Λεοπόλδος Β΄ του Βελγίου

Λεοπόλδος Β΄
Βασιλιάς των Βέλγων
Περίοδος	17 Δεκεμβρίου 1865 - 17 Δεκεμβρίου 1909
Προκάτοχος	Λεοπόλδος Α΄
Διάδοχος	Αλβέρτος Α΄
Κυρίαρχος του Ελεύθερου Κράτους του Κονγκό
Περίοδος	1 Ιουλίου 1885 – 15 Νοεμβρίου 1908
Γέννηση	9 Απριλίου 1835 Βρυξέλλες, Βέλγιο
Θάνατος	17 Δεκεμβρίου 1909 (74 ετών) Λάκεν, Βέλγιο
Τόπος ταφής	Εκκλησία της Παναγίας του Λάκεν
Σύζυγος	Μαρία Ενριέττα της Αυστρίας
Επίγονοι	Πριγκίπισσα Λουίζα Μαρία Πρίγκιπας Λεοπόλδος, Δούκας της Βραβάντης Στεφανία, Διάδοχος Πριγκίπισσα της Αυστρίας Πριγκίπισσα Κλημεντίνη
Πλήρες όνομα
Λεοπόλδος Λουδοβίκος Φίλιππος Μαρία Βίκτωρ Ολλανδικά: Leopold Lodewijk Filips Maria Victor Γαλλικά: Léopold Louis Philippe Marie Victor
Οίκος	Σαξονίας-Κόμπουρκ & Γκότα
Πατέρας	Λεοπόλδος Α΄ του Βελγίου
Μητέρα	Λουίζα της Ορλεάνης
Σχετικά πολυμέσα
δεδομένα ()

Ο Λεοπόλδος Β΄ (Leopold II, πλήρες όνομα: Λεοπόλδος Λουδοβίκος Φίλιππος Μαρία Βίκτωρ, 9 Απριλίου 1835 - 17 Δεκεμβρίου 1909) ήταν ο δεύτερος βασιλιάς των Βέλγων. Ήταν ο δεύτερος γιος και διάδοχος του βασιλιά Λεοπόλδου Α' και της Λουίζας Μαρίας της Ορλεάνης. Αναφέρεται ως ο ιδρυτής και προσωπικός ιδιοκτήτης του Ελεύθερου Κρατιδίου του Αφρικανικού Κονγκό.

Από νωρίς είχε εντυπωσιαστεί από τα φυσικά πλούτη της περιοχής όπως του τα είχε περιγράψει ο Αμερικάνος εξερευνητής Χένρι Μόρτον Στάνλει αναζητώντας την απόκτηση τους. Χρησιμοποιώντας τις εξαιρετικές διπλωματικές του ικανότητες εκμεταλλεύτηκε την έκρυθμη κατάσταση που δημιουργήθηκε στην Ευρώπη εκείνη την εποχή.

Παρέλαβε το Αφρικανικό Κονγκό ως ιδιοκτησία του

Στη διάσκεψη του Βερολίνου (1885) πέτυχε να παραχωρηθεί το Κονγκό στον ίδιο όχι ως αποικία του βασιλείου του Βελγίου αλλά ως ατομική ιδιοκτησία του ιδίου του Λεοπόλδου. Η έκτασή του εκτιμάται 76 φορές μεγαλύτερη από το ίδιο το βασίλειό του στο Βέλγιο. Ο ίδιος είχε σκοπό να κατασκευάσει στην περιοχή ένα εκτεταμένο σιδηροδρομικό δίκτυο.

Το Κονγκό ήταν εκείνη την εποχή πλούσιο σε κοιτάσματα καουτσούκ το οποίο ήταν περιζήτητο εκείνη την εποχή λόγω της εφεύρεσης του τροχού με συμπιεσμένο αέρα. Ανέθεσε την εκμετάλλευση του καουτσούκ σε ιδιωτικές εταιρείες με αντάλλαγμα να του χρηματοδοτήσουν τα σιδηροδρομικά έργα ενώ δημιούργησε και την δική του ιδιωτική εταιρεία που χρειάζονταν επειγόντως πολλά εργατικά χέρια σκλάβων για την εξαγωγή του καουτσούκ.

Τα κέρδη στην αρχή ήταν τεράστια και χρησιμοποιήθηκαν εκτός από την κατασκευή του σιδηροδρόμου και για μεγάλα έργα στο ίδιο το Βέλγιο.

Εγκλήματα του Λεοπόλδου σε βάρος των ιθαγενών στο Κονγκό

Η ατομική κυριαρχία του Λεοπόλδου στο Κονγκό διατηρήθηκε ως το 1908. Οι μέθοδοι εκμετάλλευσης που χρησιμοποίησε απέναντι στους ιθαγενείς εργάτες ξεπέρασε κάθε όριο βαναυσότητας. Χιλιάδες ιθαγενείς εργάτες, καθημερινά εκτελούνταν ή ακρωτηριάζονταν με διαταγή του ίδιου του Λεοπόλδου με την αστεία δικαιολογία ότι δεν ήταν αρκετά παραγωγικοί στη δουλειά τους.

Ο συνολικός αριθμός των εκτελέσεων του Λεοπόλδου απέναντι στους ιθαγενείς του Κονγκό κατά τη διάρκεια της ατομικής του κυριαρχίας εκτιμάται σε 10 εκατομμύρια οι περισσότεροι με τα χειρότερα βασανιστήρια. Ο αριθμός των κομμένων άκρων των ιθαγενών σκλάβων ήταν τόσο μεγάλος που έφτασε στο σημείο να χρησιμοποιείται ως μετρικό σύστημα.

Ο Λεοπόλδος προσπάθησε να κρύψει τις φρικαλεότητες του στους ιθαγενείς του Κονγκό από την παγκόσμια κοινή γνώμη. Σταδιακά τα εγκλήματα των ανθρώπων του Λεοπόλδου έγιναν γνωστά στη Δύση, ο ιεραπόστολος Τζων Χάρρις του Μπαρίγκα σοκαρίστηκε από τις εικόνες που είδε.

Ο Ιρλανδός διπλωμάτης Ρότζερ Κέισμεντ κατέγραψε αναλυτικότερα τους θανάτους των ιθαγενών που οφείλονταν εκτός από τις φρικαλεότητες του Λεοπόλδου και στις αρρώστιες όπως η ευλογιά και η ασθένεια του ύπνου. Οι εκθέσεις του Κέισμεντ για τις απίστευτες παραβιάσεις των ανθρώπινων δικαιωμάτων οδήγησε σε παγκόσμια κατακραυγή κατά του Λεοπόλδου στις αρχές του 20ου αιώνα.

Κατάφεραν με φωτογραφίες ακρωτηριασμένων ιθαγενών να στρέψουν το ενδιαφέρον της κοινής γνώμης και όλες τις ανθρωπιστικές οργανώσεις στις αρχές του 20ου αιώνα εναντίον του Λεοπόλδου.

Απόσπαση του Κονγκό από ιδιοκτησία του Λεοπόλδου στη Βελγική κυβέρνηση και το τέλος

Τα κινήματα εναντίον του Λεοπόλδου και υπέρ των Κονγκολέζων βρήκαν πολλούς υποστηρικτές όπως ο διάσημος συγγραφέας Μαρκ Τουέιν. Στις 15 Νοεμβρίου 1902 έγινε εναντίον του απόπειρα δολοφονίας από τον Ιταλό αναρχικό Ρουμπινό. Όταν ολόκληρη η κοινή γνώμη στην δύση εξεγέρθηκε μαζικά εναντίον του ο ίδιος σε μεγάλη ηλικία αναγκάστηκε να παραδώσει το Κονγκό στο Βελγικό κράτος (1908).

Πέθανε στα τέλη του επόμενου χρόνου, στην κηδεία του εκδηλώθηκε το μίσος του κόσμου εναντίον του. Τον διαδέχθηκε στο βασίλειο του Βελγίου ο ανιψιός του Αλβέρτος δεύτερος γιος του αδελφού του Φιλίππου αφού ο ίδιος δεν είχε νόμιμους γιους παρά μόνο νόθους.

Ήταν αδελφός της αυτοκράτειρας του Μεξικού Καρλότας και πρώτος ξάδελφος της βασίλισσας της Αγγλίας Βικτορίας. Παρά την βιαιότητα του πολλοί τον χαρακτήρισαν ως βασιλιά οικοδομητή λόγω των μεγάλων δημοσίων έργων που έκανε στο Βέλγιο από τα χρήματα που κέρδιζε στις επιχειρήσεις του στο Κονγκό.

Ακόμα και στο Κονγκό παρά τα απίστευτα εγκλήματα του πολλοί τον χαρακτήρισαν αργότερα ως τον άνθρωπο που έβαλε την Αφρικανική χώρα στον σύγχρονο κόσμο.

Οικογένεια

Ο Λεοπόλδος στις 22 Αυγούστου 1853 παντρεύτηκε την Μαρία Ενριέττα της Αυστρίας, κόρη του Ιωσήφ, Αρχιδούκα της Αυστρίας και μαζί απέκτησαν τέσσερα παιδιά:

• την Πριγκίπισσα Λουίζα Μαρία (1858-1924), παντρεύτηκε τον Πρίγκιπα Φίλιππο της Σαξονίας-Κόμπουρκ & Γκότα. Απέκτησαν 2 παιδιά.
• τον Πρίγκιπα Λεοπόλδο, Δούκα της Βραβάντης (1859-1869), πέθανε από πνευμονία σε ηλικία 9 ετών.
• την Στεφανία, Διάδοχο Πριγκίπισσα της Αυστρίας (1864-1945), παντρεύτηκε (1) τον Ροδόλφο, Διάδοχο Πρίγκιπα της Αυστρίας. Απέκτησαν 1 παιδί; και (2) τον Ελεμέρ, Πρίγκιπα του Λόνυεϊ και του Νάγκι-Λόνυα. Δεν απέκτησαν παιδιά.
• την Πριγκίπισσα Κλημεντίνη (1872-1955), παντρεύτηκε τον Πρίγκιπα Βίκτωρ Βοναπάρτη του Ναπολέον. Απέκτησαν 2 παιδιά.

Ο Λεοπόλδος είχε επίσης δύο νόθους γιους από την ερωμένη του Καρολίνα Λακρουά.

• τον Λουκιανό Φίλιππο Μαρία Αντώνιο (1906–1984), δούκα του Τερφουρέ
• τον Φίλιππο Ερρίκο Μαρία Φραγκίσκο (1907–1914), κόμη του Ραφενστάιν

Τίτλοι

• 9 Απριλίου 1835 – 16 Δεκεμβρίου 1840: Η Βασιλική Υψηλότητα Ο Διάδοχος Πρίγκιπας του Βελγίου, Πρίγκιπας της Σαξονίας-Κόμπουρκ & Γκότα, Δούκας της Σαξονίας
• 16 Δεκεμβρίου 1840 – 17 Δεκεμβρίου 1865: Η Βασιλική Υψηλότητα Ο Δούκας της Βραβάντης, Πρίγκιπας της Σαξονίας-Κόμπουρκ & Γκότα, Δούκας της Σαξονίας
• 17 Δεκεμβρίου 1865 – 17 Δεκεμβρίου 1909: Η Μεγαλειότητα Του Ο Βασιλιάς των Βέλγων
• 1 Ιουλίου 1885 – 15 Νοεμβρίου 1908: Η Γαληνοτάτη Μεγαλειότητα Του Ο Κυρίαρχος του Ελεύθερου Κράτους του Κονγκό

Τιμητικές διακρίσεις

• Μεγάλο Κορδόνι του Τάγματος του Λεοπόλδου (1853)
• Μέγας Μάγιστρος του Τάγματος του Λεοπόλδου (1865)
• Μέγας Μάγιστρος - Ιδρυτής oτου Τάγματος του Στέμματος (1897)
• Μέγας Μάγιστρος - Ιδρυτής του Τάγματος του Λεοπόλδου Β΄ (1900)
• Μέγας Μάγιστρος - Ιδρυτής του Βασιλικού Τάγματος του Λιονταριού (1891)
• Μέγας Μάγιστρος και Ιδρυτής του Τάγματος του Αφρικανικού Αστεριού (1908)

Βιβλιογραφία

• Ascherson, Neal: The King Incorporated, Allen & Unwin, 1963. (ISBN 1-86207-290-6) (1999 Granta edition).
• Hochschild, Adam: King Leopold’s Ghost: A Story of Greed, Terror, and Heroism in Colonial Africa, Mariner Books, 1998. (ISBN 0-330-49233-0).
• Petringa, Maria: Brazza, A Life for Africa, 2006. (ISBN 978-1-4259-1198-0)
• Wm. Roger Louis and Jean Stengers: E.D. Morel's History of the Congo Reform Movement, Clarendon Press Oxford, 1968.
• Ó Síocháin, Séamas and Michael O’Sullivan, eds: The Eyes of Another Race: Roger Casement's Congo Report and 1903 Diary. University College Dublin Press, 2004. (ISBN 1-900621-99-1).
• Ó Síocháin, Séamas: Roger Casement: Imperialist, Rebel, Revolutionary. Dublin: Lilliput Press, 2008.
• Roes, Aldwin (2010). «Towards a History of Mass Violence in the Etat Indépendant du Congo, 1885–1908». South African Historical Journal 62 (4): 634–70. doi:10.1080/02582473.2010.519937. 
• Stanard, Matthew G. Selling the Congo: A history of European pro-empire propaganda and the making of Belgian imperialism (U of Nebraska Press, 2012)
• Official biography from the Belgian Royal Family website
• "The Political Economy of Power" Interview with political scientist Bruce Bueno de Mesquita, with a discussion of Leopold halfway through
• Interview with King Leopold II Publishers' Press, 1906
• Mass crimes against humanity in the Congo Free State
• Congo: White king, red rubber, black death A 2003 documentary by Peter Bate on Leopold II and the Congo
• The Crime of the Congo, 1909, Sir Arthur Conan Doyle, Archive.org
• Grant, Kevin (2001). «Christian critics of empire: Missionaries, lantern lectures, and the Congo reform campaign in Britain». The Journal of Imperial and Commonwealth History 29 (2): 27–58. doi:10.1080/03086530108583118. 
• Peffer, John (2008). «Snap of the Whip/Crossroads of Shame: Flogging, Photography, and the Representation of Atrocity in the Congo Reform Campaign». Visual Anthropology Review 24: 55–77. doi:10.1111/j.1548-7458.2008.00005.x. 
• van den Braembussche, Antoon (2002). «The Silence of Belgium: Taboo and Trauma in Belgian Memory». Yale French Studies (102): 34–52. 
• Weisbord, Robert G. (2003). «The King, the Cardinal and the Pope: Leopold II's genocide in the Congo and the Vatican». Journal of Genocide Research 5: 35–45. doi:10.1080/14623520305651. 
• Langbein, John H. (January 1976). «The Historical Origins of the Sanction of Imprisonment for Serious Crime». The Journal of Legal Studies 5 (1): 35–60. http://digitalcommons.law.yale.edu/fss_papers/541. 
• Gewald, Jan-Bart (2006). «More than Red Rubber and Figures Alone: A Critical Appraisal of the Memory of the Congo Exhibition at the Royal Museum for Central Africa, Tervuren, Belgium». The International Journal of African Historical Studies 39 (3): 471–86. 
• Pavlakis, Dean (2010). «The Development of British Overseas Humanitarianism and the Congo Reform Campaign». Journal of Colonialism and Colonial History 11 (1). doi:10.1353/cch.0.0102. 

Εξωτερικοί σύνδεσμοι

Λεοπόλδος Β΄ του Βελγίου Οίκος της Σαξονίας-Κόμπουρκ & Γκότα Νεότερος κλάδος του Οίκου των Βέττιν Γέννηση: 9 Απριλίου 1835 Θάνατος: 17 Δεκεμβρίου 1909
Βασιλικοί τίτλοι
Προκάτοχος Λεοπόλδος Α΄	Βασιλιάς των Βέλγων 1865–1909	Διάδοχος Αλβέρτος Α΄
Βασιλικός Οίκος του Βελγίου
Νέος τίτλος	Δούκας της Βραβάντης 1840–1865	Διάδοχος Λεοπόλδος