Μετάβαση στο περιεχόμενο

Λεύκιος Φλάβιος Σίλβα

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Μασάδα.
Ερείπια του ρωμαϊκού στρατοπέδου F κοντά στη Μασάδα.

Ο Λεύκιος Φλάβιος Σίλβα Νόνιος Βάσσος, λατιν.: Lucius Flavius Silva Nonius Bassus ήταν Ρωμαίος στρατηγός των τελών του 1ου αι., κυβερνήτης της επαρχίας της Ιουδαίας και ύπατος. [1] Ο Σίλβα ήταν ο διοικητής του στρατού, που αποτελούνταν κυρίως από τη Λεγεώνα X Fretensis, το 72 μ.Χ. που πολιόρκησε το σχεδόν απόρθητο ορεινό φρούριο της Μασάδα, το οποίο κατείχε μία ομάδα Εβραίων επαναστατών, οι οποίοι ονομάστηκαν Φονείς (Sicarrii) από τον ίδιο τον Φλάβιο. Η πολιορκία έληξε το 73 μ.Χ. με τις δυνάμεις του Σίλβα να παραβιάζουν τις άμυνες του οροπεδίου Μασάντα, και τη μαζική αυτοκτονία των Σικαρίων, οι οποίοι προτίμησαν τον θάνατο από την ήττα ή την αιχμαλωσία. Οι ενέργειες του Σίλβα τεκμηριώνονται από τον Εβραιο-Ρωμαίο ιστορικό του 1ου αι. Φλ. Ιώσηπο, τα ερείπια μίας ρωμαϊκής αψίδας νίκης του 1ου αι. που εντοπίστηκε στην Ιερουσαλήμ το 2005, και οι εκτεταμένες χωματουργικές εργασίες στην τοποθεσία Μασάδα, ένα μνημείο για το ορόσημο της ρωμαϊκής πολιορκίας.

Πρώιμη ζωή και σταδιοδρομία

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο Φλάβιος Σίλβα γεννήθηκε στη ρωμαϊκή πόλη Ουρβς Σαλβία, στη σημερινή Ιταλία, περί το 43 μ.Χ. Γύρω στα 62, ξεκίνησε τη σταδιοδορμία του στους είκοσι άνδρες (vingitviri), ένα προκαταρκτικό και απαιτούμενο πρώτο βήμα για την είσοδό του στη Ρωμαϊκή Σύγκλητο. Οι είκοσι άνδρες ήταν ένας σύλλογος είκοσι πολιτών, επιφορτισμένων με τη διαχείριση των δημοτικών και κυβερνητικών υποθέσεων εντός της πόλης της Ρώμης. Ως ένας από τους τρεις άνδρες αστυνόμους-πυροσβέστες (tresviri capitales), ο Σίλβα ήταν ένας από τους τρεις υπεύθυνους για την υποστήριξη των δικαστικών αξιωμάτων.

Στη συνέχεια υπηρέτησε ως στρατιωτικός τριβούνος της Λεγεώνας IV Σκυθικής γύρω στο έτος 64, όταν αυτή βρισκόταν στη Συρία. Το 67 ή 68 ήταν ταμίας (quaestor), το πρώτο στάδιο της σειράς αξιωμάτων (cursus honorum), που επέτρεπε την είσοδο στη Σύγκλητο. Και γύρω στο έτος 70 υπηρέτησε ως τριβούνος των πληβείων. Στη συνέχεια διορίστηκε λεγάτος της Λεγεώνας XXI Rapax, η οποία βρισκόταν στη Βινδονίσα, πιθανώς για την υποστήριξή του προς τον Βεσπασιανό κατά το έτος των Τεσσάρων Αυτοκρατόρων .

Ο Φλάβιος Σίλβα ήταν προστάτης της γενέτειράς του, Ουρβς Σαλβίας, όπου κατείχε δύο φορές την τιμητική θέση του πραίτορα πενταετίας (praetor quinquennalis).

Πολιορκία της Μασάδα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Το ιστορικό πλαίσιο της πολιορκίας της Μασάδα από τον Σίλβα ήταν ο «καθαρισμός» από τη Ρώμη της εναπομείνασας εβραϊκής αντίστασης στη ρωμαϊκή κυριαρχία, μετά την καταστολή της εξέγερσης στην Ιερουσαλήμ το 70 μ.Χ. Ενώ η Μασάδα ήταν το τελευταίο απομεινάρι της εξέγερσης, ήταν τόσο σύμβολο, όσο και απειλή. Έτσι, η επίθεση στη Μασάδα είχε τόσο ως στόχο το ρωμαϊκό κύρος, όσο και την ασφάλεια. Οι δυνάμεις του Σίλβα ήταν μ;iα προβολή της ρωμαϊκής δύναμης. Οι 4.000 - 5.000 στρατιώτες της Ρώμης ξεπερνούσαν αριθμητικά τους κατοίκους της Μασάδα —που εκτιμάται από τον Ιώσηπο σε 960 άνδρες, γυναίκες και παιδιά— σε αναλογία 5 προς 1.

Η κεντρική πρόκληση για τον Σίλβα και τους μηχανικούς του πεδίου μάχης ήταν να ξεπεράσουν το απομονωμένο οροπέδιο και τις οχυρώσεις του, που αρχικά είχαν κατασκευαστεί από τον βασιλιά Ηρώδη Α΄. Ο Σίλβα περιέβαλε το ορεινό φρούριο κατασκευάζοντας ένα ύψους 1,8 μ. και μήκους 11 χλμ. τείχος περίφραξης (circumvallatium) για την αποτροπή επιθέσεων και διαφυγών. Το τείχος περιέκλειε επίσης τα οκτώ στρατόπεδα βάσης που είχαν δημιουργηθεί για τον στρατό. Αφού οι αρχικές προσπάθειες παραβίασης της άμυνας της Μασάντα απέτυχαν, ο στρατός του Σίλβα έκτισε μία πολιορκητική ράμπα κατά μήκος της δυτικής πλευράς του οροπεδίου, χρησιμοποιώντας χιλιάδες τόνους πέτρες και πατημένο χώμα. Η τεράστια χωμάτινη ράμπα, η οποία σώζεται μέχρι σήμερα, επέτρεπε στους Ρωμαίους να κυλήσουν έναν πολιορκητικό κριό για να παραβιάσουν τα τείχη της Μασάδα. Η νίκη του Σίλβα ήταν ατελής. Περίπου 960 άνδρες, γυναίκες και παιδιά, διέπραξαν μαζική αυτοκτονία, λίγο πριν οι Ρωμαίοι καταλάβουν το φρούριο. Ωστόσο οι Ρωμαίοι είχαν επιτύχει στο εγχείρημά τους, και είχαν απομακρύνει το τελευταίο εμπόδιο στην επαναφορά της κυριαρχίας τους στην Ιουδαία.

Κατά τη διάρκεια της απογραφής που πραγματοποίησαν ο Βεσπασιανός και ο γιος του Τίτος μεταξύ Απριλίου και τέλους Ιουνίου του 73, ο Σίλβα προσλήφθηκε στον βαθμό του πραίτορα και στην τάξη των πατρικίων. Αργότερα το ίδιο έτος διορίστηκε λεγάτος του Αυγούστου αντί του πραίτορα (legatus Augusti pro praetore) της Ιουδαίας, αντικαθιστώντας τον Σέξτο Λουκίλιο Βάσσο, ο οποίος είχε αποβιώσει κατά τη διάρκεια της θητείας του. Ο Σίλβα ήταν κυβερνήτης της Ιουδαίας για οκτώ χρόνια, μέχρι το 79 ή το 80. Την 1η Ιανουαρίου 81 είχε επιστρέψει στη Ρώμη, όπου υποδέχτηκε το έτος ως τακτικός ύπατος, με τον Λεύκιο Ασίνιο Πολίωνα Βερουκόσο ως συνάδελφό του. Ο Σίλβα παρήγγειλε την κατασκευή ενός αμφιθεάτρου στην Ουρβς Σαλβία μετά το έτος 81 μ.Χ. Το αμφιθέατρο χρησιμοποιούνταν για μονομαχίες και άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες. Το 1957 βρέθηκε μία πέτρινη επιγραφή στο αμφιθέατρο, που περιέγραφε τις διάφορες θέσεις του Silva: tresvir capitalis, tribune, σύμβολα της Λεγεώνας IV Scythica, quaestor, tribunus plebis και legatus legionis της Λεγεώνας XXI Rapax. Το αμφιθέατρο χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα για ετήσια φεστιβάλ θεάτρου.

Η ζωή του μετά τη δεύτερη υπατεία του είναι άγνωστη. Μετά το τέλος του Αυτοκράτορα Τίτου, είναι πιθανό ο Σίλβα να έπεσε θύμα της τρομοκρατικής βασιλείας του Δομιτιανού, που εκδίωξε δημοφιλείς στρατηγούς, τους οποίους ο Αυτοκράτορας θεωρούσε αντιπάλους. Περιερχόμενος σε δυσμένεια, τα επιτεύγματα του Σίλβα σβήστηκαν από τα ρωμαϊκά αρχεία, σε αυτό που οι Ρωμαίοι ονόμαζαν καταδίκη μνήμης (damnatio memoriae). [1]

Αρχαιολογικά ευρήματα

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Τον Οκτώβριο του 2005 ο Ούγγρος αρχαιολόγος Δρ. Τίμπορ Γκρουλ δημοσίευσε ένα άρθρο σχετικά με μία πέτρινη πλάκα, που ανακαλύφθηκε το 1999 κοντά στο Όρος του Ναού στην Ιερουσαλήμ. Η λατινική επιγραφή στην πλάκα περιγράφει τον Σίλβα ως τον νικητή της Μασάδα. Πιστεύεται ότι η πλάκα ήταν μέρος της ρωμαϊκής αποκατάστασης της Ιερουσαλήμ, μετά τη νίκη της Ρώμης. [2]

Στον κινηματογράφο και την τηλεόραση

[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]
  • Τον Σίλβα υποδύθηκε ο Πίτερ Ο'Τουλ στη μίνι τηλεοπτική σειρά του 1981 Masada (όπου ο χαρακτήρας του αποκαλείται λανθασμένα «Κορνήλιος Φλάβιος Σίλβα»).
  • Τον Λεύκιο Φλάβιο Σίλβα υποδύθηκε ο Σαμ Χέιζελνταϊν στη μίνι τηλεοπτική σειρά του 2015, The Dovekeepers.
  1. 1,0 1,1 Benjamin H. Isaac (1998). The Near East Under Roman Rule: Selected Papers. BRILL. σελίδες 76–80. ISBN 90-04-10736-3. 
  2. Shragai, Nadav (1 November 2006). «New archeological evidence referring to Flavius Silva». Haaretz. http://www.haaretz.com/hasen/spages/782058.html. Ανακτήθηκε στις 29 February 2016.