Λουίζα Πέσιακ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λουίζα Πέσιακ
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση12  Ιουνίου 1828[1][2]
Λιουμπλιάνα[2]
Θάνατος1  Μαρτίου 1898
Λιουμπλιάνα
Χώρα πολιτογράφησηςΑυστροουγγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Ομιλούμενες γλώσσεςΣλοβενικά[3][4][5]
Γερμανικά[4]
Γαλλικά[4]
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητασυγγραφέας
ποιήτρια
μεταφράστρια
θεατρική συγγραφέας
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Η Λουίζα Πέσιακ (σλοβενικά: Luiza Pesjak), ή Λουγίζα Πεσιάκοβα (Lujiza Pesjakova), (12 Ιουνίου 1828 - 31 Μαρτίου 1898) ήταν Σλοβένα συγγραφέας, ποιήτρια και μεταφράστρια. Ήταν η πρώτη γυναίκα που έγραψε ένα μυθιστόρημα στα σλοβενικά.[6]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Λουζία Πέσιακ γεννήθηκε στη Λιουμπλιάνα στις 12 Ιουνίου 1828. Ο πατέρας της ήταν ο δικηγόρος Μπλαζ Κρόμπαθ. Σπούδασε στο Ινστιτούτο Φρύλιχ, καθώς και διδάχθηκε από ντόπιους δασκάλους, συμπεριλαμβανομένου του Φραντσέ Πρεσέρεν. Η Πέσιακ γνωρίστηκε με τους Στρίταρ, Γκρεγκόρτσιτς και Λέβστικ, με τους οποίους αντάλλαξε αλληλογραφία. Η Πέσιακ αφιέρωνε σημαντικό χρόνο στο να διαβάζει, να πηγαίνει στο θέατρο και την όπερα, καθώς και να ταξιδέψει και να είναι κοινωνική. Ήταν μία από τους πρώτους μυθιστοριογράφους της Σλοβενίας, η οποία εξέδωσε την ιστορία Ημερολόγιο της Μπεάτα το 1887, καθώς και συγγραφή ποίησης, θεατρικών έργων και λιμπρέτο όπερας για το Gorenjski slavček. Η Πέσιακ περιελάμβανε ένα ισχυρό πατριωτικό μήνυμα στα έργα της, τα οποία εκδόθηκαν τόσο στη Σλοβενία όσο και στη Γερμανία. Συγκεκριμένα, τα πρώτα της έργα ήταν στα γερμανικά, καθώς εκείνη την εποχή δεν μιλούσε σλοβένικα.[7][8][9][10][11][12]

Η Πέσιακ παντρεύτηκε στις 3 Οκτωβρίου 1848, με τον επιχειρηματία Σίμον Πέσιακ, με τον οποίο απέκτησαν πέντε κόρες, τις Χελένα, Λουίζ, Μέρι, Ίντα και Έμμα. Αν και η οικογένεια μιλούσε γερμανικά και γαλλικά, τα κορίτσια πήραν έναν ντόπιο δάσκαλο μετά την καθιέρωση ενός συντάγματος που παρείχε αστικές και πολιτικές ελευθερίες στην Αυστριακή Αυτοκρατορία το 1860 και μετά από αυτό η Πέσιακ έμαθε σλοβενικά και άρχισε να γράφει στη γλώσσα. Άρχισε να προωθεί την εκμάθηση της τοπικής γλώσσας και να μεταφράζει ποιήματα σε αυτήν. Μετάφρασε έργα στα γερμανικά, αγγλικά, ιταλικά, τσεχικά και γαλλικά. Τα έργα της δημοσιεύτηκαν σε διάφορα περιοδικά. Χρειάστηκαν δέκα χρόνια για την Πέσιακ να δημοσιεύσει το ημερολόγιο νουβελών της με τις προϋποθέσεις που ήθελε, αλλά τελικά το πέτυχε το 1887. Στη μετέπειτα ζωή, η οικονομική της σταθερότητα αποδυναμώθηκε και η Πέσιακ έζησε με περιορισμένα μέσα σχεδόν ξεχασμένη. Το 1897 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο ενώ ήταν στο Ποντμπρέζγε και πέθανε τον Μάρτιο του 1898.[8][11][13][14]

Γιουγκοσλαβικό γραμματόσημο

Ένας δρόμος πήρε το όνομά της, αν και το όνομα δόθηκε σε γερμανική μορφή, Luiza Pesjakova, και εμφανίστηκε σε ένα γιουγκοσλαβικό γραμματόσημο. Το πορτρέτο της βρίσκεται στην Εθνική Πινακοθήκη της Σλοβενίας, όπου είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς πίνακες.[15][16][11]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 417228. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017.
  2. 2,0 2,1 2,2 «Pesjak, Luise» (Γερμανικά) σελ. 49.
  3. plus.si.cobiss.net/opac7/conor/15846755.
  4. 4,0 4,1 4,2 Τσεχική Εθνική Βάση Δεδομένων Καθιερωμένων Όρων. js2016917286. Ανακτήθηκε στις 1  Μαρτίου 2022.
  5. CONOR.SI. 15846755.
  6. Τόνρα, Τζάστιν. «Distant Reading Recommends: Beatin dnevnik (Beata's Diary) by Luiza Pesjak. – Distant Reading for European Literary History». 
  7. «Uspel življenjski načrt Luize Pesjak». Dnevnik (στα Σλοβενικά). 6 Οκτωβρίου 2019. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020. 
  8. 8,0 8,1 Slovenska akademija znanosti. «Pesjakova, Luiza (1828–1898)». Slovenska biografija (στα Σλοβενικά). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020. 
  9. «Aforizmi». dLib.si (στα Βοσνιακά). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020. 
  10. «Pripovedna besedila slovenskih pisateljic - sodobnic Zofke Kveder». dLib.si (στα Σλοβενικά). Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020. 
  11. 11,0 11,1 11,2 «Prvi interaktivni multimedijski portal, MMC RTV Slovenija». RTVSLO.si (στα Σλοβενικά). 17 Ιουνίου 2012. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020. 
  12. «Luiza Pesjakova». lit.ijs.si. 
  13. Ντε Χάαν, Φ.· Μπουτσούρ, Μ. (2008). Aspasia: The International Yearbook of Central, Eastern, and Southeastern European Women's and Gender History. Berghahn Books, Incorporated. σελ. 33. ISBN 978-1-84545-634-4. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020. 
  14. Πέτροβιτς, Γ. (2018). Women's Authorship in Interwar Yugoslavia: The Politics of Love and Struggle. Springer International Publishing. σελ. 117. ISBN 978-3-030-00142-1. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020. 
  15. «Razstava za Bežigradom: od 1623 ulic v Ljubljani le 48 poimenovanih po ženskah». Dnevnik (στα Σλοβενικά). 10 Φεβρουαρίου 2017. Ανακτήθηκε στις 6 Ιουλίου 2020.