Λίρι Γκέρο

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λίρι Γκέρο
Γενικές πληροφορίες
Γέννηση1926
Φιέρι
Θάνατος6  Οκτωβρίου 1944
Λούσνια
Συνθήκες θανάτουανθρωποκτονία
Χώρα πολιτογράφησηςΑλβανία
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότητααντάρτης
Αξιώματα και βραβεύσεις
ΒραβεύσειςΉρωας της Αλβανίας

Η Λίρι Γκέρο (αλβανική γλώσσα: Liri Gero, 1926 - 6 Οκτωβρίου 1944) ήταν Αλβανίδα αντιστασιακή που έδρασε κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου μέσα από τις τάξεις του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου Αλβανίας (αλβανικά: LANÇ) και εκτελέστηκε από τις γερμανικές δυνάμεις Κατοχής λίγο πριν την απελευθέρωση της χώρας. Για τη δράση της τιμήθηκε μετά θάνατον από το αλβανικό κράτος με τον τίτλο της «Ηρωίδας του Λαού»[1][2].

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μνημείο προς τιμήν της Γκέρο στο Φιέρι.

Η Γκέρο γεννήθηκε το 1926 στο Φιέρι της νοτιοδυτικής Αλβανίας και αναφέρεται ως κόρη φτωχής οικογένειας που έμεινε ορφανή και αναγκάστηκε να εργαστεί από την παιδική της ηλικία[3]. Στις 14 Σεπτεμβρίου του 1943, προσχώρησε από κοινού με άλλες 67 νεαρές γυναίκες από το Φιέρι στη νεολαία του Κομμουνιστικού Κόμματος Αλβανίας και ταυτόχρονα στην αντίσταση εναντίον των γερμανικών δυνάμεων Κατοχής μέσα από το LANÇ[4]. Αρχικά η ίδια ασχολήθηκε με τον οργανωτικό τομέα, έχοντας σημαντική συμβολή στην προσέλκυση και κατάταξη νέων μελών από την περιοχή του Φιέρι[3], ενώ η οικία της αξιοποιήθηκε ως καταφύγιο και μέρος συγκέντρωσης αντιστασιακών. Αργότερα η Γκέρο μετατάχθηκε σε μάχιμο τμήμα, υπηρετώντας στην επονομαζόμενη «16η Ταξιαρχία Επίθεσης»[5].

Στις αρχές Οκτωβρίου του 1944 τραυματίστηκε σοβαρά σε σύγκρουση εναντίον των γερμανικών στρατευμάτων κοντά στη Λούσνια, με αποτέλεσμα να πιαστεί αιχμάλωτη και να εκτελεστεί, με αλβανικές πηγές να υποστηρίζουν πως δέθηκε σε δέντρο και κάηκε ζωντανή ως αντίποινα για τη δράση των ανταρτών[4][6].

Δημόσια μνήμη[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Μετά την απελευθέρωση και την εγκαθίδρυση του κομμουνιστικού καθεστώτος, το αλβανικό κράτος τίμησε τη Λίρι Γκέρο για τη συμμετοχή της στην Εθνική Αντίσταση, αποδίδοντάς της τον τίτλο της «Ηρωίδας του Λαού»[1][2]. Αγάλματα που αναπαριστούν τη μορφή της βρίσκονται σε διάφορες περιοχές της χώρας (όπως στο Φιέρι και στο Εθνικό Μουσείο Καλών Τεχνών των Τιράνων) ενώ το όνομά της έχει δοθεί σε μια συνοικία[7] και ένα σχολείο της γενέτειράς της, καθώς και σε οδό των Τιράνων. Ακόμη η Γκέρο αποτέλεσε τη βάση πάνω στην οποία η Αλβανίδα λογοτέχνιδα και σεναριογράφος Έλενα Κανταρέ εμπνεύστηκε για να δημιουργήσει τον κεντρικό χαρακτήρα της ταινίας του 1978, Nusja dhe shtetrrethimi[2][8] (ελληνικά: «Η νύφη και η πολιορκία»), τον οποίο ερμήνευσε η Ραϊμόντα Μπούλκου[9].

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  1. 1,0 1,1 Zotaj, Bernard (5 Νοεμβρίου 2018). «Gruaja shqiptare në Luftën partizane». telegraf.al (στα Αλβανικά). Gazeta Telegraf. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  2. 2,0 2,1 2,2 Studime filologjike (Tiranë: Akademia e Shkencave e RPSSH, Instituti i Gjuhësisë dje i Letërsisë) 41 (1-4): 156. 1987. 
  3. 3,0 3,1 Cocoli, Irfan (1975). Gruaja shqiptare në lujtën antifashiste nacionalçlirimtare. Tirana: Shtepia botuese "8 Nëntori". σελ. 149. 
  4. 4,0 4,1 Jorgaqi, Nasho (14 Σεπτεμβρίου 2014). «68 vajza fierake dolën partizane në një ditë». gazetadita.al (στα Αλβανικά). DITA. Αρχειοθετήθηκε από το πρωτότυπο στις 27 Απριλίου 2019. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  5. Hoxha, Enver (1987). Letra të zgjedhura. 3. Tiranë: Shtëpia Botuese "8 Nëntori". σελ. 399. 
  6. Kuqi, Kristiana (20 Μαρτίου 2020). Van Dijk, Stefan, επιμ. «Vajza 17-vjeçare shqiptare duke luftuar nazistët». dua.com (στα Αλβανικά). DUA. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  7. Saraçini, Klotilda (28 Φεβρουαρίου 2019). «FOTO/ Fier, hapësirë e re urbane për banorët e lagjes "Liri Gero"». ata.gov.al (στα Αλβανικά). Agjencia Telegrafike Shqiptare. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. [νεκρός σύνδεσμος]
  8. «Historia e vërtetë e Liri Geros, vajzës që qëndiste muret». oranews.tv (στα Αλβανικά). ORA News. 21 Αυγούστου 2017. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 
  9. «RETROSPECTIVE 2019: Nusja dhe shtetrrethimi». viennale.at (στα Αγγλικά). Viennale. Ανακτήθηκε στις 25 Μαρτίου 2021. 

Βιβλιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Cocoli, Irfan (1975). Gruaja shqiptare në lujtën antifashiste nacionalçlirimtare. Tirana: Shtepia botuese "8 Nëntori".
  • Hoxha, Enver (1987). Letra të zgjedhura. 3. Tiranë: Shtëpia Botuese "8 Nëntori".