Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ
ΣυγγραφέαςΝικολάι Λεσκόφ
ΤίτλοςЛеди Макбет Мценского уезда
ΓλώσσαΡωσικά
Ημερομηνία δημιουργίας1864
Ημερομηνία δημοσίευσης1865
Μορφήμυθιστόρημα
ΤόποςMtsensk[1]
ΕπόμενοThe Amazon
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ (ρωσικός τίτλος: Леди Макбет Мценского уезда) είναι νουβέλα του 1865 του Νικολάι Λεσκόφ. Δημοσιεύτηκε αρχικά στο περιοδικό Epoch του Φιοντόρ Ντοστογιέφσκι. Αφηγείται την ιστορία μιας γυναίκας στη Ρωσία του 19ου αιώνα, που ερωτεύεται έναν από τους εργάτες του συζύγου της και οδηγείται σε δολοφονίες.[2]

Ο Λεσκόφ αποκάλεσε το έργο του μια ζοφερή ιστορία. Μεταξύ των θεμάτων είναι ο υποδεέστερος ρόλος των γυναικών στην κοινωνία του 19ου αιώνα, η μοιχεία, η επαρχιακή ζωή (συγκρίνεται με τη Μαντάμ Μποβαρύ του Φλωμπέρ) και η εγκληματική πορεία μιας γυναίκας, εξ ου και ο τίτλος εμπνευσμένος από τη σαιξπηρική Λαίδη Μάκβεθ του θεατρικού έργου Μάκβεθ. [3]

Το έργο έχει διασκευαστεί για την όπερα και τον κινηματογράφο.[4]

Υπόθεση[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Η υπόθεση διαδραματίζεται στο Μτσενσκ της περιφέρειας του Αριόλ, στη δυτική Ρωσία.

Η Κατερίνα Λβόβνα Ιζμαΐλοβα είναι παντρεμένη εδώ και πέντε χρόνια με τον πλούσιο έμπορο Ζινόβι. Ο άντρας της λείπει συνεχώς για να επιβλέπει τις επιχειρήσεις του. Σύντομα βαριέται στο κτήμα και το μεγάλο πλούσιο σπίτι του συζύγου της, η κύρια ασχολία της είναι να περιφέρεται στο σπίτι, χαμένη σε σκέψεις. Ήδη από τις πρώτες σελίδες γίνεται σαφές πόσο ανεκπλήρωτη είναι η ύπαρξή της: πλήττει. Αν και ξέρει να διαβάζει, δεν αγγίζει βιβλία, άλλωστε υπάρχουν μόνο λίγα στο σπίτι, κυρίως βιογραφίες αγίων. Η απομόνωσή της την παρουσιάζει σαν «καναρίνι σε κλουβί», ενώ πριν τον γάμο της ήταν φτωχή αλλά ελεύθερη. Η μοίρα της αρνείται παιδιά, ο σύζυγος είναι στείρος, αλλά τόσο ο ίδιος όσο και ο πατέρας του κατηγορούν τη γυναίκα, οι συνθήκες γίνονται αφόρητες. [3]

Ο νεαρός εργάτης Σεργκέι Φιλίπιτς ξέρει πώς να εκμεταλλευτεί την απουσία του συζύγου της και την καταθλιπτική κατάσταση της γυναίκας. Την πλησιάζει, ερεθίζει τη θηλυκότητά της, οπότε μπλέκει μαζί του χωρίς αντίσταση. Οι προειδοποιήσεις της μαγείρισσας ότι ο Σεργκέι είναι γυναικάς και τον έδιωξαν από ένα γειτονικό κτήμα λίγους μήνες νωρίτερα επειδή είχε σχέση με την κυρία εκεί, δεν την εμποδίζουν να τον ερωτευθεί με πάθος.

Λίγο αργότερα, ο πεθερός Μπόρις Τιμοφέιτς ανακαλύπτει τη μοιχεία, μαστιγώνει και κλειδώνει τον Σεργκέι στο υπόγειο και ζητά να βρουν τον γιο του Ζινόβι. Τότε η Κατερίνα δηλητηριάζει τον Μπόρις και ελευθερώνει τον εραστή της. Το έγκλημα περνά απαρατήρητο γιατί ο θάνατος αποδόθηκε σε τροφική δηλητηρίαση από μανιτάρια. [5]

Όταν ο άντρας της επιστρέφει, τον σκοτώνει με τη βοήθεια του εραστή της και τον θάβουν στο υπόγειο του σπιτιού.

Οι δολοφόνοι εραστές ζουν σαν παντρεμένο ζευγάρι και χαίρονται για την κληρονομιά, όταν μαθαίνουν ότι τα χρήματα δεν είναι μόνο δικά τους, αλλά ότι ο ανήλικος ανιψιός Φέντια δικαιούται το κύριο μέρος της κληρονομιάς. Ο Φέντια φτάνει στο κτήμα. Ο Σεργκέι, βλέποντας να χάνεται η προοπτική να ζήσει ως ανεξάρτητος, πλούσιος έμπορος, ζητά επανειλημμένα από την Κατερίνα να σκοτώσουν το παιδί. Έτσι, διαπράττεται και τρίτος φόνος: Το βράδυ πριν από τα Εισόδια της Θεοτόκου, όταν οι χωρικοί πηγαίνουν στη βραδινή λειτουργία, πνίγουν το άρρωστο αγόρι στο κρεβάτι του με ένα μαξιλάρι. Ωστόσο, κάποιος που κρυφοκοιτούσε από το παράθυρο είδε τη σκηνή του φόνου και λίγο μετά όλοι οι χωρικοί συγκεντρώνονται μπροστά στο σπίτι. Οι δράστες συλλαμβάνονται.

Ο Σεργκέι, μετά τα λόγια του ιερέα για την Τελευταία Κρίση, ομολογεί όχι μόνο τη δολοφονία του παιδιού, αλλά και των δύο ανδρών. Η Κατερίνα αρνείται τα πάντα μέχρι να μάθει ότι ο εραστής της ομολόγησε, μετά ομολογεί ψυχρά και η ίδια. Οι δολοφόνοι δικάζονται και, αφού τιμωρούνται με μαστίγωμα, παίρνουν το δρόμο τους προς τη Σιβηρία, καταδικασμένοι σε καταναγκαστικά έργα.

Η Κατερίνα πιστεύει ότι η ευτυχία μπορεί να βρεθεί οπουδήποτε, αρκεί να είναι μαζί με τον εραστή της. Εκείνος όμως χάνει το ενδιαφέρον του γι'αυτήν μόλις παύει να είναι σύζυγος πλούσιου εμπόρου, την κοροϊδεύει και την εξευτελίζει μπροστά στους άλλους κρατούμενους. Είναι ήδη ερωτευμένος με μια άλλη κρατούμενη, τη Σόνια, τη φλερτάρει μπροστά στην Κατερίνα. Σε μια έκρηξη οργής, η Κατερίνα, εντελώς συντετριμμένη, αρπάζει τη Σόνια και πνίγεται μαζί της στα κρύα κύματα του Βόλγα.[6]

Διασκευές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Όπερα: Λαίδη Μάκβεθ του Μτσενσκ, του Ντμίτρι Σοστακόβιτς, 1934.[4]
  • Μπαλέτο: Lady Macbeth '77 (Katarina Izmailova) του Γιουγκοσλάβου συνθέτη Rudolf Brucci.
  • Ταινία: η γιουγκοσλαβική ταινία του 1962 Sibirska Ledi Magbet ( Η λαίδη Μάκβεθ από τη Σιβηρία ) σε σκηνοθεσία Άντζεϊ Βάιντα. [7]
  • Ταινία: η ομώνυμη σοβιετική ταινία του 1989 του Roman Balayan.
  • Ταινία: η ομώνυμη τσεχική ταινία του 1992 του Petr Weigl. [8]
  • Ταινία: η βρετανική ταινία του 2016 του William Oldroyd, Λαίδη Μάκβεθ, η οποία τοποθετεί τη δράση στην Αγγλία του 1865.

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]