Μάχη του Ροζγκόνι
| Μάχη του Ροζγκόνι | |||
|---|---|---|---|
| Πόλεμοι του Κάρολου Α' για συγκέντρωση εξουσίας | |||
 Μάχη του Ροζγκόνι, Χρονικό Πίκτουμ | |||
| Χρονολογία | 15 Ιουνίου 1312 | ||
| Τόπος | Ροζγκόνι, Βασίλειο της Ουγγαρίας (νυν Ροζάνοβτσε, Σλοβακία) 48°44′41″N 21°20′10″E / 48.744743°N 21.336136°EΣυντεταγμένες: 48°44′41″N 21°20′10″E / 48.744743°N 21.336136°E | ||
| Έκβαση | Νίκη του Καρόλου Α' της Ουγγαρίας | ||
| Αντιμαχόμενοι | |||
| |||
| Ηγετικά πρόσωπα | |||
| |||
Η Μάχη του Ροζγκόνι[1] ή Μάχη του Ροζάνοβτσε[2] διεξήχθη μεταξύ του Βασιλιά Καρόλου Α' της Ουγγαρίας και της οικογένειας του Παλατίνου Αμαντέους Άμπα[1] στις 15 Ιουνίου 1312[3] στο πεδίο Ροζγκόνι (νυν Ροζάνοβτσε). Το Χρονικό Πίκτουμ την χαρακτήρισε ως την «πιο σκληρή μάχη από την εισβολή των Μογγόλων στην Ευρώπη». Παρά τις πολλές απώλειες από την πλευρά του Βασιλιά, η αποφασιστική νίκη του έδωσε τέλος στην κυριαρχία της οικογένειας Άμπα στο ανατολικό Βασίλειο της Ουγγαρίας, αποδυνάμωσε τον κύριο εγχώριο αντίπαλό του, Ματθαίο Γ' Τσακ, και τελικά εξασφάλισε την εξουσία στον Κάρολο Ροβέρτο της Ουγγαρίας.
Υπόβαθρο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Αφότου η ανώτερη γραμμή της δυναστείας Άρπαντ πέθανε το 1301, η διαδοχή στο θρόνο του Βασιλείου της Ουγγαρίας αμφισβητήθηκε από αρκετούς ξένους μονάρχες και άλλους επιλαχόντες. Ένας από αυτούς ήταν ο Κάρολος Ροβέρτος των Ανζού, υπέρμαχος του Πάπα. Για αρκετά χρόνια ο Κάρολος έδιωξε τους ξένους αντιπάλους του από τη χώρα και εγκαταστάθηκε στον ουγγρικό θρόνο. Εκείνη την εποχή, η κεντρική εξουσία ήταν αποδυναμωμένη στην Ουγγαρία και η χώρα διοικούνταν από τοπικούς πολέμαρχους, που κυριαρχούσαν σε μικρότερα πριγκιπάτα και δουκάτα. Ωστόσο, η κυριαρχία του παρέμεινε τυπική σε πολλά μέρη του Βασιλείου, επειδή αρκετοί ισχυροί άνδρες, ντόπιοι δούκες και πρίγκιπες εξακολουθούσαν να μην τον αναγνωρίζουν ως τον ανώτατο βασιλιά. Αρχικά, ο κύριος αντίπαλος του Καρόλου ήταν ο Ματθαίος Τσακ, ο οποίος ήλεγχε αρκετές κομητείες στα δυτικά και βόρεια τμήματα της Ουγγαρίας. Ωστόσο, τελικά συμμάχησε με την οικογένεια Άμπα, η οποία κυβερνούσε το ανατολικό ουγγρικό Βασίλειο.
Το 1312, ο Κάρολος πολιόρκησε το Κάστρο Σάρος (πλέον τμήμα της Σλοβακίας - Κάστρο Σάρις), που ελέγχεται από τους Άμπα. Αφού έλαβαν πρόσθετη ενίσχυση από τον Τσακ (σχεδόν ολόκληρη τη δύναμη του Τσακ, καθώς και 1.700 μισθοφόρους ακοντιστές), ο Κάρολος Ροβέρτος του Ανζού αναγκάστηκε να υποχωρήσει στην πιστή κομητεία Σέπες (σήμερα περιοχή Σπις), της οποίας οι Σάξονες κάτοικοι ακολούθως ενίσχυσαν τα στρατεύματά του. Οι Άμπα επωφελήθηκαν από την υποχώρηση. Αποφάσισαν να χρησιμοποιήσουν τις συγκεντρωμένες αντίπαλες δυνάμεις για να επιτεθούν στην πόλη Κάσσα (νυν Κόσιτσε) λόγω της στρατηγικής της σημασίας και εν μέρει λόγω του γεγονότος ότι μόλις λίγους μήνες πριν ο Κάρολος έβαλε να δολοφονήσουν τον Αμαντέους Άμπα Γερμανοί έποικοι της Κάσσα. Ο Κάρολος κατέφτασε εναντίον της Κάσσα και αντιμετώπισε τους αντιπάλους του.
Μάχη
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Οι αντίπαλες δυνάμεις εγκατέλειψαν την πολιορκία της Κάσσα και τοποθέτησαν τα στρατεύματά τους σε έναν λόφο κοντά στον Τάρκα (ποταμός Τόρισα). Ο Κάρολος Ροβέρτος της Ουγγαρίας αναγκάστηκε να τοποθετήσει τα στρατεύματά του σε επίπεδη γεωργική γη κάτω από αυτόν τον λόφο. Αν και τα στατιστικά στοιχεία είναι ασαφή, ο στρατός του βασιλιά αποτελούνταν από δικούς του άνδρες, μια ιταλική μονάδα των Οσπιτάλιων Ιπποτών και μια ισχυρή μονάδα πεζικού 1.000 ανδρών Καρπάθιων Γερμανών. Λόγω των αντικρουόμενων εκδοχών στα σύγχρονα χρονικά, δεν είναι σαφές σε ποιο βαθμό η οικογένεια Άμπα βοηθήθηκε από τις δυνάμεις του Ματθαίου Τσακ.
Η μάχη ξεκίνησε, όταν οι επαναστάτες έκαναν μια αιφνιδιαστική επίθεση κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά τη Θεία Λειτουργία στο στρατόπεδο του βασιλιά. Ακολούθησε μια αιματηρή μάχη σώμα με σώμα με μεγάλες απώλειες στους ιππότες και στις δύο πλευρές. Κάποια στιγμή, ακόμη και το βασιλικό λάβαρο μάχης χάθηκε και ο ίδιος ο Κάρολος έπρεπε να πολεμήσει υπό το λάβαρο των Οσπιτάλιων Ιπποτών. Στην κρίσιμη στιγμή της μάχης ήρθε μια ενίσχυση από την Κάσσα και έσωσε τον βασιλιά. Ο επαναστατικός στρατός, αφού έχασε τους ηγέτες του στη μάχη, κατατροπώθηκε.
Συνέπειες
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Οι βασιοί ηγέτες της οικογένειας Άμπα χάθηκαν στη μάχη και μέρος της επικράτειάς τους μοιράστηκε μεταξύ του Βασιλιά και των πιστών οπαδών του. Η απώλεια του βασικού συμμάχου ήταν επίσης ένα σημαντικό πλήγμα για τον Ματθαίο Τσακ. Αν και κατάφερε να ελέγξει πολλά από τα εδάφη του μέχρι το θάνατό του το 1321, η δύναμή του άρχισε να μειώνεται αμέσως μετά τη μάχη και δεν μπόρεσε ποτέ ξανά να εξαπολύσει μεγάλη επίθεση εναντίον του βασιλιά.
Η άμεση συνέπεια ήταν ότι ο Κάρολος Ροβέρτος της Ουγγαρίας απέκτησε τον έλεγχο του βορειοανατολικού τμήματος της χώρας. Όμως οι μακροπρόθεσμες συνέπειες της νίκης ήταν ακόμη πιο σημαντικές. Η μάχη μείωσε δραστικά την αντίθεση των πλούσιων γαιοκτημόνων εναντίον του. Ο Βασιλιάς επέκτεινε τη βάση ισχύος και το κύρος του. Η θέση του Καρόλου Ροβέρτου ως βασιλιά της Ουγγαρίας ήταν πλέον εξασφαλισμένη στρατιωτικά και η αντίσταση ενάντια στην κυριαρχία του έφτασε στο τέλος της. Ωστόσο, η κυριαρχία των Ανζού στην Ουγγαρία διήρκεσε μόνο 74 χρόνια και οι Άμπα συνέχισαν να διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην Ουγγαρία ακόμη και κατά τη διάρκεια της διοίκησης των Ανζού.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 Rady, Martyn C. (2000). Nobility, land and service in medieval Hungary. University of London. σελ. 51. ISBN 978-0-333-80085-0.
- ↑ István Sötér, I., Neupokoeva, I. G.: European romanticism. Akadémiai Kiadó, University of Michigan, 1977
- ↑ «Warfare in Fourteenth Century Hungary, from the Chronica de Gestis Hungarorum». De Re Militari. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 17 Σεπτεμβρίου 2011. Ανακτήθηκε στις 24 Σεπτεμβρίου 2014.