Λιθόκερος ο πατρούλιος
| Λιθόκερος | |
|---|---|
Συστηματική ταξινόμηση 
| |
| Βασίλειο: | Ζώα |
| Συνομοταξία: | Αρθρόποδα |
| Είδος: | Έντομα |
| Τάξη: | Ημίπτερα |
| Υπο-τάξη: | Ετερόπτερα |
| Οικογένεια: | Βελοστοματίδες |
| Γένος: | Λιθόκερος |
| Είδη: | L. patruelis
|
| Διωνυμική ονοματολογία | |
| Lethocerus patruelis (Stål, 1854)
| |
| Συνώνυμα | |
|
Belostoma patruele | |
Ο Λιθόκερος ο πατρούλιος (επιστ. ονομ.: Lethocerus patruelis) είναι υδρόβιο ζωύφιο της οικογένειας των βελοστοματιδών . Είναι γηγενές στη νοτιοανατολική Ευρώπη, μέσω της Νοτιοδυτικής Ασίας, στο Πακιστάν, την Ινδία και τη Βιρμανία . [1] Είναι το μεγαλύτερο ευρωπαϊκό ημίπτερο και υδρόβιο έντομο. [2] Τα ενήλικα θηλυκά έχουν μέγεθος 7 με 8 εκατοστόμετρα, ενώ τα ενήλικα αρσενικά 6 με 7 εκατοστόμετρα . [1]
Περιγραφή[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Τα γιγάντια ζωύφια είναι μεγάλα έντομα, καφέ έως πράσινου χρώματος, που βοηθά τα ζωύφια να καμουφλάρονται καλύτερα στο περιβάλλον τους. Το σχήμα του σώματος είναι ελλειπτικό έως επιμήκη, ραχιαία-κοιλιακά πεπλατυσμένο. Μερικά δείγματα φτάνουν σε μήκος έως και 8 εκατοστά, αν και ορισμένα άλλα είδη αυτού του γένους μπορούν να φτάσουν σε μήκος έως και 12 εκατοστά. Όπως και άλλοι εκπρόσωποι της υποκατηγορίας των νερόμορφων, οι κεραίες είναι κοντές και αόρατες. Το πρώτο ζευγάρι ποδιών είναι προσαρμοσμένο για να πιάνει και να κρατά θηράματα. Οι ημιέλυτρα είναι μεγάλες και καλύπτουν σχεδόν ολόκληρη την κοιλιά του ζώου. Κάτω από το έλυτρο υπάρχει ένα άλλο ζεύγος φτερών, που επιτρέπει σε αυτά τα μεγάλα έντομα να πετάξουν και να μεταναστεύσουν από τη μια επιφάνεια του νερού στην άλλη εάν οι συνθήκες γίνουν μη ικανοποιητικές. Στο τέλος της κοιλιάς υπάρχουν δύο σωληνοειδή σπειροειδή που χρησιμεύουν για την απορρόφηση του οξυγόνου από την επιφάνεια, ενώ το ζώο είναι βυθισμένο με όλο του το σώμα και περιμένει το θήραμα. [3]
Βιολογία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Όπως όλα τα άλλα υμενόπτερα, ο κύκλος ανάπτυξης του λιθόκερου είναι ατελής, δηλαδή ημιμεταβολικός. Οι νεαρές νύμφες εκκολάπτονται από τα αυγά μορφολογικά παρόμοια με τα ενήλικα και δεν αλλάζουν το σχήμα τους κατά την ανάπτυξη, αναπτύσσοντας μόνο αναλογικά. Τόσο οι προνύμφες όσο και τα ενήλικα είναι υποχρεωτικά αρπακτικά και τρέφονται με άλλα υδρόβια αρθρόποδα, γυρίνους και μικρά ψάρια. Ο λιθόκερος είναι κυνηγός που χρησιμοποιεί τους μίσχους υδρόβιων φυτών για υποστήριξη. Όταν πιάνει θήραμα, εγχέει το σάλιο του πλούσιο σε πεπτικά ένζυμα και στη συνέχεια ρουφάει τον διαλυμένο ιστό στο υγρό με το ρύγχος του. [3]
Εξάπλωση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Ο λιθόκερος κατοικεί σε μια μεγάλη περιοχή, από τη νοτιοανατολική Ευρώπη και τα νότια της Βαλκανικής χερσονήσου μέσω της Μικράς Ασίας, του Πακιστάν, της Ινδίας μέχρι τη Μιανμάρ. Λόγω των πρόσφατων κλιματικών αλλαγών, έχει παρατηρηθεί η πρόοδος αυτού του είδους προς την κατεύθυνση του βορρά στο έδαφος της Βαλκανικής Χερσονήσου. [2]
Ελλάδα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
Στην Ελλάδα έχει εντοπιστεί στις εξής περιοχές, βάσει έρευνας της Παγκόσμιας Διευκόλυνσης Πληροφοριών για τη Βιοποικιλότητα (GBIF):[4]
- Αμβρακικός κόλπος
- Ζάκυνθος
- Θεσσαλονίκη
- Λίμνη Κερκίνη
- Νέα Ηρακλείτσα
- Σιθωνία Χαλκιδικής
- Σιδηρόλακκος Χαλκιδικής
- Σταυρός Χανίων
- Θάσος
- Έβρος
- Λέσβος
- Τήλος
Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
- ↑ 1,0 1,1 Perez-Goodwyn, P. J. (2006). Taxonomic revision of the subfamily Lethocerinae Lauck & Menke (Heteroptera: Belostomatidae)". Stuttgarter Beiträge zur Naturkunde. Serie A (Biologie) 695: 1–71.
- ↑ 2,0 2,1 Grozeva, Snejana; Kuznetsova, Valentina; Simov, Nikolay; Langourov, Mario; Dalakchieva, Svetla (2013). «Sex chromosome pre-reduction in male meiosis of Lethocerus patruelis (Stål, 1854) (Heteroptera, Belostomatidae) with some notes on the distribution of the species». ZooKeys (319): 119–135. doi:. ISSN 1313-2970. PMID 24039515.
- ↑ 3,0 3,1 Cullen, M. J. (1969). «The Biology of Giant Water Bugs (Hemiptera Belostomatidae) in Trinidad». Physiological Entomology 44: 123–136.
- ↑ «Lethocerus patruelis (Stål, 1854)». www.gbif.org (στα Αγγλικά). Ανακτήθηκε στις 18 Σεπτεμβρίου 2022.