Μετάβαση στο περιεχόμενο

Μάρκος Πλαύτιος Σιλβανός (ύπατος το 2 π.Χ.)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μάρκος Πλαύτιος Σιλβανός (ύπατος το 2 π.Χ.)
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
M.Plautius M.f.A.n. Silvanus (Λατινικά)
Θάνατος14 (περίπου)
Χώρα πολιτογράφησηςΑρχαία Ρώμη
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΛατινικά
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταπολιτικός
στρατιωτικός
ιερέας
Οικογένεια
ΣύζυγοςLartia
ΤέκναΠλαυτία Ουργουλανίλλα
Μάρκος Πλαύτιος Σιλβανός (πραίτωρ το 24)
Publius Plautius Pulcher
Aulus Plautius Urgulanius
ΓονείςMarcus Plautius Silvanus και Ουργουλανία
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΑξίωμαΎπατος στην αρχαία Ρώμη (2 π.Χ.)[1][2]
proconsul prouinciae Asiae (4–5)[1][2]
legatus Augusti pro praetore Galatiae (5–7)[1][2]
legatus legionis (7–9)[1]
Epulones (άγνωστη τιμή)[1][2]
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Μάρκος Πλαύτιος Σιλβάνος, λατιν.: Marcus Pautius Silvanus, ήταν Ρωμαίος πολιτικός και στρατηγός που δραστηριοποιήθηκε κατά τη διάρκεια του Πριγκιπάτου. Υπήρξε ύπατος το 2 π.Χ., ως συνάδελφος του Αυτοκράτορα Αυγούστου.

Ήταν γιος ενός άλλου Mάρκου Πλαύτιου Σιλβανού και της Ουργουλανίας, στενός φίλος της αυτοκράτειρας Λιβίυας, που ήταν ετρουσκικής καταγωγής. Προτείνεται από τον Ρόναλντ Σάμ και προβάλλεται από τον Τάκιτο ότι ήταν η επιρροή της Ουργουλανίας στη Λιβία, που επέτρεψε στον Σιλβανό να ανέβει στη σειρά αξιωμάτων (cursus honorum), επιτρέποντάς του να φτάσει στην υπατεία το 2 π.Χ. μαζί με τον Αύγουστο. Στη συνέχεια, ο Σιλβανός έγινε ανθύπατος της Ασίας το 4-5 μ.Χ., και ακολούθησε διορισμός ως λεγάτος αντικαταστάτης του πραίτορα (legatus pro praetore) της αυτοκρατορικής επαρχίας της Γαλατίας το 6 μ.Χ., όπου συμμετείχε στην καταστολή των Ισαύρων, όπως αναφέρεται στον Δίωνα Κάσσιο.[3] Ήταν επίσης ένας των επτά ανδρών για τις εορτές (septemvir epulones).

Αν και ο Σιλβανός υπηρέτησε υπό τον Τιβέριο για τη διάρκεια της Μεγάλης Ιλλυρικής Εξέγερσσης ή του Πολέμου εναντίον του Μπάτο (Bellum Batonianum') ο Σάυμ προτείνει ότι ο μελλοντικός Αυτοκράτορας είχε αμφιβολίες γι 'αυτόν, λόγω της στενής σχέσης του, μέσω της μητέρας του, με τη Λιβία.[4][5] Σίγουρα ο Σιλβανός δεν εμφανίζεται πια στην ιστορία μετά τα γεγονότα στο Ιλλυρικό κατά το 6-9 μ.Χ.

Καταστολή των Ισαύρων

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το έτος 6 μ.Χ. ο Σίλβανος διορίστηκε ως ανθύπατος (proconsul) στην επαρχία της Γαλατίας, η οποία μέχρι εκείνη την ημερομηνία περιλάμβανε την παράκτια περιοχή της Παμφυλίας. Ο Δίων Κάσσιος γράφει ότι οι Ίσαυροι ξεκίνησαν μια σειρά από «ληστρικές επιδρομές», και δεν σταμάτησαν μέχρι να αντιμετωπίσουν τον «ζοφερό πόλεμο». Ο σύγχρονος ιστορικός, Nόελ Λένσκι, ακολουθώντας τους Σάυμ και Mίτσελ, γράφει ότι ο πελάτης βασιλιάς, Αρχέλαος Α', δεν μπόρεσε να διαχειριστεί ο ίδιος την εξέγερση, «και έτσι ανάγκασε τους Ρωμαίους να φέρουν τουλάχιστον δύο λεγεώνες υπό τον Mάρκιο Πλαύτιο Σιλβανό για να ανακτήσει τον έλεγχο». Ο Μίτσελ προτείνει επίσης ότι μία από αυτές τις λεγεώνες ήταν η Λεγεών VII Μακεδονική, που βρισκόταν στην Αντιόχεια κατά τη διάρκεια της περιόδου.

Συμμετοχή στη Μεγάλη Ιλλυρική Επανάσταση, ή Bellum Batonianum

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Στα τέλη του 6 μ.Χ., η Μεγάλη Ιλλυρική Εξέγερση ή Bellum Batonianum ξεκίνησε στο Ιλλυρικό.[6] Το 7 μ.Χ., πιθανότατα αργά το φθινόπωρο ή στις αρχές του χειμώνα, ο Σιλβανός κλήθηκε από τον Τιβέριο, ο οποίος είχε αναλάβει τη διοίκηση της στρατιωτικής κατάστασης στο Ιλλυρικό, να φέρει περισσότερες δυνάμεις, για να βοηθήσει στην καταστολή της εξέγερσης.[7] Οι αρχαίοι συγγραφείς δεν αναφέρουν, από πού προήλθαν αυτές οι λεγεώνες. Ωστόσο οι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν συμπεράνει ότι έφερε δύο (ή πιθανώς τρεις) λεγεώνες, πιθανώς τη Λεγεώνα IV Σκυθική και τη Λεγεώνα V Mακεδονική, ίσως προερχόμενες από τη Συρία.

Σχετικά με το έτος κατά το οποίο ο Σιλβανός έφτασε στο Ιλλυρικό, οι αρχαίοι συγγραφείς δίνουν το έτος 7 μ.Χ.[6][7], και ο ιστορικός της εποχής μας Σάυμ συμφωνεί ότι το 7 μ.Χ. είναι αδιαμφισβήτητο[8][9] Ωστόσο ορισμένοι σύγχρονοι ιστορικοί έχουν προτείνει μια αντιφατική, και πιθανώς λανθασμένη, «αμφίβια προσγείωση» κατά τη διάρκεια του 6 μ.Χ.[10]

Ο Βελήιος Πατέρκουλος φαίνεται να προτείνει ότι ο Σιλβανός ακολούθησε τον Αύ. Καικίνα Σεβήρο, τον αυτοκρατορικό λεγάτο της Μοισίας, στην επαρχία του, προτού βαδίσουν μαζί προς το Ιλλυρικό. Κατά τη διάρκεια της πορείας τους εντάχθηκε μια δύναμη ιππικού Θρακών, με αρχηγό τον βασιλιά Ροιμητάλκη. Αυτή η δύναμη δέχτηκε απροσδόκητη επίθεση καθ' οδόν από τον εχθρό κοντά στα ηφαιστειακά έλη, στη βόρεια Παννονία κοντά στη Σίσκια (σημερινό Σισάκ), αλλά τους νίκησε επιτυχώς. Ο Δίων, ωστόσο, δεν αναφέρει τη συμμετοχή του Σιλβανού σε αυτό το περιστατικό, ενώ σύγχρονοι ιστορικοί δηλώνουν ρητά, ότι αυτό το γεγονός αφορούσε μόνο τον Καικίνα και τις δυνάμεις του από τη Μοισία.

Μόλις οι δύο στρατηγοί, Σιλβανός και Καικίνας Σαβήρος ένωσαν τις λεγεώνες τους και έφτασαν με επιτυχία στο Ιλλυρικό, πολέμησαν μια μεγάλη μάχη ενάντια στους εξεγερθέντες κοντά στο Σίρμιον. Οι ρωμαϊκές δυνάμεις ήταν νικήτριες, αλλά υπέστησαν μεγάλες απώλειες. Ο Βελήιος Πατέρκουλος αναφέρει τους θανάτους στρατιωτικών τριβούνων, αρκετών επάρχων, ενός έπαρχου στρατοπέδου και ορισμένων εκατονταρχών, συμπεριλαμβανομένων μερικών από τους πρώτους. Δεν αναφέρεται αριθμός συνολικών θανάτων.[11] Ο Πατέρκουλος αποκάλεσε αυτή τη μάχη «μια σχεδόν θανατηφόρα ήττα», και δηλώνει ότι η νίκη «κέρδισε περισσότερη δόξα [για τους στρατιώτες], από όση έμεινε στους αξιωματικούς τους», λόγω της αποτυχίας τους να ακολουθήσουν το παράδειγμα του Τιβέριου, και να στείλουν ανιχνευτές για να εξακριβώσουν τη θέση του εχθρού. [11]

Μετά από αυτό το απρόοπτο ξεκίνημα, ο Σιλβανός με τις δύο «ανατολικές λεγεώνες» του, συνοδευόμενος από τη λεγεώνα του Καικίνα, βάδισε στη Σίσκια (σημερινό Σισάκ) για να ενωθεί με τον Τιβέριο, και τις δύο λεγεώνες που είχαν ήδη συγκεντρωθεί εκεί.[12] Μόλις οι άνδρες είχαν χρόνο να συνέλθουν, ο Τιβέριος αμέσως μοίρασε τις δυνάμεις στα τέσσερα, στέλνοντας την Καικίνα πίσω στη Μοισία και βαδίζοντας με τον Σιλβανό και τις «ανατολικές λεγεώνες» πίσω στο Σίρμιο, όπου ξεχειμώνιασαν, και όπου ο Σιλβάνος συνέχισε να επιχειρεί για το υπόλοιπο της σύγκρουσης. [12] Ο Πατέρκουλος δηλώνει ότι ο Τιβέριος τους οδήγησε σε μια «μακρά και εξαιρετικά επίπονη πορεία, οι δυσκολίες της οποίας δύσκολα μπορούν να περιγραφούν» αν και δεν αναφέρει συγκεκριμένα τον ρόλο του Σιλβανού.

Κατά τη διάρκεια του 8 μ.Χ. ο ΔίωΣιλβανός οδήγησε προσωπικά μια επιτυχημένη εκστρατεία, για να νικήσει τους Bρευκιανούς και κέρδισε την πίστη ορισμένων άλλων Ιλλυρικών φυλών χωρίς μάχη.

Το τελευταίο έτος της εξέγερσης, το 9 μ.Χ., ο Σιλβανός παρέμεινε στο Ιλλυρικό, δρώντας έξω από το Σίρμιο. Ο Δίων δηλώνει ότι οι δυνάμεις του λυμαίνονταν την Παννονία, γεγονός που έκανε τις υπόλοιπες φυλές να συμβιβαστούν. Για τις ενέργειές του, τού απονεμήθηκαν θριαμβευτικές τιμές μαζί με τους άλλους διοικητές : αυτό πιστοποιείται από την επιγραφή, που εμφανίζεται στον τάφο του Σιλβανού στο Τίβολι της Ιταλίας.

Ο Mάρκος Πλαύτιος Σιλβανός ήταν γιος ενός άλλου Mάρκου Πλαύτιου Σιλβανού (χωρίς τεκμηρίωση) και της Ουργουλανίας, στενής φίλης της Λιβίας. Είναι πιθανό η οικογένεια να κατάγεται από τον Μάρκο Πλαύτιο Υψαίο, ύπατο το 125 π.Χ., ωστόσο αυτό αμφισβητείται από τον Σάυμ.

Ο Σιλβανός νυμφεύτηκε τη Λαρτία. Τα γνωστά τους παιδιά περιλαμβάνουν:

  • Mάρκος Πλαύτιος Σιλβανός. Πρώτα νυμφεύτηκε τη Φαβία Νουμαντίνα, αλλά ο γάμος τους είχε τελειώσει πριν από το 24 μ.Χ., καθώς τότε ήταν νυμφευμένος με την Απρονία, κόρη του Λεύκιου Απρόνιου. Κατηγορήθηκε ότι δολοφόνησε την Απρονία πετώντας την από ένα παράθυρο.[13][14] Η δολοφονία ερευνήθηκε από τον ίδιο τον Αυτοκράτορα Τιβέριο. Στη συνέχεια, η Ουργκουλανία έστειλε στον εγγονό της ένα εγχειρίδιο, ενθαρρύνοντάς τον να αυτοκτονήσει, κάτι που έκανε πρόθυμα. Λίγο μετά τη δολοφονία της Απρονίας, η Φαβία Νουμαντίνα «κατηγορήθηκε ότι προκάλεσε την παραφροσύνη τού συζύγου της με μαγικά ξόρκια και φίλτρα», αλλά αθωώθηκε. [13]
  • Aύλος Πλαύτιος Ουργουλάνιος. Απεβίωσε σε ηλικία 9 ετών.
  • Πόπλιος Πλαύτιος Πούλχερ. Φίλος και σύντροφος τού ανιψιού του Κλαύδιου Δρούσου. Ταμίας (quaestor) επί Τιβερίου, και οιονοσκόπος (augur). Κυβερνήτης της Σικελίας.
  • Πλαυτία Ουργουλανίλλα, πρώτη σύζυγος του Αυτοκράτορα Κλαυδίου.

Είναι επίσης ο εξάδελφος του Aύλου Πλαύτιου (υπάτου το 1 π.Χ.), ο οποίος ήταν πατέρας του Aύλου Πλαύτιου, ηγέτη της εισβολής στη Βρετανία το 43 μ.Χ.

Το Μαυσωλείο των Πλαυτών

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το μαυσωλείο στο οποίο ενταφιάστηκε ο Marcus Plautius Silvanus στέκεται ακόμη στο σύγχρονο Tίβολι της Ιταλίας. Μία μεγάλη επιγραφή που περιγράφει τα επιτεύγματα του Σιλβανού υπάρχει ακόμη, και περιλαμβάνει τη σύζυγό του Λαρτία και έναν από τους γιους του, τον Aύλου Πλαύτιου Ουργουλάνιου, μαζί με την ξεχωριστή, πολύ λεπτομερή λίθινη πλάκα του υιοθετημένου εγγονού του Tιβέριου Πλαύτιου Σιλβανού Αιλιανού.

Η λατινική επιγραφή γράφει: "M Plautius M F A N/ Silvanus / cos VII vir Epulon / huic senatus triumphalia / ornamenta decrevit / ob res in Ilyrico / bene gestas / Lartia CN F Uxor/ A Plautius M F/ Urgulanius / vixit ann IX."

Το μαυσωλείο υπάρχει ζωγραφισμένο στον διάσημο πίνακα «Η γέφυρα Λουκάνo και το Μαυσωλείο των Πλαυτίων» και χαραγμένο σε χαλκογραφία από δύο διαφορετικά μέρη από τον Τζιοβάννι Μπατίστα Πιρανέζι [15] και, μεταξύ άλλων, από τον Φραντς Κνέμπελ και τον Oνοράτο Καρλάντι. Εμφανίζεται επίσης στα κεραμικά Spode, το σχέδιο που ονομαζόταν «Γέφυρα του Λουκάνο» στις αρχές του 19ου αι.

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Prosopographia Imperii Romani» (Γερμανικά) 1897.
  2. 2,0 2,1 2,2 2,3 Bernard Rémy: «Les carrières sénatoriales dans les provinces romaines d'Anatolie au Haut-Empire» (Γαλλικά) IFEA. Κωνσταντινούπολη, Παρίσι. 1989. Ανακτήθηκε στις 21  Απριλίου 2025. σελ. 135-137. ISBN-10 2-906059-04-X.
  3. Cassius Dio, The Roman History, LV, 28
  4. Syme, Augustan Aristocracy, 1986, p. 88
  5. Tacitus, Annales, II, 34.
  6. 6,0 6,1 Cassius Dio, Roman History, Bk 55, ch 29
  7. 7,0 7,1 Velleius Paterculus, The Roman History, II, 111.2
  8. Syme, "Some Notes on the Legions Under Augustus", p. 28.
  9. Syme, Augustan Aristocracy, p. 289
  10. For example, Jason R. Abdale, The Great Illyrian Revolt (2019), p. 144
  11. 11,0 11,1 Velleius Paterculus, The Roman History, Bk 2, ch 112.5
  12. 12,0 12,1 Dzino, Failure of Greater Illyricum, p. 153
  13. 13,0 13,1 Tacitus, Annales IV.22.3
  14. Syme, Augustan Aristocracy, p. 418
  15. «The Ponte Lucano with the Tomb of the Plautii». 
  • Cassius Dio, (2007) Ρωμαϊκή Ιστορία.
  • Velleius Paterculus, (2011) Ρωμαϊκή Ιστορία.
  • Publius Cornelius Tacitus, Annales.
  • Επιγραφή του τάφου των Plautii, CIL XIV, 3606
  • Abdale, JR, (2019) The Great Illyrian Revolt: Rome's Forgotten War in the Balkans, AD6-9. Στυλό και σπαθί.
  • Dzino, D. (2010) The Failure of Greater Illyricum. , που δημοσιεύτηκε στο διαδίκτυο Cambridge.org.
  • Lenski, N. (1999) "From Assimilation and Revolt in the Territory of Isauria, from the Sixth Century BC to the Sixth Century AD," Journal of Economics and Social History of the Orient, Vol 42, αρ. 4, σελ. 413-465. (Jstor)
  • Mitchell, S, (1976) «Legio VII and the Garrison of Augustan Galatia», Classical Quarterly αρ. 26, σελ. 298-308.
  • Syme, Ronald, (1933) "Some Notes on the Legions under Augustus," Journal of Roman Studies, Vol 23, pp. 14-33. (Jstor)
  • Syme, Ronald, (1934) Galatia and Pamphylia under Augustus: The Governorship of Piso, Quirinus and Silvanus. Κλειώ αρ. 27, σελ. 122-148.
  • Syme, Ronald, (1939) Η Ρωμαϊκή Επανάσταση. , Clarendon Press, Οξφόρδη.
  • Syme, Ronald, (1986) The Augustan Aristocracy. , Clarendon Press, Οξφόρδη.
  • Lily Ross Taylor, (1956) "Trebula Suffenas and the Plautii Silvani", στο Memoirs of the American Academy in Rome, vol. 24. (Jstor)
  • Wilkes, JJ, (1969) Dalmatia. , Routledge, 1969.

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]