Λάζλο Μεντνιάνσκι

Από τη Βικιπαίδεια, την ελεύθερη εγκυκλοπαίδεια
Λάζλο Μεντνιάνσκι
Γενικές πληροφορίες
Όνομα στη
μητρική γλώσσα
Mednyánszky László (Ουγγρικά)
Γέννηση23  Απριλίου 1852[1][2][3] ή 30  Απριλίου 1852[4]
Beckov
Θάνατος17  Απριλίου 1919[5][2][3]
Βιέννη
Τόπος ταφήςFiumei Street Cemetery
Χώρα πολιτογράφησηςΟυγγαρία
Εκπαίδευση και γλώσσες
Μητρική γλώσσαΟυγγρικά
Ομιλούμενες γλώσσεςΟυγγρικά[6]
ΣπουδέςΑκαδημία Καλών Τεχνών του Μονάχου (έως 1873)
Πληροφορίες ασχολίας
Ιδιότηταζωγράφος[4]
γραφίστας
Οικογένεια
ΓονείςEde Mednyánszky
ΟικογένειαMednyánszky family
Commons page Σχετικά πολυμέσα

Ο Βαρόνος Λάζλο Μεντνιάνσκι (ουγγρικά: László Mednyánszky,[7] σλοβακικά: Ladislav Medňanský), επίσης γνωστός ως Ladislaus Josephus Balthasar Eustachius Mednyánszky (23 Απριλίου 1852 - 17 Απριλίου 1919), ήταν Ούγγρος ζωγράφος και φιλόσοφος, μια από τις πιο αινιγματικές προσωπικότητες στην ιστορία της ουγγρικής τέχνης.[8][9][10][11] Παρά το αριστοκρατικό υπόβαθρο, πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του μετακινούμενος στην Ευρώπη εργαζόμενος ως καλλιτέχνης. Ο Μεντνιάνσκι πέρασε σημαντικές περιόδους στην απομόνωση, αλλά συγχρωτίστηκε με ανθρώπους σε ολόκληρη την κοινωνία - στην αριστοκρατία, στον κόσμο της τέχνης, στην αγροτιά και στον στρατό - πολλοί από τους οποίους έγιναν αντικείμενο των έργων του. Τα πιο σημαντικά έργα του απεικονίζουν σκηνές της φύσης και φτωχούς, εργαζόμενους ανθρώπους, ιδιαίτερα από την περιοχή καταγωγής του στο Βασίλειο της Ουγγαρίας. Είναι επίσης γνωστός ως ζωγράφος της λαογραφίας της Άνω Ουγγαρίας (σήμερα κυρίως της Σλοβακίας).[12]

Βιογραφία[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Ο «ζωγράφος- φιλόσοφος » Μεντνιάνσκι
Η επιτύμβια πλάκα του Λάζλο Μεντνιάνσκι στο νεκροταφείο Κερέπεσι, Βουδαπέστη

Ο Μεντνιάνσκι γεννήθηκε στο Μπέκοφ, στο Βασίλειο της Ουγγαρίας, στην Αυστριακή Αυτοκρατορία (σήμερα Μπέκοφ στη Σλοβακία), με γονείς τον Έντουαρντ Μεντνιάνσκι και τη Μαρία Άννα Μεντνιάνσκι, (το γένος Σζίρμαϊ) και οι δύο από οικογένειες γαιοκτημόνων. Προέρχεται από μια ουγγρική οικογένεια ευγενών.[13] Μερικοί λένε ότι ήταν σλοβακικής καταγωγής,[14] ωστόσο, σύμφωνα με άλλους, γεννήθηκε σε μια ουγγρική οικογένεια με πολωνική[15][16] και ουγγρική καταγωγή. Μία από τις γιαγιάδες του, η Ελεονόρα Ρίτσερ ήταν γαλλικής καταγωγής. Η μητρική του γλώσσα ήταν η Ουγγρική και δεν είναι καν σίγουρο ότι μπορούσε να μιλήσει Σλοβακικά.

Η οικογένεια του Μεντνιάνσκι μετακόμισε το 1861 στον πύργο του παππού του, Μπαλτάζαρ Σζίρμαϊ, στο Nagyőr [hu] ( Στράζκι), κοντά στο Ζεπεσμπέλα ( Σπίσκα Μπέλα, τώρα στη βορειοανατολική Σλοβακία). Αυτό ήταν το σκηνικό για πολλά από τα έργα του. Ο Μεντνιάνσκι γνώρισε τον Αυστριακό καλλιτέχνη Τόμας Έντερ το 1863, όταν ο Έντερ επισκέφτηκε τον πύργο στο Ναγκιόρ (Στράζκι). Ο Έντερ ενδιαφέρθηκε για τις πρώτες προσπάθειες του Μεντνιάνσκι να σχεδιάσει, δίνοντας τη βοήθειά του για τη βελτίωση των δεξιοτήτων του Μεντνιάνσκι.

Ο Μεντνιάνσκι παρακολούθησε ένα σχολείο γραμματικής στο Κέσμαρκ ( Κέζμαροκ), κοντά στο σπίτι του, και στη συνέχεια παρακολούθησε το Akademie der Bildenden Künste (Ακαδημία Καλών Τεχνών) στο Μόναχο το 1872-1873. Δυσαρεστημένος στο Μόναχο, μετακόμισε στο Παρίσι,[9] για να παρακολουθήσει το École des Beaux-Arts. Μετά το θάνατο του καθηγητή του, Ισιντόρε Πιλς, το 1875, ο Μεντνιάνσκι εγκατέλειψε το École και άρχισε να ασκείται ανεξάρτητα από τη Μονμάρτρη .

Ο Μεντνιάνσκι επέστρεψε στο Ναγκιόρ (Στράζκι) μετά το 1877 για να συνεχίσει τη ζωγραφική και στη συνέχεια ταξίδεψε ευρέως στην Ευρώπη, ανάμεσα στα παιδικά του σπίτια στην Άνω Ουγγαρία και τη Βουδαπέστη, τη Βιέννη, το Παρίσι και όχι μόνο. Ο Μεντνιάνσκι επισκέφθηκε την αποικία των καλλιτεχνών Σόλνοκ το φθινόπωρο του 1877 και την Ιταλία το 1878. Η μητέρα του πέθανε το 1883, μετά από την οποία ζούσε σε απομόνωση στο Ναγκιόρ. Επέστρεψε στο Ναγκιόρ το 1887 για να αντιμετωπίσει ένα ξέσπασμα χολέρας αλλά σύντομα αρρώστησε τον εαυτό του, με πνευμονία . Πέρασε μεγάλο μέρος του 1889-1892 στο Παρίσι και επέστρεφε τακτικά στο Ναγκιόρ (Στράζκι) μέχρι το 1900. Ο πατέρας του, ο Έντουαρντ, πέθανε το 1895. Ο Μεντνιάνσκι πραγματοποίησε τη μοναδική του ατομική έκθεση στο Galerie Georges Petit στο Παρίσι το 1897. Από τα έτη 1905-1911 έζησε στη Βουδαπέστη και μετά μετακόμισε στη Βιέννη.

Όταν ξέσπασε ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος το 1914, ο Μεντνιάνσκι βρισκόταν ξανά στη Βουδαπέστη. Εργάστηκε ως ανταποκριτής πολέμου στις πρώτες γραμμές της Αυστροουγγρικής στη Γαλικία, τη Σερβία και το νότιο Τιρόλο. Την άνοιξη του 1918, επέστρεψε στο Ναγκιόρ (Στράζκι), για να ανακάμψει από τις πληγές του πολέμου. Αφού αφιέρωσε λίγο χρόνο στη Βουδαπέστη, ο Μεντνιάνσκι πέθανε σε κακή υγεία την άνοιξη του 1919, στη Βιέννη. Ήταν ομοφυλόφιλος, είχε πολλές σχέσεις με άντρες καθ 'όλη τη διάρκεια της ζωής του. Η μακρύτερη και πιο σημαντική, με τον Bálint Kurdi του Vác, διήρκεσε δεκαετίες.[17]

Οι πολιτικές του απόψεις[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Προσπάθησε να δημιουργήσει μια ένωση εναντίον των πανσλαβικών αναταραχών με τον Μπέλα Γκρούνβαλντ.[18] Ο Ούγγρος πολιτικός Γκρούνβαλντ απαγόρευσε τη Μάτικα Σλοβένσκα. Τα καταστατικά αυτής της οργάνωσης γράφτηκαν από τον Μεντνιάνσκι. Αυτή η ένωση είχε μερικές χιλιάδες μέλη.

Έργα[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Λάζλο Μεντνιάνσκι: Άκρη ενός δάσους με σταυρούς

Τα έργα του Μεντνιάνσκι βρίσκονταν σε μεγάλο βαθμό στην ιμπρεσιονιστική παράδοση, με επιρροές από τον συμβολισμό και την Art Nouveau. Τα έργα του απεικονίζουν τοπία της φύσης, του καιρού και των καθημερινών, φτωχών ανθρώπων, όπως αγρότες και εργάτες. Η περιοχή της γέννησής του, το βορειοανατολικό τμήμα του Βασιλείου της Ουγγαρίας, τμήμα της Αυστροουγγαρίας ήταν ο τόπος και αντικείμενο πολλών από τους πίνακες του. Οι σκηνές από τα Καρπάθια Όρη και τις Ουγγρικές Πεδιάδες είναι πολλές. Ζωγράφισε επίσης πορτρέτα των φίλων και της οικογένειάς του, καθώς και εικόνες στρατιωτών κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο,[19] ενώ εργαζόταν ως ανταποκριτής πολέμου.

Τα έργα του εκτίθενται επί του παρόντος στην Εθνική Πινακοθήκη της Σλοβακίας στην Μπρατισλάβα και στον πύργο Στράζκι, τα οποία δωρίστηκαν στην Εθνική Πινακοθήκη της Σλοβακίας από την ανιψιά του Μάργκιτ Τζόμπελ το 1972.[20]

Πολλά από τα έργα του εκτίθενται επίσης στην Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας[10] Ένας μεγάλος αριθμός έργων του καταστράφηκαν κατά τη διάρκεια του Β 'Παγκοσμίου Πολέμου. Το 2004 μια γκαλερί της Νέας Υόρκης φιλοξένησε μια έκθεση περίπου 70 ουγγρικών έργων ζωγραφικής του 19ου και του 20ου αιώνα, και μερικά έργα σε χαρτί, από τη συλλογή του Νίκολας Σάλγκο, πρώην πρεσβευτή των Ηνωμένων Πολιτειών στην Ουγγαρία.[11] Ο τίτλος της έκθεσης, Παντού ένας ξένος και ωστόσο Πουθενά ένας ξένος, αντλήθηκε από το ημερολόγιο του Ούγγρου ζωγράφου του 19ου αιώνα, βαρόνο Λάζλο Μεντνιάνσκι.

Κατάλογος έργων[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

  • Ελώδης περιοχή (1880)

(Λάδι σε καμβά, 28 × 42  εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη )

  • Λυγαριά με αγελάδες (περ. 1880)

(Λάδι σε καμβά, 40 × 60  εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Πότισμα (περ. 1880)

(Λάδι σε καμβά, 114 × 201 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Ψάρεμα στην Τίσζα (μετά το 1880)

(Λάδι σε καμβά, 153,5 × 49 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Παραθαλάσσια σκηνή σε φωτεινή ομίχλη

(Λάδι σε καμβά, 29,5 × 48 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Παραθαλάσσια σκηνή με σχήμα

(Λάδι σε καμβά, 85,5 × 99 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Ηλικιωμένος άστεγος (1880)

(Λάδι σε ξύλο, 17,5 x 13 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Κεφαλή ενός αγοριού (περ. 1890)

(Λάδι σε ξύλο, 41 × 31 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Angler (1890)

(Λάδι σε ξύλο, 27 × 21 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Άποψη του δάσους (1890–91)

(Λάδι σε ξύλο, 32,5 × 22,5 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Δέντρα με παγετό (1892)

(Λάδι σε καμβά, 36,5 × 29 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Κάτω από τον Σταυρό (περ. 1892)

(Λάδι σε καμβά, 34 × 50 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Φθινοπωρινό τοπίο (1890)

(Λάδι σε καμβά, 101 × 74 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Στον κήπο

(Λάδι σε καμβά, 60 × 90 εκ., Μουσείο Janus Pannonius, Πετς)

  • Χωρικός νέος

(Λάδι σε καμβά, 55 × 45 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Μελέτη μιας Κεφαλής (Nyuli)

(Λάδι σε καμβά, 47 × 32 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Άποψη του Ντουνάγιετς (1890–95)

(Λάδι σε καμβά, 98 × 73 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Πύλη σιδήρου στον Δούναβη (1890–95)

(Λάδι σε καμβά, 120 × 195 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Ορεινό τοπίο με λίμνη

(Λάδι σε καμβά, 80 × 100 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Λίμνη στα Όρη (1895–99)

(Λάδι σε καμβά, 33 × 41,5 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Λιώσιμο του χιονιού (1896–99)

(Λάδι σε καμβά, 120 × 140 εκ., Μουσείο Κάστρου Dobó István, Eger)

  • Κεφάλι ενός Άστεγου (περ. 1896)

(Λάδι σε ξύλο, 45 × 34,5 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Πότης αψέντι (περ. 1898)

(Λάδι σε καμβά, 35 × 26,5 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Απένταρος (μετά το 1898)

(Λάδι σε καμβά, 120 × 140 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Σπίτια δίπλα στον ποταμό (μετά το 1898)

(Λάδι σε καμβά, 40,5 × 61 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Σπίτι δίπλα σε νερό

(Λάδι σε καμβά, 72,5 × 100 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Γέρος (1896–97)

(Λάδι σε καμβά, 100 × 70,5 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Άστεγος καθισμένος σε παγκάκι (περ. 1898)

(Λάδι σε καμβά, 70 × 100 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Άνδρας καθισμένος φορώντας καπέλο

(Λάδι σε καμβά, 34 × 26 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Μετά τη φιλονικία (περίπου 1898)

(Λάδι σε καμβά, 85 × 65 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Στην Ταβέρνα (μετά το 1898)

(Λάδι σε καμβά, 162 × 130 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Τοπίο στις Άλπεις (Θέα από το Ραξ) (περ. 1900)

(Λάδι σε καμβά, 28,3 × 34,5 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Άστεγος με πούρο (περ. 1900)

(Λάδι σε καμβά, 28,5 × 23 εκ., Εθνική Πινακοθήκη της Ουγγαρίας, Βουδαπέστη)

  • Κεφαλή ενός αστέγου με ελαφρύ καπέλο (περ. 1900)

(Λάδι σε χαρτόνι, 36,5 × 28 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

  • Χειμώνας (1906)

(Λάδι σε ξύλο, 25 × 30,5 εκ., Ιδιωτική συλλογή)

Εικόνες[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

Παραπομπές[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]

 

  1. 1,0 1,1 «Benezit Dictionary of Artists» (Αγγλικά) Oxford University Press. 2006. B00119943. Ανακτήθηκε στις 9  Οκτωβρίου 2017. ISBN-13 978-0-19-977378-7.
  2. 2,0 2,1 2,2 Εθνική Βιβλιοθήκη της Γαλλίας: (Γαλλικά) καθιερωμένοι όροι της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας. 155234181.
  3. 3,0 3,1 3,2 «Mednyánszky, László, Baron» 13  Δεκεμβρίου 2017.
  4. 4,0 4,1 4,2 The Fine Art Archive. cs.isabart.org/person/23900. Ανακτήθηκε στις 1  Απριλίου 2021.
  5. (Ολλανδικά) RKDartists. rkd.nl/explore/artists/54438. Ανακτήθηκε στις 23  Αυγούστου 2017.
  6. CONOR.SI. 41738339.
  7. Cornis-Pope, Marcel· Neubauer, John (2004). History of the Literary Cultures of East-Central Europe: Junctures and Disjunctures in the 19th and 20th Centuries. John Benjamins Publishing. σελ. 173. ISBN 90-272-3453-1. 
  8. Németh, Lajos (1969). Modern art in Hungary. Corvina Press. ISBN 9780800217228. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2013. 
  9. 9,0 9,1 Σάιμον, Άντριου Λ. (1998). Made in Hungary: Hungarian Contributions to Universal Culture. Simon Publications LLC. σελ. 57. ISBN 0-9665734-2-0. 
  10. 10,0 10,1 Simons, Mary (2 Οκτωβρίου 1988). «Budapest As a City of Museums». The New York Times. https://www.nytimes.com/1988/10/02/travel/budapest-as-a-city-of-museums.html. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2008. 
  11. 11,0 11,1 Γκενότσιο, Μπέντζαμιν (11 Ιανουαρίου 2004). «ART REVIEW; Foreigners in Strange Lands, But at Home in the World». The New York Times. https://www.nytimes.com/2004/01/11/nyregion/art-review-foreigners-in-strange-lands-but-at-home-in-the-world.html. Ανακτήθηκε στις 13 Μαΐου 2008. 
  12. «Múzeum Slovenského vizuálneho umenia. 2011». Muzeum.artgallery.sk. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2013. 
  13. Hárs, Éva· Romváry, Ferenc (1981). Modern Hungarian Gallery, Pécs. Corvina Kiadó. σελ. 42. ISBN 978-963-13-1401-4. 
  14. Society for the History of Czechoslovak Jews (1971). Dr. Kurt – Chairman WEHLE. 1971. Jewish Publication Society of America. ISBN 9780827602304. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2013. 
  15. Gyula Duba, Mednyánszky Αρχειοθετήθηκε 2012-05-28 στο Wayback Machine., Irodalmi Szemle, 2004/10, Translations: "lengyel ősről és a „stiborida" rokonságról-Polish ancestry and 'Stiborida relations'; "Franciaföldről hozta a szép Richer Eleonórát-He (his grandfather) brought his wife from France"
  16. Nyitra vármegye nemesi családai (Noble families of Nyitra county) from: Samu Borovszky, Magyarország vármegyéi és városai. Nyitra vármegye (Counties and towns of Hungary, Nyitra county), 1899, Translation: "(Mednyánszky) családi hagyomány szerint Lengyelországból származott – They were originated from Poland according to the traditions of Mednyánszky family"
  17. https://plus.sme.sk/c/22482607/po-smrti-mu-nesplnili-najvacsiu-tuzbu-lezat-vedla-jeho-zivotnej-lasky.html
  18. Szalatnai, Rezső (1969). Arcképek, háttérben hegyekkel: esszék és emlékezések. Szépirodalmi Könyvkiadó. σελ. 213. 
  19. «Hungarian National Gallery». Lonely Planet. 
  20. «Slovenska narodna galeria. 2011». Muzeum.sk. Ανακτήθηκε στις 16 Αυγούστου 2013.