Stosunki etnograficzno-kulturalne na Litwie, Κρακοβία 1906.
  • Michał Römer, Litwa. Studyum o odrodzeniu narodu litewskiego, Lwów 1908.
  • Michał Römer, Litwini w Prusiech Książęcych, Κρακοβία 1911.
  • Michał Römer, Dzień 6 sierpnia 1914 roku, Warszawa 1916.
  • Michał Römer, Litewskie stronnictwa polityczne, Wilno 1921.
  • Mykolas Römeris, Le système juridique des garanties de la souveraineté de la Lithuanie sur le territoire de Memel, Παρίσι 1930.
  • Michael von Römer, Die Verfassungsreform Litauens vom Jahre 1928, Μόναχο 1930.
  • Mykolas Römeris, Valstybė ir jos konstitucinė teisė, Κάουνας 1934-1939.
  • Mykolas Römeris, Lietuvos konstitucinės teisės paskaitos ( Cours de droit constitutionnel lithuanien ), Κάουνας 1937.
  • Michał Römer, Zasługi Ludwika Krzywickiego wobec nauki litewskiej, Βαρσοβία 1938.
  • Michał Römer, Organizacja władzy politycznej w rozwoju konstytucyjnym Republiki Litewskiej, Warszawa 1939.
  • Mykolas Römeris. Λιέτουβα. Studija apie lietuvių tautos atgimimą .(ISBN 9955-601-94-9)
  • Mykolas Römeris. Konstitucinės ir teismo teisės pasieniuose .(ISBN 9986-9004-1-7)ISBN 9986-9004-1-7

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 1,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 6  Μαΐου 2014.
  2. 2,0 2,1 2,2 (Πολωνικά) Internetowy Polski Słownik Biograficzny. michal-pius-romer.
  3. 3,0 3,1 3,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/126217. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  4. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11127133t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  5. Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 1  Ιανουαρίου 2015.
  6. psb.26437.7.
  7. 7,0 7,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. data.bnf.fr/ark:/12148/cb11127133t. Ανακτήθηκε στις 10  Οκτωβρίου 2015.
  8. 8,0 8,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2018982565. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  9. 9,0 9,1 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γερμανίας: (Γερμανικά, Αγγλικά) Gemeinsame Normdatei. Ανακτήθηκε στις 16  Μαρτίου 2015.
  10. 10,0 10,1 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2018982565. Ανακτήθηκε στις 18  Δεκεμβρίου 2022.
  11. Rimantas Miknys, „Mykolas Römeris – Lietuvos modernybės aušros metraštininkas, analitikas ir politikas“, Mykolas Römeris, Dienoraštis, 1918 m. birželio 13-oji–1919 m. birželio 20-oji, Vilnius: Versus aureus, 2007, p. IX–XLVII.[νεκρός σύνδεσμος]
  12. Kiniewicz 1988-1989, σελ. 653.
  13. 13,0 13,1 13,2 13,3 13,4 13,5 13,6 13,7 13,8 Kiniewicz 1988-1989, σελ. 654.
  14. Kiniewicz 1988-1989, σελ. 654-655.
  15. 15,0 15,1 15,2 15,3 15,4 15,5 Kiniewicz 1988-1989, σελ. 655.
  16. «KTU Rectors». Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 2 Οκτωβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 28 Σεπτεμβρίου 2014. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Kieniewicz, Stefan (1988-1989). «Michał Pius Romer» (στα pl). Polski Słownik Biograficzny. 31. Wrocław, σσ. 653-655. 
  • Academical biography. Retrieved on 2007-10-02
  • Solak, Zbigniew (2004). Między Polską a Litwą. Życie i działalność Michała Römera (στα Πολωνικά). Kraków: Arcana. ISBN 83-89243-86-5. 
  • (in πολωνική) Miknys, Rimantas. "Wilno i wileńszczyzna w koncepcjach Michała Römera i krajowców" ("Vilnius and its Area in the conception of Michał Römer and his compatriots"). 
  • Solak, Zbigniew (1996). Nie dokończona autobiografia Michała Römera (στα Πολωνικά).