Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λόενγκριν (ήρωας)

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Ο Λόενγκριν σε καρτ ποστάλ, περ. 1900

Ο Λόενγκριν (γερμανικά: Lohengrin) είναι λογοτεχνικός χαρακτήρας της μεσαιωνικής γερμανικής λογοτεχνίας που ανήκει στον θρύλο του Αρθούρου. Η ιστορία του, μια παραλλαγή του θρύλου του Ιππότη του Κύκνου που είναι γνωστή από διάφορες μεσαιωνικές πηγές, εμφανίζεται για πρώτη φορά στις αρχές του 13ου αιώνα στον Πάρσιφαλ του Βόλφραμ φον Έσενμπαχ που τον εμφανίζει ως γιο του Πέρσιβαλ.[1]

Η όπερα Λόενγκριν (1848) του Βάγκνερ βασίζεται στον θρύλο.[2]

Ο Λόενγκριν αναφέρεται για πρώτη φορά ως Λόερανγκριν, γιος του Πέρσιβαλ, στο αυλικό μυθιστόρημα Πάρσιφαλ του Βόλφραμ φον Έσενμπαχ (1210), το οποίο ολοκλήρωσε το έργο του Κρετιέν ντε Τρουά Πάρσιφαλ ή Το Έπος του Γκράαλ (περ. 1185), όπου δεν αναφέρεται η ιστορία του Λόενγκριν.

Η ορθογραφία του ονόματος που υιοθέτησε ο Βόλφραμ φον Έσενμπαχ παραπέμπει σε μια πιθανή ταύτιση του ήρωα με τον ιππότη Γκαρέν της Λωρραίνης, πρωταγωνιστή ενός επικού άσματος του λαού της Λωρραίνης.[3]

Ο Λόενγκριν με τον αδελφό του Καρντέις ζουν με τους γονείς τους στο κάστρο Μονσαλβάτ όπου ο Πέρσιβαλ έγινε φύλακας του Δισκοπότηρου. Ο Καρντέις αργότερα κληρονομεί τα εδάφη του πατέρα τους και ο Λόενγκριν παραμένει στο κάστρο ως Ιππότης του Τάγματος του Δισκοπότηρου. Τα μέλη αυτού του τάγματος παρέχουν κρυφά βοήθεια σε βασίλεια που έχουν χάσει τους υπερασπιστές τους και ο Λόενγκριν πηγαίνει στο δουκάτο της Βραβάντης, όπου ο δούκας πέθανε χωρίς άνδρα κληρονόμο.

Ο Λόενγκριν σε πίνακα στο κάστρο Nόισβανσταϊν, 1886

Ο κόμης Τέλραμουντ θέλει να καταλάβει το δουκάτο με δόλο - ισχυρίζεται ότι ο δούκας της Βραβάντης του υποσχέθηκε το χέρι της κόρης του πριν από το θάνατό του. Η κόρη του δούκα, η Έλσα, το αρνείται και τότε ο βασιλιάς Ερρίκος Α΄ αποφασίζει να διαλευκάνει την υπόθεση με μονομαχία, τη λεγόμενη «κρίση του Θεού». Όλοι οι ιππότες αρνήθηκαν να μονομαχήσουν εναντίον του Τέλραμουντ, αλλά στη συνέχεια εμφανίζεται ο Λόερανγκριν με μια βάρκα που τη σέρνει ένας κύκνος και προσφέρεται να προστατεύσει την Έλσα. Στη μονομαχία, νικά τον Τέλραμουντ που αναγκάζεται να παραδεχτεί το ψέμα του. Ο Τέλραμουντ εκδιώκεται και ο βασιλιάς Ερρίκος δίνει την ευλογία του στο γάμο του Λόενγκριν (που αποκαλούσε τον εαυτό του Ιππότη του Κύκνου) με την Έλσα. Ο Λόενγκριν προειδοποιεί την Έλσα ότι δεν πρέπει ποτέ να ρωτήσει το όνομα και την καταγωγή του - και του το ορκίζεται. Παντρεύονται και ο Λόενγκριν κυβερνά τη Βραβάντη για πολλά χρόνια. Έχουν έναν γιο, αλλά μια μέρα η Έλσα επιμένει τελικά να απαντήσει στην απαγορευμένη ερώτηση. Ο Λόενγκριν της εξηγεί μπροστά σε όλους την καταγωγή του και, μπαίνοντας στη βάρκα, φεύγει για πάντα. Η Έλσα πεθαίνει από τη θλίψη. Δεν αναφέρεται τίποτε για την τύχη του γιου τους.[4]

Στην όπερα του Βάγκνερ Λόενγκριν, ο Τέλραμουντ δεν απαιτεί το χέρι της Έλσας. Είναι ήδη παντρεμένος με τη μάγισσα Ορτρούντ. Για να κυβερνήσει το δουκάτο, κατηγορεί την Έλσα ότι δολοφόνησε τον μικρότερο αδερφό της Γκότφριντ. Η Έλσα ρωτάει το όνομα του Λόενγκριν υποκινούμενη κακόβουλα από τη σύζυγο του Τέλραμουντ Ορτρούντ. Στην τελευταία σκηνή ο Γκότφριντ αποδεικνύεται ότι είναι ζωντανός και επιστρέφει: είναι ο κύκνος που τραβούσε τη βάρκα του Λόενγκριν, όπως τον είχε μεταμορφώσει η Ορτρούντ, και ο Λόενγκριν με την προσευχή του έλυσε τα μάγια και τον επανέφερε στην ανθρώπινη μορφή του..[5]