Κώστας Γαβριηλίδης
 |
Το λήμμα παραθέτει τις πηγές του αόριστα, χωρίς παραπομπές. |
| Κώστας Γαβριηλίδης | |
|---|---|
| Γενικές πληροφορίες | |
| Όνομα στη μητρική γλώσσα | Κώστας Γαβριηλίδης (Ελληνικά) |
| Γέννηση | 31 Δεκεμβρίου 1897ιουλ. / 12 Ιανουαρίου 1898γρηγ. Yukarıdamlapınar |
| Θάνατος | 27 Σεπτεμβρίου 1952 Άγιος Ευστράτιος |
| Χώρα πολιτογράφησης | Ελλάδα |
| Εκπαίδευση και γλώσσες | |
| Ομιλούμενες γλώσσες | νέα ελληνική γλώσσα |
| Πληροφορίες ασχολίας | |
| Ιδιότητα | πολιτικός |
| Πολιτική τοποθέτηση | |
| Πολιτικό κόμμα/Κίνημα | Αγροτικόν Κόμμα Ελλάδος (Σ. Χασιώτη) και Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά |
| Αξιώματα και βραβεύσεις | |
| Αξίωμα | δήμαρχος Υπουργός Γεωργίας της Ελλάδας μέλος της Βουλής των Ελλήνων (εκλογική περιφέρεια Θεσσαλονίκης) |
Ο Κώστας Γαβριηλίδης (31 Δεκεμβρίου 1897 - 27 Σεπτεμβρίου 1952) ήταν Έλληνας εκπαιδευτικός, συνδικαλιστής και ηγετική μορφή του ελληνικού αγροτικού κινήματος. Διετέλεσε βουλευτής του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδος και δήμαρχος Κιλκίς. Στα χρόνια της Κατοχής εντάχθηκε στην Εθνική Αντίσταση, στο ΕΑΜ, και εκλέχθηκε γραμματέας Γεωργίας στην ΠΕΕΑ. Πέθανε εξόριστος στον Άη Στράτη το 1952.
Βιογραφία
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Νεανικά χρόνια
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Ο Κώστας Γαβριηλίδης γεννήθηκε το 1897 στο Νότιο Καύκασο, και συγκεκριμένα στο χωριό Άνω Τσαπίκι (σήμερα Άνω Νταμλαπινάρ) του δήμου Σελήμ της επαρχίας Καρς (τότε η επαρχία Καρς ανήκε στη Ρωσική Αυτοκρατορία) και καταγόταν από φτωχή αγροτική οικογένεια. Τις σπουδές του ανέλαβε ένας ευκατάστατος θείος του. Έκανε παιδαγωγικές σπουδές και απέκτησε δίπλωμα δασκάλου της ρωσικής γλώσσας.
Κατά την περίοδο της θητείας του στον τσαρικό στρατό, ξέσπασε η Οκτωβριανή Επανάσταση του 1917.
Κάθοδος στην Ελλάδα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Το 1920 η οικογένειά του έφυγε από την επαναστατημένη Ρωσία και εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα, στο νομό Κιλκίς. Εν συνεχεία έγινε πρόεδρος του χωριού του, Κοκκινιά Κιλκίς, και έπειτα πρόεδρος της Ένωσης Γεωργικών Συνεταιρισμών Κιλκίς.
Αργότερα ο Γαβριηλίδης εντάχθηκε στο Αγροτικό Κόμμα, που ιδρύθηκε το 1923. Στα πλαίσια αυτού, ο νεαρός Γαβριηλίδης αγωνίστηκε για την επίλυση των ακανθωδών ζητημάτων που απασχολούσαν τότε τους αγρότες.
Το 1932 εξελέγη βουλευτής στο νομό Θεσσαλονίκης και το 1934 εξελέγη δήμαρχος Κιλκίς με το Παλλαϊκό Μέτωπο. Έπειτα από την κήρυξη της δικτατορίας της 4ης Αυγούστου συνελήφθη και εκτοπίστηκε στην Ανάφη. Κατάφερε να δραπετεύσει μαζί με άλλους εξορίστους, για να συλληφθεί ξανά το 1938 και να εγκλειστεί στο κάτεργο της Κέρκυρας, στην Ακτίνα Θ', όπου κρατούνταν οι πολιτικοί κρατούμενοι. Με την εισβολή των Ναζί εστάλη στο Στρατόπεδο Λάρισας. Ύστερα από τη συνθηκολόγηση των Ιταλών δραπέτευσε και ανέβηκε στο βουνό, όπου εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Την άνοιξη του 1944 έλαβε μέρος ως εθνοσύμβουλος της ΠΕΕΑ, της Κυβέρνησης του Βουνού, και εκλέχθηκε γραμματέας (υπουργός) Γεωργίας.
Μετά τη Βάρκιζα
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]Μετά την υπογραφή της Συμφωνίας της Βάρκιζας άρχισε ο διωγμός των αγωνιστών του ΕΑΜ. Ο Γαβριηλίδης συνελήφθη για μία ακόμη φορά και εξορίστηκε στην Ικαρία, τη Μακρόνησο και τελικά τον Άη Στράτη.
Κατά τις εκλογές που διεξήχθησαν το Σεπτέμβριο του 1951 ο Γαβριηλίδης εξελέγη βουλευτής της ΕΔΑ, μαζί με άλλους 6 αριστερούς εκτοπισμένους (Ηλιού, Ιμβριώτης, Πρωιμάκης, Σαράφης, Τσόχας, Χατζημιχάλης). Οι εκλεχθέντες οδηγήθηκαν στην Αθήνα από τον Άη Στράτη, αλλά με απόφαση του εκλογοδικείου ακυρώθηκε η εκλογή τους, με αποτέλεσμα να επιστρέψουν πίσω στην εξορία.
Το Σεπτέμβριο του 1952 στον Άη Στράτη ο Γαβριηλίδης υπέστη βαρύ εγκεφαλικό, αλλά το Υπουργείο Εσωτερικών αρνήθηκε τη μεταφορά του σε νοσοκομείο. Εκεί τον περιέθαλψε, με τα ανεπαρκή μέσα που διέθετε, ο εξόριστος γιατρός Αντώνης Φλούντζης και μετά από μερικές μέρες ο Κώστας Γαβριηλίδης πέθανε, στις 27 Σεπτεμβρίου 1952, την ημέρα της επετείου της ίδρυσης του ΕΑΜ.
Πηγές
[Επεξεργασία | επεξεργασία κώδικα]- Βιογραφικό στην εφημερίδα "Ριζοσπάστης", 30/9/1997.
- O ηγέτης της αγροτιάς Κώστας Γαβριηλίδης Αρχειοθετήθηκε 2011-11-09 στο Wayback Machine., Η Αυγή, 2/10/2010.