Λεύκιος Βαλέριος Φλάκκος (ύπατος το 100 π.Χ.)
| Λεύκιος Βαλέριος Φλάκκος | |
|---|---|
_denarius.jpg) | |
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | L. Valerius L.f.L.n. Flaccus (Λατινικά) |
| Χώρα πολιτογράφησης | Αρχαία Ρώμη |
| Θρησκεία | Θρησκεία στην αρχαία Ρώμη |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | Ρωμαίος πολιτικός Ρωμαίος στρατιωτικός |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | optimates |
| Οικογένεια | |
| Γονείς | Λεύκιος Βαλέριος Φλάκκος (ύπατος το 131 π.Χ.)[1][2] και Lucius Valerius Flaccus[1][3] |
| Αδέλφια | Λεύκιος Βαλέριος Φλάκκος (ύπατος το 131 π.Χ.)[1][2] |
| Οικογένεια | Valerii Flacci |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | Κήνσορας ιππάρχης Αγορανόμος (Aedilis) Ρωμαίος συγκλητικός (άγνωστη τιμή)[4] Ύπατος στην αρχαία Ρώμη (100 π.Χ.)[4] Triumvir monetalis (108 π.Χ.–107 π.Χ.)[5] |
Ο Λεύκιος Βαλέριος Φλάκκος, λατινικά: Lucius Valerius Flaccus (απεβ. μεταξύ 73 και 69 π.Χ.) ήταν ύπατος της Ρωμαϊκής Δημοκρατίας το 100 π.Χ. και πρώτος της Συγκλήτου (princeps senatus, αρχηγός της Συγκλητου) κατά τη διάρκεια των Εμφυλίων Πολέμων της δεκαετίας του '80. Διακρίθηκε για τις ειρηνευτικές του πρωτοβουλίες, που απέτυχαν, και για τη θέσπιση της Lex Valeria που δημιούργησε τη δικτατορία του Σύλλα.
Βίος και σταδιοδρομία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Φλάκκος ανήκε στο πατρίκιο γένος των Βαλερίων, ένα από τα πιο σημαντικά γένη της Δημοκρατίας. Οι πρόγονοι τού Φλάκκου έφτασαν στην υπατεία για πέντε γενεές: ο παππούς του ήταν ύπατος το 152, ο πατέρας του ήταν ύπατος το 131 και επίσης ο ιερέας του Άρεως (flamen Martialis). Επιπλέον ο Φλάκκος είχε δύο από το ίδιο γένος εξαδέλφια, ενεργά κατά τη διάρκεια της ζωής του: τον Γάιο Βαλέριο Φλάκκο που έγινε ύπατος το 93, και τον Λεύκιο Βαλέριο Φλάκκο ύπατο το 86.
Η παλαιότερη επίσημη ιδιότητα που καταγράφetai για τον Λεύκιο Φλάκκο είναι το ανήρ του νομισματοκοπείου (vir monetalis), μία κοινή προκαταρκτική διαδικασία για τη πολιτική σταδιοδρομία (cursus honorum) για νέους άνδρες συγκλητικού βαθμού. Το 108 ή το 107 π.Χ. ο Φλάκκος έκοψε νομίσματα που απεικονίζουν τη Νίκη και τον Άρη. Ο Φλάκκος εξελέγη πραίτωρ λίγο πριν το 103 π.Χ. Το 100 ήταν ο συνάδελφος τού Γάιου Μάριου για την 6η υπατεία του Μάριου. Είχε τόσο μικρή συνεισφορά σε σχέση με τον Μάριο, που ο σύγχρονός του Ρουτίλιος Ρούφος, στην ιστορία του (που δεν διασώθηκε), τον απαξιώνει ως «περισσότερο υπηρέτη, παρά συνάδελφο».
Το 97 ο Φλάκκος έγινε τιμητής (censor) με τον Mάρκο Αντώνιο, που ήταν ύπατος το 99 π.Χ. Τα καθήκοντα των τιμητών περιελάμβαναν την αναθεώρηση της απογραφής, η οποία όχι μόνο κατέγραφε πολίτες, αλλά καθόριζε την κοινωνική τάξη (ordo). Αν και δεν έχουν διασωθεί στοιχεία από αυτή την απογραφή, οι Ιταλοί καταγράφηκαν ως πολίτες σε μεγάλους αριθμούς, πιθανώς για να ενισχύσουν την πολιτική δύναμη εκείνων, που πιθανώς να υποστηρίξουν τη μερίδα των οπαδών του Μάριου. Ο Φλάκκος και ο Αντώνιος έδιωξαν τον Μάρκο Δουρόνιο από τη Σύγκλητο, επειδή ως τριβούνος είχε καταργήσει μία συνοπτική νομοθεσία, που είχε ψηφιστεί από τον Πόπλιο Λικίνιο Κράσσο. Επαναδιόρισαν επίσης τον Mάρκο Αιμίλιο Σκαύρο ως πρώτο της Συγκλήτου (princeps Senatus). Ο ίδιος ο Φλάκκος αναγνωρίστηκε ως πρώτος της Συγκλήτου ίσως ήδη από το 92–91 π.Χ., αλλά σίγουρα στην απογραφή του 86. Ο Tήοντορ Μόμσεν εσφαλμένα θεώρησε ότι ο Σύλλας είχε καταργήσει τη θέση, και ότι ο Φλάκκος ήταν ο τελευταίος πρώτος της Συγκλήτου.
Ο Φλάκκος χρησίμευσε ως μεσοβασιλιάς (interrex) το 82, προήδρευσε της Συνέλευσης της Εκατονταετηρίδος για την εκλογή του Σύλλα ως δικτάτορα, ο οποίος με τη σειρά του έκανε τον Φλάκκο διοικητή του ιππικού (magister equitum) , και παρέμεινε έτσι ως το 79 π.Χ.
Θρησκευτικό αξίωμα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Λεύκιος Φλάκκος ήταν ιερέας του Άρεως (flamen Martialis) όταν απεβίωσε, κάποια στιγμή μετά την είσοδο του Ιουλίου Καίσαρα στον σύλλογο αρχιερέων (collegium pontoficium) το 73 και πριν από αυτή του Πόπλιου Σουλπίκιου Γάλβα, που ήταν πραίτωρ γύρω στο 66. . Το έτος που ο Φλάκκος απέκτησε την ιεροσύνη είναι απροσδιόριστο. Η εικονογραφία της νομισματοκοπίας που εξέδωσε ως ανήρ του νομισματοκοπείου (vir monetalis) το 108 ή το 107 π.Χ. περιλαμβάνει έναν χαρακτηριστικό πίλο ιερέα (flamen). Ο πατέρας του είχε επίσης υπηρετήσει ως αρχιερέας του Άρεως, και η εικόνα μπορεί να αναφέρεται σε αυτή την κληρονομιά. Δεδομένου ότι οι γιοι συχνά διαδέχονταν τους πατέρες στα θρησκευτικά αξιώματα, είναι πιθανό ότι το νόμισμα σηματοδοτεί επίσης την αρχή της δικής του ιεροσύνης.
Ρόλος στον εμφύλιο πόλεμο
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Κικέρων κατατάσσει τον Λεύκιο Φλάκκο μεταξύ εκείνων, που προτίμησαν να ακολουθήσουν τον Κίννα για την καταστροφή της χώρας τους μέσω εμφύλιων συρράξεων. Ούτε ο Κίννας ούτε ο Σύλλας μπορούσαν να διεκδικήσουν την πλήρη συνταγματική νομιμότητα, αλλά κατά την περίοδο 86 έως 83 π.Χ., κανένας πρώην ύπατος δεν υποστήριξε τον Σύλλα. Ως πρώτος της Συγκλήτου (princeps Senatus) και ο παλαιότερος εν ζωή υπατικός (consularis), ο Φλάκκος πρωτοστάτησε στην απόπειρα διαπραγματεύσεων με τον Σύλλα, προβλέποντας την επιστροφή του στην Ιταλία με στρατεύματα, μετά την ειρηνευτική συμφωνία του με τον Μιθριδάτη ΣΤ' του Πόντου το φθινόπωρο του 85 π.Χ. Εκείνη τη στιγμή, ο εξάδελφος του Λεύκιου (ο ομώνυμος Λεύκιος Βαλέριος Φλάκκος), ο αντικαταστάτης ύπατος (consul suffectus), που είχε εκπληρώσει τη θητεία του Mάριου το 86, είχε καταλάβει την ανθυπατική επαρχία του στην Ασία. Στις αρχές του 85, σκοτώθηκε σε μία ανταρσία υπό την ηγεσία του φιλο-Μαριανού αξιωματικού Γ. Φ. Φιμβρία. Η δολοφονία θεωρείται ότι επηρέασε τα συναισθήματα των Βαλερίων Φλάκκων σχετικά με τη μερίδα των Μάριου-Κίννα.
Σε μία ομιλία του στη Σύγκλητο, ο Φλάκκος προέτρεψε για ομόνοια (concordia, ομοψυχία) και ανέλαβε την πρωτοβουλία, στέλνοντας απεσταλμένους στον Σύλλα στην Ελλάδα. Εν τω μεταξύ, η Κίννας και ο Γ. Π. Κάρβων κανόνισαν να παρατείνουν τη θητεία τους για δεύτερη φορά το 84, εκθέτοντας την επικείμενη επιστροφή του Σύλλα ως κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ενάντια στην οποία άρχισαν επίσης να συγκεντρώνουν στρατεύματα. Ο Φλάκκος και η «μερίδα της ειρήνης» στη Ρώμη, φαίνεται ότι δεν είχαν αντιταχθεί σε αυτήν την ενέργεια. Οι φόβοι των οπαδών των Μάριου-Κίννα επιβεβαιώθηκαν, όταν ο Σύλλας κατέστησε σαφές στους απεσταλμένους της Συγκλήτου, ότι δεν θα απέλυε τον στρατό του όταν έφτανε στην Ιταλία. Μετά την ανταρσία του Κίννα, ο Κάρβων απέρριψε τις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Το ίδιο και ο Σύλλας.
Ο Φλάκκος επιλέχθηκε το 82 π.Χ. από τη Σύγκλητο –με την προτροπή του Σύλλα– ως μεσοβασιλιάς (interrex), τον αξιωματούχο που απαιτούνταν για τη διεξαγωγή εκλογών, εάν για κάποιο λόγο οι ύπατοι του προηγούμενου έτους δεν μπορούσαν να το κάνουν. Σε αυτή την περίπτωση, και οι δύο ύπατοι ήταν νεκροί: ο Κάρβνω είχε ήδη ηττηθεί στη μάχη και είχε εκτελεστεί από τον νεαρό Γν. Πομπήιο Μάγνο. Ο Σύλλας έστειλε μία επιστολή στον Φλάκκο και στη Σύγκλητο , στην οποία προέτρεπε, δεδομένης της χαοτικής κατάστασης στην οποία βρισκόταν η Ρώμη, ότι ο διορισμός ενός δικτάτορα θα έκανε περισσότερα για την αποκατάσταση της τάξης, από το ακατάστατο θέμα των εκλογών. Αν και το αξίωμα του δικτάτορα είχε συνταγματικό προηγούμενο, με συχνούς δικτάτορες να κατείχαν βραχυπρόθεσμες στρατιωτικές εντολές στην Πρώιμη Δημοκρατία, δεν υπήρχε Ρωμαίος δικτάτορας για 120 χρόνια, από τον Β΄ Καρχηδονιακό Πόλεμο κατά του Αννίβα. Ο Σύλλας πίεσε επίσης να αφαιρεθεί το ανώτατο όριο θητείας των έξι μηνών από το αξίωμα. Ως μεσοβασιλιάς (interrex), ο Φλάκκος κατενόησε το πνεύμα του Σύλλα. Αντί να προτείνει αντικαταστάτες υπάτους για να καλύψουν τις κενές θέσεις που άφησαν ο θάνατος του Κίννα και του Κάρβωνα, εισήγαγε μία νομοθεσία στη Συνέλευση για διορισμό του Σύλλα ως δικτάτορα. Ως εκ τούτου, η νομοθεσία ήταν γνωστή ως Lex Valeria με το όνομα του γένους του χορηγού της. Αυτή τη στιγμή, το Φλάκκος έγινε επίσης διοικητής του ιππικού (magister equitum).
Ο Φλάκκος πιστεύεται ότι επηρέασε τον εξάδελφό του Γάιο Βαλέριο Φλάκκο να υποστηρίξει, ή τουλάχιστον να αποδεχτεί, την αναγκαιότητα του καθεστώτος του Σύλλα. Ο Γάιος ήταν αδελφός του Λεύκιου Φλάκκου που δολοφονήθηκε στην Ασία το 85. Διετέλεσε κυβερνήτης της Πέραν των Άλπεων Γαλατίας (Προβηγκίας) και πιθανότατα της Εντεύθεν των Άλπεων Γαλατίας (κοιλάδας του Πάδου) στα μέσα της δεκαετίας του '80, και ήταν επίσης πρόσφατος -και πιθανώς ακόμη ενεργός- κυβερνήτης μίας, ή και των δύο επαρχιών της Ιβηρικής (Εγγύς και Πέραν Ισπανίας). Έτσι θα διοικούσε τον μεγαλύτερο αριθμό στρατευμάτων στη δυτική ρωμαϊκή επικράτεια εκτός Ιταλίας. Η παραχώρηση των Βαλερίων Φλάκκων ήταν σημαντικός παράγοντας, για την εγκαθίδρυση του καθεστώτος Σύλλα.
Παραπομπές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1815. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1492. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ 3,0 3,1 «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1466. Ανακτήθηκε στις 10 Ιουνίου 2021.
- ↑ 4,0 4,1 Thomas Robert Shannon Broughton: «The Magistrates of the Roman Republic» (Αγγλικά) Αμερικανική Φιλολογική Εταιρεία. 1951. ISBN-10 0-89130-812-1.
- ↑ «Digital Prosopography of the Roman Republic» (Αγγλικά) 1815. Ανακτήθηκε στις 19 Αυγούστου 2024.
Επιλεγμένη βιβλιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Lovano, Michael. The Age of Cinna: Crucible of Late Republican Rome . Franz Steiner Verlag, 2002. Περιορισμένη προεπισκόπηση στο διαδίκτυο.
- Ryan, Francis X. Κατάταξη και Συμμετοχή στη Ρωμαϊκή Γερουσία . Franz Steiner Verlag, 1998.